Go na content

Go na table of contents

Wan mati di no bun

Wan mati di no bun

Wan mati di no bun

Yu abi wan mati di yu kon sabi di yu ben yongu. A ben meki yu firi leki wan bigisma èn a ben meki tra yongu sma lobi yu tu. Ala ten te yu ben e stress, a ben e meki yu firi bun baka. Yu kon si now taki ibri tron baka yu abi en fanowdu.

Ma baka wan pisi ten yu kon si taki a mati disi abi en takru sei tu. Ala ten a wani de nanga yu, srefi na son presi pe sma no wani taki yu kon nanga en. A ben meki yu firi leki wan bigisma, ma a meki yu kon siki tu. Èn efu dati no sari, a fufuru yu moni tu.

Den dei disi yu no wani bumui nanga en moro, ma toku a no wani lusu yu. A sori leki a tron yu basi. Now yu e winsi taki noiti yu ben miti en.

GI FURU sma sikaret na so wan mati. Earline, wan uma di ben e smoko 50 yari langa, taki: „A sikaret ben e yepi mi moro leki iniwan sma. A ben de wan mati di mi ben sabi langa ten kaba èn son leisi a ben de a wan-enkri mati di mi ben abi.” Ma bakaten Earline kon si taki a sikaret a no wan mati èn taki a e du sma ogri. Earline ben ondrofeni a srefi sani di skrifi na a bigin fu na artikel disi, ma toku a situwâsi fu en kenki bakaten. A kon sabi taki Gado no lobi te sma e smoko, fu di smoko e pori a skin di wi kisi fu Gado. A sani disi meki taki a tapu nanga smoko.​​—2 Korentesma 7:1.

Wan man di nen Frank ben tapu nanga smoko tu fu di a ben wani gi yesi na Gado. Ma wan tu dei baka di a smoko en lasti sikaret, a ben e kroipi na ondro en oso fu suku pisipisi owru sikaret di ben fadon na mindri de planga fu na oso. Frank taki: „Ne mi kisi misrefi. Na tapu mi anu nanga mi kindi mi ben e kroipi e suku pisipisi sikaret na ini a doti. Mi ben fisiti gi misrefi. Noiti moro mi fasi wan sikaret.”

Fu san ede a muilek so fu tapu nanga smoko? Sabiman kon si wan tu sani: (1) Wan sma kan tron wan srafu fu tabaka fu di a de neleki drugs. (2) Na ini seibi sekonde nomo nikotine kan doro na ini wan sma en frustan. (Nikotine na a sani na ini a tabaka di e meki taki sma no man tapu nanga smoko.) (3) Smoko na wan aladei sani gi furu sma. Den e smoko te den e nyan, te den e dringi, te den e taki tori nanga trawan, te den e blo den ede, noso te den e du tra sani.

Ma soleki fa a tori fu Earline nanga Frank e sori, dan wan sma man tapu nanga a takru gwenti disi. Efu yu e smoko, ma yu wani stop, dan den artikel baka a wan disi kan yepi yu fu du dati.