Go na content

Go na table of contents

¡Furu Trowstu de Fanowdu!

¡Furu Trowstu de Fanowdu!

¡Furu Trowstu de Fanowdu!

„¡Luku! den watra-ai fu den wan di ben e kisi kwinsi, ma den no ben abi no wan sma fu trowstu den; èn na a sei fu den wan di ben kwinsi den, makti ben de, so taki den no ben abi no wan sma fu trowstu den.”—PREIKIMAN 4:1.

¿YU E suku trowstu? ¿Yu e angri fu si wan pikin faya di e gi trowstu fu skèin pasa a lasi-ati di de leki dungru wolku? ¿Yu e winsi fu kisi pikinso trowstu, fu meki a libi di pori nanga seryusu pina èn nanga takru ondrofeni kon moro lekti?

Wanwan leisi wi alamala abi trowstu nanga deki-ati trutru fanowdu. Disi de so bika so furu sani de na ini a libi di e meki wi e sari. Wi alamala abi kibri, waran, nanga lobi fanowdu. Son wan fu wi kon owru èn wi no e prisiri nanga dati. Trawan lasi-ati srefisrefi taki a libi no waka leki fa den ben howpu. Èn ete trawan ben bruya fu di den ben kisi wan verslag fu na ondrosuku di datra ben ondrosuku den.

Boiti dati, furu sma no ben sa strei taki den sani di pasa na ini a ten fu wi ben meki taki furu trowstu nanga howpu de fanowdu. Soso na ini a yarihondro di pasa, moro leki wan hondro milyun sma dede na ini orloku. * Pikinmoro den alamala ben libi wan famiri na baka di e sari — mama nanga papa, sisa nanga brada, weduwe nanga pikin di no abi papa nanga mama — èn den abi trowstu tranga fanowdu. Na ini a ten disi, moro leki wan milyard sma pôti kefalek. Afu fu den sma di e libi na grontapu no man kisi datra yepi nanga prenspari dresi doronomo. Milyunmilyun pikin di sma no wani, e wakawaka na tapu den strati fu den doti bigi foto, èn furu fu den e gebroiki drug èn e libi wan hurulibi. Milyunmilyun loweman e swaki e gowe na ini kefalek takru loweman kampu.

Ma nomru — awansi o prenspari den kan de — no e taki fu a pen nanga a banawtu di son sma e ondrofeni na ini den persoonlijk libi. Luku Svetlana fu eksempre, wan yongu uma fu den Balkan Staten di ben gebore na ini kefalek takru pôtifasi. * „Fu kan kisi moni”, na so a e taki, „mi papa nanga mama ben seni mi fu go begi noso fu go fufuru. Na osofamiri libi ben kon takru so kefalek taki mi eigi famiri ben abi seks nanga mi. Mi ben feni wroko leki wan yepi-uma na ini wan nyanyan presi, èn mi mama di ben kisi a moni di mi ben e wroko, ben taki dati efu oiti mi ben o lasi mi wroko, dan a ben o kiri ensrefi. Ala den sani disi ben meki mi ben go libi wan hurulibi. Mi ben abi 13 yari nomo. Baka ten, mi ben kon de nanga bere èn mi ben puru a bere. Di mi ben abi 15 yari, dan mi ben gersi wan sma di owru 30 yari.”

Laimonis, wan yonkuman fu Latfia, e fruteri taki a ben abi trowstu fanowdu èn a e fruteri fu den takru prakseri di ben meki a kon lasi-ati. Di a ben abi 29 yari, dan a ben abi wan onkoloku nanga wagi èn dati ben meki a ben lan fu en mindribere te na en futu. A ben firi brokosaka srefisrefi èn ben bigin dringi sopi. Feifi yari na baka, a ben de wan sma di ben broko srefisrefi — wan lan sopiman di no ben abi howpu gi a ten di e kon. Pe a ben kan feni trowstu?

Noso prakseri Angie. En masra ben abi dri oparâsi na en edetonton di ben meki wan pisi fu en skin ben kon lan na ini a bigin. Baka dati, feifi yari baka a lasti oparâsi, a ben kisi bun bigi mankeri, wan di ben kan kiri en. Di en wefi ben kon na ini a yepikamra èn ben si en masra e didon drape na ini coma, baka di a ben kisi wan seryusu mankeri na en ede, a ben sabi taki wan kefalek sari sani ben o feni presi. A ten di ben e kon gi en nanga en famiri ben o muilek. Fa a ben sa kan feni yepi nanga deki-ati?

Gi Pat, wan dei na ini a winter, wan tu yari pasa, ben gersi fu bigin leki wan gewoon dei. Ma den dri dei na baka ben figi puru fu a prakseri fu en. En masra ben fruteri en baka ten taki baka di a ben abi hebi pen na en borsu, dan wantronso en ati ben stop naki. En ati ben bigin naki kefalek esi èn na wan bruya fasi, èn dan a ben stop naki krinkrin. En bro ben tapu. „Mi ati nanga den fokofoko fu mi no ben wroko moro”, Pat e taki. Ma na wan noso tra fasi a ben tan na libi. Fu a langa pisi ten di a ben tan na ini na ati-oso, a e taki: „Furu fu den ondrosuku ben meki mi kon frede, spesrutu di den ben pruberi fu meki mi ati naki esi-esi èn stop, soleki fa mi ati ben du na ini a bigin.” San ben kan gi en a trowstu èn a frulekti di a ben abi fanowdu na ini a tumusi muilek ten disi?

Joe nanga Rebecca ben lasi a manpikin fu den di ben abi 19 yari, na ini wan oto onkoloku. „Noiti wi ben miti so wan kefalek takru sani”, den e taki. „Ala di na ini a ten di pasa, wi sari nanga tra sma di den ben lasi sma na ini dede, toku wi no ben firi a bigi sari trutru leki fa wi e firi en now.” San ben sa kan safu so wan „bigi sari” — a kefalek hebi sari fu lasi wan sma di yu lobi srefisrefi?

Ala den sma disi, nanga milyunmilyun tra sma, feni wan kefalek bun presi di e gi trowstu. Grantangi leisi go doro fu si fa yu tu kan feni wini fu a presi dati.

[Futuwortu]

^ paragraaf 5 Sma no sabi a yoisti nomru fu srudati nanga borgu di dede. Fu eksempre, a buku Facts About the American Wars fu 1998 e taki fu a di fu Tu Grontapufeti wawan taki: „Moro furu fu den sma di e gi a nomru fu sma di dede na ini a di fu Tu Grontapufeti (srudati nanga borgu) e taki dati a nomru na 50 milyun sma, ma furu sma di ondrosuku a tori finifini e bribi taki a moro yoisti nomru de moro hei — moro leki tu tron moro hei.”

^ paragraaf 6 A nen kenki.

[Sma di abi a reti fu den fowtow na tapu bladzijde 3]

UNITED NATIONS/​PHOTO BY J. K. ISAAC

UN PHOTO 146150 BY O. MONSEN