Go na content

Go na table of contents

A Gwenti fu Suku Sani Tumusi Fini—Fu San Ede Wi Musu Tapu Nanga En?

A Gwenti fu Suku Sani Tumusi Fini—Fu San Ede Wi Musu Tapu Nanga En?

A Gwenti fu Suku Sani Tumusi FiniFu San Ede Wi Musu Tapu Nanga En?

A de so taki ala ten yu e pruberi fu du sani na a moro bun fasi? A de krin fu si taki te yu e du dati, dan yu kan meki yusrefi èn tra sma di de lontu yu, kisi wini na furu fasi. Na a tra sei, son sma du sani pasa marki èn den kon kisi a gwenti fu suku sani tumusi fini. San dati wani taki?

WE, WAN sani di den wortu „suku sani tumusi fini” wani taki, na „wan fasi di wan sma abi fu si ala sani di no bun dorodoro, leki sani di a no man teki”. Kande yu miti sma di abi a fasi dati. Yu kan si taki den sani di den e aksi pasa marki fu tra sma, kan meki furu problema kon. A kan meki taki sma no de tevrede moro èn taki den e lasi ati. Moro furu sma di e si sani na wan balansi fasi, e erken taki a suku di sma e suku sani tumusi fini, no de wan bun sani. Spesrutu te den sma disi de tumusi strak èn den no de reidelek ini den sani di den e aksi fu trawan na ini ala afersi fu a libi. A de wan sani di wi musu tapu nanga en. Ma a de wan problema te a abi fu du nanga a fasi fa wi e tyari wisrefi noso te a abi fu du nanga den fasi di wi abi. A kan de wan muilek sani fu si taki wi abi a gwenti fu suku sani tumusi fini. So bun, a de wan tyalensi fu tapu nanga a gwenti disi.

Nelson abi furu frantwortu èn a musu lusu furu problema. Tapu fasti ten a e ondrosuku raportu, èn a e si a meki di a musu meki moro moni leki a moro prenspari sani. Furutron, sma e si a gwenti fu suku sani tumusi fini, leki wan sani di de fanowdu fu man meki en na wrokopresi pe den e strei nanga makandra. Ala di son sma kan warderi a bun wroko di Nelson e du, toku a suku di a e suku fu du ala sani tumusi bun ala ten, e meki taki a e kisi problema na skin sei, soleki ede-ati nanga stress. Yu e si yusrefi leki wan sma di abi den srefi fasi leki Nelson?

A suku di sma e suku fu du ala sani tumusi bun ala ten abi krakti tu tapu a libi fu yongu sma. Di Rita fu Rio de Janeiro ben de wan pikin-nengre, a ben lobi fu go na skoro. Ala di a ben pruberi fu no gersi wan sma di e suku posisi nomo, toku a ben brokosaka srefisrefi efu a no ben kisi den moro hei marki. Rita e taki: „Fu sensi mi yongu yari, mi ben teki misrefi gersi nanga trawan di ben abi furu ten, ala di ala ten mi ben abi stress èn ben e hasti misrefi fu du sani. Noiti mi ben feni taki mi ben abi ten fu rostu, fu di ala ten sani ben de di mi ben musu du.”

Di Maria ben de wan yongu umapikin, a ben krei fu di a ben mandi taki a no ben man teken so bun leki den tra pikin. Moro fara, ala di a ben du furu muiti fu meki a poku di a ben prei de tumusi bun, toku furutron a ben kon kisi stress èn a ben broko en ede na presi taki a ben e prisiri fu prei poku noso fu singi. Tania, wan tra umapikin fu Brasyonkondre ben pruberi fu abi sakafasi èn a no ben wani strei nanga trawan. A e erken taki toku a ben e poti marki gi ensrefi di ben de tumusi hei, na skoro èn na oso. A ben feni taki sma no ben sa lobi en efu a wroko fu en no ben de tumusi bun. Boiti dati, son leisi Tania ben aksi tumusi furu fu tra sma, èn disi ben meki taki a ben firi brokosaka èn sari.

A man di wan sma man du wan sani tumusi bun, a faya di wan sma abi, èn a de di wan sma de tevrede, na prenspari sani. Ma toku wan sma kan kisi firi di no bun, soleki frede taki a no sa man du wan wroko bun. Disi kan kon fu di a sma e poti marki gi ensrefi di a no man doro. Papa nanga mama noso tra sma kan poti marki gi yonguwan fu du sani tumusi bun na ini skorowroko noso na ini sport. Yongu sma kan feni en wan muilek sani fu doro den marki disi. Fu eksempre, a mama fu Ricardo ben wani taki a ben musu man du furu sani. A ben wani taki a ben musu tron wan datra, taki a ben musu sabi prei a piano, èn taki a ben musu man fu taki difrenti tongo. Te sma wani du sani tumusi fini èn te den e du disi pasa marki, dan dati e tyari problema kon noso e meki sma firi brokosaka. Yu e si taki dati kan pasa?

Fu San Ede Wi No Musu Suku Sani Tumusi Fini?

Sma e aksi fu trawan taki den musu du den wroko kefalek bun èn taki den musu doro hei markitiki na ini a wroko fu den. Fu dati ede sma musu strei tapu a kontren fu wroko. Wan tra sani di e meki taki sma e wroko tranga moro nanga moro, na taki den frede fu lasi a wroko fu den fu kan sorgu densrefi. Son wrokoman e tron leki wan man di e du sport èn di e tyari ofrandi pasa marki fu poti wan nyun heimarki. Baka dati, te a e kisi fu du nanga trawan di de moro bun leki en, dan a kan kisi a firi taki a musu du moro sani srefi fu wini. Fu kon moro bun, a musu gebroiki sani kande fu kisi moro krakti na skin fasi èn — na so a e howpu — fu wini. A gwenti di sma abi fu suku sani tumusi fini, no abi leki bakapisi taki sma e du muiti fu du sani heri bun. Na presi fu dati a gwenti disi e meki sma „frede taki den sa meki fowtu” noso a e „pusu den fu de nomru wan”.—The Feeling Good Handbook.

A tru, son sma e firi taki ala ten den kan du sani moro bun te den e meki moi sani noso te den e du sport. Ma toku, soleki fa Dr. Robert S. Eliot ben taki, „fu suku sani tumusi fini, na fruwakti di noiti o kon tru”. A e taki moro fara: „A suku di sma e suku fu du ala sani tumusi bun ala ten, e meki tu taki den e firi leki den abi fowtu. A e meki tu taki den firi leki den no man taki gi densrefi, èn den frede taki sma sa lafu den.” Fu dati ede, den wortu fu a koni Kownu Salomo tru srefisrefi: „Misrefi si ala a tranga wroko èn ala a koni di sma abi fu du wroko, dati wani taki a strei di wan sma e strei nanga wan trawan; disi tu de fu soso èn a strei di sma e strei fu kisi a winti.”—Preikiman 4:4.

Ma san yu kan du efu yu abi a gwenti fu suku sani tumusi fini? A tru taki, o moro muiti yu e meki, o moro brokosaka yu e firi? Yu ben sa wani fu no aksi so furu fu yusrefi nanga fu tra sma? Yu ben sa wani fu de wan sma di no e broko en ede so furu? San a wani taki fu de volmaakti? Ala di yu e pruberi fu no suku sani tumusi fini ala ten, toku a no de so taki yu ben sa wani fu gebroiki ala a koni di yu abi? Libisma di abi fowtu, kan gebroiki a koni di den kisi fu Gado, fu kon sabi sani di abi winimarki gi trawan. Efu dati de so, dan prakseri san a libisma famiri ben sa man du te a situwâsi de volmaakti èn te den abi a tiri fu Gado!

[Prenki na tapu bladzijde 4]

Papa nanga mama noso tra sma kan aksi fu yonguwan, taki den musu du ala sani tumusi bun. Ma dati na wan marki di yonguwan no man doro