Go na content

Go na table of contents

Den Wan Di E Waka na ini a Leti E Prisiri Srefisrefi

Den Wan Di E Waka na ini a Leti E Prisiri Srefisrefi

Den Wan Di E Waka na ini a Leti E Prisiri Srefisrefi

„Un kon èn meki wi waka na ini a leti fu Yehovah.”—YESAYA 2:5.

1, 2. (a) O prenspari leti de? (b) Fu san ede a warskow, taki dungru ben o tapu grontapu, de so seryusu?

YEHOVAH na a Sma di e gi leti. Bijbel e kari en „a Sma di e gi a son fu skèin leti na deiten, den wet fu munkenki nanga den stari fu skèin leti na neti” (Yeremia 31:35; Psalm 8:3). Na En meki a son fu wi. Te yu luku en bun, dan a son dati na wan kefalek bigi kernfusie onfu pe furufuru krakti e komopo, èn pikinso fu a krakti dati wi e kisi leki leti noso faya. A moro pikin pisi fu a krakti dati di e kon na wi leki leti, e yepi fu meki sani na tapu a grontapu disi tan na libi. Efu wi no ben kisi leti fu a son, dan wi no ben sa man tan na libi. Grontapu ben o de wan planeiti sondro libi sani na tapu.

2 Nanga dati na prakseri, wi kan frustan taki a situwâsi di Yesaya ben taki fu en, ben de wan seryusu situwâsi. A ben taki: „Luku! dungru srefi sa tapu grontapu, èn deki dungru den nationaal grupu” (Yesaya 60:2). A no de fu taki, dyaso no e taki fu trutru dungru. Yesaya no ben taki dati wan dei sa kon taki a son, a mun nanga den stari no ben o skèin moro (Psalm 89:36, 37; 136:7-9). Na presi fu dati, a ben taki fu dungru na yeye fasi. Ma dungru na yeye fasi kan kiri sma. Te fu kaba, wi no man libi sondro leti na yeye fasi soleki fa wi no man libi sondro trutru leti.—Lukas 1:79.

3. San Kresten musu du akruderi den wortu fu Yesaya?

3 Fu dati ede a prenspari fu prakseri, taki ala di den wortu fu Yesaya ben kon tru gi Yuda fu owruten, toku den abi wan moro bigi kontru na ini a ten disi. Iya, dungru na yeye fasi e tapu a grontapu fu tide. Na ini so wan takru situwâsi, leti na yeye fasi de fanowdu srefisrefi. Fu dati ede Kresten musu poti prakseri na a frumane fu Yesus: „Meki un leti skèin na fesi sma” (Mateus 5:16). Getrow Kresten kan skèin leti na ini a dungru gi den safri-atiwan. Na so fasi den e gi den na okasi fu kisi libi.—Yohanes 8:12.

Takru Ten na ini Israèl

4. O ten den profeiti wortu fu Yesaya ben abi den fosi kontru? Ma fa a situwâsi ben de kaba na ini a ten fu Yesaya?

4 Den wortu fu Yesaya, taki dungru ben o tapu grontapu, ben abi den fosi kontru di no wan sma no ben libi na Yuda moro èn di a pipel fu en ben de na ini katibo na Babilon. Ma srefi bifo dati ben de so, dan dungru na yeye fasi ben tapu wan bigi pisi fu a nâsi kaba na ini a ten fu Yesaya. Dati meki Yesaya ben gi den kondreman fu en tranga: „O un sma fu na oso fu Yakob, un kon èn meki wi waka na ini a leti fu Yehovah”!—Yesaya 2:5; 5:20.

5, 6. Sortu sani ben meki tu taki a situwâsi ben takru na ini a ten fu Yesaya?

5 Yesaya ben taki profeititori na ini Yuda „na ini den dei fu Usia, Yotam, Akas nanga Hiskia, den kownu fu Yuda” (Yesaya 1:1). A ben de wan bruya ten. Politiek dyugudyugu ben de, sma ben abi hoigrifasi na ini anbegi, den sma di ben musu koti krutu, ben kruka èn sma ben kwinsi den pôtiwan. Iya, srefi na ini a ten di getrow kownu soleki Yotam ben tiri, dan altari fu falsi gado ben de fu si na tapu na ede fu den pikin bergi. A situwâsi ben moro takru te kownu ben tiri di no ben de getrow. A godelowsu Kownu Akas fu eksempre ben go so fara, taki a ben òfer den pikin fu en na ini wan seremonia ofrandi gi a gado Molèk. A no de fu taki, dungru ben tapu den fu tru!—2 Kownu 15:32-34; 16:2-4.

6 A situwâsi na ini den tra kondre ben takru tu. Moab, Edom nanga Filistia di ben de na den lanki fu Yuda, ben de wan kefar. Ala di a noordsei kownukondre Israèl ben de famiri fu Yuda, toku a ben sori krinkrin taki a ben de wan feanti fu en. Moro fara na noordsei, Siria no ben libi na ini vrede nanga Yuda. Wan moro bigi kefar ben de na ogri-ati Asiria. Ala ten Asiria ben suku fasi fu meki a kondre fu en kisi moro makti. Na ini a pisi ten di Yesaya ben taki profeititori, Asiria ben teki Israèl abra krinkrin èn pikinmoro a ben pori Yuda. Wan ten ben de di ibri tranga foto na ini Yuda boiti Yerusalem ben de na ini a makti fu Asiria.—Yesaya 1:7, 8; 36:1.

7. Sortu pasi Israèl nanga Yuda ben teki, èn san Yehovah ben du di den ben teki a pasi dati?

7 A pipel di Gado ben meki wan frubontu nanga den, ben ondrofeni den bigi rampu dati, bika Israèl nanga Yuda no ben de getrow na Gado. Neleki den sma di kari na ini a buku Odo, den ben „gowe libi den pasi fu opregtifasi fu go waka na tapu den pasi fu dungru” (Odo 2:13). Ma ala di Yehovah en ati ben bron nanga a pipel fu en, toku a no ben gowe libi den krinkrin. Na presi fu dati, a ben opo Yesaya nanga tra profeiti fu gi leti na yeye fasi na iniwan sma na ini a nâsi di ben wani dini Yehovah getrow ete. A leti dati di den profeiti disi ben gi, ben warti trutru. A ben gi sma libi.

Dungru Situwâsi na ini a Ten Disi

8, 9. Sortu sani e meki tu taki grontapu de na ini dungru na ini a ten disi?

8 Den sani di ben pasa na ini a ten fu Yesaya gersi a situwâsi na ini a ten disi. Na ini a ten fu wi, libisma tiriman drai den baka gi Yehovah, èn so srefi gi a sma di a poti leki Kownu, Yesus Krestes (Psalm 2:2, 3). Den kerki fesiman fu Krestenhèit kori den ipi fu den. Den fesiman disi e taki dati den e dini Gado, ma te yu luku en bun, dan den e gi sma deki-ati fu gi grani na den gado fu a grontapu disi, namku den eigi kondre, a legre fu den, gudu, nanga barinen sma; dan wi no taki ete fu a leri di den e leri sma sani di abi rutu na ini heiden bribi.

9 Na ini a wan presi baka a trawan, den kerki fu Krestenhèit ben abi prati na orloku èn na borgrufeti. Na ini den feti dati, sma ben suku fu kiri ala sma fu wan spesrutu sortu ras èn den ben du tra takru sani tu. Boiti dati, furu kerki e tapu ai gi sani di no fiti, soleki hurudu nanga homo-sekslibi, noso e horibaka fayafaya gi den sani disi, na presi fu hori densrefi na Bijbel gronprakseri. Fu di Krestenhèit e poti Bijbel markitiki na wan sei, meki den ipi fu den de neleki den man di a psalm skrifiman fu owruten ben taki fu den: „Den no sabi noti, den no e frustan noti; den e waka lontu na ini a dungru” (Psalm 82:5). Fu tru, Krestenhèit de dipidipi na ini dungru, neleki Yuda fu owruten.—Openbaring 8:12.

10. Fa leti e skèin na ini a dungru fu a ten disi, èn fa den safri-atiwan e kisi wini fu dati?

10 Na ini a dungru disi, Yehovah e sorgu taki leti e skèin gi den safri-atiwan. Den sma di a e gebroiki fu du dati, na den salfu futuboi fu en na grontapu, namku „a getrow èn koni srafu”, èn den e „skèin leki tyariman fu leti” (Mateus 24:45; Filipisma 2:15). A srafu grupu dati, makandra nanga den milyunmilyun „tra skapu” di e horibaka gi den, e skèin leti na yeye fasi di e komoto fu Gado Wortu, Bijbel (Yohanes 10:16). Na ini a dungru grontapu disi, a leti disi e gi den safri-atiwan howpu, a leti e yepi den fu de wan mati fu Gado, èn a e yepi den fu tan fara fu trapu na yeye fasi. A leti disi na wan warti sani, a e gi sma libi.

„Mi E Prèise Yu Nen”

11. San Yehovah ben meki den sma na ini a ten fu Yesaya kon sabi?

11 Sortu tiri Yehovah ben gi a nâsi fu en na ini den takru dei fu Yesaya, èn na ini den dei baka dati di den Babilonsma ben tyari a nâsi fu Yehovah go na ini katibo? Boiti taki a ben gi den leri di abi fu du nanga bun gwenti nanga gronprakseri, a ben sori den na fesi fa a ben o meki den sani kon tru di a ben abi na prakseri gi en pipel. Luku fu eksempre, den kefalek moi profeititori na ini Yesaya kapitel 25 te go miti 27. Den tori na ini den kapitel disi e sori fa Yehovah ben handri na ini afersi di abi fu du nanga en pipel na ini a ten fu Yesaya èn fa a e du dati na ini a ten disi.

12. San Yesaya e taki na wan opregti fasi?

12 Na a fosi presi, Yesaya e fruklari: „O Yehovah, yu na mi Gado. Mi e hei yu, mi e prèise yu nen.” Dati na trutru wan opregti fasi fu prèise Gado! Ma san ben buweigi a profeiti fu begi na so wan fasi? A tra pisi fu a vers e tyari kon na krin san ben meki en du dati. Drape wi e leisi: „Bika yu [Yehovah] du kefalek moi sani, bosroiti di yu teki fu sensi owruten, de getrow èn den de fu frutrow.”—Yesaya 25:1.

13. (a) Sortu sabi ben meki taki Yesaya kon warderi Yehovah moro? (b) San wi kan leri fu na eksempre fu Yesaya?

13 Te leki a ten fu Yesaya, Yehovah ben du someni kefalek moi sani, èn sma ben skrifi fu den moi sani disi. Soleki fa a sori, dan Yesaya ben sabi fu den sani disi di skrifi. A ben sabi fu eksempre, taki Yehovah ben tyari en pipel komoto fu katibo na Egipti èn taki a ben frulusu den na a Redi Se, fu na atibron fu a legre fu Farao. A ben sabi taki Yehovah ben tyari en pipel na ini a gran sabana go na a Pramisi Kondre (Psalm 136:1, 10-26). Den historia tori disi ben sori taki Yehovah Gado de getrow èn taki wi kan frutrow na en tapu. Den „bosroiti” fu en — ala den sani di a abi na prakseri — e kon tru. Yesaya ben kisi soifri sabi fu Gado èn dati ben tranga en fu tan waka na ini a leti. Fu dati ede, a ben de wan moi eksempre gi wi. Efu wi e studeri Gado Wortu finifini èn e libi akruderi a Wortu dati, dan wi sa man tan na ini a leti tu.—Psalm 119:105; 2 Korentesma 4:6.

Wan Foto E Kisi Pori

14. San Yesaya ben taki na fesi fu wan foto, èn sortu foto dati ben de kande?

14 Wan eksempre fu wan bosroiti fu Gado, de fu feni na Yesaya 25:2. Drape wi e leisi: „Yu meki wan foto tron wan ipi fu ston, èn yu meki wan tranga foto tron wan brokopresi di e broko na pisipisi, èn yu meki wan toren pe freimdesma e tan, no de wan foto moro, di sma no sa bow baka srefi te ten di no skotu.” San na a foto disi? Kande Yesaya ben taki na fesi fu Babilon. Iya, a ten ben kon trutru di Babilon ben tron wan ipi fu ston.

15. Sortu „bigi foto” de na ini a ten disi, èn san o pasa nanga en?

15 A foto di Yesaya ben taki fu en, e prenki wan sani na ini a ten disi? Iya. A buku Openbaring e taki fu „a bigi foto, di abi wan kownukondre di e tiri den kownu fu grontapu” (Openbaring 17:18). A bigi foto dati na „Babilon a Bigiwan”, a grontapumakti fu falsi bribi na heri grontapu (Openbaring 17:5). Na ini a ten disi, a moro prenspari pisi fu Babilon a Bigiwan na Krestenhèit. Den kerki tiriman fu en e teki fesi fu gens a Kownukondre preikiwroko fu Yehovah en pipel (Mateus 24:14). Ma neleki Babilon fu owruten, heri esi Babilon a Bigiwan sa kisi pori. A no sa kon baka noiti moro.

16, 17. Fa den feanti fu Yehovah gi en glori na ini owruten èn na ini a ten disi?

16 San moro Yesaya ben taki na fesi fu a „tranga foto”? Yesaya e taigi Yehovah taki: „Den wan di de wan tranga pipel, sa gi yu glori; a foto fu den nâsi di e handri na wan ogri-ati fasi, den sa frede yu” (Yesaya 25:3). Fa a foto disi di abi feantifasi, namku „a foto fu den nâsi di e handri na wan ogri-ati fasi”, ben sa gi Yehovah glori? We, prakseri fu san ben pasa nanga Nebukadnesar, a moro makti kownu fu Babilon. Nebukadnesar ben ondrofeni wan tu sani di ben sori en swakifasi leki libisma. Baka na ondrofeni dati di ben meki en prakseri dipi fu sani, a ben musu erken taki Yehovah bigi moro ala tra gado èn taki Yehovah abi ala makti (Danièl 4:34, 35). Te Yehovah e sori a makti fu en, dan srefi den feanti fu en musu erken taki a du krakti wroko, awinsi den no wani.

17 Oiti Babilon a Bigiwan ben musu erken taki Yehovah du krakti wroko? Iya. Na ini a fosi grontapufeti, den salfu futuboi fu Yehovah ben preiki ala di a situwâsi ben takru srefisrefi. Na ini 1918 den ben go na ini katibo na yeye fasi di fesiman fu a Waktitoren Genootschap ben poti na strafu-oso. A preikiwroko di den ben seti, pikinmoro ben tapu. Baka dati, na ini 1919, Yehovah ben tyari den komoto na a katibo na yeye fasi, èn a ben gi den krakti baka nanga yepi fu en yeye. Dati meki den ben bigin handri akruderi a komando di den kisi fu go preiki a bun nyunsu na ala presi na grontapu pe sma e libi (Markus 13:10). Ala den sani disi, so srefi a fasi fa den gensman fu den ben sa handri, ben taki na fesi na ini a buku Openbaring. Den gensman disi „ben kon frede èn ben gi glori na a Gado fu hemel” (Openbaring 11:3, 7, 11-13). A no ben de so taki den alamala ben drai den libi, ma den ben musu erken taki Yehovah du wan krakti wroko na a okasi disi, soleki fa Yesaya ben taki na fesi.

„Yu Tron wan Fortresi gi a Mofinawan”

18, 19. (a) Fu san ede gensman no man broko a soifri retifasi fu Yehovah en pipel? (b) Fa Yehovah sa tapu „srefi a singi fu den ogri-atisma”?

18 Now Yesaya e poti prakseri na a lobi-ati fasi fa Yehovah e handri nanga den wan di e waka na ini a leti. A e taigi Yehovah: „Yu tron wan fortresi gi a mofinawan, èn wan fortresi gi a pôtiwan di de na ini banawtu, wan presi fu kibri den gi a sibibusi, wan kowrupresi gi a faya, te a tranga blo fu den ogri-atisma de leki wan sibibusi di e naki na tapu wan skotu. Leki a faya na ini wan kondre sondro watra, na so yu e tapu a babari fu freimdesma, a faya nanga a skaduw fu wan wolku. Yu e tapu srefi a singi fu den ogri-atisma.”—Yesaya 25:4, 5.

19 Sensi 1919, ogri-atisma pruberi ala sani fu broko a soifri retifasi fu tru anbegiman, ma den no man du dati. Fu san ede? Bika Yehovah na a fortresi nanga a kibripresi fu a pipel fu en. Yehovah de leki wan kowrupresi gi den gi a faya fu frufolgu, èn a e tanapu leki wan tranga skotu gi a sibibusi fu gens di e kon na den tapu. Ibriwan fu wi di e waka na ini a leti fu Gado, e luku nanga frutrow na a ten te Gado ’sa tapu a singi fu den ogri-atisma’. Iya, wi e wakti a dei fayafaya te den feanti fu Yehovah no sa de moro.

20, 21. Sortu fesa-nyanyan Yehovah e gi? San sma o abi na a fesa-nyanyan dati na ini a nyun grontapu?

20 Yehovah e du moro leki fu kibri den futuboi fu en nomo. A e sorgu gi den leki a lobi-ati Tata fu den. Baka di a ben fri en pipel fu Babilon a Bigiwan na ini 1919, dan a ben sreka wan fesa-nyanyan gi den fu di den ben wini. A ben gi den bogobogo nyanyan na yeye fasi. Yesaya 25:6 ben taki na fesi fu dati. Drape wi e leisi: „Yehovah fu den legre trutru sa meki gi ala pipel na tapu a bergi disi, wan fesa-nyanyan fu preti di lai nanga oli, wan fesa-nyanyan fu win di den kibri na tapu a sakasaka, fu preti di lai nanga oli èn di furu nanga bonyo fatu, fu win di den kibri na tapu a sakasaka, di soifri.” A de wan blesi gi wi srefisrefi, taki wi man de na a fesa dati tu! (Mateus 4:4) „A tafra fu Yehovah” furu fu tru nanga someni bun sani fu nyan (1 Korentesma 10:21). Nanga yepi fu „a getrow èn koni srafu”, Yehovah e gi wi ala san wi ben sa kan abi fanowdu na yeye fasi.

21 A fesa-nyanyan disi di Gado e gi, abi moro na ini leki nyanyan na yeye fasi nomo. A fesa na yeye fasi di wi e nyan bun fu en now, e memre wi na a trutru nyanyan di sa de bogobogo na ini a nyun grontapu di Gado pramisi. Ne a „fesa-nyanyan fu preti di lai nanga oli” abi fu du nanga trutru nyanyan di sa de bogobogo. No wan sma sa mankeri trutru nyanyan noso nyanyan na yeye fasi. Dati na trutru wan frulekti gi den getrow sma di e pina nownow fu sani ede di Bijbel ben taki na fesi, soleki „mankeri fu nyanyan” di de wan pisi fu „a marki” fu Yesus en denoya! (Mateus 24:3, 7) Den wortu fu a psalm skrifiman e gi den sma disi trowstu fu tru. A ben taki: „Siri-nyanyan sa de bogobogo na grontapu; na tapu na ede fu den bergi, sani sa de pasa marki.”—Psalm 72:16.

22, 23. (a) Sortu „breiwroko”, noso „wensre” Yehovah sa puru, èn fa a sa du dati? (b) Fa Yehovah sa puru ’a syen di en pipel e kisi’?

22 Arki wan moro moi pramisi now. Yesaya e teki sondu nanga dede gersi wan „breiwroko” noso wan „wensre”, te a e taki: „Na tapu a bergi disi [Yehovah] sa swari trutru a fesi fu a wensre di e lontu ala pipel, èn a breiwroko di brei na tapu ala den nâsi” (Yesaya 25:7). Prakseri fu dati! Sondu nanga dede di e kwinsi a libisma famiri, neleki wan bedikrosi e tapu den krinkrin so taki den no man bro, no sa de moro. Wi e angri srefisrefi fu a dei te den winimarki fu a frulusu-ofrandi fu Yesus sa wroko dorodoro tapu a libisma famiri di e gi yesi èn di de getrow!—Openbaring 21:3, 4.

23 A profeiti e sori go na a tumusi moi ten dati, te a e gi wi a dyaranti disi ondro a krakti fu santa yeye: „[Gado] sa swari dede trutru fu têgo, èn a Soeverein Masra Yehovah trutru sa figi den watra-ai puru fu ala den fesi. Èn a syen di en pipel e kisi, a sa puru en na heri grontapu, bika Yehovah srefi taki en” (Yesaya 25:8). No wan sma sa dede moro na a fasi fa ala sma e dede, noso sa krei fu di den lasi wan lobiwan na ini dede. A kenki dati sa de wan blesi trutru! Moro fara, na no wan presi na grontapu sma sa yere a syen nanga leitori moro di Gado nanga den futuboi fu en ondrofeni so langa kaba. Fu san ede a no sa de so moro? Bika Yehovah sa puru a wan di e meki sma du den sani dati, namku a tata fu lei, Satan Didibri èn a sa puru ala a siri fu Satan.—Yohanes 8:44.

24. Fa den sma di e waka na ini a leti, e piki tapu den krakti wroko di Yehovah e du gi den?

24 Den sma di e waka na ini a leti, prakseri dipi fu den fasi disi fa Yehovah sori en makti. Dati meki den e bari taki: „Luku! Disi na wi Gado. Wi howpu tapu en, èn a sa frulusu wi. Disi na Yehovah. Wi howpu tapu en. Meki wi prisiri èn breiti nanga a frulusu di e kon fu en” (Yesaya 25:9). Dyonsro, a regtfardiki libisma famiri sa prisiri krinkrin. A dungru no sa de moro kwetikweti, èn Yehovah sa skèin furu leti gi den getrow sma fu têgo. Iniwan tra howpu ben kan de moro moi leki dati? Kwetikweti!

Yu Kan Tyari Disi Kon na Krin?

• Fu san ede a de prenspari na ini a ten disi fu waka na ini a leti?

• Fu san ede Yesaya ben prèise a nen fu Yehovah?

• Fu san ede feanti noiti no sa broko a soifri retifasi fu Gado en pipel?

• Sortu blesi den sma di e waka na ini a leti sa kisi bogobogo?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 12, 13]

Den sma di ben libi na Yuda ben òfer pikin-nengre gi Molèk

[Prenki na tapu bladzijde 15]

A sabi di Yesaya ben sabi fu den wondru wroko di Yehovah ben du, ben meki en prèise a nen fu Yehovah

[Prenki na tapu bladzijde 16]

Yehovah sa skèin furu leti gi den regtfardikisma fu têgo