„Efu Gado De Nanga Wi, dan Suma Sa De Teige Wi?”
„Efu Gado De Nanga Wi, dan Suma Sa De Teige Wi?”
„San wi sa taki dan fu den sani disi? Efu Gado de nanga wi, dan suma sa de teige wi?”—ROMESMA 8:31.
1. Suma ben gowe libi Egipti makandra nanga den Israèlsma, èn san meki taki den du dati?
DEN Israèlsma tan 215 yari langa na ini Egipti, èn a moro bigi pisi fu a ten dati, den ben de na ini katibo. Di den gowe libi Egipti fu go libi leki wan fri pipel, dan „wan bigi moksi grupu fu sma ben go tu nanga den” (Exodus 12:38). Den sma disi di no ben de Israèlsma ben si den tin plaag di ben frede den; den plaag disi ben tyari pori kon gi Egipti, èn den meki a fesi fu den falsi gado fu Egipti fadon. Na a srefi ten den ben si taki Yehovah man kibri en pipel, èn den si dati spesrutu bigin nanga a di fu fo plaag go te na a lasti wan (Exodus 8:23, 24). Ala di den sma disi no ben sabi finifini san Yehovah ben abi na prakseri, toku den ben de seiker fu wán sani: Den gado fu Egipti no ben man kibri den Egiptisma, ma Yehovah ben sori taki a ben man feti gi den Israèlsma.
2. Fu san ede Rakab horibaka gi den spion fu Israèl, èn fu san ede a ben du a yoisti sani fu frutrow tapu Gado?
2 Fo tenti yari baka dati, leti bifo den Israèlsma ben o go na ini a Pramisi kondre, dan Yosua, a man di ben teki a presi fu Moses, seni tu spion fu go luku a kondre. Drape den miti Rakab, wan uma di ben libi na ini Yerikow. A ben yere taki na ini den 40 yari baka di den Israèlsma ben gowe libi Egipti, dan Yehovah ben du bigi wondrusani fu kibri den, èn fu dati ede a ben sabi taki efu a ben wani a blesi fu Gado, dan a ben musu horibaka gi a pipel fu en. Fu di a ben teki a koni bosroiti disi, meki en nanga en osofamiri no lasi den libi di den Israèlsma teki a foto abra baka ten. A tumusi wondru fasi fa den Israèlsma ben kisi kibri, ben de wan trutru buweisi taki Gado ben de nanga den. So bun, Rakab ben du a yoisti sani fu frutrow tapu a Gado fu den Israèlsma.—Yosua 2:1, 9-13; 6:15-17, 25.
3. (a) Sortu wondru Yesus ben du krosibei fu a foto Yerikow di ben bow baka, èn fa den Dyu fesiman ben si a sani disi? (b) San wan tu Dyu èn baka ten furu sma so srefi di no ben de Dyu, kon frustan?
3 Tinafeifi hondro yari baka dati, Yesus Krestes dresi wan breni begiman krosibei fu a foto Yerikow di ben bow baka (Markus 10:46-52; Lukas 18:35-43). A man disi begi Yesus fu abi sari-ati nanga en, èn na so fasi a ben erken taki Gado ben e horibaka gi Yesus. Na a tra sei, den fesiman fu a Dyu bribi makandra nanga den bakaman fu den, no ben wani bribi den wondru di Yesus ben du leki buweisi taki a ben e du a wroko fu Gado. Na presi fu dati, den krutu en (Markus 2:15, 16; 3:1-6; Lukas 7:31-35). Srefi di den kon sabi taki Yesus ben kisi wan opobaka baka di den ben kiri en, toku den no ben wani erken taki Gado ben du dati. Na presi fu dati, den teki fesi fu frufolgu den bakaman fu Yesus, fu di den pruberi fu gens a wroko di den ben e du fu „meki a bun nyunsu fu Masra Yesus bekènti”. Ma wan tu Dyu, èn baka ten furu sma di no ben de Dyu, poti prakseri na den sani disi di ben pasa èn ondrosuku den finifini. Gi den sma disi a ben de krin taki Gado ben drai baka gi den Dyu fesiman di ben denki taki den ben de regtfardiki èn a ben e horibaka gi den bakaman fu Yesus Krestes di ben abi sakafasi.—Tori fu den Apostel 11:19-21.
Suma na den Sma Di Gado E Horibaka gi na ini a Ten Disi?
4, 5. (a) Fa son sma e denki te a abi fu du nanga a teki di den e teki wan bribi? (b) Te wi wani sabi sortu bribi na a tru bribi, dan san na a moro prenspari aksi?
4 Na ini wan interview tapu telefisi no so langa pasa, wan nyunsuman aksi wan kerki tiriman o ten wan bribi na wan tru bribi. A kerki tiriman taki: „Mi kan taki nanga fasti overtoigi taki wan bribi na wan tru bribi te sma di e libi akruderi a bribi disi e kenki kon tron moro bun sma.” A tru taki a tru bribi e meki wan sma kon tron wan moro bun sma. Ma a de so taki fu di wan spesrutu bribi e meki wan sma kon moro bun, dan dati na wan buweisi taki Gado e horibaka gi a bribi dati? A sani dati na a wan-enkri fasi fa wi kan kon sabi efu wan bribi tru?
5 Ibri sma breiti taki a man teki en eigi bosroiti, èn taki ensrefi kan taki sortu bribi a e teki. Ma ala di wi de fri fu teki iniwan bribi di wi wani, dati no e gi wi a dyaranti taki wan sma sa teki a yoisti wan. Son sma, fu gi wan eksempre, e teki wan bribi fu di furu sma abi a bribi dati, fu di den sma fu a bribi gudu, fu di den seremonia fu a bribi moi srefisrefi, noso fu di famiriman fu den abi a bribi disi. No wan enkri fu den sani disi e sori efu wan bribi na a tru bribi noso efu dati no de so. A moro prenspari aksi ini a tori disi na: Sortu wan fu den bribi e gi den bakaman fu en deki-ati fu du a wani fu Gado èn e gi den krinkrin buweisi so srefi taki Gado e horibaka gi den, so taki den sma di e teki a bribi disi kan taki nanga overtoigi, „Gado de nanga wi”?
6. Sortu wortu di Yesus ben taki, ben tyari kon na krin san na a difrenti na mindri a tru bribi nanga falsi bribi?
6 Yesus ben taigi wi fa wi kan si a difrenti na mindri a tru anbegi nanga a falsi anbegi di a ben taki: „Luku bun nanga den falsi profeiti di e kon na unu na ini skapububa, ma na inisei den de krasi wolfu. Na den froktu fu den unu sa kon sabi den” (Mateus 7:15, 16; Maleaki 3:18). Meki wi luku wan tu fu den „froktu”, noso den sani di e sori krin sortu wan fu den bribi na a tru bribi, so taki wi kan kon sabi na wan eerlijk fasi sortu bribi Gado e horibaka gi na ini a ten disi.
Den Sani Di E Sori Suma Na den Sma Di Gado E Horibaka gi
7. San a wani taki fu leri trawan soso den sani di teki puru fu Bijbel?
7 Den sani di den e leri, teki puru fu Bijbel. Yesus ben taki: „San mi e leri, a no fu mi, ma na fu en di ben seni mi kon. Efu wan sma wani du En wani, dan a sa sabi fu a leri disi efu a kon fu Gado, noso efu mi e taki sani di e kon fu misrefi.” A ben taki so srefi: „A sma di de fu Gado e arki den sani di Gado e taki” (Yohanes 7:16, 17; 8:47). A krin fu si taki, te wan sma wani taki Gado e horibaka gi en, dan a sma dati musu leri trawan soso den sani di Gado e tyari kon na krin na ini en Wortu; èn a sma dati musu weigri fu teki leri di komoto fu libisma koni noso gwenti.—Yesaya 29:13; Mateus 15:3-9; Kolosesma 2:8.
8. Fu san ede a de prenspari fu gebroiki a nen fu Gado na ini wi anbegi?
8 Den e gebroiki èn so srefi e meki bekènti a nen fu Gado, Yehovah. Yesaya ben taki na fesi: „Na a dei dati unu sa taki trutru: ’Un gi Yehovah tangi! Kari en nen. Meki den sani di a e du bekènti na ondro den pipel. Fruteri dati a nen fu en hei srefisrefi. Singi gi Yehovah, bika a sani di a du bigi moro ala sani. Sma na heri grontapu kon sabi dati’” (Yesaya 12:4, 5). Yesus ben leri den bakaman fu en fu begi: „Wi Tata na hemel, meki yu nen kon santa” (Mateus 6:9). Fu dati ede, awansi Kresten ben de Dyu efu den no ben de dati, den ben musu de leki „wan pipel fu [Gado] en nen” (Tori fu den Apostel 15:14). A krin fu si taki Gado e prisiri fu horibaka gi den sma di e si en leki wan grani fu de „wan pipel fu en nen”.
9. (a) Fu san ede a de so taki den memre fu a tru bribi, gwenti fu de nanga prisiri? (b) Fa Yesaya e sori a difrenti mindri a tru anbegi nanga falsi bribi?
9 Den de nanga prisiri neleki fa Gado de nanga prisiri. Leki a skrifiman fu „bun nyunsu”, Yehovah na „a koloku Gado” (1 Timoteus 1:11). Fu dati ede, fa a kan taki den anbegiman fu en no de koloku noso e tan denki takru fu sani? Ala di grontapu de na ini banawtu èn tru Kresten abi den eigi problema, toku den e tan nanga prisiri fu di den e kisi bun yeye nyanyan doronomo. Yesaya e sori a difrenti na mindri den èn den sma di abi wan falsi bribi: „Disi na san a Soeverein Masra Yehovah taki: ’Luku! Mi eigi futuboi sa nyan, ma unu sa de nanga angri. Luku! Mi eigi futuboi sa dringi, ma unu sa abi dreiwatra. Luku! Mi eigi futuboi sa bari nanga prisiri bika fu a bun kondisi fu na ati, ma unu sa pina fu syen. Luku! Mi eigi futuboi sa bari fu prisiri bika fu a bun kondisi fu na ati, ma unu sa bari tranga bika fu a pen fu na ati, èn unu sa bari krei bika fu wan dorodoro brokofasi fu yeye nomo.’”—Yesaya 65:13, 14.
10. Fa den sma di abi a tru bribi e sorgu taki den no abi fu leri sani nanga tranga?
10 A fasi fa den e tyari densrefi èn den bosroiti di den e teki de akruderi Bijbel gronprakseri. „Frutrow tapu Yehovah nanga yu heri ati èn no frutrow tapu yu eigi frustan” a skrifiman fu Odo e gi wi leki rai „poti prakseri na en na ini ala yu pasi, èn ensrefi sa meki yu pasi kon reti” (Odo 3:5, 6). Gado e horibaka gi den sma di e suku rai na en na presi fu den e frutrow tapu leri di no e kruderi nanga makandra èn di de fu libisma di e poti a koni fu Gado na wan sei. O moro wan sma e seti en libi akruderi a Wortu fu Gado, o moro a no sa abi fu leri sani nanga tranga.—Psalm 119:33; 1 Korentesma 1:19-21.
11. (a) Fu san ede memre fu a tru anbegi no kan abi wan grupu fu kerki tiriman èn so srefi wan grupu fu tra kerkiman na den mindri? (b) Sortu eksempre den sma di e teki fesi na mindri a pipel fu Gado, musu gi den skapu?
11 Den orga na a fasi fa a Kresten gemeente fu a fosi yarihondro ben orga. Yesus ben gi a gronprakseri disi: „No meki sma kari unu Rabi, bika wán na un leriman, ala di unu alamala na brada. So srefi unu no musu kari no wan suma na grontapu un tata, bika unu abi wán Tata nomo, di de na hemel. No meki sma kari unu ’leriman’, bika wán sma nomo na un leriman, a Krestes. Ma a moro bigi wan na un mindri musu de un dinari” (Mateus 23:8-11). Wan organisâsi fu brada no e gi pasi taki wan grupu fu kerki tiriman di abi bigifasi e gi den srefi bigi nen èn e meki leki den hei moro den tra kerkiman (Yob 32:21, 22). Den sma di e luku den skapu fu Gado e kisi rai fu du so „no nanga dwengi, fu di unu de klariklari; no fu di unu lobi kisi wini na wan kruka fasi, ma nanga faya; no leki sma di e basi den wan di de a gudu fu Gado, ma fu di unu e sori taki unu de eksempre gi na ipi” (1 Petrus 5:2, 3). Opregti Kresten skapuman no e pruberi fu meki densrefi tron tiriman fu a bribi fu trawan. Leki sma di e du a srefi diniwroko gi Gado, den e du muiti nomo fu gi trawan wan bun eksempre.—2 Korentesma 1:24.
12. Fa sma di wani taki Gado e horibaka gi den, musu si libisma tirimakti?
12 Den e saka densrefi na ondro libisma tirimakti èn toku den no e teki partei. A sma di no e „saka ensrefi na ondro den hei tirimakti”, no kan fruwakti taki Gado sa horibaka gi en. Fu san ede? Bika „den tirimakti di de, na Gado poti den na ini den posisi fu den di skotu. Fu dati ede, a sma di e gens a makti, opo ensrefi kontrari a seti fu Gado” (Romesma 13:1, 2). Ma Yesus ben si taki a sani disi kande ben o tyari problema kon di a ben taki: „Pai Caesar den sani baka di de fu Caesar, ma Gado den sani di de fu Gado” (Markus 12:17). Den sma di wani taki Gado e horibaka gi den musu „tan . . . suku fosi a kownukondre [fu Gado] nanga en regtfardikifasi”, ala di na a srefi ten den e gi yesi na den wet fu a kondre di e kruderi nanga den moro hei frantwortu di den abi na Gado (Mateus 6:33; Tori fu den Apostel 5:29). Yesus ben poti krakti na tapu taki sma no musu bumui nanga grontapu afersi, te a e taki a sani disi fu den disipel fu en: „Den no de wan pisi fu grontapu, neleki fa mi no de wan pisi fu grontapu.” Baka ten a taki moro fara: „Mi kownukondre no de wan pisi fu a grontapu disi.”—Yohanes 17:16; 18:36.
13. Te wi wani kon sabi suma na a pipel fu Gado, dan san lobi abi fu du nanga a tori disi?
13 Den alamala e suku fu du „bun gi ala sma” (Galasiasma 6:10). Kresten abi lobi gi ala sma, den e lespeki ala sma awansi sortu kloru den skin abi, awansi den gudu noso pôti noso awansi sortu leri den kisi, awansi sortu kondre den komopo, noso awansi sortu tongo den e taki. Te sma e suku fu du bun gi ala sma èn spesrutu gi den wan di abi a srefi bribi fu den, dan dati e yepi den fu kon si suma na den sma di Gado e horibaka gi. Yesus ben taki: „Nanga disi ala sma sa sabi taki unu na mi disipel, efu unu abi lobi na un mindri.”—Yohanes 13:35; Tori fu den Apostel 10:34, 35.
14. A de so taki moro furu sma lobi den wan di Gado e horibaka gi? Fruklari disi.
14 Den no abi trobi fu ondrofeni frufolgu fu di den e du a wani fu Gado. Yesus ben warskow den bakaman fu en na fesi: „Efu den frufolgu mi, dan den sa frufolgu unu tu; efu den ben hori densrefi na mi wortu, dan den sa hori densrefi na di fu unu tu” (Yohanes 15:20; Mateus 5:11, 12; 2 Timoteus 3:12). Sma noiti no lobi den wan di Gado e horibaka gi, neleki fa den no ben lobi Noa tu, di ben krutu grontapu nanga yepi fu en bribi (Hebrewsma 11:7). Na ini a ten disi, den sma di wani taki Gado e horibaka gi den no e prefuru fu swaki a wortu fu Gado noso fu poti gronprakseri fu Gado na wan sei, soso fu no kisi frufolgu. So langa den e dini Gado na wan getrow fasi, den sabi taki sma sa „fruwondru èn [sa] tan kosi” den.—1 Petrus 2:12; 3:16; 4:4.
Wan Ten fu Luku den Buweisi
15, 16. (a) Sortu aksi sa yepi wi fu kon sabi sortu kerki grupu Gado e horibaka gi? (b) Na sortu bosroiti milyunmilyun sma kon, èn san meki taki den kon na a bosroiti disi?
15 Aksi yusrefi: ’Sortu kerki grupu de bekènti fu di den e handri soifri akruderi a Wortu fu Gado, srefi te den leri fu den e difrenti fu den sani di moro furu sma e bribi? Suma e sori trawan o prenspari a nen fu Gado de, èn suma e gebroiki a nen srefi fu meki sma kon sabi suma na den? Suma e sori nanga furu howpu go na a Kownukondre fu Gado leki a wan-enkri fasi fa ala den problema fu libisma kan lusu? Suma e tyari densrefi akruderi Bijbel gronprakseri, ala di sma kande sa feni taki den e hori densrefi na wet di owru kaba? Sortu kerki grupu de bekènti fu di den no e pai den sma di e teki fesi na den mindri, èn fu di ala den memre fu en na preikiman? Sortu sma e kisi prèise fu di den na borgu di e hori densrefi na wet fu a kondre, ala di den no e teki prati na politiek? Suma e gebroiki ten nanga moni na wan lobi-ati fasi fu yepi trawan fu kon sabi Gado èn so srefi den prakseri fu en? Èn ala di den e du ala den bun sani disi, suma na den sma di trawan e tegu, e spotu, èn e frufolgu?
16 Milyunmilyun sma na heri grontapu poti prakseri na den buweisi èn den kisi a fasti overtoigi taki Yehovah Kotoigi wawan abi a tru anbegi. Den sani di Yehovah Kotoigi e leri, a fasi fa den e tyari densrefi, èn den winimarki di a bribi fu den e tyari kon, meki taki den sma disi kon na a bosroiti disi taki den na a wan-enkri tru anbegi (Yesaya 48:17). Fu taki en leti, milyunmilyun sma e taki soleki fa Sakaria 8:23 ben taki na fesi: „Wi wani go nanga unu, fu di wi yere taki Gado de nanga unu.”
17. Fu san ede Yehovah Kotoigi no abi bigifasi te den e taki dati den abi a tru anbegi?
17 A de so taki Yehovah Kotoigi abi bigifasi fu di den e taki dati Gado e horibaka gi den wawan? Fu taki en leti, den e taki a srefi leki san den Israèlsma na ini Egipti ben taki dati Gado ben horibaka gi den ala di den Egiptisma ben bribi tra fasi. A ben de so tu nanga den Kresten fu a fosi yarihondro di ben taki dati Gado ben horibaka gi den na presi fu den Dyu kerki tiriman. Den buweisi e sori taki san Yehovah Kotoigi e taki na wan tru tori. Na ini 235 kondre Yehovah Kotoigi e du a wroko di Yesus ben taki dati den tru bakaman fu en ben o du na ini a ten fu a kaba: „A bun nyunsu disi fu a kownukondre sa preiki na heri grontapu pe sma e libi, leki wan kotoigi gi ala nâsi, èn dan a kaba sa kon.”—Mateus 24:14.
18, 19. (a) Fu san ede, reide no de gi Yehovah Kotoigi fu tapu nanga a preikiwroko fu den, ala di sma e gens den? (b) Fa Psalm 41:11 e sori taki Gado e horibaka gi den Kotoigi?
18 Kotoigi fu Yehovah sa go doro fu du a wroko disi, èn noiti den sa tapu nanga en, awansi sma e frufolgu den noso e gens den. A wroko fu Yehovah musu du èn den sa du en. Iniwan fasi fa trawan pruberi na ini a yarihondro di pasa fu gens den Kotoigi fu du a wroko fu Gado, no ben abi bun bakapisi srefisrefi, bika Yehovah ben pramisi: „No wan fetisani di den sa meki teige yu sa abi bun bakapisi, èn iniwan tongo di sa opo teige yu na ini a krutu, yu sa krutu. Disi na a famirigudu fu den futuboi fu Yehovah, èn a regtfardikifasi fu den e kon fu mi.”—Yesaya 54:17.
19 Taki Kotoigi fu Yehovah kon tron wan moro bigi grupu èn e wroko moro tranga now leki noiti bifo — èn disi de so ala di sma e gens den na heri grontapu — na wan buweisi taki Yehovah e feni san den e du, bun. Kownu David ben taki: „Nanga disi mi sabi taki yu e prisiri nanga mi, bika mi feanti no e bari fu di a breiti taki a wini mi” (Psalm 41:11; 56:9, 11). Noiti Gado en feanti sa man bari fu di den breiti taki den wini a pipel fu Yehovah, bika a Fesiman fu den, Yesus Krestes, e go na fesi fu wini grontapu fu ala ten!
Yu Kan Gi Piki?
• San na wan tu eksempre fu owruten di e sori taki Gado ben horibaka gi sma?
• San na wan tu marki di e sori taki wan bribi na a tru bribi?
• Fu san ede yu de seiker taki Gado e horibaka gi den Kotoigi fu Yehovah?
[Aksi fu a tori disi]
[Prenki na tapu bladzijde 13]
Den sma di wani taki Gado e horibaka gi den musu abi leri di teki puru soso fu en Wortu
[Prenki na tapu bladzijde 15]
Kresten owruman de leki eksempre gi na ipi