Go na content

Go na table of contents

No Tron Sma Di E Frigiti San Den Yere

No Tron Sma Di E Frigiti San Den Yere

No Tron Sma Di E Frigiti San Den Yere

„Tron duman fu a wortu, èn no soso sma di e yere nomo, e kori unsrefi nanga falsi prakseri.”—YAKOBUS 1:22.

1. Sortu wondru a pipel fu Israèl fu owruten ben abi a grani fu si nanga den eigi ai?

„FU TRU, dati na sani di wi no kan frigiti kwetikweti.” Na dati wi kan taki fu den wondru di Yehovah ben du na ini Egipti fu owruten. Ibriwan fu den Tin Plaag ben de tumusi aparti sani di e gi sma furu lespeki fu tru. Baka den bigi rampu disi, a pipel fu Israèl ben kisi frulusu na wan tumusi fruwondru fasi, fu di a watra fu a Redi Se ben prati na ini tu pisi (Deuteronomium 34:10-12). Efu yu ben si den sani disi nanga yu eigi ai, dan kande noiti yu ben sa frigiti a Sma di ben du den sani disi. Ma toku a psalm skrifiman ben singi: „Den [den Israèlsma] ben frigiti Gado, a Frulusuman fu den, a Duman fu bigi sani na ini Egipti, èn wondruwroko na ini a kondre Ham, nanga den sani na a Redi Se di e gi sma frede.”—Psalm 106:21, 22.

2. San e sori taki a warderi di Israèl ben abi gi den bigi sani di Gado ben du, no ben tan langa?

2 Baka di den Israèlsma ben koti a Redi Se abra, dan den „ben bigin kisi frede gi Yehovah èn ben poti bribi na ini Yehovah” (Exodus 14:31). Den mansma fu Israèl ben singi wan fektori singi gi Yehovah makandra nanga Moses, èn Miryam nanga tra uma ben prei sinsin èn den ben dansi tu (Exodus 15:1, 20). Iya, den bigi sani di Yehovah ben du, ben naki na ati fu a pipel fu Gado. Ma a warderi di den ben sori gi a Sma di ben du den sani dati, no ben tan langa. Syatu baka dati, furu fu den ben du neleki den frigiti ala san ben pasa. Den ben tron sma di e krutukrutu èn den ben kragi Yehovah. Son sma ben go fu anbegi kruktu gado èn ben du hurudu.—Numeri 14:27; 25:1-9.

San Ben Kan Meki Wi Frigiti?

3. San wi ben kan frigiti fu di wi no de volmaakti?

3 A e fruwondru wi srefisrefi taki Israèl no ben sori warderi. Toku, a srefi sani ben kan pasa nanga wi tu. A tru taki wi no si wondru fu Gado leki san den Israèlsma ben si. Ma te wi e prakseri fu a matifasi di wi abi nanga Gado, dan seiker wan tu okasi de di wi no ben kan frigiti kwetikweti. Kande son wan fu wi e memre a dei di wi ben teki a waarheid fu Bijbel. Tra prisiri sani ben de, kande di wi ben gi wisrefi abra na Yehovah na ini begi èn ben teki dopu na ini watra leki tru Kresten. Furu fu wi ondrofeni taki Yehovah yepi wi na ini tra afersi fu wi libi (Psalm 118:15). A moro prenspari sani, na taki wi abi a howpu fu kisi frulusu fu di Gado en eigi Manpikin, Yesus Krestes, dede leki wan srakti-ofrandi gi wi (Yohanes 3:16). Ma wi no de volmaakti. Dati meki wi ben sa kan frigiti den bun sani esi-esi di Yehovah du gi wi, te wi e kisi tranga lostu fu du sani di no bun èn te wi e kisi fu du nanga den broko-ede fu a libi.

4, 5. (a) Fa Yakobus e warskow wi gi a kefar taki wi tron sma di e frigiti san den yere? (b) Fa wi kan fiti na agersitori fu Yakobus fu a man nanga a spigri, na ini wi libi?

4 Na ini a brifi di Yesus en afu-brada Yakobus ben skrifi gi tra Kresten, a ben warskow taki wi musu luku bun fu no de sma di e frigiti san den yere. A ben skrifi: „Tron duman fu a wortu, èn no soso sma di e yere nomo, e kori unsrefi nanga falsi prakseri. Bika efu wan sma na wan yereman fu a wortu èn a no de wan duman fu en, dan a de leki wan man di e luku ensrefi na ini wan spigri fa en eigi fesi tan. Bika a e luku ensrefi, èn a e gowe èn wantewante a e frigiti sortu sma a de” (Yakobus 1:22-24). San Yakobus ben wani taki nanga den wortu dati?

5 Te wi e opo na mamanten, dan nofotron wi e luku wisrefi na ini wan spigri fu si efu wi musu kenki wan sani na a fasi fa wi skin de. Te wi e gowe fu du tra sani, èn e poti prakseri na tra sani, dan wi e frigiti san wi ben si na ini a spigri. Na so wi kan frigiti tu fu poti prakseri na yeye afersi. Te wi e luku go na ini a Wortu fu Gado, dan wi kan agersi a fasi fa wi de, nanga a fasi fa Yehovah wani taki wi musu de. Na so fasi wi e si krin san na den swakifasi fu wi. A sabi di wi kon sabi disi, musu gi wi deki-ati fu tyari kenki kon na ini a fasi fa wi de. Ma te wi e du wi aladei wroko, èn e feti fu kakafutu gi den problema fu wi, dan esi-esi a kan de so taki wi no e prakseri yeye afersi moro (Mateus 5:3; Lukas 21:34). A de neleki wi e frigiti den lobi-ati sani di Gado e du gi wi. Efu wi ben sa gi pasi taki wi e frigiti den sani disi, dan wi ben sa meki taki a firi di wi abi fu du sondu, abi krakti na wi tapu.

6. Sortu tori na ini Bijbel wi musu luku di kan yepi wi fu no frigiti a wortu fu Yehovah?

6 Na ini a fosi brifi di Gado meki na apostel Paulus skrifi gi den Korentesma, a ben sori go na den Israèlsma na ini a gran sabana di ben de sma di ben frigiti san den yere. Den fosi yarihondro Kresten ben kisi wini fu den wortu fu Paulus. So bun, te wi e luku baka san a skrifi, dan dati kan yepi wi fu no frigiti a wortu fu Yehovah. Fu dati ede, meki wi luku 1 Korentesma 10:1-12.

Drai Yu Baka gi den Lostu fu Grontapu

7. Sortu buweisi den Israèlsma ben kisi di ben sori taki Yehovah lobi den?

7 Den sani di Paulus e taki fu den Israèlsma, na wan warskow gi Kresten. Disi na wan pisi fu san Paulus e skrifi: „Mi no wani taki unu musu frigiti, brada, taki ala den fositen tata fu wi ben de na ondro a wolku èn taki den alamala ben pasa go na ini a se èn taki den alamala ben kisi dopu na ini Moses nanga yepi fu a wolku èn a se” (1 Korentesma 10:1-4). A pipel fu Israèl na ini a ten fu Moses ben si tumusi aparti sani di Gado ben du fu sori a makti fu en. Wan fu den wondru di den ben si, ben de a wolku di ben tyari den na deiten èn di ben yepi den fu lowe, pasa go na ini a Redi Se (Exodus 13:21; 14:21, 22). Iya, den Israèlsma dati ben kisi furu buweisi di ben sori taki Yehovah lobi den.

8. San ben de a bakapisi fu a frigiti di Israèl ben frigiti yeye afersi?

8 „Toku,” na so Paulus e taki moro fara, „moro furu fu den no ben feni a bun-ati fu Gado, bika den ben naki den kiri na ini a gran sabana” (1 Korentesma 10:5). Dati na wan sari tori trutru! Moro furu fu den Israèlsma di komoto na Egipti meki taki den no ben kisi primisi fu go na ini a Pramisi Kondre. Fu di den no ben abi bribi, meki Gado no ben feni den bun moro, so taki den dede na ini a gran sabana (Hebrewsma 3:16-19). San wi kan leri fu disi? Paulus e taki: ’Den sani disi ben tron eksempre gi wi, so taki wi no sa de sma di angri fu du ogri sani, soleki fa den ben angri fu dati.’—1 Korentesma 10:6.

9. Fa Yehovah ben seti sani gi en pipel, èn fa Israèl ben piki tapu dati?

9 Den Israèlsma ben abi furu sani di ben kan yepi den fu tan poti prakseri na yeye afersi, di den ben de na ini a gran sabana. Den ben kon na ini wan frubontu nanga Yehovah èn den ben tron wan nâsi di gi ensrefi abra na en. Boiti dati, den ben kisi wan priesterwroko, wan tabernakel di ben de a moro prenspari presi fu anbegi, èn den ben abi a seti fu tyari srakti-ofrandi gi Yehovah. Ma na presi taki den ben prisiri nanga den presenti disi na yeye fasi, den ben sori taki den no de tevrede nanga den sani di Gado ben gi den.—Numeri 11:4-6.

10. Fu san ede wi musu hori Gado na prakseri ala ten?

10 Tra fasi leki den Israèlsma na ini a gran sabana, a pipel fu Yehovah na ini a ten disi abi a bun-ati fu Gado. Ma a de prenspari srefisrefi taki ibriwan fu wi aparti e hori Gado na prakseri. Te wi e du dati, dan dati sa yepi wi fu no poti prakseri na den eigi lostu fu wi nomo, di ben kan meki taki wi no e si sani bun moro na yeye fasi. Wi musu abi a fasti bosroiti „taki wi musu drai wi baka gi godelowsu fasi nanga den lostu fu grontapu èn taki wi musu libi nanga wan gosontu frustan èn regtfardikifasi èn taki wi musu dini Gado fayafaya, na mindri a disiten seti fu sani” (Titus 2:12). Den wan fu wi di de nanga a Kresten gemeente fu sensi pikin-nengreten, noiti no musu denki taki wi e misi bun sani na ini a libi. Efu oiti wi ben sa denki na so wan fasi, dan a ben sa de wan bun sani gi wi fu prakseri Yehovah nanga den tumusi moi blesi di a abi gi wi na ini a ten di e kon.—Hebrewsma 12:2, 3.

Gi Yesi na Yehovah na ini Ala Sani

11, 12. Fa wan sma ben sa kan tron wan anbegiman fu kruktu gado, ala di a no e anbegi prenki noso popki?

11 Paulus e gi wi wan tra warskow te a e skrifi: „No tron sma tu di e anbegi kruktu gado, soleki fa sonwan fu den ben du, neleki fa a skrifi: ’A pipel ben sidon nyan èn dringi, èn den ben opo meki prisiri’” (1 Korentesma 10:7). Paulus ben taki fu na okasi di den Israèlsma ben dwengi Aron fu meki wan pikin kaw fu gowtu (Exodus 32:1-4). Kande wi no e go anbegi prenki noso popki trutru, ma wi ben sa kan tron anbegiman fu kruktu gado te wi e gi pasi taki wi eigi takru lostu e tapu wi fu anbegi Yehovah nanga wi heri ati.—Kolosesma 3:5.

12 Na wan tra okasi, Paulus ben skrifi taki son sma ben poti moro furu prakseri na materia sani na presi fu yeye afersi. Ini a tori fu den wan di „ben e waka neleki feanti fu a pina-udu fu a Krestes”, a ben skrifi: „A kaba fu den na pori èn a gado fu den na den bere” (Filipisma 3:18, 19). A sani di den ben anbegi no ben de wan popki di kerfu. A ben de na angri di den ben angri fu abi materia sani. A no de fu taki, a no ala sani di wi e angri fu kisi de fowtu. Yehovah ben meki wi na so wan fasi, taki wi leki libisma abi sani fanowdu èn taki wi kan prisiri fu difrenti sortu sani. Ma den wan di e poti tumusi furu prakseri na prisiri na presi fu a matifasi di den abi nanga Gado, fu tru e tron anbegiman fu kruktu gado.—2 Timoteus 3:1-5.

13. San wi kan leri fu a tori fu a pikin kaw fu gowtu?

13 Baka di den Israèlsma gowe libi Egipti, dan den ben meki wan pikin kaw fu gowtu fu anbegi dati. Boiti a warskow taki sma no musu anbegi kruktu gado, ete wan sani de fu leri fu a tori disi. Den Israèlsma no ben gi yesi na a krin tiri di Yehovah ben gi den (Exodus 20:4-6). Ma toku, a no de so taki den ben wani drai den baka krinkrin gi Yehovah leki a Gado fu den. Den ben tyari ofrandi gi a pikin kaw di den ben meki fu sani di den ben smèlter, èn den ben kari na okasi dati „wan fesa gi Yehovah”. Na wan noso tra fasi, den ben kori densrefi taki Gado no ben o du noti na a trangayesi di den ben trangayesi en. Disi ben afrontu Yehovah èn a ben kisi bigi atibron srefisrefi.—Exodus 32:5, 7-10; Psalm 106:19, 20.

14, 15. (a) Fu san ede den Israèlsma no ben abi wan bun reide fu tron sma di ben frigiti san den yere? (b) San wi sa du nanga den komando fu Yehovah efu wi abi a fasti bosroiti fu no tron sma di e frigiti san den yere?

14 A no e pasa so furu, taki wan Kotoigi fu Yehovah e tron memre fu wan falsi kerki. Ma a kan de so taki son sma di e tan na ini a gemeente, toku e sori na tra fasi taki den no wani a tiri fu Yehovah. A pipel fu Israèl no ben abi wan bun reide fu tron sma di e frigiti san den yere. Den ben yere den Tin Komando èn di Moses ben gi den a komando fu Gado, dan den ben drape tu: „Boiti mi, unu no musu meki gado fu solfru, èn unu no musu meki gado fu gowtu gi unsrefi” (Exodus 20:18, 19, 22, 23). Toku den Israèlsma ben anbegi a pikin kaw fu gowtu.

15 Wi srefi no ben sa abi bun reide efu wi ben sa tron sma di e frigiti san wi yere. Na ini den Buku fu Bijbel wi e kisi tiri fu Gado na ini furu afersi fu a libi. Fu eksempre, a Wortu fu Yehovah e krutu sma di e leni moni ma di no e pai baka (Psalm 37:21). Pikin-nengre e kisi a komando fu gi yesi na a papa nanga mama fu den, èn den papa musu kweki den pikin fu den na ini a „seryusu frumane fu Yehovah” (Efeisesma 6:1-4). Kresten di no trow, e kisi a rai fu trow „soso na ini Masra”, èn Bijbel e taki fu den futuboi fu Gado di trow: „Meki a trowlibi de krin na mindri ala sma èn a trowbedi sondro flaka, bika Gado sa krutu huruman nanga sutaman” (1 Korentesma 7:39; Hebrewsma 13:4). Efu wi abi a fasti bosroiti fu no tron sma di e frigiti san den yere, dan wi sa teki den leri disi nanga den tra rai di wi e kisi fu Gado, leki seryusu sani, èn wi sa handri akruderi den rai dati.

16. San ben de a bakapisi di sma ben anbegi a pikin kaw fu gowtu?

16 Yehovah no ben lobi taki den Israèlsma ben pruberi fu anbegi en soleki fa den wani. Na presi fu dati, 3000 sma ben kisi pori, kande fu di den ben teki fesi na ini na ogri di sma ben du fu anbegi a pikin kaw fu gowtu. Tra ogriman ben ondrofeni wan plaag fu Yehovah (Exodus 32:28, 35). Dati na wan seryusu warskow srefisrefi gi den wan di e leisi Gado Wortu, ma di e du nomo san densrefi wani!

„Lowe gi Hurudu”

17. Na sortu okasi 1 Korentesma 10:8 ben sori go?

17 Den lostu fu a skin kan meki wi frigiti yeye afersi èn Paulus e sori dati, te a e taki: „No meki wi du hurudu tu, soleki fa sonwan fu den ben du hurudu, nanga a wan-enkri bakapisi taki den ben fadon, tutenti na dri dusun fu den tapu wán dei” (1 Korentesma 10:8). Dyaso Paulus e sori go na wan sani di ben pasa na tapu den opo presi fu Moab. Dati ben de na a kaba fu a 40 yari waka fu den na ini a gran sabana. Wan syatu pisi ten bifo, Yehovah ben yepi den Israèlsma fu teki den kondre abra na a owstusei fu a Yordanliba, ma furu fu den ben frigiti san Yehovah ben du gi den èn den no ben sori warderi. Na a lanki fu a Pramisi Kondre, sma ben kori den fu du hurudu èn fu gi densrefi abra na a doti anbegi fu a gado Bâ-al fu Peor. So wan 24.000 sma ben kisi pori, makandra nanga den 1000 sma di ben teki fesi na ini na ogridu.—Numeri 25:9.

18. Sortu sani kan hari wan sma fu du hurudu?

18 Na ini a ten disi, sma sabi taki a pipel fu Yehovah e hori densrefi na hei markitiki. Ma son Kresten no prakseri Gado nanga den gronprakseri fu en moro, di den ben kisi tesi fu du hurudu. Den tron sma di frigiti san den yere. Na a bigin, kande a sma no e kisi a tesi fu du hurudu srefi. Ma kande a sma e kisi na angri fu luku seksbuku nanga seksfelem, kande fu meki spotu, noso fu freirifreiri nanga sma, noso fu suku fu de bun mati fu sma di no e tyari densrefi akruderi bun gwenti nanga gronprakseri. Ala den sani disi hari Kresten fu du sondu.—1 Korentesma 15:33; Yakobus 4:4.

19. Sortu rai fu Bijbel e yepi wi fu „lowe gi hurudu”?

19 Efu wi e kisi a tesi fu du sani di no fiti, dan wi no musu frigiti Yehovah. Na presi fu dati, wi musu gi yesi na den frumane fu en na ini en Wortu (Psalm 119:1, 2). Leki Kresten, moro furu fu wi e du ala muiti fu tan tyari wisrefi na wan krin fasi, ma te wi wani du san Gado e feni bun, dan wi abi fu du muiti doronomo (1 Korentesma 9:27). Paulus ben skrifi gi den Kresten na ini Rome: „Ala sma kon si taki unu e gi yesi. Fu dati ede mi e prisiri nanga unu. Ma mi wani taki unu musu de koni sma ini a tori fu san bun, ma taki unu musu de sma di de sondro fowtu ini san ogri” (Romesma 16:19). Soleki fa den 24.000 Israèlsma lasi den libi fu den sondu fu den ede, na so a krutu fu Yehovah sa kon dyonsro na tapu huruman nanga tra ogriman tu (Efeisesma 5:3-6). Fu dati ede, na presi taki wi e tron sma di e frigiti san den yere, wi musu tan „lowe gi hurudu”.—1 Korentesma 6:18.

Abi Warderi Ala Ten gi den Sani Di Yehovah E Gi Wi

20. Fa den Israèlsma ben tesi Yehovah, èn san ben de a bakapisi?

20 Moro furu fu den Kresten noiti e gi densrefi abra na hurudu. Ma toku, wi musu luku bun taki wi no e gi pasi taki wi e tron sma di e krutukrutu, bika dati kan meki taki Gado no sa feni wi bun moro. Paulus e frumane wi: „No meki wi tesi Yehovah tu, soleki fa sonwan fu den ben tesi [en], nanga a wan-enkri bakapisi taki den sneki ben kiri den. No de sma tu di e krutukrutu, soleki fa sonwan fu den ben krutukrutu, nanga a wan-enkri bakapisi taki a kiriman ben kiri den” (1 Korentesma 10:9, 10). Den Israèlsma ben krutukrutu Moses nanga Aron. Iya, den ben krutukrutu Gado srefi. Den ben kragi a mana di den ben kisi na wan wondru fasi (Numeri 16:41; 21:5). A de so taki a hurudu fu den ben afrontu Yehovah moro leki a krutukrutu fu den? Bijbel e sori taki sneki ben kiri furu fu den sma di ben krutukrutu (Numeri 21:6). Na wan tra okasi na fesi, moro leki 14.700 ogri sma di ben krutukrutu, ben kisi pori (Numeri 16:49). So bun, no meki wi tesi a pasensi fu Yehovah fu di wi no e sori lespeki gi den sani di e a gi wi.

21. (a) Sortu frumane Gado ben meki Paulus skrifi? (b) Fa wi kan de koloku trutru, akruderi Yakobus 1:25?

21 Di Paulus ben skrifi go na tra Kresten, dan a lasti sani di a ben taki fu warskow den, ben de a frumane disi: „Den sani disi now, ben tan pasa nanga den leki eksempre èn den ben skrifi den leki wan warskow gi wi, di doro den kaba fu den seti fu sani. Fu dati ede, meki a sma di e denki taki a e tanapu, luku bun taki a no e fadon” (1 Korentesma 10:11, 12). Neleki den Israèlsma, wi kisi furu blesi fu Yehovah. Ma tra fasi leki den, meki a de so taki noiti wi e frigiti den bun sani di Gado e du gi wi èn meki wi no frigiti fu warderi dati. Te den problema fu a libi e trobi wi srefisrefi, meki wi prakseri fu den kefalek moi pramisi di wi kan feni na ini Gado Wortu. Meki wi memre a warti matifasi di wi abi nanga Yehovah èn go doro fu du a Kownukondre preikiwroko di a gi wi fu du (Mateus 24:14; 28:19, 20). Te wi e tyari wisrefi na so wan fasi, dan dati sa gi wi trutru koloku, bika Bijbel e pramisi: „A sma di e luku finifini na ini a volmaakti wet di e meki wi kon fri, èn di e tan na ini, a sma disi, fu di a no tron wan sma di e frigiti san a yere, ma a tron wan duman fu a wroko, meki a sa de koloku te a e du en.”—Yakobus 1:25.

San Yu Ben Sa Piki?

• San ben kan meki wi tron sma di e frigiti san den yere?

• Fu san ede a prenspari taki wi e gi yesi na Gado na ini ala sani?

• Fa wi kan „lowe gi hurudu”?

• Fa wi musu si den sani di Yehovah e gi wi?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 15]

Den Israèlsma ben frigiti den bigi sani di Yehovah ben du gi den

[Prenki na tapu bladzijde 16]

A pipel fu Yehovah abi a fasti bosroiti fu tan hori densrefi na hei markitiki