Go na content

Go na table of contents

No Meki Tweifri Pori a Bribi fu Yu

No Meki Tweifri Pori a Bribi fu Yu

No Meki Tweifri Pori a Bribi fu Yu

Wan dei yu e prakseri taki yu de gosontu. A tra dei yu no e firi so bun. Wantronso, a skin fu yu no abi krakti moro. Yu ede nanga yu skin e hati yu srefisrefi. San pasa? Takru bakterie noso virus di e tyari siki kon, pasa kon na ini a skin fu yu. Den meki a skin fu yu kon swaki. Fu dati ede a skin no abi a krakti fu feti nanga den takru sani disi di ben go te na ini den tumusi prenspari pisi na ini yu skin. Te yu no e du noti na den takru bakterie noso virus disi di pasa kon na ini yu skin, dan den kan pori a gosontu fu yu fu ala ten. Den kan kiri yu srefi.

A NO de fu taki, efu a gosontu fu yu no bun te yu e kisi wan infectie, dan yu e kon siki moro esi. Fu eksempre, te yu no e nyan nofo gosontu nyanyan, dan yu skin e kon „swaki srefisrefi, so taki wán infectie siki srefi ben sa kan kiri yu”, na so Peter Wingate di e skrifi datra tori, e taki.

Efu so wan takru sani kan pasa, dan suma ben sa wani libi na ini wan situwâsi pe den no abi nofo nyanyan? Sondro tweifri yu o du san yu man, fu nyan bun èn fu tan gosontu. A kan de so tu taki yu e du ala san yu man du, fu no kisi den siki di virus nanga bakterie e tyari kon. Ma yu e handri na a srefi fasi, fu man tan „gosontu ini bribi” tu? (Titus 2:2) Fu eksempre, yu de na ai gi tweifri di kan pori a bribi fu yu? Den tweifri disi kan kon makriki na ini yu prakseri èn na ini yu ati, so taki den e pori a bribi fu yu èn a matifasi di yu abi nanga Yehovah. Son sma no sabi srefi taki so wan takru sani kan pasa nanga den. Den sma disi e bigin tweifri esi-esi na sani, fu di den no e teki nofo yeye nyanyan. A kan de so, taki yu na wan fu den sma disi?

A De wan Takru Sani Ala Ten te Yu E Tweifri na Sani?

A no de fu taki dati a no wan takru sani ala ten te yu e tweifri na sani. Son leisi, a de fanowdu taki yu e wakti pikinso fu kon sabi a fini fu wan tori, fosi yu e bribi a tori. Kerki e gi sma deki-ati taki den musu bribi ala sani sondro fu ondrosuku a fini fu a tori, èn taki den no musu tweifri na no wan sani. A denki dati e tyari takru bakapisi kon srefisrefi èn a e bedrigi sma. A tru taki Bijbel e taki dati lobi „e bribi ala sani” (1 Korentesma 13:7). Wan lobi-ati Kresten de klariklari fu tru, fu bribi den sma di ala ten ben fruteri waarheid. Ma Gado Wortu e warskow tu taki wi no musu „bribi ibri wortu” (Odo 14:15). Son leisi a kan de so taki a fasi fa wan sma ben libi fosi, trutru e meki wi tweifri na en. „Ala di [a sma di e taki sani fu bedrigi trawan] e taki nanga wan switi sten,” toku Bijbel e warskow, „no bribi en”.—Odo 26:24, 25.

Na apostel Yohanes e warskow Kresten tu, taki den no musu bribi den sani di den yere sondro fu ondrosuku dati fosi. „No bribi ibri wortu di sma taki nanga yepi fu wan yeye”, na so a e skrifi. Na presi fu dati, „ondrosuku den wortu di sma taki nanga yepi fu wan yeye fu si efu den komoto na Gado” (1 Yohanes 4:1). A kan gersi taki wan „wortu”, wan tori, noso wan prakseri, e komoto na Gado. Ma a komoto na Gado trutru? Sontron te wi e tweifri noso no e bribi wan sani wantewante, dan dati kan kibri wi trutru, bika „furu bedrigiman kon na grontapu”, soleki fa na apostel Yohanes e taki.—2 Yohanes 7.

Tweifri Di Sma Abi Sondro Bun Reide

Iya, nofotron a de fanowdu taki wi e teki ten fu ondrosuku sani finifini, so taki wi kan kon sabi efu wan tori tru. Ma disi no de a srefi leki a tweifri di wi e tweifri sondro bun reide. Wi no e meki den sortu tweifri disi kon na ini wi prakseri nanga wi ati fu pori a bribi fu wi èn den matifasi di wi abi nanga tra sma. Wortubuku e taki dati wan sma di abi den sortu tweifri disi, no de seiker san a musu bribi noso denki. Dati meki nofotron a no sabi sortu bosroiti a musu teki. Yu e memre ete san Satan ben taki fu meki Efa tweifri na Yehovah? „A de trutru so, taki Gado ben taki dati unu no musu nyan fu ibri bon fu a dyari?”, na so a ben aksi Efa (Genesis 3:1). A tweifri di Satan ben meki kon na ini a prakseri fu Efa, nanga na aksi dati di gersi wan bun aksi, ben meki taki a no ben sabi sortu bosroiti a ben musu teki. Dati na wan fu den fasi fa Satan e wroko. Neleki wan sma di e skrifi ogri-ati lei fu pori sma nen, na so Satan e taki ogri-ati sani na wan triki fasi so srefi. Te a e taki fu wan sani, dan a no e fruteri a fini fu a tori èn a e taki leitori tu. Nanga a takru fasi disi fa Satan e wroko fu meki sma tweifri, a meki furu sma kon lasi den tumusi bun mati fu den di den ben frutrow fosi.—Galasiasma 5:7-9.

A disipel Yakobus ben frustan krin taki a kan abi takru bakapisi gi wan sma, te a e tweifri na so wan fasi. A e skrifi taki wi abi a kefalek moi grani fu aksi Gado ala ten fu yepi wi te tesi e miti wi. Ma na so Yakobus e warskow, te yu e begi Gado, dan yu musu „tan aksi nanga bribi, èn [yu] no musu tweifri kwetikweti”. Te wi e tweifri na sani, ala di wi abi wan matifasi nanga Gado, dan wi de „neleki wan skwala fu se di winti e wai go-kon”. Wi e tron neleki „wan sma di no man teki bosroiti, di no e tanapu kánkan na ini ala en pasi” (Yakobus 1:6, 8). Wi e bigin tweifri na so wan fasi, taki wi no man teki bosroiti moro. Te dati e pasa, dan neleki Efa, ala sortu leri fu ogri yeye nanga filosofia kan kori wi makriki.

Tan Gosontu na Yeye Fasi

Fa wi kan kibri wisrefi gi tweifri di e tyari pori kon? A piki tapu na aksi disi no muilek kwetikweti: Wi kan du dati te wi e weigri fu poti prakseri na den sani di Satan e du fu kori sma. So srefi te wi e nyan bun dorodoro fu den sani di Gado seti gi wi fu man „hori fasti na a bribi”.—1 Petrus 5:8-10.

Wan sani di prenspari srefisrefi, na taki ibriwan fu wi abi a gwenti fu teki yeye nyanyan doronomo. Skrifiman Wingate, di wi ben taki fu en kaba, e fruklari: „Srefi te wan sma e rostu, toku a skin musu kisi krakti doronomo ete. Dati de so, bika furu sani musu pasa na ini a skin, so taki den prenspari pisi fu a skin kan wroko go doro. A skin abi krakti fanowdu tu fu meki nyun cel èn tra sani di den pisi na ini a skin abi fanowdu fu kon bun baka.” Na so a de tu nanga a gosontu fu wi na yeye fasi. Te wi no e teki yeye nyanyan doronomo, dan neleki fa wan skin di no e kisi nyanyan, e kon swaki èn sa dede te fu kaba, na so a bribi fu wi sa kon swaki tu èn sa lasi gowe te fu kaba. Yesus ben sori disi krin di a ben taki: „Libisma no musu libi fu brede wawan, ma fu ibri wortu di e kon fu Yehovah en mofo.”—Mateus 4:4.

Poti prakseri na dati. San meki wi kon abi wan tranga bribi na a fosi presi? „Bribi e kon baka di sma yere sani”, na so na apostel Paulus e skrifi (Romesma 10:17). Paulus e sori taki di wi bigin teki Gado Wortu leki nyanyan, dan dati ben tranga a bribi nanga a frutrow fu wi na ini Yehovah, den pramisi fu en, èn na organisâsi fu en. A no de fu taki, wi no ben bribi ala san wi ben yere, sondro taki wi ben ondrosuku den sani dati fosi. Wi ben du soleki fa den sma fu a foto Berea ben du. „Ala dei”, wi ben „ondrosuku den Buku fu Bijbel finifini fu si efu den sani disi ben de so trutru” (Tori fu den Apostel 17:11). Wi ben ’kon sabi gi wisrefi san na a bun, yoisti èn volmaakti wani fu Gado’ èn wi ben ondrosuku sani finifini fu de seiker taki san wi ben yere, ben de tru (Romesma 12:2; 1 Tesalonikasma 5:21). Sensi a ten dati, a kan de so taki a bribi fu wi kon moro tranga fu di wi kon si krin taki Gado Wortu nanga den pramisi fu en e kon tru ala ten.—Yosua 23:14; Yesaya 55:10, 11.

Sorgu Taki Yu E Teki Yeye Nyanyan

A tyalensi di wi abi now, na fu tan hori a bribi fu wi èn fu wai pasi gi iniwan sani di e meki wi tweifri na so wan fasi taki wi e lasi a frutrow di wi e frutrow tapu Yehovah èn na organisâsi fu en. Fu man du dati, dan wi musu go doro fu ondrosuku den Buku fu Bijbel ibri dei. Na apostel Paulus e warskow taki „na ini den pisi ten di o kon son sma [di kande ben abi wan tranga bribi fosi] sa fadon komoto na bribi, fu di den e poti prakseri na wortu nanga leri di e kori sma èn di e kon fu ogri yeye” (1 Timoteus 4:1). Den wortu nanga leri disi di e kori sma, e meki taki son sma e bigin tweifri na sani, so taki den e frigiti Gado te fu kaba. San wi musu du, so taki dati no e pasa nanga wi? Wi musu tan ’teki den wortu fu bribi leki nyanyan èn so srefi den moi leri di wi waka soifri na en baka’.—1 Timoteus 4:6.

A de wan sari sani taki son sma no wani „teki den wortu fu bribi leki nyanyan” — awinsi a makriki fu kisi a nyanyan dati. Soleki fa wan fu den skrifiman fu a buku Odo e sori, dan wan sma ben sa kan abi bun yeye nyanyan na en lontu, wan fesa-nyanyan na yeye fasi fu taki en so. Toku a kan de so taki a sma no e teki fu a yeye nyanyan dati, so taki a kan tron wan pisi fu en.—Odo 19:24; 26:15.

Disi kan abi takru bakapisi. Skrifiman Wingate e taki: „Te a skin fu wan sma e bigin gebroiki en eigi eiwit, dan a sma e kon siki.” Te yu no e teki nyanyan, dan a skin fu yu e bigin gebroiki a krakti di de ete na ini yu skin. Te a skin no abi a krakti dati moro, dan a e bigin gebroiki eiwit di de fanowdu fu meki wan sma tan gro èn fu meki sani na ini a skin kon bun baka. Den prenspari pisi na ini a skin no man wroko moro. A gosontu fu yu e go na baka esi-esi.

Dati ben pasa na yeye fasi nanga wan tu sma na ini a fosi Kresten gemeente. Den ben pruberi fu tan gosontu na yeye fasi, nanga yepi fu a sabi di den ben abi ete. Soleki fa a sori, dan den no ben studeri gi densrefi moro. Te fu kaba den kon swaki na yeye fasi (Hebrewsma 5:12). Na apostel Paulus ben tyari kon na krin san na a takru bakapisi te wan sma e du so wan sani, di a ben skrifi gi den Hebrew Kresten: „Wi musu poti moro prakseri leki san wi gwenti, na den sani di wi ben yere, so taki noiti wi e drifi gowe.” A ben sabi taki a makriki fu drifi gowe fu du takru sani, efu wi „no [ben sa] poti prakseri na so wan bigi frulusu”.—Hebrewsma 2:1, 3.

A prenspari fu hori na prakseri, taki te wan sma no e teki nofo nyanyan, dan a no gersi taki a sma siki, èn a no abi fu de so taki a mangri. Na a srefi fasi, te wan sma no e teki yeye nyanyan, dan wi no kan si dati wantewante. A kan gersi leki yu de gosontu na yeye fasi, srefi te yu no e teki nofo yeye nyanyan. Ma dati sa de so fu wan syatu pisi ten nomo! Sondro misi, yu sa kon swaki na yeye fasi. Dati ben sa kan meki yu tweifri na sani sondro bun reide, èn yu no sa man feti wan tranga feti gi a bribi (Yudas 3). Na yu nomo sabi efu yu e teki nofo yeye nyanyan gi yusrefi.

Fu dati ede, tan studeri gi yusrefi. Kakafutu fayafaya te sani e meki yu tweifri. Te yu no e du noti na wan pikin infectie, dan dati kan abi takru bakapisi srefisrefi. A srefi sani o pasa te yu no e du noti fu puru tweifri di e trobi yu doronomo (2 Korentesma 11:3). ’Wi e libi na ini den lasti dei trutru? Wi kan bribi ibri sani di Bijbel e taki? Disi na trutru na organisâsi fu Yehovah? Satan trutru ben sa wani poti den sortu tweifri disi na ini yu prakseri. Yu no musu weigri fu teki yeye nyanyan. Bika efu yu e du dati, dan Satan kan kisi yu makriki nanga den bedrigi leri fu en (Kolosesma 2:4-7). Gi yesi na a rai di Timoteus ben kisi. Yu musu de wan bun studenti fu „den santa buku”, so taki yu kan „tan na ini den sani di yu ben leri èn di den ben buweigi yu fu bribi”.—2 Timoteus 3:13-15.

Kande yu sa abi yepi fanowdu. A skrifiman di wi ben taki fu en kaba, e taki moro fara: „Te wan sma no e teki nyanyan kwetikweti, dan den pisi fu a skin di musu wroko fu yepi meki a nyanyan kon fini, kan kisi mankeri srefisrefi, fu di den no e kisi den vitamine nanga den tra sani di den abi tranga fanowdu. Na so fasi den pisi fu a skin dati no man teki ala a nyanyan moro di wan sma e nyan. Sma di de na ini so wan situwâsi, kande musu nyan safu nyanyan nomo fu wan pisi ten.” Fu di a sma no ben teki nyanyan, meki a abi spesrutu yepi fanowdu fu meki a skin kon betre baka. Na a srefi fasi wan sma di no ben studeri Bijbel gi ensrefi kwetikweti, ben sa kan abi furu yepi fanowdu èn so srefi deki-ati fu man kisi a lostu baka fu teki yeye nyanyan. Efu yu de na ini so wan situwâsi, dan yu musu suku yepi. Yu musu de klariklari tu fu teki iniwan yepi di yu e kisi fu kon gosontu baka na yeye fasi èn fu kon tranga baka.—Yakobus 5:14, 15.

No „Degedege Leki wan Sma Di E Mankeri Bribi”

Kande son sma e feni taki a famiri-edeman Abraham ben abi bun reide fu tweifri te den e prakseri a situwâsi fu en. Kande a gersi trutru taki ’howpu no ben de moro taki a ben sa tron a papa fu furu nâsi’ — awinsi san Gado pramisi. Fu san ede? We, te wi e luku a tori soleki fa libisma e si sani, dan a gersi leki sani no ben sa waka bun srefisrefi. ’A ben luku en eigi skin, di pikinmoro kon dede now kaba, èn so srefi a muru fu Sara di kon dede kaba’, na so a Bijbel tori e taki. Toku a ben abi a fasti bosroiti fu no tweifri na a makti fu Gado èn na den pramisi fu en. A no ben meki tweifri kon na ini a prakseri èn na ati fu en. Na apostel Paulus e skrifi: „A no ben kon swaki na ini bribi”, noso „a no ben degedege leki wan sma di e mankeri bribi”. Abraham ben tan „abi na overtoigi dorodoro taki san [Gado] ben pramisi a ben sa man du tu” (Romesma 4:18-21). Na ini wan pisi ten fu furu yari, a ben kon abi wan bun èn tranga matifasi nanga Yehovah èn a ben frutrow dorodoro tapu Yehovah. A ben weigri fu bribi iniwan sani den ben sa kan pori a matifasi dati.

Yu kan du a srefi sani dati, efu yu e „tan hori na eksempre fu gosontu wortu” — dati wani taki, efu yu e teki yeye nyanyan doronomo (2 Timoteus 1:13). Te yu e tweifri, dan yu musu si dati leki wan seryusu sani. Satan e feti wan feti na yeye fasi, pe a e gebroiki sani di wi ben kan teki gersi nanga pikinpikin bakterie di e tyari pori kon. Efu yu no e nyan bun na yeye fasi, fu di yu no e studeri Bijbel gi yusrefi èn no e go na Kresten konmakandra, dan Satan kan kisi yu makriki nanga den triki disi fu en. Gebroiki den furu sani disi bun, di „a getrow èn koni srafu” e gi wi leki yeye nyanyan na a reti ten (Mateus 24:45). Yu musu tan „agri nanga gosontu wortu” èn tan „gosontu ini bribi” (1 Timoteus 6:3; Titus 2:2). No gi pasi taki tweifri e pori a bribi fu yu.

[Prenki na tapu bladzijde 21]

Omeni yeye nyanyan yu e teki gi yusrefi?