Go na content

Go na table of contents

Wan Bun Fasi fu No Abi Broko-ede Moro

Wan Bun Fasi fu No Abi Broko-ede Moro

Wan Bun Fasi fu No Abi Broko-ede Moro

„Kon na mi, un alamala di e wroko tranga èn di abi hebi lai, èn mi sa gi unu krakti baka.”—MATEUS 11:28.

1, 2. (a) Fa Bijbel kan yepi wi fu no abi tumusi furu broko-ede moro? (b) San den leri fu Yesus ben du gi sma?

KANDE yu e agri taki a no wan bun sani srefisrefi te wan sma abi tumusi furu problema; a kan meki wan sma brokosaka krinkrin. Bijbel e sori taki a heri libisma famiri abi so furu hebi na den tapu, taki furu sma e suku fu puru a hebi disi (Romesma 8:20-22). Ma den Buku fu Bijbel e sori tu fa wi kan puru furu problema nownow kaba. Wi kan du dati efu wi e gi yesi na a rai fu wan yonkuman di ben libi 2000 yari pasa èn efu wi e waka baka na eksempre di a poti. A yonkuman disi ben de wan temreman, ma a ben lobi sma moro leki a wroko fu en. Den sani di a ben taki ben naki sma ati; a ben gi sma san den ben abi fanowdu, a ben yepi den swakiwan èn a ben trowstu den wan di brokosaka. Boiti dati, a ben yepi furu sma di abi yeye nowtu. Na so wan fasi a ben yepi den fu no abi tumusi furu broko-ede moro. Yu srefi kan kisi a yepi dati.—Lukas 4:16-21; 19:47, 48; Yohanes 7:46.

2 A man disi ben de Yesus fu Nasaret. Yesus no ben leri sma den sani di son sma ben suku fu leri na den grontapu skoro na ini Rome, Ateine, noso Aleksandria fu owruten. Ma toku bun furu sma sabi den leri fu en. Den leri dati ben abi fu du nanga wan prenspari tori: dati na a tirimakti di Gado sa gebroiki fu tiri wi grontapu na wan bun fasi. Yesus ben taki so srefi fu prenspari gronprakseri di e sori wi fa fu tyari wi libi. Wi kan gebroiki den gronprakseri disi heri bun na ini a ten disi. Efu sma e gi yesi èn e du san Yesus ben leri sma, dan den e kisi winimarki wantewante. Wan fu den winimarki dati na taki den no abi tumusi furu broko-ede moro. Yu no ben sa breiti fu de sondro broko-ede?

3. Sortu tumusi moi kari Yesus ben gi sma?

3 Kande yu e aksi yusrefi: ’A sma disi libi so langa pasa. A kan yepi mi trutru na ini mi libi now?’ We, arki den moi wortu fu Yesus te a e gi sma a kari: „Kon na mi, un alamala di e wroko tranga èn di abi hebi lai, èn mi sa gi unu krakti baka. Teki mi tyatyari na un tapu èn leri fu mi, bika mi abi safrifasi nanga sakafasi, èn unu sa kisi krakti baka. Bika mi tyatyari safu èn mi lai lekti” (Mateus 11:28-30). San den wortu fu en wani taki? Meki wi ondrosuku den wortu disi moro fini, so taki wi kan si fa den kan yepi wi fu no abi furu broko-ede moro.

4. Nanga suma Yesus ben taki, èn san meki den arkiman no ben man du san den fesiman ben aksi fu den?

4 Yesus ben taki nanga furu sma di ben meki muiti trutru fu du san bun. Ma den Dyu fesiman ben meki a bribi fu den tron wan „hebi lai” gi den sma (Mateus 23:4). Den fesiman disi ben meki ala sortu wet gi someni sani di sma ben du na ini den libi. Yu no ben sa fruferi efu wan sma taigi yu doronomo taki „yu no musu du disi”, noso taki „yu no musu du dati”? Yesus ben de heri tra fasi leki den fesiman dati. A ben gi sma a kari fu kon na en so taki a kan leri den waarheid nanga regtfardikifasi, èn fa fu meki a libi fu den kon moro bun; ma den ben musu arki en. Iya, efu den ben wani kon sabi a tru Gado, dan den ben musu poti prakseri na Yesus Krestes. Na so wan fasi, libisma ben man si sortu sma Yehovah de trutru. Yesus ben taki: „A sma di si mi, si a Tata tu.”—Yohanes 14:9.

Yu Libi Hebi Tumusi?

5, 6. San wi kan taki fu a fasi fa sma ben wroko moni na ini a ten fu Yesus? Omeni a moni dati ben de te wi e agersi dati nanga a ten fu wi?

5 A kan de so taki a tori disi e hari yu prakseri fu di a wroko di yu e du, noso a situwâsi na ini yu osofamiri e gi yu furu broko-ede. Kande yu abi tra frantwortu di hebi tumusi gi yu. Efu dati de so, dan yu de neleki den opregti sma di Yesus ben miti èn di a ben yepi. Teki fu eksempre a problema di sma abi fu wroko nofo moni. Furu sma e feti nanga a problema dati na ini a ten disi, neleki fa furu sma na ini a ten fu Yesus ben du dati.

6 Na ini a ten dati, wan wrokoman ben wroko 12 yuru wan dei, 6 dei na ini wan wiki. Nofotron a ben kisi wan denarius nomo fu a heri dei di a ben wroko (Mateus 20:2-10). Omeni a moni dati ben de te yu e teki en gersi nanga a moni di yu noso yu mati e wroko? A muilek kande fu agersi a moni di sma ben kisi na ini owruten, nanga a moni di sma e kisi now. Wan fasi fa wi kan agersi dati, na fu luku san den sma ben man bai nanga a moni fu den. Wan sabiman e taki dati na ini a ten fu Yesus, sma ben musu wroko wán yuru fu man bai wan brede di meki fu wan liter blon. Wan tra sabiman e taki dati sma ben musu wroko tu yuru fu man bai wan kwart liter win. Den sani disi e sori taki den sma fu a ten dati ben wroko bun tranga èn someni yuru ibri dei fu tan na libi. Den ben abi yepi fanowdu fu puru a hebi disi na den tapu èn fu kisi krakti baka. Wi abi a yepi dati fanowdu tu. Te yu e wroko wan presi, dan kande yu e firi taki yu musu wroko bun tranga. Nofotron wi no man feni nofo ten srefi fu prakseri bun fosi wi teki bosroiti. Yusrefi kan firi taki yu no wani den broko-ede dati moro.

7. Fa sma ben teki a boskopu fu Yesus?

7 Yesus ben gi wan kari na ala den sma di ben ’wroko tranga èn di ben abi hebi lai’. Dati ben musu de bun nyunsu trutru gi furu sma di ben arki en na a ten dati (Mateus 4:25; Markus 3:7, 8). Memre tu taki Yesus ben pramisi so srefi: „Mi sa gi unu krakti baka.” Te leki a dei fu tide a e pramisi sma taki a sa du dati. Na a srefi fasi a sa gi wi krakti baka efu wi de sma di e „wroko tranga èn di abi hebi lai”. Na dati a e pramisi den lobiwan fu wi tu, di kande abi fu du nanga a srefi situwâsi.

8. Fa a kweki fu pikin e gi sma broko-ede, èn fa a kon di sma e kon owru e gi broko-ede tu?

8 Sma e tyari tra hebi tu. A kweki di den e kweki pikin na wan bigi tyalensi. Ma pikin-nengre srefi kan abi furu problema tu. Moro nanga moro sma, awinsi omeni yari den abi, e kisi fu du nanga problema di e meki den lasi-ati èn di e meki a gosontu fu den go na baka. Kande sma e libi moro langa now, ma den owrusma e feti nanga tra problema, awinsi sma e meki moro bun dresi di kan yepi den.—Preikiman 12:1.

A Tyatyari Di Wi Poti na Wi Tapu

9, 10. Fu san a tyatyari ben de wan prenki na ini owruten? Fu san ede Yesus ben gi sma a kari fu teki a tyatyari fu en na den tapu?

9 Yu ben si san Yesus ben taki na ini Mateus 11:28, 29: „Teki mi tyatyari na un tapu èn leri fu mi.” Na ini a ten dati, a kan taki sma ben feni taki a wroko fu den ben de leki wan tyatyari na den tapu. Na ini owruten, a tyatyari ben de wan prenki fu a de di wan sma de na ini katibo, noso a dini di wan sma e dini wan tra sma (Genesis 27:40; Lefitikus 26:13; Deuteronomium 28:48). Furu fu den wrokoman di Yesus ben miti ben poti wan trutru tyatyari na tapu den skowru fu den, èn den ben tyari hebi lai nanga dati. Efu a tyatyari ben meki na wan bun fasi, dan a no ben o hati a neki nanga den skowru fu a sma di ben o tyari en, ma efu a no ben meki na a yoisti fasi, dan a ben kan priti a sma skin. Yesus ben de wan temreman. So bun, a kan de so taki a ben meki tyatyari tu. A ben musu sabi fa fu meki wan tyatyari di „safu” gi a skin. Kande a ben poti kawbuba noso pisi krosi gi a tyatyari, so taki a no ben o hati a neki nanga den skowru fu a sma.

10 Di Yesus ben taki: „Teki mi tyatyari na un tapu”, dan a kan de so taki a ben agersi ensrefi nanga wan sma di ben meki bun tyatyari di ben „safu” gi a neki nanga den skowru fu wan wrokoman. Fu dati ede Yesus ben taki moro fara: „Mi lai lekti.” Disi ben wani taki dati a tyatyari disi no ben hebi èn taki a no ben hati sma. Tru, di Yesus ben gi den arkiman a kari fu teki a tyatyari fu en na den tapu, dan a no ben pramisi den taki a ben o puru ala problema wantewante di ben e kwinsi den na a ten dati. Ma toku, a nyun prakseri di a ben tyari kon na fesi, ben o gi den krakti srefisrefi. A kenki di den ben o kenki a fasi fa den ben libi èn a fasi fa den ben du sani, ben o yepi den tu fu no abi broko-ede moro. A moro prenspari sani na taki den ben sa abi wan trutru howpu. A howpu dati ben o yepi den fu no si a libi leki wan hebi.

Yu Kan Kisi Krakti Baka

11. Fu san ede Yesus no ben taki nomo fu a puru di sma ben o puru a wan tyatyari fu poti wan trawan na den tapu?

11 Yu musu frustan taki Yesus no ben taki dati sma ben o puru a wan tyatyari fu poti wan trawan na den tapu. Rome ben abi makti ete na ini a kondre, neleki fa den disiten tirimakti abi makti na ini den kondre pe Kresten e libi. Sma ben musu tan pai lantimoni na a Rome tirimakti na ini a fosi yarihondro. Sma ben tan abi problema nanga a gosontu fu den èn den ben abi problema tu na ekonomia sei. Onvolmaaktifasi nanga sondu ben tan abi krakti tapu sma. Ma toku, den sma dati ben kan kisi krakti baka efu den ben du san Yesus ben leri den. Te wi e du san Yesus ben taki, dan wisrefi kan kisi krakti baka na ini a ten disi.

12, 13. San ben o gi sma krakti baka soleki fa Yesus ben tyari kon na fesi? San wan tu sma ben du tapu dati?

12 Na agersitori di Yesus ben fruteri fu a tyatyari, abi moro furu fu du nanga a wroko fu meki disipel. Wi sabi heri bun taki a moro prenspari wroko di Yesus ben du, na fu gi sma leri, ala di a ben poti furu prakseri na a Kownukondre fu Gado (Mateus 4:23). So bun, di a ben taki: „Teki mi tyatyari na un tapu”, dan Yesus ben wani sori krin taki den sma di e waka na en baka musu du a srefi wroko leki en. Den Evangelietori e sori taki Yesus ben gi opregti man deki-ati fu tapu nanga a wroko fu den, ala di dati ben de wan prenspari sani ini a libi fu furu sma. Memre a kari di a ben gi Petrus, Andreas, Yakobus nanga Yohanes: „Kon na mi baka èn mi sa meki unu tron fisiman fu libisma” (Markus 1:16-20). Yesus ben poti a wroko disi na a fosi presi na ini en libi èn a ben sori den fisiman dati taki den ben sa prisiri srefisrefi efu den ben du a srefi wroko leki en, ondro a tiri nanga a yepi fu en.

13 Wan tu fu den Dyu arkiman ben frustan a sani disi di Yesus ben leri den èn den ben du san a ben taki. Prakseri a tori na ini Lukas 5:1-11 fu den fo fisiman. Den ben de na syoro, den ben wroko heri neti, ma den no kisi noti. Wantronso den nèt fu den ben furu nanga fisi! A sani disi no ben pasa sondro taki wan sma yepi den, ma na Yesus ben meki dati pasa. Di den ben luku go na a syoro, dan den ben si ipi-ipi sma. Den sma ben arki san Yesus ben leri den. Fu di den fo man ben si disi, meki den ben frustan fu san ede Yesus ben taki: „Fu bigin nanga now yu sa kisi sma libilibi.” San den man ben du? „Den tyari den boto go baka na syoro, dan den gowe libi ala sani èn den go waka na en baka.”

14. (a) Fa wi kan kisi krakti baka na ini a ten disi? (b) San na a bun nyunsu di Yesus ben meki bekènti èn di e gi sma krakti baka na yeye fasi?

14 Fu taki en leti, yu kan du a srefi sani. A wroko fu leri sma Bijbel waarheid e tan go doro. So wan siksi milyun Yehovah Kotoigi na heri grontapu teki a kari fu Yesus fu ’teki a tyatyari fu en na den tapu’; den tron „fisiman fu libisma” (Mateus 4:19). Son sma e gebroiki furu fu a ten fu den fu man du a wroko disi; trawan e du omeni den man. Fu di a wroko disi e gi den krakti baka na yeye fasi, meki a libi no de so wan hebi gi den moro. Den e du san den lobi du, èn dati na fu fruteri sma bun nyunsu, „a bun nyunsu fu a kownukondre” (Mateus 4:23). A de wan prisiri sani ala ten fu fruteri sma bun nyunsu, ma spesrutu a bun nyunsu disi. Bijbel e fruteri wi den moro prenspari sani di wi musu sabi fu overtoigi sma taki den kan abi wan libi sondro tumusi furu broko-ede.—2 Timoteus 3:16, 17.

15. Fa yu kan kisi wini fu den leri fu Yesus di abi fu du nanga a libi?

15 Den sma srefi di bigin leri sabi fu Gado en Kownukondre no so langa pasa, e kisi wini kaba fu den leri fu Yesus di e sori fa sma musu tyari den libi. Furu sma kan taki dati den leri fu Yesus gi den krakti trutru èn taki a kenki a libi fu den. Yu kan luku efu dati de so tu nanga yu. A fasi fa yu kan du dati, na fu ondrosuku wan tu fu den gronprakseri di e sori fa yu musu tyari yu libi. Den gronprakseri dati skrifi na ini den tori di abi fu du nanga a libi nanga a diniwroko fu Yesus, spesrutu na ini den Evangelietori fu Mateus, Markus nanga Lukas.

Wan Fasi fu Kisi Krakti Baka

16, 17. (a) Pe yu kan feni wan tu fu den prenspari sani di Yesus ben leri sma? (b) San de fanowdu efu wi wani kisi krakti baka fu di wi e du den sani di Yesus ben leri sma?

16 Na ini a lente fu 31 G.T., Yesus ben hori wan taki di sma na heri grontapu sabi te na a dei fu tide. Den e kari dati a Bergitaki. A de fu feni na ini Mateus kapitel 5 te go miti 7 èn na ini Lukas kapitel 6. A Bergitaki e taki syatu fu ala den sani di Yesus ben leri sma. Yesus ben leri sma tra sani tu èn yu kan feni den na ini tra pisi fu den Evangelietori. Furu fu den sani di a ben taki, de krin fu frustan. Ma a kan de wan tyalensi fu du den sani dati trutru na ini yu libi. Fu san ede yu no e leisi den kapitel dati bun èn prakseri dipi fu den? Meki den prakseri disi di Yesus ben tyari kon na fesi, abi krakti tapu a denki fu yu èn so srefi tapu den sani di yu e du.

17 Difrenti fasi de fa yu kan seti den sani di Yesus ben leri wi. Meki wi luku den vers di e taki fu ibri prenspari sani di Yesus ben leri wi. Ibri dei fu a mun, yu sa man poti prakseri na wan fu den leri dati. Dan yu kan luku fa yu sa gebroiki den na ini yu libi. Fa yu kan du dati? We, no leisi den frafra. Prakseri a gudu tiriman di ben aksi Yesus Krestes: „San mi musu du fu man kisi têgo libi?” Di Yesus ben taki fu den prenspari sani di a Wet fu Gado ben aksi fu sma, dan a man ben piki en taki a ben du den sani dati kaba. Toku, a ben frustan taki a ben musu du moro. Yesus ben wani taki a ben musu tron wan disipel fu en. A ben wani taki a musu du moro muiti fu gebroiki den gronprakseri fu Gado na ini na aladei libi fu en. Soleki fa a sori, dan a man no ben de klariklari fu waka na Yesus baka (Lukas 18:18-23). So bun, te wan sma wani kon sabi den leri fu Yesus na ini a ten disi, dan a musu hori na prakseri taki a no musu taki nomo taki a e bribi den leri fu Yesus, ma a musu du san a e leri. Disi sa yepi en fu no abi furu broko-ede moro.

18. Sori fa yu kan gebroiki den sani di skrifi na ini a faki.

18 Efu yu wani bigin ondrosuku den leri fu Yesus, so taki yu kan gebroiki den, dan luku nomru wán na ini a faki. A e taki fu Mateus 5:3-9. Ibriwan fu wi ben kan teki furu ten fu denki dipi fu a tumusi moi rai na ini ibri vers. Ma te yu e luku san vers 3 te nanga 9 e taki, dan fa a denki nanga du fu yu musu de? Efu yu no wani taki problema e moro yu, dan san kan yepi yu? Fa yu libi sa kon moro bun te yu e poti moro prakseri na yeye afersi? Yu e du wan sani now di e teki furu ten fu yu? A de so taki yu musu tapu nanga a sani dati, so taki yu abi moro ten gi yeye afersi? Yu sa de moro koloku te yu e du dati.

19. San yu kan du fu kon frustan sani moro krin?

19 Yu kan du wan tra sani now. Fu san ede yu no e taki fu den tekst disi nanga wan tra sma di e dini Gado? Kande yu trowpatna, wan krosibei famiriman, noso wan mati (Odo 18:24; 20:5) Memre taki a gudu tiriman ben aksi wan tra sma wan prenspari sani; a sma dati ben de Yesus. Efu a ben du san Yesus taigi en, dan a ben kan de wan moro koloku sma. A ben man kisi têgo libi srefi. Te yu e taki fu a Bergitaki nanga wan tra anbegiman, dan a sma dati no sa de leki Yesus. Toku, a taki di yu e taki fu den leri fu Yesus sa de wan bun sani gi un ala tu. Pruberi fu du dati heri esi.

20, 21. San yu kan du fu man kon sabi den leri fu Yesus? Fa yu kan luku efu yu e go na fesi?

20 Luku a faki agen di abi leki nen „Wan Tu Leri Di Kan Yepi Yu”. Den leri na ini a faki seti na so wan fasi, taki yu sa man poti prakseri na wán leri ibri dei. Fosi, yu kan leisi san Yesus ben taki na ini den tekst di kari. Baka dati, yu kan prakseri fu san a taki. Prakseri dipi fa yu kan gebroiki den na ini yu eigi libi. Efu yu e feni taki yu e du en kaba, dan prakseri san moro yu kan du fu libi akruderi a leri disi di Gado e gi. Pruberi a srefi dei dati fu du san Yesus ben leri wi. Efu yu no man frustan wantewante san yu e leisi, noso efu yu no e si krin fa yu kan gebroiki a leri, dan ondrosuku a leri dati agen a tra dei. Ma hori na prakseri taki yu no abi fu frustan a leri dati fosi, fu man ondrosuku a leri di e kon baka dati. A tra dei, yu kan prakseri fu wan tra leri. Na a kaba fu wan wiki, dan yu kan luku efu yu ben man gebroiki fo fu den feifi leri fu Yesus. Teki moro leri na ini a di fu tu wiki. Du dati ibri dei. No lasi-ati te yu e feni taki yu no ben du wan fu den sani di Yesus ben leri wi. A sani disi kan pasa nanga ibri Kresten (2 Kroniki 6:36; Psalm 130:3; Preikiman 7:20; Yakobus 3:8). Go doro fu gebroiki den leri na ini a di fu dri wiki èn na ini a di fu fo wiki.

21 Baka wán mun so, a kan taki yu prakseri fu ala 31 sani di Yesus ben leri sma. Fa yu sa firi te yu du dati? Yu no sa de moro koloku? Yu no sa firi moro switi? Srefi te yu go na fesi pikinso nomo, toku yu sa firi moro bun. Yu o sabi san yu kan du nanga den broko-ede fu yu, èn yu kan tan go doro nanga a fasi disi fu teki leri. Yu no musu frigiti taki Yesus ben leri tra moi sani di no de na ini a faki. Fu san ede yu no e suku wan tu fu den leri dati, so taki yu kan pruberi fu gebroiki den na ini yu libi?—Filipisma 3:16.

22. San kan de a bakapisi te wi e du san Yesus e leri wi? Ma sortu tra sani wi musu ondrosuku?

22 Yu kan si taki a tyatyari fu Yesus abi lai, ma taki a switi trutru fu tyari en. Den leri fu Yesus nanga a frantwortu di wi e tyari leki disipel fu en, na wan lekti lai. Na apostel Yohanes di ben de wan heri bun mati fu Yesus, ben tyari a lai dati moro leki 60 yari langa. A ben agri: „Disi na san a lobi gi Gado wani taki, dati wi e hori den komando fu en; èn toku den komando fu en no de wan hebi lai” (1 Yohanes 5:3). Yu kan abi na overtoigi dati tu. O moro yu e du san Yesus ben leri, o moro yu sa si taki den sani di e gi furu sma broko-ede now, no sa trobi yu so. Yu sa firi taki wan bigi hebi puru na yu tapu (Psalm 34:8). Ma toku, wi musu prakseri fu wan tra sani di abi fu du nanga a tyatyari fu Yesus di switi fu tyari. Yesus ben taki so srefi taki a ben abi „safrifasi nanga sakafasi”. San den sani disi abi fu du nanga a leri di wi e leri fu Yesus èn a waka di wi e waka na en baka? Wi sa luku a tori disi na ini a tra artikel.—Mateus 11:29.

San Yu Ben Sa Piki?

• Fu san ede wi musu frutrow taki Yesus kan yepi wi fu no abi tumusi furu broko-ede moro?

• Fu san a tyatyari na wan prenki, èn fu san ede?

• Fu san ede Yesus ben gi sma a kari fu den teki a tyatyari fu en na den tapu?

• Fa yu kan kisi krakti baka na yeye fasi?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenspari pisi na tapu bladzijde 14]

A yaritekst di Yehovah Kotoigi sa abi na ini a yari 2002 na: „Kon na mi, . . . èn mi sa gi unu krakti baka.”—Mateus 11:28.

[Faki/​Prenki na tapu bladzijde 12, 13]

Wan Tu Leri Di Kan Yepi Yu

Sortu bun sani yu kan leri fu Mateus kapitel 5 te go miti kapitel 7? Den kapitel disi e taki fu wan tu sani di a Gran Leriman Yesus ben leri sma na tapu wan bergi na ini Galilea. Grantangi leisi den vers di kari na ondrosei. Gebroiki yu eigi Bijbel èn aksi yusrefi san skrifi baka den vers.

1. 5:3-9 San den tekst disi e fruteri mi fu a fasi fa mi e denki èn den sani di mi e du? San mi kan du fu de moro koloku? Fa mi kan poti moro furu prakseri na a yeye nowtu fu mi?

2. 5:25, 26 Furu sma lobi strei èn den lobi kesekese, ma san na a moro bun sani fu du?—Lukas 12:58, 59.

3. 5:27-30 Di Yesus ben taki fu sma di e prakseri soso hurudu, dan san a ben wani sori wi? Te mi no e prakseri den sani dati, dan fa dati sa yepi mi fu de moro koloku èn fu abi wan korostu firi na ini mi ati?

4. 5:38-42 Fu san ede mi no musu de leki den sma na ini a ten disi di e atibron esi-esi?

5. 5:43-48 Fa a sa yepi mi te mi e kon sabi den sma di kande mi si leki feanti fu mi? Fa disi sa yepi mi fu no kisi trobi nanga trawan?

6. 6:14, 15 Sontron mi no e gi tra sma pardon. A de so taki mi no e du dati fu di mi dyarusu, noso fu di mi e hori tra sma na ati? Fa mi kan kenki a denki dati?

7. 6:16-18 Mi e prakseri nomo fa mi fesi tan? Noso mi e poti moro furu prakseri na a fasi fa mi de èn a fasi fa mi e denki? San mi musu hori bun na prakseri?

8. 6:19-32 San kan pasa efu mi e broko mi ede tumusi nanga moni èn nanga gudu? San mi musu tan prakseri, so taki mi kan tan abi a yoisti denki ini a tori disi?

9. 7:1-5 Fa mi e firi te mi de nanga sma di lobi krutu trawan, noso di e suku fowtu nomo na trawan? Fu san ede a prenspari taki mi no de leki den sma dati?

10. 7:7-11 Efu a de wan bun sani fu horidoro te mi e aksi Gado sani na ini begi, dan fa a de nanga tra afersi fu a libi?—Lukas 11:5-13.

11. 7:12 Mi sabi a gronprakseri na ini a tekst disi, ma o furu leisi mi e du san a e taki te mi de nanga tra sma?

12. 7:24-27 Misrefi abi a frantwortu fu a fasi fa mi e tyari mi eigi libi. Fu dati ede, fa mi kan sreka misrefi moro bun fu kakafutu gi problema noso tra sani di e gi furu broko-ede? Fu san ede mi musu prakseri fu a sani disi nownow?—Lukas 6:46-49.

Tra leri di mi kan poti prakseri na tapu:

13. 8:2, 3 Fa mi kan sori taki mi e sari den mofinawan, neleki fa Yesus ben du dati furutron?

14. 9:9-38 Mi na wan sma di e sori sari-ati gi trawan? Fa mi kan sori dati moro furu?

15. 12:19 Te mi e prakseri san a profeititori disi e taki fu Yesus, dan mi e luku bun taki mi no e meki trobi nanga sma fu di mi e haritaki nanga den?

16. 12:20, 21 Sortu winimarki mi sa abi te mi no e taki sani, noso e du sani, di e hati trawan?

17. 12:34-37 Fu sortu sani mi e taki moro furu? Mi sabi taki te mi e kwinsi wan apresina, dan na apresina watra e komoto. So bun, fu san ede a prenspari taki mi e poti prakseri na san de na ini mi ati?—Markus 7:20-23.

18. 15:4-6 Te mi e luku san Yesus ben taki, dan san mi e frustan fu a sorgu di mi musu sorgu na wan lobi-ati fasi gi owrusma?

19. 19:13-15 Mi musu teki ten fu du san?

20. 20:25-28 Fu san ede a suku di sma e suku fu basi trawan de fu soso? Fa mi kan waka baka na eksempre fu Yesus ini a tori disi?

Tra prakseri di Markus skrifi:

21. 4:24, 25 Fu san ede a prenspari taki mi e poti prakseri na a fasi fa mi e libi nanga tra sma?

22. 9:50 San kan de a bun bakapisi te mi e hori na prakseri san mi e taki èn san mi e du?

Te fu kaba, wan tu leri di Lukas ben skrifi:

23. 8:11, 14 Efu mi e meki problema, gudu, nanga prisiriten basi mi libi, dan san kan de a bakapisi fu dati?

24. 9:1-6 San na a moro prenspari sani di Yesus ben du, ala di a ben abi a makti fu meki sikisma kon betre?

25. 9:52-56 Mi e atibron esi-esi? Mi e du sma ogri baka te den hati mi?

26. 9:62 Fa mi musu si a frantwortu di mi abi fu taki fu Gado en Kownukondre?

27. 10:29-37 Fa mi kan sori taki mi no de wan sma di abi mi-no-ke fasi, ma taki mi lobi fu yepi tra sma?

28. 11:33-36 Sortu kenki mi kan tyari kon, so taki mi kan abi wan libi sondro tumusi furu broko-ede?

29. 12:15 Te wan sma abi gudu, dan dati kan gi en libi?

30. 14:28-30 Efu mi e teki a ten fu prakseri bun fosi mi e teki bosroiti, dan sortu problema mi kan wai pasi gi? Sortu winimarki mi sa kisi efu mi e du dati?

31. 16:10-12 Sortu winimarki mi kan kisi te mi e hori mi soifri retifasi?

[Prenki na tapu bladzijde 10]

A diniwroko di wi e du fu di wi teki a tyatyari fu Yesus na wi tapu, e frulusu sma èn e gi wi krakti baka