Go na content

Go na table of contents

Wi e gi Yehovah glori te wi e hori wisrefi na den markitiki fu en

Wi e gi Yehovah glori te wi e hori wisrefi na den markitiki fu en

Wi e gi Yehovah glori te wi e hori wisrefi na den markitiki fu en

„Mi sa gi en glori nanga tangi.”—PSALM 69:30.

1. (a) Fu san ede wi musu gi Yehovah glori? (b) Fa wi e gi en glori nanga tangi?

YEHOVAH na a almakti Gado. A de a moro Hei Tiriman fu hemel nanga grontapu, a de a Mekiman. Fu dati ede a nen fu en nanga den sani di a abi na prakseri, warti fu kisi glori. Fu gi Yehovah glori wani taki dati wi musu gi en a moro bigi grani, èn wi musu prèise en nanga yepi fu den sani di wi e taki èn e du. Fu man du dati „nanga tangi”, dan wi musu de nanga tangi na ati ala ten fu den sani di a e du gi wi na ini a ten disi èn sosrefi fu den sani di a sa du na ini a ten di e kon. Openbaring 4:11 e sori wi sortu denki wi musu abi. Na ini a tekst dati, den getrow yeye na ini hemel e fruklari: „Yu, Yehovah, iya wi Gado, warti fu kisi a glori nanga a grani nanga a krakti, bika yu ben meki ala sani, èn fu yu wani ede den ben de èn yu ben meki den.” Fa wi e gi Yehovah glori? Wi e du dati te wi e leri sabi en èn te wi e du san a e aksi fu wi. Wi musu abi a srefi firi leki a psalm skrifiman di ben taki: „Leri mi fu du yu wani, bika yu na mi Gado.”—Psalm 143:10.

2. Fa Yehovah e handri nanga den wan di e gi en glori, èn fa a e handri nanga den wan di no e du dati?

2 Yehovah trutru e warderi den sma di e gi en glori. Fu dati ede, a de „a sma di e pai den wan di e suku en seryusu” (Hebrewsma 11:6). San den sma disi e kisi? Di Yesus ben e begi, dan a taigi en hemel Tata: „Disi wani taki têgo libi, fu den e teki sabi na ini den fu yu, a wan-enkri tru Gado èn fu en di yu seni kon, Yesus Krestes” (Yohanes 17:3). Iya, den wan di „gi [Yehovah] glori nanga tangi” sa „abi grontapu leki a gudu fu den, èn den sa libi na tapu fu têgo” (Psalm 37:29). Na a tra sei, „sma di e du ogri no sa abi wan bun tamara” (Odo 24:20). Èn na ini den lasti dei disi, a de tumusi prenspari fu gi Yehovah glori, bika dyonsro a sa pori den ogrisma aladi a sa kibri den regtfardikisma. „Grontapu e pasa gowe èn sosrefi a lostu fu en, ma a sma di e du a wani fu Gado, e tan fu têgo.”—1 Yohanes 2:17; Odo 2:21, 22.

3. Fu san ede a bun fu poti prakseri na a buku Maleaki?

3 A wani fu Yehovah de fu feni na ini Bijbel, fu di „Gado ben meki sma skrifi ala den Buku fu Bijbel nanga yepi fu en santa yeye” (2 Timoteyus 3:16). A Wortu fu Gado abi furu tori di e sori fa Yehovah e blesi den sma di e gi en glori, èn sosrefi san e pasa nanga den sma di no e du dati. Wan fu den tori dati e sori san ben pasa na Israel na ini a ten fu a profeiti Maleaki. Na wan sani fu 443 b.G.T., di Nehemia ben de tiriman fu Yuda, dan Maleaki skrifi a buku di e tyari a nen fu en. A span buku disi di abi furu krakti tapu sma, e taki fu difrenti sani èn fu profeititori di ’ben skrifi leki wan warskow gi wi di doro den kaba fu den seti fu sani’ (1 Korentesma 10:11). Te wi e poti prakseri na a profeititori fu Maleaki, dan dati kan yepi wi fu sreka wisrefi gi „Yehovah en bigi dei di e gi frede”, a dei di A sa pori na ogri seti fu sani disi.—Maleaki 4:5.

4. San na den siksi sani di Maleaki kapitel 1 e meki wi poti prakseri na tapu?

4 A buku Maleaki skrifi moro leki 2400 yari pasa. Ma fa a kan yepi wi na ini a ten disi fu sreka wisrefi gi Yehovah en bigi dei di e frede sma? A fosi kapitel e meki wi poti prakseri na siksi penti di de prenspari fu man gi Yehovah glori nanga tangi, so taki a sa feni wi bun èn so taki a sa gi wi têgo libi. Den siksi penti na disi: (1) Yehovah lobi a pipel fu en. (2) Wi musu sori taki wi e warderi santa sani. (3) Yehovah e fruwakti taki wi sa du ala san wi man fu plisi en. (4) Na ini a tru anbegi, sma no musu abi gridifasi, ma den musu abi lobi. (5) A no de wan hebi fu dini Gado na a fasi di a feni bun. (6) Ibriwan fu wi musu gi frantwortu na Gado. Sobun, meki wi luku ibriwan fu den penti dati na ini na artikel disi di de a fosiwan fu den dri artikel di e taki fu a buku Maleaki. Fu man du dati, wi sa ondrosuku Maleaki kapitel 1 finifini.

Yehovah lobi a pipel fu en

5, 6. (a) Fu san ede Yehovah ben lobi Yakob? (b) San wi kan fruwakti te wi de getrow neleki Yakob?

5 Den fosi vers fu a profeititori fu Maleaki e sori krin taki Yehovah lobi a pipel fu en. A buku e bigin nanga den wortu: „Wan boskopu fu warskow: A wortu di Yehovah e taki fu Israel.” Gado e taki moro fara: „Mi ben lobi unu.” Na ini a srefi vers Yehovah e gi den wan eksempre fu dati, èn a e taki: „Mi ben lobi Yakob.” Yakob ben de wan man di ben frutrow tapu Yehovah. Baka wan pisi ten, Yehovah kenki a nen fu Yakob kon tron Israel, èn a tron a fositen tata fu a nâsi Israel. Na fu di Yakob ben de getrow na Yehovah, meki Yehovah ben lobi en. Yehovah ben lobi den sma tu di ben de getrow neleki Yakob.—Maleaki 1:1, 2.

6 Te wi lobi Yehovah èn te wi e tan abi demakandra nanga a pipel fu en, dan wi kan kisi trowstu fu den wortu di skrifi na 1 Samuel 12:22: „Yehovah no sa gowe libi en pipel fu a bun fu en bigi nen ede.” Yehovah lobi a pipel fu en, èn a e blesi den. Te fu kaba, a sa gi den têgo libi, soleki fa a skrifi: „Frutrow tapu Yehovah èn du bun; tan libi na grontapu, èn handri nanga getrowfasi. Abi switi prisiri na ini Yehovah tu, èn a sa gi yu san na ati fu yu e aksi” (Psalm 37:3, 4). Maleaki kapitel 1 e meki wi poti prakseri na wan di fu tu penti di e sori wi san de fanowdu fu du te wi lobi Yehovah.

Wi musu sori taki wi e warderi santa sani

7. Fu san ede Yehovah no ben lobi Esau kwetikweti?

7 Soleki fa wi e leisi na Maleaki 1:2, 3, dan baka di Yehovah ben taki: „Mi ben lobi Yakob”, dan a taki: „Mi no ben lobi Esau kwetikweti.” Fu san ede dati ben de so? Yakob ben gi Yehovah glori, ma Esau, a twelengi brada fu en, no ben du dati. Sma ben e kari Esau na a nen fu Edom sosrefi. Maleaki 1:4 e kari a kondre fu Edom a kontren fu ogridu, èn den sma di e libi na ini sa kisi krutu. Esau ben kisi a nen Edom (san wani taki „Redi”), fu di a ben seri a reti fu fosi geborewan gi Yakob fu kan kisi wan pikinso redi pesi-nyanyan. „Esau ben wisiwasi a reti fu fosi geborewan”, Genesis 25:34 e taki. Na apostel Paulus ben gi tra Kresten deki-ati fu luku bun „taki nowan huruman no de noso iniwan sma di no e warderi santa sani, neleki Esau, di ben seri a reti di a ben abi fu fosi geborewan, fu wán preti nyanyan”.—Hebrewsma 12:14-16.

8. Fu san ede Paulus ben agersi Esau nanga wan huruman?

8 Fu san ede Paulus e agersi den sani di Esau ben du, nanga hurudu? A e du dati, fu di te wan sma abi a srefi sortu denki leki Esau, dan dati kan meki taki a no sa warderi santa sani. A sani disi kan abi seryusu sondu leki bakapisi, èn hurudu ben kan de wan fu den sondu disi. Fu dati ede a bun te wi e aksi wisrefi: ’A de so taki son leisi mi wani seri mi Kresten gudu, namku a têgo libi, gi wan sani di e kaba esi neleki wan komtyi pesi-nyanyan? A de so taki mi e wisiwasi santa sani sondro fu mi sabi kande? Esau ben wani nomonomo fu satisferi a lostu fu en. A ben taigi Yakob: „Esi-esi, mi e begi yu, meki mi nyan pikinso fu a redi sani” (Genesis 25:30). A sari fu si, ma te yu e luku en bun, dan wan tu fu den brada nanga sisa fu wi ben taki: „Esi-esi! Fu san ede mi musu wakti teleki mi trow?” Na angri di den abi fu satisferi den seks firi fu den, awansi san e pasa, kon tron leki wan komtyi pesi-nyanyan gi den.

9. Fa wi kan tan abi bigi lespeki gi Yehovah?

9 Meki wi no wisiwasi santa sani noiti. Wi ben sa kan du dati te wi no e libi wan krin libi, te wi no e tan getrow, èn te wi no e lespeki wi yeye gudu. Na presi taki wi de leki Esau, meki wi de leki a getrow man Yakob, èn meki wi tan abi bigi lespeki gi Gado fu di wi e sori taki wi e warderi santa sani. Fa wi kan du disi? Wi kan du disi te wi e du muiti fu doro ala den markitiki fu Yehovah. Wi kan frustan taki a sani disi e tyari wi go na a di fu dri penti di Maleaki kapitel 1 e tyari kon na fesi. San na dati?

Wi musu du ala san wi man fu plisi Yehovah

10. Na sortu fasi den priester ben e wisiwasi a tafra fu Yehovah?

10 Den priester fu Yuda di ben e dini na a tempel fu Yerusalem na ini a ten fu Maleaki, no ben e gi Yehovah den moro bun srakti-ofrandi. Maleaki 1:6-8 e taki: „’Wan manpikin fu en sei, e gi grani na en papa; èn wan futuboi na en bun masra. Sobun, efu mi na wan papa, pe a grani gi mi de? Èn efu mi na wan bun masra, pe a frede gi mi de?’ na so Yehovah fu den legre taigi unu, o priester di e wisiwasi mi nen.” „Na sortu fasi wi wisiwasi yu nen?” den priester aksi. „Fu di unu e pristeri doti brede na tapu mi altari”, Yehovah taki. „Na sortu fasi wi doti yu?” den priester aksi. Ne Yehovah taigi den: „Fu di unu e taki: ’A tafra fu Yehovah na wan wisiwasi sani.’” Ibri leisi te den priester dati ben e pristeri wan siki meti leki srakti-ofrandi, dan den ben e sori taki den ben e wisiwasi a tafra fu Yehovah, aladi den ben e taki: „A no de wan takru sani.”

11. (a) San Yehovah ben taki fu srakti-ofrandi di no ben bun? (b) Fa a pipel srefi ben abi fowtu?

11 Fu di den ben tyari srakti-ofrandi di no bun, meki Yehovah ben rideneri nanga den: „Grantangi, tyari en go gi a tiriman fu yu. A sa prisiri nanga yu, noso a sa teki yu nanga switifasi?” Nôno, a tiriman fu den no ben o breiti nanga so wan presenti. Efu dati ben de so, dan a Moro Hei Tiriman fu hemel nanga grontapu trutru no ben o teki srakti-ofrandi di no bun! Èn a no den priester wawan ben abi fowtu. A tru taki den ben e wisiwasi Yehovah fu di den ben e tyari breni, malengri, nanga siki meti leki srakti-ofrandi. Ma a ben de so taki a pipel srefi ben de sondro fowtu? Nôno, kwetikweti! Na den ben tyari den breni, malengri, nanga siki meti go na den priester, so taki den priester ben kan tyari den leki srakti-ofrandi. Dati ben de wan bigi sondu trutru!

12. Sortu yepi wi e kisi fu man du ala san wi man fu plisi Yehovah?

12 Fu man sori Yehovah taki wi lobi en trutru, dan wi musu du ala san wi man fu plisi en (Mateyus 22:37, 38). Tra fasi leki den tranga-ede priester na ini a ten fu Maleaki, na organisâsi fu Yehovah e gi wi furu bun rai fu Bijbel. Den rai disi e yepi wi fu gi Yehovah glori nanga tangi, fu di wi e doro den markitiki fu en. Maleaki kapitel 1 e tyari wan di fu fo penti kon na fesi di abi fu du nanga a tori disi.

Na ini tru anbegi, sma no musu abi gridifasi, ma den musu abi lobi

13. San ben sori taki den priester ben abi gridifasi?

13 Den priester fu a ten fu Maleaki ben e prakseri densrefi nomo, den no ben abi lobi gi trawan, èn den ben gridi gi moni. Fa wi sabi dati? Maleaki 1:10 e taki: „’Suma de drape tu na un mindri di sa tapu den doro? Èn unu no sa leti mi altari gi noti. Mi no abi nowan prisiri na unu,’ Yehovah fu den legre taki, ’èn mi no e prisiri fu a presenti-ofrandi fu un anu’.” Iya, den gridi priester dati ben aksi pai gi srefi a moro pikin tempel diniwroko di den ben e du! Den ben wani kisi pai fu di den ben e tapu den doro èn fu di den ben e leti den faya fu na altari. A no de fu fruwondru taki Yehovah no ben e prisiri nanga a presenti-ofrandi fu den anu!

14. Fu san ede wi kan taki dati Yehovah Kotoigi e du a wroko fu den fu di den lobi trawan?

14 A gridifasi fu den sondu priester na ini owruten Yerusalem èn a prakseri di den ben e prakseri densrefi nomo, kande e memre wi taki sma di abi gridifasi no sa kisi a Kownukondre fu Gado (1 Korentesma 6:9, 10). Te wi e luku a fasi fa den priester dati ben e suku wini gi densrefi wawan, dan dati e meki wi kisi moro warderi gi a preikiwroko di Yehovah Kotoigi e du na heri grontapu. Wi e du a wroko disi fu di wisrefi wani dati, èn noiti wi e aksi pai gi nowan enkri sani di abi fu du nanga a diniwroko fu wi. Nôno, „wi a no seriman fu a wortu fu Gado” (2 Korentesma 2:17). Neleki Paulus, iniwan fu wi kan taki nanga wi heri ati: „Sondro fu kisi pai, mi ben breiti fu meki bekènti a bun nyunsu fu Gado na yu” (2 Korentesma 11:7). Luku taki Paulus ’ben breiti fu meki a bun nyunsu bekènti’. Dati abi fu du nanga wan di fu feifi penti di Maleaki kapitel 1 e meki wi poti prakseri na tapu.

A no de wan hebi fu dini Gado

15, 16. (a) Fa den priester ben si na ofrandi wroko fu den? (b) Fa Yehovah Kotoigi e tyari den srakti-ofrandi fu den?

15 Den priester fu owruten Yerusalem di no ben abi bribi, ben si na ofrandi wroko fu den leki wan fruferi sani. Den ben si en leki wan hebi. Soleki fa a skrifi na Maleaki 1:13, dan Gado ben taigi den: „Unu taki: ’Luku! A sani disi trutru e weri wi!’ èn unu meki taki sma e hari den noso gi en.” Den priester dati ben hari den noso gi den santa sani fu Gado, den ben wisiwasi den. Meki wi begi seryusu taki wi noiti no e tron neleki den priester dati. Na presi fu dati, meki wi sori ala ten taki wi abi a srefi denki di de fu si na ini 1 Yohanes 5:3: „Disi na san wi lobi gi Gado wani taki, dati wi e hori den komando fu en; èn toku den komando fu en no de wan hebi lai.”

16 Meki wi prisiri fu tyari yeye srakti-ofrandi gi Gado; meki wi noiti no si a sani disi leki wan hebi. Meki wi gi yesi na den profeiti wortu disi: „Taigi [Yehovah], unu alamala: ’Meki a de so taki yu e gi wi pardon fu den fowtu fu wi, èn teki san bun, èn wi fu wi sei sa òfer den yongu mankaw fu wi mofobuba’” (Hosea 14:2). Den wortu „yongu mankaw fu wi mofobuba” abi fu du nanga yeye srakti-ofrandi, èn dati na den wortu di wi e gebroiki fu prèise Yehovah èn fu taki fu den prakseri fu en. Hebrewsma 13:15 e taki: „Nanga yepi fu [Yesus Krestes], meki wi tyari wan srakti-ofrandi fu prèise gi Gado ala ten, dati wani taki, a froktu fu wi mofobuba di e meki en nen bekènti na publiki.” Wi breiti trutru taki den yeye srakti-ofrandi fu wi a no plekti nomo, ma den e sori taki wi lobi Gado nanga wi heri ati! Disi e tyari wi go na a di fu siksi penti di Maleaki kapitel 1 e leri wi.

Ibriwan fu wi musu gi frantwortu na Gado

17, 18. (a) Fu san ede Yehovah ben fluku „a sma di ben e handri na wan triki fasi”? (b) San den sma di ben e handri na wan triki fasi ben frigiti?

17 Sma di ben e libi na ini a ten fu Maleaki ben teki frantwortu fu den sani di den ben du, èn wi e du dati tu (Romesma 14:12; Galasiasma 6:5). Maleaki 1:14 e taki fu disi: „Frufruktu fu a sma di e handri na wan triki fasi te a abi wan man-meti na ini en ipi [di no abi nowan mankeri na en skin], èn a e meki wan sweri èn e òfer wan meti di no bun gi Yehovah.” Wan man di ben abi wan ipi meti, no ben abi wán enkri meti nomo. Nôno, a no ben de so taki a ben abi wán enkri skapu nomo èn taki a ben musu fu tyari a skapu dati leki srakti-ofrandi. Te a man disi ben teki wan meti fu gi leki srakti-ofrandi, dan a no ben abi fu teki wan breniwan, wan malengriwan, noso wan sikiwan. Efu toku a ben teki wan fu den siki meti disi, dan nanga dati a ben o sori taki a ben e wisiwasi a seti di Yehovah ben poti fu tyari srakti-ofrandi. Iya, bika wan man di ben abi wan ipi meti, seiker ben kan feni wán meti di no ben abi mankeri na en skin!

18 Fu dati ede, Yehovah ben abi leti fu fluku a sma di ben e handri na wan triki fasi, a sma di ben abi wan bun meti, ma di ben tyari wan breni, malengri, noso siki meti go na a priester di ben musu tyari en leki srakti-ofrandi. Kande a ben musu srepi a meti dati srefi. Toku noti no skrifi na ini a buku Maleaki fu sori taki iniwan fu den priester ben gebroiki a wet fu Gado fu taigi den sma taki den siki meti disi no ben bun fu tyari leki srakti-ofrandi (Lefitikus 22:17-20). Sma nanga bun frustan ben sabi taki sani no ben o waka bun gi den efu den ben pruberi fu kori a tiriman fu den nanga so wan presenti. Ma now den ben abi fu du nanga a Moro Hei Tiriman fu hemel nanga grontapu, Yehovah, di bigi trutru moro leki ala libisma tiriman di de. Maleaki 1:14 e taki fu a tori disi: „’Mi na wan bigi Kownu’, Yehovah fu den legre taki, ’èn mi nen sa tyari frede kon na mindri den nâsi’.”

19. San wi e angri fu si, èn san wi musu du now?

19 Leki getrow futuboi fu Gado, wi e angri fu si a dei di a bigi Kownu, Yehovah, sa kisi glori fu ala libisma. Na a ten dati, „grontapu sa kon furu trutru nanga a sabi fu Yehovah, soleki fa watra e tapu se” (Yesaya 11:9). Na a srefi ten, meki wi du ala sa wi man du now fu doro den markitiki fu Gado fu di wi e du neleki a psalm skrifiman di ben taki: „Mi sa gi en glori nanga tangi” (Psalm 69:30). Maleaki e yepi wi fu du dati, fu di a e gi wi moro rai di kan tyari wini kon gi wi. Fu dati ede, meki wi luku den tra pisi fu a buku Maleaki finifini na ini den tu artikel di e kon.

Yu e memre disi ete?

• Fu san ede wi musu gi Yehovah glori?

• Fu san ede Yehovah no ben wani den srakti-ofrandi di den priester na ini a ten fu Maleaki ben tyari?

• Fa wi e tyari wan srakti-ofrandi fu prèise gi Yehovah?

• San musu meki wi teki prati na a tru anbegi?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 9]

A profeititori fu Maleaki ben taki fu a ten fu wi

[Prenki na tapu bladzijde 10]

Esau no ben warderi santa sani

[Prenki na tapu bladzijde 11]

Den priester nanga a pipel ben e tyari srakti-ofrandi di Gado no ben feni bun

[Prenki na tapu bladzijde 12]

Na heri grontapu, Yehovah Kotoigi e tyari srakti-ofrandi fu prèise gi Gado sondro fu aksi pai