Go na content

Go na table of contents

Gado krin en pipel fu du bun wroko

Gado krin en pipel fu du bun wroko

Gado krin en pipel fu du bun wroko

„Meki wi krin wisrefi fu ibri doti fu a skin èn fu a yeye, èn meki wi suku fu kon santa dorodoro, fu di wi abi frede gi Gado.”​—2 KORENTESMA 7:1.

1. San Yehovah wani fu den sma di e anbegi en?

„SUMA mag kren go na a bergi fu Yehovah, èn suma mag opo tanapu na ini en santa presi?” Kownu David fu owruten Israel ben poti na aksi dati di e meki wi prakseri sortu anbegi Yehovah feni bun. Baka dati, David gi wan piki tapu na aksi: „Iniwan sma di de sondro fowtu na en anu èn krin na ini en ati, di no tyari Mi sili go na soso sani di no abi warti, èn di no sweri na wan bedrigi fasi” (Psalm 24:3, 4). Yehovah srefi na santafasi, èn fu man de wan sma di a feni bun, dan wi musu de krin èn santa. Wan pisi ten na fesi, Yehovah ben memre a nâsi Israel: „Unu musu santa unsrefi èn unu musu sori taki unu de santa, bika mi de santa.”—Lefitikus 11:44, 45; 19:2.

2. Fa Paulus nanga Yakobus ben poti krakti na tapu taki a de wan prenspari sani fu de krin na ini a tru anbegi?

2 Hondrohondro yari baka dati, na apostel Paulus ben skrifi wan brifi gi den tra Kresten na ini a foto Korente pe sma ben e tyari densrefi na wan doti fasi: „Fu di wi abi den pramisi disi, meki wi krin wisrefi fu ibri doti fu a skin èn fu a yeye, èn meki wi suku fu kon santa dorodoro, fu di wi abi frede gi Gado” (2 Korentesma 7:1). A sani disi e sori baka, taki efu wi wani abi wan banti nanga Gado leki anbegiman fu en, èn efu wi wani kisi den blesi di a e pramisi wi, dan wi musu de krin na skin sei èn sosrefi na ini na anbegi fu wi. Sosrefi, di a disipel Yakobus ben e skrifi fu a fasi fu anbegi di Gado feni bun, dan a taki: „A fasi fu anbegi di krin èn di no pori, leki fa wi Gado nanga Tata e si en, na disi: fu luku den pikin di no abi papa nanga mama èn sosrefi den weduwe, na ini a banawtu fu den, èn fu no meki grontapu flaka yu.”—Yakobus 1:27.

3. Sortu prenspari sani wi musu du efu wi wani taki Gado feni wi bun?

3 Fu di a de so wan prenspari sani na ini a tru anbegi taki sma de krin èn santa èn sosrefi nanga nowan sani di e doti den, meki ibri sma di wani taki Gado feni en bun, musu du ala san a man fu de krin. Ma fu di furu sma na ini a ten disi abi den eigi markitiki nanga den eigi denki te a abi fu du nanga a krin di sma musu de krin, meki wi musu kon frustan san krin èn san bun gi Yehovah, èn wi musu hori wisrefi na den markitiki dati. Wi musu kon sabi san Gado e fruwakti fu den anbegiman fu en te a abi fu du nanga den sani disi, èn wi musu kon sabi sosrefi fa A yepi den fu tron èn fu tan sma di de krin èn di a feni bun.—Psalm 119:9; Danièl 12:10.

Fa fu de krin gi a tru anbegi

4. San a wani taki fu de krin, soleki fa Bijbel e sori dati?

4 Furu sma e denki taki te wan sma krin, dan dati wani taki nomo dati a skin fu a sma dati no doti. Ma te Bijbel e taki dati sma krin, dan a e gebroiki difrenti Hebrew nanga Griki wortu di no e sori nomo taki sma musu de krin na skin sei. Furu tron den wortu disi e sori taki sma musu de krin na ini a fasi fa den e tyari densrefi èn sosrefi na ini na anbegi fu den. Fu dati ede, wan buku di e taki fu Bijbel e tyari kon na krin: „Bijbel furu tron no e gebroiki den wortu ’krin’ èn ’no de krin’ fu taki fu krinfasi, ma den wortu disi moro furu abi fu du nanga a fasi fa sma e anbegi Gado. Soleki fa a fruklari disi e sori, dan wi musu ’de krin’ na ini pikinmoro ala afersi fu wi libi.”

5. Na sortu fasi a Wet fu Moses ben sori den Israelsma fa fu de krin?

5 A tru taki a Wet fu Moses ben abi wet nanga markitiki gi ibri afersi fu a libi fu den Israelsma, èn den wet nanga markitiki dati ben e taki soifri san ben krin èn san ben bun, noso san ben de tra fasi leki dati. Fu eksempre, na ini Lefitikus kapitel 11 te go miti 15, wi e feni rai di e taki finifini fu sani di ben krin èn sani di no ben krin. Spesrutu meti no ben krin, èn den Israelsma no ben musu nyan den meti dati. Efu wan uma ben kisi wan pikin, dan na uma no ben krin fu wan spesrutu pisi ten. Efu wan sma ben abi wan siki na en skin, spesrutu gwasi siki, noso te sani e komoto na a syenpresi fu wan man, noso wan uma, dan a no ben krin tu. A Wet ben taki soifri tu san ben musu pasa nanga sma di no ben de krin. Fu eksempre, na Numeri 5:2 skrifi: „Komanderi den manpikin fu Israel taki den musu seni ibri gwasiman gowe, sosrefi den sma di abi wan siki pe sani e komoto na en syenpresi èn ibri sma di no krin fu di a kon krosibei fu wan dedeskin, go na dorosei fu a kampu.”

6. Fu san ede Gado ben gi den Israelsma den wet di ben e sori den fa fu de krin?

6 A no de fu taki dati den wet disi èn sosrefi den tra wet fu Yehovah ben taki fu sani di datra nanga sabiman kon sabi wan langa pisi ten baka dati, èn a pipel ben e kisi wini te den ben hori densrefi na den wet fu Yehovah. Ma Gado no ben gi den Israelsma den wet disi soso fu sori den fa den ben kan tan gosontu. Den wet ben abi fu du nanga a tru anbegi. Den wet disi ben abi fu du nanga na aladei libi fu a pipel, soleki afersi di ben abi fu du nanga nyanyan tori, a kisi fu pikin, trowlibi, nanga tra sani. A sani disi ben sori krin taki fu di Yehovah ben de a Gado fu den, meki a ben abi a reti fu taigi den san ben bun èn san no ben bun, èn a ben kan du dati na ini ala afersi fu a libi fu den, fu di den ben gi den libi fu dini Yehovah wawan.—Deuteronomium 7:6; Psalm 135:4.

7. Sortu blesi a nâsi Israel ben o kisi efu den ben hori densrefi na a Wet?

7 A Wetfrubontu ben kibri den Israelsma tu gi den doti sani di den nâsi na den lontu ben e du. Efu den Israelsma ben tan hori a Wet èn sosrefi ala den markitiki di den ben kisi fu man tan krin ini Yehovah ai, dan den ben o bun nofo fu dini a Gado fu den èn fu kisi a blesi fu en. Dati meki Yehovah ben taigi a nâsi: „Efu unu sa gi yesi soifri na mi sten èn trutru sa hori mi frubontu, dan seiker unu sa tron mi spesrutu gudu na mindri fu ala tra pipel, bika heri grontapu na fu mi. Èn unsrefi sa tron wan kownukondre fu priester èn wan santa nâsi gi mi.”—Exodus 19:5, 6; Deuteronomium 26:19.

8. Fu san ede Kresten na ini a ten disi musu poti prakseri na san a Wet e taki fu a krin di den musu de krin?

8 Yehovah ben sori den Israelsma so soifri na ini a Wet fa fu kon krin, fa fu kon santa, èn fa fu tron sma di a ben feni bun. A no e fiti dan taki Kresten na ini a ten disi e kon sabi soifri fa den musu hori densrefi na den markitiki disi? Aladi Kresten no de ondro a Wet dati, toku den musu hori na prakseri san Paulus ben fruklari, taki ala den sani di skrifi na ini a Wet „na wan skaduw fu den sani di musu kon ete, ma a tru sani na fu Krestes” (Kolosesma 2:17; Hebrewsma 10:1). Efu Yehovah Gado di e taki „mi no kenki”, ben si en leki wan tumusi prenspari sani taki den Israelsma fu fosi ben de krin na ini a tru anbegi, dan wi na ini a ten disi musu si en leki wan seryusu sani tu fu de krin na skin sei, na ini a fasi fa wi e tyari wisrefi, èn sosrefi na ini na anbegi fu wi efu wi wani taki Gado feni wi bun èn taki a blesi wi.—Maleaki 3:6; Romesma 15:4; 1 Korentesma 10:11, 31.

Wi e kisi bun nen te wi de krin na skin sei

9, 10. (a) Fu san ede a prenspari taki wan Kresten de krin na skin sei? (b) Sortu sani sma e taki furu tron fu den kongres fu Yehovah Kotoigi?

9 A de wan prenspari sani ete taki sma de krin na skin sei na ini a tru anbegi? Aladi a krin di wan sma de krin na skin sei no wani taki ete dati a sma na wan tru anbegiman fu Gado, toku a fiti trutru taki wan tru anbegiman e du ala san a man fu hori en skin krin. Na ini a ten disi, furu sma no e du muiti fu sorgu den skin èn fu hori den krosi noso a tanpresi fu den krin. Fu dati ede, te wan sma e du muiti fu hori ensrefi noso a tanpresi fu en krin, dan dati furu tron e hari a prakseri fu trawan. Disi kan abi bun bakapisi soleki fa Paulus ben taigi den Kresten na ini Korente: „Na nowan fasi wi e meki taki sma e naki futu, so taki sma no kan feni fowtu na a diniwroko fu wi, ma na ala fasi wi e rikomanderi wisrefi na Gado leki dinari.”—2 Korentesma 6:3, 4.

10 Heihei lantiman furu tron e prèise Yehovah Kotoigi fu di den e tyari densrefi na wan krin fasi èn na wan orga fasi, èn sosrefi fu di den e sori lespeki nanga bun maniri, spesrutu na den bigi kongres fu den. Fu eksempre, wan koranti di nen La Stampa ben taki fu wan kongres di ben hori na ini a distrikt Savona, na Italiakondre: „Wan sani di yu kan si wantewante te yu e waka na ini den presi pe den kongres e hori, na a krinfasi nanga na orga fasi fu den sma drape.” Baka di wan kongres fu Kotoigi ben hori na ini wan stadion na ini a foto São Paulo, na Brasyonkondre, dan wan fu den heihei-man di ben abi a frantwortu fu a stadion taigi a basi fu den sma di e krin a presi: „Wi wani now taki a stadion musu krin soleki fa Yehovah Kotoigi krin en.” Wan tra basi fu a stadion ben taki: „Te Yehovah Kotoigi wani yuru a stadion, dan wi e broko wi ede soso nanga den dei di den abi a stadion fanowdu fu hori den kongres fu den. Wi no e broko wi ede nanga nowan tra sani.”

11, 12. (a) Sortu Bijbel gronprakseri wi musu hori na prakseri te a abi fu du nanga a krin di wi musu de krin? (b) Sortu sani wi kan aksi wisrefi fu den gwenti di wi abi èn fu a fasi fa wi e libi?

11 Efu a Gado di wi e anbegi kan kisi glori fu di a presi pe wi e anbegi de krin èn fu di sani e waka na wan orga fasi drape, dan a de prenspari tu taki wisrefi de krin èn taki wi e orga sani bun na ini wi eigi libi. Ma te wi de na ini wi eigi oso, dan wi kan denki taki wi no abi fu poti tumusi furu prakseri na den sani dati. Èn te a abi fu du nanga den krosi di wi e weri èn nanga a fasi wi e moi wisrefi, dan a no de fu taki dati wisrefi kan bosroiti san wi wani weri èn san wi feni moi! Ma furu tron a de so taki a no ala sani di wi lobi e fiti, èn a no ala sani na bun sani fu du. Memre taki Paulus ben gi den tra Kresten wan warskow di a ben e taki nanga den fu a reti di den ben abi fu nyan san den ben wani: „Luku bun taki a reti disi di unu abi no e tron leki wan ston di e meki den swakiwan naki futu.” Baka dati, a kari wan warti gronprakseri: „Sma mag du ala sani, ma a no ala sani bun. Sma mag du ala sani, ma a no ala sani e bow sma” (1 Korentesma 8:9; 10:23). Fa wi kan gebroiki a rai fu Paulus fu man de sma di de krin?

12 Wi kan frustan taki sma e fruwakti fu wan dinari fu Gado taki a musu de krin èn taki a libi fu en musu orga bun. Fu dati ede wi musu sorgu taki na oso nanga a prasi fu wi e sori taki wi na trutru dinari fu Gado Wortu. San na oso fu wi e fruteri fu wi èn fu a bribi fu wi? A e sori taki wi e angri trutru fu libi na ini wan regtfardiki nyun grontapu di sa de krin èn pe sani sa waka na wan orga fasi, a nyun grontapu di wi e preiki fayafaya fu en na sma? (2 Petrus 3:13) Na a srefi fasi, den krosi di wi e weri na ini wi fri ten noso na ini a preikiwroko, kan meki sma arki a boskopu di wi e preiki, noso a kan meki sma tapu den yesi gi dati. Fu eksempre, luku san wan koranti skrifiman na Meksikow ben taki: „Iya, furu fu den memre fu Yehovah Kotoigi na yongu sma, èn wan kefalek moi sani fu si na a fasi fa den koti den ede-wiwiri, a krinfasi fu den, èn den bun krosi di den e weri.” Wi e prisiri srefisrefi taki wi abi den sortu yongu sma disi na wi mindri!

13. San wi kan du fu sorgu taki ala sani fu wi de krin èn taki ala sani orga bun?

13 A no de fu taki dati a no makriki fu hori a skin fu wi, den sani fu wi, nanga na oso fu wi krin ala ten. Wi no abi wan lo frekti diri sani fanowdu fu du dati, ma wi musu orga sani bun èn wi musu tan du muiti. Wi musu teki ten fu krin wi skin, wi krosi, wi oso, a wagi fu wi, èn sosrefi ala tra sani di wi abi. Boiti den tra plekti di wi abi na ini na aladei libi, wi e teki ten sosrefi fu go na ini a preikiwroko, fu go na den konmakandra, èn fu studeri Bijbel. Ma dati no wani taki dati wi no abi fu du muiti moro fu meki Gado nanga trawan si wi leki sma di e libi wan krin libi. A pôpi gronprakseri di e taki dati „gi ala sani wan fasti ten de”, e fiti tu na ini na afersi disi fu wi libi.—Preikiman 3:1.

Wan ati di krin

14. Fu san ede a de moro prenspari srefi fu de krin na ini a fasi fa wi e tyari wisrefi èn na ini na anbegi fu wi, leki fu de krin na skin sei?

14 Aladi a prenspari fu sorgu taki wi de krin na skin sei, toku a moro prenspari srefi fu de krin na ini a fasi fa wi e tyari wisrefi èn sosrefi na ini na anbegi fu wi. Wi e kon frustan disi te wi luku san ben pasa nanga a nâsi Israel. Yehovah no ben drai baka gi den fu di den ben doti na skin sei, ma fu di den ben bigin tyari densrefi na wan fasi di no ben fiti èn fu di a yeyefasi fu den ben kon pori. Nanga yepi fu a profeiti Yesaya, Yehovah taigi den taki fu di den ben de wan „sondu nâsi, a pipel di kon hebi nanga fowtu”, meki den srakti-ofrandi fu den, den fesa di den ben e hori, soleki a nyun mun nanga a sabadei, iya, srefi den begi fu den ben kon de leki wan hebi gi en. San den ben musu du fu man tron sma baka di Gado ben feni bun? Yehovah ben taki: „Wasi unsrefi, krin unsrefi, puru a takru fasi fa unu e handri na fesi den ai fu mi, tapu fu du san takru.”—Yesaya 1:4, 11-16.

15, 16. San e doti wan sma soleki fa Yesus ben taki? Fa wi kan kisi wini fu den wortu fu Yesus?

15 Fu man frustan moro bun o prenspari a de fu de krin na ini a fasi fa wi e tyari wisrefi èn na ini na anbegi fu wi, dan luku san Yesus ben taigi den Fariseiman nanga den leriman fu Wet. Den man disi ben taki dati den disipel fu Yesus no ben krin fu di den no ben wasi den anu bifo den ben nyan. Yesus sori den taki den no ben abi leti, fu di a taki: „A no san e go na ini a mofo e doti wan sma; ma den sani di e komoto na en mofo, na dati e doti wan sma.” Ne Yesus taigi den: „San e komoto na a mofo, e kon fu na ati, èn den sani dati e doti wan sma. Fu eksempre, ogri prakseri, kiri, sutadu, hurudu, fufuru, falsi kotoigi nanga sani di e afrontu Gado, e kon fu na ati. Disi na den sani di e doti wan sma; ma fu go nyan sondro fu wasi anu, no e doti wan sma.”—Mateyus 15:11, 18-20.

16 San wi kan leri fu den wortu fu Yesus? Yesus ben e sori taki sma e du ogridu, hurudu, nanga sani di no krin, fu di den ben abi a lostu na ini den ati fu du ogridu, hurudu, nanga sani di no krin. Soleki fa a disipel Yakobus ben taki, dan „ibriwan sma e kisi tesi fu di en eigi lostu e hari en èn e kori en” (Yakobus 1:14, 15). Sobun, efu wi no wani du den seryusu sondu di Yesus ben taki fu den, dan wi musu puru iniwan lostu gi den sani dati na ini wi ati, èn wi musu sorgu sosrefi taki nowan fu den lostu dati e kon na ini wi ati. Dati wani taki dati wi musu luku bun nanga san wi e leisi, san wi e luku, èn san wi e arki. Na ini a ten disi, sma e mesbroiki a reti di den abi fu skrifi sani èn fu meki poku nanga felem, fu di den e meki wan lo poku nanga felem di e plisi den lostu fu a sondu skin. Wi musu abi a fasti bosroiti fu no meki den sortu prakseri disi teki rutu na ini wi ati. A moro prenspari sani de taki efu wi wani taki Gado feni wi bun, dan wi musu de na ai doronomo fu man tan abi wan krin ati.—Odo 4:23.

Gado krin wi fu du bun wroko

17. Fu san ede Yehovah krin a pipel fu en?

17 A de wan bigi grani trutru, taki Yehovah e yepi wi fu de sma di de krin, èn a sani dati e kibri wi sosrefi (2 Korentesma 6:14-18). Ma wi e frustan tu taki Yehovah krin a pipel fu en fu man du wan spesrutu wroko. Paulus ben taigi Titus taki Krestes Yesus „ben gi ensrefi gi wi so taki a ben sa kan frulusu wi fu ibri sortu kruktudu èn krin wan pipel di sa de gi en wawan, èn di de fayafaya gi tumusi bun wroko” (Titus 2:14). Sortu wroko wi leki wan pipel di kon krin musu du fayafaya?

18. Fa wi kan sori taki wi de fayafaya fu du bun wroko?

18 Na a fosi presi, wi musu du ala muiti fu meki a bun nyunsu fu Gado Kownukondre bekènti (Mateyus 24:14). Te wi e du dati, dan wi e gi sma na ala presi a howpu fu libi fu têgo na tapu wan grontapu di no sa doti na nowan enkri fasi (2 Petrus 3:13). Wan tra bun wroko di wi musu du tu, na fu sori den froktu fu Gado en yeye na ini wi aladei libi, èn na so fasi wi e gi wi hemel Tata glori (Galasiasma 5:22, 23; 1 Petrus 2:12). Èn wi no musu frigiti den sma di no de na ini a waarheid di ondrofeni den takru bakapisi fu bigi rampu noso onkoloku. Wi e hori a rai fu Paulus na prakseri: „We dan, so langa a ten bun gi wi ete, meki wi du bun gi ala sma, ma spesrutu gi den wan di de na ini a srefi bribi leki wi” (Galasiasma 6:10). Te wi e du den sani disi nanga wan krin ati èn nanga a yoisti denki, dan dati e prisiri na ati fu Gado.—1 Timoteyus 1:5.

19. Sortu bun sani wi sa kisi te wi e tan sma di de krin trutru na skin sei, na ini a fasi fa wi e tyari wisrefi, èn na ini na anbegi fu wi?

19 Leki futuboi fu a Moro Heiwan, wi e gi yesi na den wortu fu Paulus: „Mi e teki a sari-ati fu Gado begi unu, un brada, fu pristeri un skin leki wan srakti-ofrandi di de libilibi, di santa èn di e fiti Gado ai, wan santa diniwroko nanga a krakti fu un denki” (Romesma 12:1). Meki wi tan sori warderi gi a grani di wi abi fu de sma di Yehovah krin, èn meki wi tan du ala muiti fu tan sma di de krin trutru na skin sei, na ini a fasi fa wi e tyari wisrefi, èn sosrefi na ini na anbegi fu wi. Te wi e du dati, dan wi sa kisi lespeki gi wisrefi èn wi sa de koloku na ini a ten disi. Boiti dati, wi sa kisi a howpu sosrefi fu si fa den „fositen sani”, dati wani taki, na ogri nanga a doti seti fu sani disi, sa pasa gowe te Gado ’sa meki ala sani kon nyun’.—Openbaring 21:4, 5.

Yu e memre disi ete?

• Fu san ede den Israelsma ben kisi someni wet di ben e sori den fa fu de krin?

• Fa a krin di wi de krin na skin sei e meki taki sma e arki a boskopu di wi e preiki?

• Fu san ede a de moro prenspari srefi fu de krin na ini a fasi fa wi e tyari wisrefi èn na ini na anbegi fu wi, leki fu de krin na skin sei?

• Fa wi kan sori trawan taki wi na sma di ’de fayafaya fu du bun wroko’?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 21]

Te wi de krin na skin sei, dan dati e meki taki sma e arki a boskopu di wi e preiki

[Prenki na tapu bladzijde 22]

Yesus ben warskow sma taki takru prakseri e meki sma du takru sani

[Prenki na tapu bladzijde 23]

Leki wan pipel di kon krin, Yehovah Kotoigi de fayafaya fu du bun wroko