Saka yusrefi na wan getrow fasi na ondro a tiri di Gado poti

„Yehovah na wi Krutuman, Yehovah na a Sma di e gi wi Wet, Yehovah na wi Kownu.”—YESAYA 33:22.

1. Sortu difrenti sani ben meki taki Israel fu owruten ben de heri trafasi leki den tra pipel di ben e lontu den?

NA INI a yari 1513 b.G.T., den Israelsma ben tron wan pipel. Na a ten dati den no ben abi wan mamafoto, den no ben abi den eigi kondre, èn den no ben abi wan kownu di den ben kan si. Den borgu fu Israel ben de sma di ben de srafu fosi. Ma ete wan tra sani de di e meki taki a nyun pipel disi ben de wan aparti pipel. Den no ben man si Yehovah Gado, ma toku a ben de a Krutuman fu den, a Sma di ben e gi den wet, èn a ben de a Kownu fu den sosrefi (Exodus 19:5, 6; Yesaya 33:22). Nowan tra pipel ben kan taki a sani dati!

2. Sortu aksi e opo kon di abi fu du nanga a fasi fa Gado ben e tiri Israel, èn fu san ede meki a piki tapu na aksi dati prenspari gi wi?

² Fu di Yehovah no de wan Gado fu bruya, ma wan Gado fu vrede, meki a no de fu taki dati iniwan pipel di ben o kisi tiri fu en ben o de wan pipel di orga bun srefisrefi (1 Korentesma 14:33). Na so a ben de tu nanga Israel. Ma fa wan Gado di sma no man si ben man tiri wan organisâsi na grontapu di sma ben man si? We, a sa abi wini gi wi efu wi go luku fa Yehovah ben tiri a pipel dati na ini owruten. Te wi e du dati, dan wi wani luku spesrutu fa den sani di a du fu tiri Israel e sori wi krin o prenspari a de fu tan getrow na tiri di Gado poti.

A fasi fa Gado ben tiri Israel fu owruten

3. Sortu moi seti Yehovah ben poti fu tiri a pipel fu en?

³ Aladi a ben de so taki Yehovah ben de a Kownu fu Israel di sma no ben man si, toku a ben poti getrow man di sma ben kan si, fu teki presi gi en. A ben poti edeman, sma di ben de leki famiri-edeman, èn sosrefi owruman, di ben musu de leki raiman nanga krutuman gi a pipel (Exodus 18:25, 26; Deuteronomium 1:15). Ma wi no musu prakseri taki den man na ini den posisi disi ben man krutu èn frustan afersi na wan tumusi bun fasi, sondro taki Gado ben abi fu tiri den. Den no ben de volmaakti, èn den no ben man si san ben de na ini na ati fu den tra anbegiman fu Gado. Toku a ben de so taki krutuman di ben e frede Gado ben man gi tra bribiman bun rai, fu di den rai dati ben teki puru fu a Wet fu Yehovah.—Deuteronomium 19:15; Psalm 119:97-100.

4. Nanga sortu sani den getrow krutuman fu Israel ben musu luku bun, èn fu san ede?

⁴ Ma fu de wan krutuman ben e aksi moro leki soso fu sabi a Wet. Fu di den owruman fu Israel no ben de volmaakti sma, meki den ben musu sorgu taki den dwengi densrefi fu puru ala den takru firi  di den ben abi. Den no ben kan prakseri densrefi nomo, den no ben kan teki a sei fu wan sma na ini wan afersi, noso abi bigi-ai, fu di den sani dati ben kan meki taki den no krutu den afersi na wan soifri fasi. Moses ben taigi den: „Unu no musu teki sei te unu e krutu wan afersi. Unu musu arki a mofinawan na a srefi fasi leki fa unu e arki a gudu sma. Unu no musu frede nowan sma, bika a krutu na fu Gado.” Iya, den krutuman fu Israel ben e teki presi gi Gado te den ben e krutu wan afersi. Fu tru, dati ben de wan tumusi bigi grani!—Deuteronomium 1:16, 17.

5. Boiti taki Yehovah poti krutuman, dan sortu tra sani a ben seti sosrefi fu sorgu gi a pipel fu en?

⁵ Yehovah ben sreka tra sani tu fu sorgu gi den sani di a pipel fu en ben abi fanowdu na yeye fasi. Srefi fosi den ben doro na a Pramisi Kondre, a ben gi den a komando fu bow a tabernakel, a moro prenspari presi fu a tru anbegi na ini a ten dati. A ben seti sani sosrefi so taki priester ben de di ben musu leri a pipel a Wet, den ben musu tyari meti-ofrandi, èn mamanten nanga mofoneti den ben musu bron switismeri. Gado ben poti Moses bigi brada Aron leki a fosi granpriester fu Israel, èn a ben poti den manpikin fu Aron fu yepi a papa fu den nanga den wroko di a ben kisi fu du.—Exodus 28:1; Numeri 3:10; 2 Kroniki 13:10, 11.

6, 7. (a) Sortu wrokomakandra ben de na mindri den priester nanga den Leifisma di no ben de priester? (b) San wi kan leri fu a pisi tori taki den Leifisma ben e du difrenti sortu wroko? (Kolosesma 3:23)

⁶ Fu sorgu gi a yeye tanbun fu someni milyun sma ben de wan kefalek bigi wroko, èn te yu ben sa teki a nomru fu priester gersi nanga a nomru fu sma fu a pipel, dan den priester no ben furu. Sobun, sani ben seti so taki tra sma fu a lo fu Leifi ben kan yepi den priester fu du a wroko fu den. Yehovah ben taigi Moses: „Yu musu gi den Leifisma na Aron nanga den manpikin fu en. Den na den wan di gi, den wan di teki puru na mindri den manpikin fu Israel fu gi na Aron.”—Numeri 3:9, 39.

⁷ Yehovah ben orga a wroko fu den Leifisma heri bun. Den ben prati den na ini dri bigi famiri: den Gersonsma, den Kehatsma, nanga den Merarisma. Ibri famiri ben kisi a frantwortu fu du wan spesrutu wroko (Numeri 3:14-17, 23-37). A kan taki a ben gersi leki a wan frantwortu ben moro prenspari moro a trawan, ma ala den wroko ben de tranga fanowdu. A wroko fu den Leifisma di ben de Kehatsma ben meki taki den ben e wroko krosibei fu na ark fu a frubontu èn fu den tra sani di ben de na ini a tabernakel. Ma toku a ben de so taki ibriwan fu den Leifisma, awinsi a ben de wan Kehatsma noso wan fu den trawan, ben abi tumusi moi grani (Numeri 1:51, 53). A sari taki sonwan fu den no ben abi warderi gi den grani di den ben kisi. Na presi fu saka densrefi na wan getrow fasi na ondro a tiri di Gado ben poti, dan den bigin knoru èn den bigin kisi bigi fasi, den bigin feti fu kisi grani, èn den bigin dyarusu nanga trawan. Wán fu den Leifisma di ben kon kisi den fasi disi ben de Korak.

„A de fanowdu dan taki unu musu meki muiti sosrefi fu teki a priesterwroko abra?”

8. (a) Suma ben de Korak? (b) San ben kan meki taki Korak bigin luku a priesterwroko na wan libisma fasi?

⁸ Korak no ben de a famiri-edeman fu a famiri fu Leifi, èn a no ben de na edeman fu den famiri fu den Kehatsma tu (Numeri 3:30, 32). Toku a ben de wan edeman na ini Israel di sma ben e lespeki. A kan taki den frantwortu di Korak ben abi, ben  meki taki a ben e wroko furu nanga Aron èn nanga den manpikin fu en (Numeri 4:18, 19). Fu di Korak ben abi na okasi fu si nanga en eigi ai sortu swakifasi den man disi ben abi, meki a kan taki a ben prakseri: ’A de krin taki den priester disi a no volmaakti sma, èn toku sma e fruwakti taki mi musu saka misrefi na den ondro! No tumusi langa pasa, dan Aron srefi ben meki wan gowtu pikin kaw. Fu di a pipel fu wi ben go anbegi a pikin kaw dati, meki den ben fadon na ini afkodrei. Now Moses brada, Aron e dini leki priester! Moses e gebroiki soso den wan di a lobi! Èn luku san ben pasa nanga den manpikin fu Aron, Nadab nanga Abihu? Te yu luku en bun, dan den ben wisiwasi a grani di den ben abi fu du diniwroko na so wan fasi, taki Yehovah ben abi fu kiri den srefi!’ * (Exodus 32:1-5; Lefitikus 10:1, 2) Awinsi san Korak ben e prakseri, a de krin taki a ben bigin luku a priesterwroko na wan libisma fasi. Leki bakapisi fu dati a ben bigin opo ensrefi kontrari Moses nanga Aron, èn te fu kaba, a opo ensrefi teige Yehovah.—1 Samuel 15:23; Yakobus 1:14, 15.

9, 10. Sortu fowtu Korak nanga den tra opruruman ben taki Moses meki, èn fu san ede meki den ben musu sabi taki dati no ben de so?

⁹ Fu di Korak ben de wan prenspari man, meki a no ben tranga gi en fu meki trawan bigin prakseri leki fa en ben e prakseri. Korak, makandra nanga Datan nanga Abiram, ben feni 250 man fu horibaka gi den. Ala den man disi ben de edeman na ini Israel. Makandra, den go na Moses èn den taigi en: „Ala den sma di kon makandra dyaso, den alamala santa èn Yehovah de na den mindri. We, fu san ede unu musu hei unsrefi dan na ini a gemeente fu Yehovah?”—Numeri 16:1-3.

¹⁰ Den opruruman disi ben musu sabi taki a no ben bun fu tyalensi a posisi fu Moses. No tumusi langa na fesi, dan Aron nanga Miryam ben du a srefi sani. Iya, te yu luku en bun, dan den ben denki na a srefi fasi leki Korak! Soleki fa Numeri 12:1, 2 e sori, dan den ben aksi: „Yehovah taki nanga yepi fu Moses wawan? A no taki nanga yepi fu wi tu?” Yehovah ben e arki. A ben gi Moses, Aron, nanga Miryam a komando fu kon na wan na a mofodoro fu a tenti fu konmakandra, so taki A ben kan sori den suma a ben poti fu teki fesi. Dan Yehovah taigi den na wan fasi di ben de krin gi den fu frustan: „Efu wan profeiti fu Yehovah ben kon de na unu mindri, dan mi ben o meki a kon sabi mi na ini wan fisyun. Na ini wan dren mi ben o taki nanga en. Dati no de so nanga mi knekti Moses! Na ini en anu mi poti a heri oso fu mi.” Baka dati, dan Yehovah naki Miryam nanga gwasi fu wan pisi ten.—Numeri 12:4-7, 10.

11. San Moses du ini a tori fu Korak?

¹¹ A ben musu de so taki Korak nanga den wan di ben e horibaka gi en, ben sabi a tori disi. Den no ben abi nowan reide fu meki so wan opruru. Toku nanga pasensi Moses ben pruberi fu rideneri nanga den. A ben gi den deki-ati fu abi moro warderi gi a grani fu den, fu di a ben taki: „Unu e si en leki wan pikin sani taki a Gado fu den Israelsma ben abi fu poti unu aparti fu heri Israel, so taki unu kan sori unsrefi na en fesi?” Nôno, a no ben de „wan pikin sani”! Den Leifisma ben kisi so furu grani kaba. San den ben wani moro? Den sani di Moses ben taki baka dati e tyari kon na krin san ben de na den ati: „A de fanowdu dan taki unu musu meki muiti sosrefi fu teki a priesterwroko abra?” * (Numeri 12:3; 16:9, 10) Ma san Yehovah du dan di a si fa den sma disi ben meki opruru teige a tiri di En ben poti?

A krutuman fu Israel e kon ini a tori

12. San den Israelsma ben musu du efu den ben wani tan abi wan bun banti nanga Gado?

¹² Di Yehovah ben gi den Israelsma a Wet, dan a ben sori den taki den ben kan tron „wan santa pipel” efu den ben o gi yesi na en, èn taki a pipel ben o tan de santa so langa leki den ben o horibaka gi den seti fu Yehovah (Exodus 19:5, 6). Now di a ben de krin taki wan opruru ben e opo kon, dan a ten ben doro gi a Krutuman fu Israel, a Sma di ben gi den wet, fu kon na ini a tori! Moses ben taigi Korak: „Yu nanga ala den wan di de nanga yu, tamara un musu sori unsrefi na fesi Yehovah, yu, makandra nanga den èn nanga Aron. Ibriwan fu unu musu teki en faya-patu, èn unu musu  poti switismeri na ini den faya-patu èn ibriwan sma musu poti en faya-patu na fesi Yehovah, tu hondro nanga feifitenti faya patu, èn yu nanga Aron, unu ala tu musu poti un faya-patu.”—Numeri 16:16, 17.

13. (a) Fu san ede meki yu kan taki dati den opruruman ben abi doro-ai fu tyari switismeri leki ofrandi gi Yehovah? (b) San Yehovah du nanga den opruruman?

¹³ Soleki fa a Wet fu Gado ben e sori, dan soso den priester ben kan bron switismeri leki ofrandi. A prakseri nomo taki wan Leifisma di no ben de wan priester ben o òfer switismeri na fesi fu Yehovah, ben musu meki den opruruman disi kisi densrefi taki san den ben o du, no ben bun (Exodus 30:7; Numeri 4:16). Ma Korak nanga den wan di ben e horibaka gi en no ben kisi densrefi! A tra dei a „tyari ala den sma fu en kon na wan fu kakafutu gi [Moses nanga Aron] na a mofodoro fu a tenti fu konmakandra”. A pisi tori e fruteri wi moro fara: „Dan Yehovah taigi Moses nanga Aron, taki: ’Komoto na mindri den sma di kon makandra drape so taki mi kan figi den puru wantronso.’” Ma Moses nanga Aron begi Yehovah fu kibri a libi fu a pipel. Di den du dati, dan Yehovah arki den. Ma fu a sei fu Korak nanga den wan di ben e horibaka gi en, „wan faya ben komoto fu Yehovah èn a ben bron den tu hondro nanga feifitenti man di ben e bron switismeri leki ofrandi”.—Numeri 16:19-22, 35. *

14. Fu san ede meki Yehovah gebroiki so wan hebi strafu fu strafu a grupu fu den Israelsma di ben kon makandra?

¹⁴ A de fu fruwondru trutru taki den Israelsma ben si nanga den eigi ai san Yehovah du nanga den opruruman, èn taki toku den no ben leri notinoti fu a pisi tori. „Wantewante a dei na baka, a heri grupu fu den manpikin fu Israel di ben kon makandra ben bigin krutukrutu nanga Moses èn nanga Aron, taki: ’Un man, na unu kiri a pipel fu Yehovah.’” Den Israelsma ben e teki a sei fu den wan di ben span anu makandra fu meki opruru! Te fu kaba a pasensi fu Yehovah ben kon na wan kaba. Now nowan sma, srefi Moses nanga Aron, no ben man begi Gado fu kibri a pipel. Yehovah ben krawasi den wan di no ben gi yesi na en, „èn a nomru fu den wan di dede leki bakapisi fu a krawasi disi ben de tinafo dusun seibi hondro, boiti den wan di dede fu Korak ede”.—Numeri 16:41-49.

15. (a) San ben musu meki den Israelsma de klariklari fu saka densrefi na ondro a tiri fu Moses nanga Aron? (b) San a pisi tori disi leri yu fu Yehovah?

¹⁵ A no ben de fanowdu srefisrefi taki den sma dati ben musu lasi den libi. Efu den ben teki pikinso ten nomo fu denki bun fu a pisi tori disi. Den ben kan aksi densrefi fu eksempre: ’Suma ben de den sma di ben go na fesi Farao, aladi dati ben kan kostu den a libi fu den? Suma ben de den sma di ben aksi Farao fu fri den Israelsma? Suma ben de a wan-enkri sma di ben kisi a kari fu kren go na tapu Horeb-bergi fu go taki fesi nanga fesi nanga na engel fu Gado, baka di Israel ben kisi frulusu?’ A no de fu taki dati a tumusi moi fasi fa Moses nanga Aron ben tyari densrefi na ini ala den yari di ben pasa, ben e sori krin taki den ben tan getrow na Yehovah, èn taki den ben lobi a pipel (Exodus 10:28; 19:24; 24:12-15). Yehovah no ben firi prisiri di a ben abi fu kiri den opruruman. Toku a de so taki di a kon si taki a pipel no ben abi na prakseri fu tapu nanga na opruru fu den, dan A du wan sani na tapu wantewante fu lusu a problema (Esekièl 33:11). Ala den sani disi prenspari gi wi na ini a ten disi. Fu san ede?

Kon sabi suma Gado e gebroiki na ini a ten disi

16. (a) Sortu buweisi de di ben musu sori den Dyu fu a fosi yarihondro krinkrin, taki Yesus ben de a sma di ben e teki presi gi Yehovah? (b) Fu san ede Yehovah ben puru a priestergrupu fu Leifi èn sortu tra priestergrupu a poti na den presi?

¹⁶ Na ini a ten disi wan nyun ’pipel’ de di e si Yehovah leki a Krutuman fu den, leki a Sma di e gi den Wet, èn leki a Kownu fu den (Mateyus 21:43). A ’pipel’ dati ben seti na ini a fosi yarihondro G.T. Na a ten dati a ben kon de so taki na presi fu a tabernakel fu Moses, yu ben abi wan tumusi moi tempel na ini Yerusalem, di den Leifisma ben e gebroiki ete fu du diniwroko na ini a tempel  (Lukas 1:5, 8, 9). Ma na ini 29 G.T. wan tra tempel ben seti, wan yeye tempel nanga Yesus Krestes leki Granpriester (Hebrewsma 9:9, 11). Ete wan leisi sma ben e aksi densrefi suma Gado ben poti fu tiri den afersi fu en. Suma Yehovah ben o gebroiki fu tiri a nyun ’pipel’ disi? Yesus ben sori fu de wan sma di ben tan getrow na Gado awinsi san e pasa. Yesus ben lobi a pipel. A ben du furu wondruwroko tu. Ma toku den Leifisma tyari densrefi neleki den tranga-ede fosi tata fu den, fu di a moro bigi pisi fu den ben weigri fu teki Yesus (Mateyus 26:63-68; Tori fu den Apostel 4:5, 6, 18; 5:17). Te fu kaba, Yehovah puru den priester fu a lo fu Leifi, èn na den presi a poti wan heri tra priestergrupu. A priestergrupu dati, di ben o dini leki kownu sosrefi, de ete na ini a ten disi.

17. (a) Suma na den memre fu a kownu priestergrupu na ini a ten disi? (b) Fa Yehovah e gebroiki a kownu priestergrupu?

¹⁷ Suma na den memre fu a kownu priestergrupu na ini a ten disi? Na apostel Petrus e piki na aksi disi na ini a fosi brifi di skrifi nanga yepi fu santa yeye. Petrus ben skrifi go na den salfu memre fu a skin fu Krestes, taki: „Unu na ’wan spesrutu grupu fu sma di Gado teki, wan kownu priestergrupu, wan santa pipel, wan pipel di de wan spesrutu gudu, so taki na ala sei unu musu meki den moi sani bekènti’ fu a sma di ben kari unu puru fu dungru kon na ini en tumusi moi leti” (1 Petrus 2:9). Den wortu disi e sori krin taki a „kownu priestergrupu” disi, na a grupu fu den salfu bakaman fu Yesus, di Petrus e kari sosrefi „wan santa pipel”. Den na den sma di Yehovah e gebroiki fu gi a pipel fu en leri èn fu tiri den na yeye fasi.—Mateyus 24:45-47.

18. San den owruman di poti na wroko abi fu du nanga a kownu priestergrupu?

¹⁸ Owruman di poti na wroko na ini den difrenti gemeente fu a pipel fu Yehovah na heri grontapu, e teki presi gi a kownu priestergrupu. Wi musu sori lespeki gi den brada disi èn wi musu horibaka gi den nanga wi heri ati, awinsi den na sma di salfu noso sma di no salfu. Fu san ede? Fu di Yehovah poti den owruman disi na wroko nanga yepi fu en santa yeye (Hebrewsma 13:7, 17). Ma fa dati kan?

19. Na sortu fasi wi kan taki dati owruman e poti na wroko nanga yepi fu santa yeye?

¹⁹ Den owruman disi doro den markitiki di de fu feni na ini a Wortu fu Gado, di ben skrifi nanga yepi fu a santa yeye fu En (1 Timoteyus 3:1-7; Titus 1:5-9). Fu dati ede meki wi kan taki dati den poti na wroko nanga yepi fu santa yeye (Tori fu den Apostel 20:28). Den owruman musu de sma di sabi a Wortu fu Gado bun. Den owruman musu de neleki a Moro hei Krutuman di poti den na wroko, san wani taki dati den musu tegu tu gi iniwan sani di e sori srefi taki wan afersi no e krutu na wan reti fasi.—Deuteronomium 10:17, 18.

20. San yu lobi fu den owruman di e wroko tranga?

²⁰ Wi no e kakafutu gi a posisi di den owruman disi abi, na presi fu dati wi abi bigi warderi gi den  brada disi di e wroko so tranga! Fu di den tan dini Gado na wan getrow fasi furu yari langa, furu tron someni tenti yari langa srefi, meki taki a moro makriki gi wi fu frutrow den. Na wan getrow fasi den e sreka densrefi tapu den konmakandra èn e teki fesi na den tu, den e wroko skinskin makandra nanga wi te wi e preiki a „bun nyunsu fu a kownukondre”, èn te wi abi yepi fanowdu, dan den e gi wi rai di komoto fu Bijbel (Mateyus 24:14; Hebrewsma 10:23, 25; 1 Petrus 5:2). Den e kon luku wi te wi siki èn den e trowstu wi te wi e sari. Na wan getrow fasi èn sondro fu prakseri densrefi nomo, den e horibaka gi Kownukondre afersi. A yeye fu Yehovah de na den tapu; Yehovah feni den bun.—Galasiasma 5:22, 23.

21. San owruman musu hori na prakseri èn fu san ede?

²¹ A no de fu taki dati den owruman a no volmaakti sma. Fu di den owruman e hori na prakseri taki den no de volmaakti, meki den e du muiti fu no basi na ipi, „a gudu fu Gado”. Na presi fu dati den e si densrefi leki sma ’di e wroko makandra nanga den brada fu den so taki den brada dati kan de nanga prisiri’ (1 Petrus 5:3; 2 Korentesma 1:24). Owruman di abi sakafasi, èn di e wroko tranga, na sma di lobi Yehovah, èn den sabi taki o moro muiti den e du fu teki na eksempre fu en, o moro den sa man yepi a gemeente fu den. Nanga a sani disi na prakseri meki den e tan du muiti ala ten fu kweki den fasi fu Gado, soleki lobi, sari-ati, nanga pasensi.

22. Fa yu bribi na ini na organisâsi fu Yehovah di wi kan si, kon moro tranga baka di wi luku a tori fu Korak?

²² A no de fu taki dati wi breiti srefisrefi fu abi Yehovah leki wi Tiriman di wi no man si. Wi breiti sosrefi taki wi abi Yesus Krestes leki wi Granpriester, taki wi abi den memre fu a salfu kownu priestergrupu leki wi leriman, nanga den getrow owruman leki sma di e gi wi rai! Aladi a de so taki nowan organisâsi no kan de volmaakti te libisma e tiri en, toku wi e prisiri taki wi kan dini Gado makandra nanga tra getrow anbegiman, di de klariklari fu saka densrefi na ondro a tiri di Gado poti!

[Futuwortu]

San yu ben leri?

• Sortu sani Yehovah ben seti na wan lobi-ati fasi fu sorgu gi den Israelsma?

• Fu san ede wi kan taki dati Korak no ben abi reide kwetikweti di a ben opo ensrefi teige Moses nanga Aron?

• San wi e leri fu den sani di Yehovah du nanga den opruruman?

• Fa wi kan sori taki wi abi warderi gi den sani di Yehovah seti gi wi na ini a ten disi?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 9]

Yu e si iniwan frantwortu di yu e kisi na ini a diniwroko fu Yehovah leki wan grani?

[Prenki na tapu bladzijde 10]

„We, fu san ede unu musu hei unsrefi dan na ini a gemeente fu Yehovah?”

[Prenki na tapu bladzijde 13]

Owruman di poti na wroko e teki presi gi a kownu priestergrupu