Go na content

Go na table of contents

A bun te Kresten e dyarusu?

A bun te Kresten e dyarusu?

A bun te Kresten e dyarusu?

A BUN te Kresten e dyarusu? Fu di wi na Kresten, meki Bijbel e gi wi a deki-ati fu „du muiti fu sori lobi”, èn Bijbel e taigi wi sosrefi taki „lobi no e dyarusu” (1 Korentesma 13:4; 14:1). Boiti dati, Bijbel e taigi wi taki „Yehovah . . . na wan dyarusu Gado” èn wi e kisi a komando fu „waka baka na eksempre fu Gado” (Exodus 34:14; Efeisesma 5:1). Den bijbeltekst disi e meki taki son sma e aksi densrefi wan tu sani. Fu san ede dati de so?

Dati de so fu di a Hebrew nanga a Griki wortu di vertaal na ini Bijbel nanga „dyarusu” wani taki furu difrenti sani. A fasi fa den wortu disi gebroiki na ini Bijbel e sori efu a de wan bun sortu dyarusu noso wan takru sortu dyarusu. Fu gi wan eksempre, a Hebrew wortu di vertaal nanga „dyarusu” wani taki dati „wan sma e fruwakti fu wan trawan taki a de getrow na en wawan; taki wan sma no wani taki trawan e gens en; a wani taki sosrefi dati wan sma abi faya gi wan sani; taki wan sma e dyarusu tapu wan trawan, èn taki wan sma abi bigi-ai”. A Griki wortu di e kruderi nanga a Hebrew wortu di kari na fesi, wani taki pikinmoro densrefi sani disi. Den wortu disi kan abi fu du nanga wan takru denki di wan sma kan abi gi wan trawan di a e si leki gensman, noso gi wan sma di abi wan sani di ensrefi no abi (Odo 14:30). Den wortu disi kan abi fu du sosrefi nanga a firi di Gado poti na ini sma, èn a firi disi e meki taki wan sma wani kibri wan lobiwan so taki ogri no miti en.—2 Korentesma 11:2.

A moro bun eksempre

Yehovah e gi wi a moro bun eksempre te a abi fu du nanga a yoisti sortu dyarusu di wan sma musu abi. A e dyarusu na wan yoisti fasi, fu di a no wani taki a yeye fasi fu a pipel fu en e kisi pori, èn a no wani tu taki tra sma meki a pipel fu en tyari densrefi na wan fasi di no fiti. Yehovah ben kari a pipel fu en fu owruten ’Sion’ na wan agersi fasi, èn ben taki fu den: „Mi ben dyaroesoe foe Sion nanga wan bigi dyaroesoe, èn mi ben dyaroesoe foe hem nanga bigi hatibron” (Sakaria 8:2, Da Bijbel na ini Sranantongo). Neleki fa wan lobi-ati papa e tan na ai fu kibri den pikin fu en gi ogri, na so Yehovah de na ai fu kibri den futuboi fu en so taki den no e kisi mankeri, èn so taki noti no e pori a yeye fasi fu den.

Fu di Yehovah wani kibri a pipel fu en, meki a gi den en Wortu, Bijbel. A buku disi e gi den furu deki-ati fu waka nanga koni, èn a lai nanga eksempre fu sma di du dati. Na Yesaya 48:17, wi e leisi: „Mi, Yehovah, na yu Gado, a Sma di e leri yu fu gi yusrefi wini, a Sma di e meki yu waka na tapu a pasi di yu musu waka.” A e gi wi trowstu trutru fu sabi taki fu di Yehovah e dyarusu, meki a e sorgu wi èn a e luku wi! Efu Yehovah no ben e dyarusu na a yoisti fasi disi, dan ala sortu ogri ben o miti wi fu di wi no abi ondrofeni. Den sani di Yehovah e du fu di a e dyarusu, no de fu a bun fu ensrefi kwetikweti.

We dan, san na a difrenti na mindri a fasi fa Gado e dyarusu èn a dyarusu di no bun? Fu man kon sabi dati, dan meki wi luku na eksempre fu Miryam èn a di fu Pinehas. Luku san ben meki den du san wi o tyari kon na fesi now.

Miryam nanga Pinehas

Miryam ben de a bigi sisa fu Moses nanga Aron. Den tu mansma disi ben de den fesiman fu den Israelsma na a ten di den ben musu komoto na ini Egepte. Na a ten di den Israelsma ben de na ini a sabana, dan Miryam kon dyarusu tapu en brada Moses. Bijbel e fruteri: „Now Miryam nanga Aron bigin krutu Moses fu di a ben teki wan Kusyiet wefi . . . Èn den ben tan taki: ’Yehovah taki nanga yepi fu Moses wawan? A no taki nanga yepi fu wi tu?’” Soleki fa a sori, dan Miryam ben de a sma di ben bigin krutu Moses, bika Yehovah no gi Aron trangaleri, ma a gi Miryam trangaleri. Yehovah ben meki a kisi gwasi di tan wan wiki langa fu di a no ben lespeki Moses.—Numeri 12:1-15.

Fu san ede Miryam ben krutu Moses? A ben du dati fu di a ben e broko en ede nanga a tru anbegi, noso fu di a no ben wani taki ogri ben miti den tra Israelsma? Soleki fa a sori, dan dati no ben de so. A ben de so taki Miryam ben bigin angri fu kisi moro lespeki èn a ben wani moro makti sosrefi, wan sani di no ben bun kwetikweti. A ben de wan profeiti uma na ini Israel, èn fu dati ede, a pipel ben abi bigi lespeki gi en, spesrutu den umasma. A ben meki poku èn a ben singi makandra nanga den uma disi baka di Israel ben kisi frulusu na wan wondru fasi na a Redi Se. Ma a kan taki wan pisi ten baka dati, Miryam bigin frede taki a pipel ben o abi moro lespeki gi a wefi fu Moses, wan umasma di a ben e si leki en gensman. Fu di Miryam ben dyarusu tapu a wefi fu Moses, meki a bigin krutu Moses, a wan di Yehovah ben poti leki fesiman.—Exodus 15:1, 20, 21.

Ma Pinehas no ben de leki Miryam. Wan syatu pisi ten bifo den Israelsma ben go na ini a Pramisi Kondre, na a ten di den ben seti kampu na tapu den opo presi fu Moab, dan umasma fu Moab nanga Midian kori furu mansma fu Israel fu du hurudu èn fu anbegi kruktu gado. Den krutuman fu Israel ben kisi a rai fu kiri ala den mansma di ben du den sondu dati. Na so fasi den ben o man krin a kampu èn den ben o man tyari wan kaba kon na a faya atibron fu Yehovah. Na edeman Simri fu a lo fu Simeon, ben abi a drei-ai fu tyari wan Midian uma di ben nen Kosbi, kon na ini a kampu fu di a ben wani du hurudu nanga en. A ben tyari na uma disi kon „na fesi fu a heri konmakandra fu den manpikin fu Israel”. Pinehas no draidrai. A ben e dyarusu gi na anbegi fu Yehovah, noso fu taki en tra fasi, a ben abi faya gi na anbegi fu Yehovah. Èn fu di a ben wani nomonomo taki den sma na ini a kampu ben e tan tyari densrefi na wan krin fasi, meki a kiri den huruman na ini a tenti fu den. Pinehas ben kisi prèise fu di „a ben djaroesoe foe hem Gado [Yehovah] ede”. Fu di Pinehas ben kiri den huruman wantewante, meki wan kaba kon na a strafu di ben kiri 24.000 sma kaba. Leki bakapisi fu dati, Yehovah blesi en fu di a meki wan frubontu nanga en taki priester ben o de ala ten na ini a famirilin fu en.—Numeri 25:4-13; Da Bijbel na ini Sranantongo.

San na a difrenti na mindri a dyarusu di Miryam ben e dyarusu, èn a dyarusu di Pinehas ben e dyarusu? Miryam ben krutu a brada fu en fu di a ben dyarusu tapu en brada, ma Pinehas ben kiri den huruman fu di a ben e dyarusu soleki fa Gado e dyarusu. Neleki Pinehas, wi tu musu opo taki son leisi, noso wi musu du wan sani fu horibaka gi a nen fu Yehovah, na anbegi fu en, èn sosrefi gi a pipel fu en.

Te wi abi wan falsi sortu dyarusu

Ma a kan taki wan sma abi wan falsi sortu dyarusu? Iya, dati kan. Na so a ben de nanga furu fu den Dyu na ini a fosi yarihondro. Fu di den ben abi wan falsi sortu dyarusu, meki den ben e hori densrefi finifini na Wet di Gado ben gi den, èn sosrefi na den gwenti fu den. Den ben wani tan hori densrefi soifri na a Wet, èn fu dati ede, den meki wan lo pikinpikin tra wet di ben tron wan hebi gi a pipel (Mateyus 23:4). Den no ben man, noso den no ben wani si taki Gado ben poti a sma di a Wet ben e prenki trutru, na presi fu a Wet fu Moses. A sani dati meki taki den ben atibron srefisrefi nanga den bakaman fu Yesus Krestes. Sosrefi na apostel Paulus di ben e hori ensrefi na wan getrow fasi na a Wet wan pisi ten fu di a ben abi wan falsi sortu dyarusu, ben sori taki sma di ben e horibaka gi a Wet ben abi „faya [noso den ben e dyarusu] gi Gado; ma no akruderi soifri sabi”.—Romesma 10:2; Galasiasma 1:14.

Srefi furu fu den Dyu di ben tron Kresten no ben man tapu fu abi a sortu dyarusu disi gi a Wet. Baka di Paulus ben klari a di fu dri zendeling reis fu en, dan a skrifi wan brifi gi a tiri skin fu a Kresten gemeente na ini a fosi yarihondro, fu fruteri den fu den pipel di ben teki a Kresten bribi. Na a ten dati, dusundusun Dyu Kresten ben de di „alamala ben abi faya gi a Wet” (Tori fu den Apostel 21:20). Dati ben de furu yari baka di a tiri skin ben bosroiti taki Heiden di ben tron Kresten no ben abi fu besnèi. Afersi di ben abi fu du nanga san a Wet ben taki fu a tori disi, ben tyari trobi kon na ini a gemeente (Tori fu den Apostel 15:1, 2, 28, 29; Galasiasma 4:9, 10; 5:7-12). Fu di wan tu Dyu Kresten no ben e frustan krin san Yehovah ben e fruwakti now fu a pipel fu en, meki sonwan fu den ben tan hori den eigi denki fu a tori disi, èn den ben e tan krutu trawan.—Kolosesma 2:17; Hebrewsma 10:1.

Fu dati ede, wi no musu fadon na ini a trapu disi fu dyarusu fu di wi e tan hori nomo na wi eigi denki di no e kruderi dorodoro nanga Gado Wortu. Na ini a ten disi Yehovah e meki wi kon frustan a Wortu fu en moro bun nanga yepi fu a koni èn getrow srafu fu en, èn wi musu gi yesi na den sani di wi e leri fu a srafu disi.

Wi musu dyarusu gi na anbegi fu Yehovah

Ma te wi e dyarusu soleki fa Gado e dyarusu, dan dati na wan bun sani. Te wi e dyarusu soleki fa Gado e dyarusu, dan wi no sa poti tumusi furu prakseri na wi eigi nen, noso na wi eigi reti, ma wi sa poti prakseri na En. Wi sa du muiti fu meki sma kon sabi krin suma na en, èn wi sa opo taki gi den markitiki fu en, èn sosrefi gi a pipel fu en.

Akiko na wan dinari na ini a furuten diniwroko fu Yehovah Kotoigi. Wan uma ben weigri nanga tranga fu arki en, fu di na uma dati no ben e agri nanga san a Wet fu Gado e taki fu brudu. Akiko opo taki gi Gado Wortu na wan lespeki fasi, èn a taki sosrefi fu den problema di sma ben kan kisi te den e teki brudu. Fu di Akiko ben lobi en trutru fu taki fu Yehovah, meki a drai a tori fu taki fu a sani di trutru ben meki trobi na uma disi. Fu taki en leti, na uma no ben e bribi taki wan Mekiman de. Akiko rideneri nanga na uma fu sori en fa den sani di meki, e sori taki wan Mekiman de trutru. Fu di a no ben frede fu opo taki gi a waarheid, meki a ben man yepi na uma fu kisi wan yoisti denki fu Yehovah Kotoigi, èn a ben man bigin wan bijbelstudie sosrefi nanga en. Now na uma disi di ben atibron srefisrefi nanga wi fosi, na wan sma di e prèise Yehovah.

Te wi abi a yoisti sortu dyarusu, noso te wi abi faya gi a tru anbegi, dan wi sa de na ai èn wi sa gebroiki ibri okasi di wi e kisi fu fruteri trawan fu a bribi fu wi. Boiti dati, wi sa opo taki gi a bribi fu wi sosrefi. Wi kan du dati na wi wrokope, na skoro, na wenkri, èn na ten te wi de na strati fu go na tra presi. Fu gi wan eksempre, Midori teki a bosroiti fu taki fu a bribi fu en nanga den sma na en wrokope. Wan fu den sma disi di ben abi sowan 40 yari, ben taki dati a no ben wani abi noti fu du nanga Yehovah Kotoigi. Di Midori ben e taki nanga na uma disi wan tra leisi, dan na uma kragi taki en umapikin ben e kon kisi takru maniri. Midori sori en a buku Wat jonge mensen vragen — Praktische antwoorden (Yongu sma e aksi—Piki di e wroko) *, èn a aksi na uma efu a ben wani en fu studeri a buku nanga na umapikin fu en. Den bigin wan bijbelstudie, ma a mama no ben e teki prati na a studie. Midori bosroiti fu sori na uma a video Jehovah’s Getuigen De organisatie achter de naam (Yehovah KotoigiNa organisâsi di abi a nen disi).* A sani disi yepi na uma fu kisi wan tra denki fu Yehovah Kotoigi. Fu di den sani di a ben si na ini a video ben naki en ati, meki a taki „mi wani de leki Yehovah Kotoigi”. A bigin studeri Bijbel makandra nanga en umapikin.

Te wi abi a yoisti sortu dyarusu, dan dati bun tu gi a Kresten gemeente. A sani disi e meki taki wi e firi waran lobi gi makandra èn wi e broko wi ede nanga makandra sosrefi. Leki bakapisi fu dati, wi e kakafutu gi sani di ben kan du den brada nanga sisa fu wi ogri. Wan tu fu den ogri di wi musu wai pasi gi na konkru di kan pori sma nen, nanga denki fu sma di fadon komoto fu a bribi. Te wi e dyarusu na a fasi fa Gado e dyarusu, dan wi sa horibaka gi den bosroiti di den owruman e teki te den feni taki sma di du ogri na ini a gemeente musu kisi piri-ai (1 Korentesma 5:11-13; 1 Timoteyus 5:20). Paulus ben skrifi den bribiman na ini gemeente Korente fu a dyarusu di a ben e dyarusu gi den. A ben taki: „Bikasi mi djaroesoe foe oen nanga wan djaroesoe foe Gado; bikasi mi ben gi oen foe trow nanga wan masra, dati mi kan gi oen leki wan krin wendje na Kristus” (2 Korentesma 11:2, Da Bijbel na ini Sranatongo). Sobun, fu di wi sosrefi e dyarusu, meki wi e du ala san wi man fu sorgu taki ala sma na ini a gemeente e tan kisi a soifri leri, e tan anbegi Gado na a yoisti fasi, èn e tan tyari densrefi na wan krin fasi.

Iya, te wi abi a yoisti sortu dyarusu, noso te wi e dyarusu soleki fa Gado e dyarusu, dan dati abi wan bun krakti tapu trawan. A e meki taki Yehovah feni wi bun èn a de wan sani di tru Kresten na ini a ten disi musu abi.—Yohanes 2:17.

[Futuwortu]

^ paragraaf 20 Yehovah Kotoigi tyari en kon na doro.

[Prenki na tapu bladzijde 29]

Pinehas ben kiri den huruman fu di a ben e dyarusu soleki fa Gado e dyarusu

[Prenki na tapu bladzijde 30]

Luku bun taki wi no fadon ini a trapu fu falsi dyarusu

[Prenki na tapu bladzijde 31]

Te wi e dyarusu soleki fa Gado e dyarusu, dan dati e meki wi taki fu a bribi fu wi, èn a e meki wi abi bigi warderi gi a bradafasi fu wi