Go na content

Go na table of contents

„Tan tyari unsrefi na wan bun fasi na mindri den pipel”

„Tan tyari unsrefi na wan bun fasi na mindri den pipel”

„Tan tyari unsrefi na wan bun fasi na mindri den pipel”

„Gi grani na ala sortu sma, abi lobi gi ala den brada fu unu.”​—1 PETRUS 2:17.

1, 2. (a) San wan nyunsuman fu wan koranti ben skrifi fu Yehovah Kotoigi? (b) Fu san ede Yehovah Kotoigi e du muiti fu tan libi akruderi hei markitiki?

WAN tu yari pasa, wan nyunsuman fu wan koranti na ini Amarillo, Texas, Amerkankondre, ben go na difrenti kerki na ini a kontren fu en, èn a ben skrifi fu den sani di a ben ondrofeni drape. Wan grupu ben de di ben hari en prakseri fu di a ben e difrenti fu den trawan. A ben taki: „Dri yari langa mi go na den alayari kongres fu Yehovah Kotoigi na a Amarillo Civic Center. Nowan leisi di mi ben de na den mindri mi si taki wan fu den leti wan sikaret, taki wan sma opo wan biri, noso taki wan sma taki dotitaki. Fu ala grupu fu sma di oiti mi miti, den ben de a moro krinwan, den ben de a grupu nanga den moro bun maniri, sma di e weri krosi na wan fasi di fiti èn di abi switifasi.” Furu tron nyunsuman ben skrifi den srefi sortu sani disi fu Yehovah Kotoigi. Fu san ede sma di no abi a srefi bribi leki den Kotoigi, e prèise den so furu?

2 Furu tron sma e prèise a pipel fu Gado gi a bun fasi fa den e tyari densrefi. Aladi a fasi fa sma e tyari densrefi e kon moro takru dei fu dei, toku Yehovah Kotoigi e si en leki wan plekti fu hori densrefi na den hei markitiki fu Yehovah, iya, den e si dati leki wan pisi fu na anbegi fu den. Den sabi taki den sani di den e du, abi krakti tapu a fasi fa trawan e denki fu Yehovah èn fu den Kresten brada nanga sisa fu den. Den sabi sosrefi taki te den e tyari densrefi na wan bun fasi, dan dati e meki taki den tru tori di den e preiki e hari sma prakseri (Yohanes 15:8; Titus 2:7, 8). Meki wi go luku fu dati ede fa wi kan tan tyari wisrefi na wan bun fasi, so taki wi kan sorgu taki a bun nen fu Yehovah èn sosrefi di fu den Kotoigi fu en e tan hei. Wi o luku sosrefi fa wi kan kisi wini gi wisrefi te wi e du dati.

A Kresten osofamiri

3. Gi sortu sani Kresten osofamiri musu kisi kibri?

3 Meki wi poti prakseri now na a fasi fa wi musu tyari wisrefi na ini na osofamiri. A buku Die Neuen Inquisitoren: Religionsfreiheit und Glaubensneid (Den nyun ondrosukuman: A fri fu anbegi nanga a dyarusu na ini kerki afersi), di Gerhard Besier nanga Erwin K. Scheuch ben skrifi, e taki: „[Yehovah Kotoigi] e si na osofamiri leki wan prenspari sani di musu kisi kibri.” A sani dati tru, èn na ini a ten disi furu sani de gi san na osofamiri musu kisi kibri. Pikin-nengre de di e „trangayesi papa nanga mama”, èn bigisma de di no abi „natuurlijk firi fu lobi” noso di no „man dwengi densrefi” (2 Timoteyus 3:2, 3). Wi e si na ini den osofamiri taki trowpatna e du makandra ogri. Papa noso mama e du ala sortu ogri nanga den pikin fu den, noso den no e sorgu den pikin. Wi e si sosrefi taki pikin e trangayesi bigisma, den e gebroiki drugs, den e du hurudu, noso den e lowe gowe fu oso. Ala den sani disi na bakapisi fu a takru krakti di a ’yeye fu grontapu’ abi tapu osofamiri (Efeisesma 2:1, 2). Wi musu kibri wi osofamiri gi a ’yeye’ dati. Fa? Fu di wi e gi yesi na den rai nanga a tiri di Yehovah e gi den memre fu na osofamiri.

4. Sortu frantwortu ibri memre fu na Kresten osofamiri abi?

4 Kresten trowpaar sabi taki den abi a plekti fu hori den firi fu makandra na prakseri. Den sabi tu taki den abi a plekti fu yepi makandra fu tan abi wan bun banti nanga Gado èn fu gi makandra san den ala tu abi reti na tapu na skin sei (1 Korentesma 7:3-5; Efeisesma 5:21-23; 1 Petrus 5:7). Kresten papa nanga mama abi wan hebi frantwortu fu kweki den pikin na wan yoisti fasi (Odo 22:6; 2 Korentesma 12:14; Efeisesma 6:4). Na so a de tu taki te den pikin na ini Kresten osofamiri e kon moro owru, dan densrefi e kon sabi taki den abi plekti tu (Odo 1:8, 9; 23:22; Efeisesma 6:1; 1 Timoteyus 5:3, 4, 8). A no de fu taki dati ala den plekti di sma abi na ini wan osofamiri, na tranga wroko. Den musu de sma di de klariklari fu horidoro, fu sori lobi, èn fu gi densrefi krinkrin. Ma o moro den memre fu wan osofamiri e tyari a frantwortu di Gado gi den, o moro den sa de wan blesi gi makandra èn gi a gemeente. San moro prenspari na taki den e gi grani na Yehovah Gado, a Sma di seti na osofamiri libi.—Genesis 1:27, 28; Efeise 3:15.

Ala wi Kresten brada

5. Sortu wini wi kan kisi te wi abi demakandra nanga wi Kresten brada nanga sisa?

5 Leki Kresten wi abi spesrutu frantwortu sosrefi di abi fu du nanga den brada nanga sisa fu wi na ini a gemeente, èn te fu kaba nanga ’ala den brada fu wi na heri grontapu’ (1 Petrus 5:9). A banti di wi abi nanga memre fu a gemeente de tumusi prenspari gi wi fu tan gosontu na yeye fasi. Te wi abi demakandra nanga wi Kresten brada nanga sisa, dan wi e kisi wini fu a deki-ati di den e gi wi, èn sosrefi fu bun yeye nyanyan di e komoto fu „a getrow èn koni srafu” (Mateyus 24:45-47). Efu wi abi problema, dan wi kan go na den brada fu wi di kan gi wi bun Bijbel rai (Odo 17:17; Preikiman 4:9; Yakobus 5:13-18). Te wi de na nowtu, dan den brada nanga sisa fu wi no e gowe libi wi. A de wan trutru blesi fu de wan memre fu na organisâsi fu Gado!

6. Fa Paulus sori taki wi abi frantwortu di abi fu du nanga wi Kresten brada nanga sisa?

6 Ma wi no de na ini a gemeente nomo fu kisi sani; wi de drape tu fu gi sani na trawan. Iya, Yesus ben taki: „Wan sma sa de moro koloku te a e gi sani, leki te a e kisi sani” (Tori fu den Apostel 20:35). Na apostel Paulus ben sori krin o prenspari a de taki sma de klariklari fu gi sani. A ben skrifi: „Meki wi hori fasti na a meki di wi musu meki a howpu fu wi bekènti na publiki sondro fu degedege, bika a sma di gi a pramisi, de getrow. Meki wi poti ai na makandra, so taki wi e tranga makandra fu sori lobi èn fu du bun wroko, fu no libi a kon di wi e kon makandra, soleki fa sonwan abi a gwenti fu du, ma fu gi makandra deki-ati, èn dati moro furu, fu di unu e si a dei e kon krosibei.”—Hebrewsma 10:23-25.

7, 8. Fa wi kan sori taki wi lobi fu gi sani na sma na ini wi gemeente èn na wi Kresten brada nanga sisa di de na tra kondre?

7 Na ini a gemeente, wi e „meki a howpu fu wi bekènti” te wi e gi piki na den konmakandra noso te wi e teki prati na a programa na tra fasi. A no de fu taki dati a muiti di wi e du fu teki prati na den konmakandra sa gi wi brada nanga sisa deki-ati tu. Wi kan gi den deki-ati tu te wi e go taki nanga den bifo èn baka den konmakandra. Na den momenti dati wi kan tranga den swakiwan, gi deki-ati na den wan di lasi-ati, èn wi kan trowstu den sikiwan (1 Tesalonikasma 5:14). Opregti Kresten lobi fu gi na a fasi disi, èn dati na fu san ede so furu sma di e kon na den konmakandra fu wi a fosi leisi, e fruwondru fu si a lobi di wi e sori gi makandra.—Psalm 37:21; Yohanes 15:12; 1 Korentesma 14:25.

8 Toku a no de so taki wi e sori lobi nomo gi sma di de na ini a gemeente fu wi. A lobi fu wi de gi ala den brada nanga sisa fu wi na heri grontapu. Dati na fu san ede ibri Kownukondre zaal abi wan boksu pe sma kan poti bijdrage gi a fonsu fu bow Kownukondre zaal. Kande wi abi wan moi Kownukondre zaal, ma wi sabi taki dusundusun tra Kresten brada nanga sisa na ini tra kondre no abi wan bun presi fu kon makandra. Te wi e horibaka gi a Kownukondre zaal Fonsu, dan wi e sori lobi gi den brada nanga sisa dati tu, aladi a kan taki wi no sabi suma na den.

9. San na a prenspari sani di meki taki Yehovah Kotoigi lobi makandra?

9 Fu san ede Yehovah Kotoigi lobi makandra? We, na fu di Yesus ben gi den a komando dati (Yohanes 15:17). A lobi di den abi gi makandra e sori taki a yeye fu Gado e wroko tapu ibriwan fu den, èn tapu den alamala leki grupu. Lobi na wan fu den „froktu fu a yeye” (Galasiasma 5:22, 23). O moro Yehovah Kotoigi e studeri Bijbel, e go na den Kresten konmakandra, èn e begi doronomo na Gado, o moro a lobi fu den e tron wan aladei sani di den e sori na ini a libi, aladi den de na ini wan grontapu pe ’a lobi fu moro furu sma kon kowru’.—Mateyus 24:12.

Fa wi e libi nanga den sma na ini a libimakandra fu wi

10. Sortu frantwortu wi abi na ini a libimakandra fu wi?

10 Te Paulus e taki dati wi musu „meki a howpu fu wi bekènti na publiki”, dan dati e memre wi na wan tra frantwortu di wi abi. A meki di wi e meki a howpu fu wi bekènti na publiki, abi fu du nanga a preiki di wi musu preiki a bun nyunsu gi den wan di no tron wi Kresten brada noso sisa ete (Mateyus 24:14; 28:19, 20; Romesma 10:9, 10, 13-15). Te wi e preiki na a fasi dati, dan dati na ete wan fasi fa wi e sori taki wi lobi fu gi sani. A no de fu taki, dati a e teki ten nanga krakti fu man teki prati na a wroko disi. Wan sma musu sreka ensrefi bun, a musu leri fa fu du a diniwroko, èn furu tron a musu gebroiki den gudu fu en sosrefi. Ma Paulus ben skrifi tu: „Na den Grikisma èn na den sma fu tra kondre, na den koniwan èn na den wan di no e gebroiki den frustan, mi de na paiman: dati meki mi e angri fu meki a bun nyunsu bekènti tu na unu, di de na Rome” (Romesma 1:14, 15). Meki wi de leki Paulus fu di wi e du ala san wi man fu pai a sokari paiman dati.

11. San na tu gronprakseri fu Bijbel di e sori wi fa fu tyari wisrefi na ini a grontapu disi, ma toku san wi musu hori na prakseri?

11 Ma a de so dan, taki moro sani de di wi musu du gi trawan di no abi a srefi bribi leki wi? A no de fu taki! Wi sabi heri bun taki „heri grontapu de na ini a makti fu na ogriwan” (1 Yohanes 5:19). Wi sabi taki Yesus ben taigi den disipel fu en: „Den no de wan pisi fu grontapu, neleki fa mi no de wan pisi fu grontapu.” Toku wi e libi na grontapu, wi musu wroko na ini, èn difrenti sani de di sma na ini a libimakandra e du gi wi (Yohanes 17:11, 15, 16). Sobun, wi abi plekti na ini a libimakandra fu wi. San na den plekti dati? Na apostel Petrus ben piki na aksi dati. Leti bifo Yerusalem ben kisi pori, a ben skrifi wan brifi gi den Kresten na ini Pikin Asia, èn wan pisi fu a tori di skrifi na ini a brifi dati e yepi wi fu si krin san wi kan du èn san wi no kan du aladi wi e libi na ini a grontapu disi.

12. Na sortu fasi Kresten de leki „freimdesma èn leki sma di e libi dya fu wan syatu pisi ten nomo”, èn fu sortu sani den musu tan farawe fu dati ede?

12 Na a fosi presi Petrus ben taki: „Lobiwan, mi e frumane unu di de leki freimdesma èn leki sma di e libi dya fu wan syatu pisi ten nomo, fu tan farawe fu den lostu fu a skin, fu di na yoisti den sani dati e feti nanga a sili” (1 Petrus 2:11). Fu taki en so, dan na yeye fasi tru Kresten na ’freimdesma èn sma di e libi dya fu wan syatu pisi ten nomo’ fu di a moro prenspari sani na ini den libi na a howpu di den abi fu kisi têgo libi. Den salfuwan e fruwakti fu kisi libi na ini hemel èn den „tra skapu” e fruwakti fu libi na ini wan paradijs dyaso na grontapu (Yohanes 10:16; Filipisma 3:20, 21; Hebrewsma 11:13; Openbaring 7:9, 14-17). Ma san na den lostu fu a skin? Den sani disi abi fu du nanga a lostu fu kon gudu, na angri fu kisi barinen, takru seks lostu, èn sosrefi nanga firi soleki „dyarusu” nanga „bigi-ai”.—Kolosesma 3:5; 1 Timoteyus 6:4, 9; 1 Yohanes 2:15, 16.

13. Fa den lostu fu wi skin „e feti [trutru] nanga a sili” fu wi?

13 Den sortu lostu disi „e feti [trutru] nanga a sili” fu wi. Den e swaki a banti di wi abi nanga Gado èn na a fasi dati den kan meki taki wi leki Kresten lasi a howpu (a „sili” noso libi) di wi abi. Prakseri disi leki eksempre. Yu denki taki wi kan pristeri wisrefi na Gado ’leki wan srakti-ofrandi di de libilibi, di santa èn di a feni bun’, efu wi e kweki takru lostu gi sani di abi fu du nanga hurudu? Fa wi sa man ’suku a kownukondre fosi’, efu wi e brokokindi gi a trapu fu go feti baka gudu? (Romesma 12:1, 2; Mateyus 6:33; 1 Timoteyus 6:17-19). A moro bun sani di wi kan du na fu teki na eksempre fu Moses; meki wi drai wi baka gi den sortu sani disi fu grontapu di e hari sma, èn poti a diniwroko fu Yehovah na a fosi presi na ini wi libi (Mateyus 6:19, 20; Hebrewsma 11:24-26). Dati na wan prenspari sani di e yepi wi fu kon sabi san wi kan du èn san wi no kan du na ini a grontapu disi.

’Tan tyari yusrefi na wan bun fasi’

14. Fu san ede wi leki Kresten e du muiti fu tan tyari wisrefi na wan bun fasi?

14 Na ini den wortu fu Petrus di e kon now, wi e feni wan tra tumusi prenspari rai: „Tan tyari unsrefi na wan bun fasi na mindri den pipel, so taki te den e taki dati unu na ogri sma, dan den bun wroko fu unu di den si nanga den eigi ai, sa meki taki den gi glori na Gado na a dei te a sa ondrosuku sani” (1 Petrus 2:12). Leki Kresten wi e du muiti fu de wan bun eksempre gi trawan. Wi e studeri fayafaya te wi de na skoro. Na wrokope wi e wroko tranga tu sondro fu bedrigi sma, iya, wi e du dati srefi te a gersi leki wi wrokobasi e aksi tumusi furu fu wi. Te wi de na ini wan osofamiri pe a no ala sma de na bribi, dan a masra noso a wefi di de na bribi, e du spesrutu muiti fu libi akruderi Kresten gronprakseri. A no ala ten a makriki fu de wan bun eksempre gi trawan, ma wi sabi taki Yehovah e prisiri nanga wi te wi e du dati, èn taki a sani dati kan naki na ati fu sma di no de Kotoigi.—1 Petrus 2:18-20; 3:1.

15. Fa wi du sabi taki na ala sei sma e taki bun fu a fasi fa Kotoigi fu Yehovah e hori densrefi na hei markitiki?

15 Furu Kotoigi fu Yehovah e du muiti fu de bun eksempre èn dati e tyari bun bakapisi kon. Disi e kon na krin na ini den sani di sma ben taki fu den, na ini den yari di pasa. Leki eksempre, a koranti Il Tempo fu Italiakondre, e taki: „Sma di e wroko makandra nanga Kotoigi fu Yehovah e taki dati den na wrokoman di no e bedrigi trawan, den na sma di abi so wan tranga bribi, taki a kan gersi leki dati na a wan-enkri sani di den e prakseri. Toku a fiti fu lespeki den gi a fasi fa den e hori a soifri retifasi fu den.” A Herald, wan koranti na ini Ingrisitongo fu Buenos Aires, na ini Argentinia, ben taki: „Na ini den yari di pasa, Yehovah Kotoigi sori krin taki den na sma di e wroko tranga, di de seryusu, sma di no e frumorsu sani, iya, borgru di abi frede gi Gado.” Sergei Ivanenko, wan sabiman fu Rosiakondre, ben taki: „Na heri grontapu sma sabi Yehovah Kotoigi leki sma di e hori densrefi na den lantiwet èn spesrutu leki sma di no e draidrai fu pai lantimoni.” Wan uma di e luku wan presi di Yehovah Kotoigi na ini Zimbabwe ben gebroiki fu hori a kongres fu den, ben taki: „Mi e si son Kotoigi e waka e piki papira èn e krin wc. Te unu gowe, dan a presi krin moro leki fa a ben de bifo. Den tini fu unu abi bun maniri. Mi ben sa wani taki heri grontapu kon furu nanga Yehovah Kotoigi.”

Kresten musu saka densrefi

16. Fa wi musu si den grontapu tirimakti, èn fu san ede?

16 Petrus e taki sosrefi fa wi musu si den grontapu tirimakti. A e taki: „Saka unsrefi, fu Masra ede, na ondro ibri libisma mekisani: efu a de na wan kownu, leki a sma di de moro hei, noso na tiriman, leki sma di a seni kon fu strafu ogriman, ma fu prèise sma di e du bun. Bika disi na a wani fu Gado, taki nanga a du fu san bun, unu kan tapu a mofo fu den sma di e taki lawlaw sani fu di den no abi frustan” (1 Petrus 2:13-15). Wi e warderi den winimarki di a abi gi wi te wan tirimakti sabi orga sani bun, èn fu dati ede wi e du san Petrus ben taki, namku wi e hori wisrefi na den wet fu den, èn wi e pai lantimoni. Aladi wi sabi taki Gado gi den a reti fu strafu den wan di no e hori densrefi na lantiwet, toku a de so taki na a fosi presi wi e saka wisrefi na ondro den grontapu tirimakti disi „fu Masra ede”. A de a wani fu Gado. Boiti dati, wi no wani pori a nen fu Yehovah fu di wi ben sa musu koti strafu gi wan ogri di wi du.—Romesma 13:1, 4-7; Titus 3:1; 1 Petrus 3:17.

17. Sortu dyaranti wi abi awinsi sma di „no abi frustan” e gens wi?

17 A de wan sari sani, taki son tiriman „no abi frustan” èn taki den e frufolgu wi, noso taki den e gens wi na difrenti tra fasi. Kande den e panya takru boskopu fu pori wi nen. Ma toku, a de so ala ten baka taki na a ten di Yehovah poti, den lei fu den e kon na krin, èn dan den „lawlaw sani” di den ben taki e kon na wan kaba. A fasi fa wi leki Kresten gwenti fu tyari wisrefi e meki taki trawan kan si krin suma na den sma di e taki tru tori. Fu dati ede son heihei lantiman e prèise wi, fu di den e si taki wi na sma di lobi fu du san bun.—Romesma 13:3; Titus 2:7, 8.

Srafu fu Gado

18. Fa wi leki Kresten kan sori taki wi no e gebroiki a fri fu wi na wan fowtu fasi?

18 Petrus e warskow wi: „De leki fri sma, èn toku hori a fri fu unu, no leki wan dyakti fu tapu ogri, ma leki srafu fu Gado” (1 Petrus 2:16; Galasiasma 5:13). Na ini a ten disi, den tru tori di wi leri fu Bijbel, e meki wi kon fri fu falsi kerkileri (Yohanes 8:32). Boiti dati, wi abi a reti fu du san wi wani, èn wi kan teki wi eigi bosroiti. Toku wi no e gebroiki a fri dati na wan fowtu fasi. Te wi musu teki bosroiti dan wi musu memre taki tru Kresten na srafu fu Gado di no e suku fu plisi densrefi nomo. Disi abi fu du nanga bosroiti di wi musu teki, soleki nanga suma wi sa abi demakandra, sortu krosi wi o weri, fa wi o moi wisrefi, noso na sortu fasi wi o meki prisiri. A kan srefi taki wi musu teki bosroiti di abi fu du nanga sani soleki nyanyan nanga dringi. Na Yehovah wi wani dini, na presi fu de srafu fu den lostu fu wi skin, noso fu de srafu fu den modo fu a grontapu disi.—Galasiasma 5:24; 2 Timoteyus 2:22; Titus 2:11, 12.

19-21. (a) Fa wi e si den sma di abi makti na ini a grontapu disi? (b) Fa son sma ben sori taki den „abi lobi gi ala den brada fu” wi? (c) San na a moro bigi plekti di wi abi?

19 Petrus e taki moro fara: „Gi grani na ala sortu sma, abi lobi gi ala den brada fu unu, frede Gado, gi grani na a kownu” (1 Petrus 2:17). Fu di wi sabi taki Yehovah Gado e gi pasi taki libisma e tiri tra libisma, meki wi e gi grani na den sma dati, na wan fasi di fiti. Wi e begi gi den sosrefi, te so fara taki den kan tan gi wi na okasi fu du wi diniwroko na ini vrede èn nanga faya (1 Timoteyus 2:1-4). Ma na a srefi ten wi „abi lobi gi ala den brada” fu wi. Ala ten a de so taki wi e wroko gi a tanbun fu den Kresten brada nanga sisa fu wi, èn wi no e du nowan sani di kan meki taki wan ogri pasa nanga den.

20 Fu gi wan eksempre. Di bigi feti ben broko na ini wan kondre na Afrika pe sma fu difrenti lo bigin kiri makandra, dan a fasi fa Yehovah Kotoigi tyari densrefi leki Kresten, ben sori taki den e difrenti krinkrin fu tra sma. Wan koranti fu Switserland di nen Reformierte Presse, e taki: „Na ini 1995, wan organisâsi na ini Afrika di e feti gi den reti fu libisma . . . ben man buweisi krinkrin taki ala tra kerki [ben teki prati na a feti], boiti Yehovah Kotoigi.” Di a sari nyunsu fu a feti dati ben panya go na tra kondre, dan wantewante Kotoigi fu Yehovah na ini Europa seni nyanyan nanga dresi gi den brada nanga sisa fu den èn gi tra sma di ben e tan na ini a kondre dati (Galasiasma 6:10). Den Kotoigi disi gi yesi na den wortu fu Odo 3:27, pe skrifi: „No tapu yusrefi fu du bun gi den wan di musu kisi dati, te a de ini a makti fu yu anu fu du dati.”

21 Ma wi abi ete wan plekti di moro prenspari leki a grani di wi musu gi na grontapu tirimakti èn srefi moro prenspari leki a lobi di wi musu sori gi den brada nanga sisa fu wi. San na dati? Petrus ben taki: „Frede Gado.” Wi abi wan moro bigi paiman na Yehovah leki wi abi na iniwan libisma. Fa so? Èn fa wi kan du san Yehovah e fruwakti fu wi aladi wi e du sosrefi san den grontapu tirimakti e fruwakti fu wi? Na ini na artikel di e kon wi sa kisi piki tapu den aksi disi.

Yu e memre disi ete?

• Sortu frantwortu Kresten abi na ini na osofamiri?

• Fa wi kan sori na ini a gemeente taki wi lobi fu gi sani na trawan?

• Sortu frantwortu wi abi na ini a libimakandra pe wi e tan?

• San na wan tu fasi fa wi kan kisi wini, te wi e hori wisrefi na hei markitiki na ini a fasi fa wi e tyari wisrefi?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 9]

Fa a Kresten osofamiri kan tyari furu prisiri kon?

[Prenki na tapu bladzijde 10]

Fu san ede meki Yehovah Kotoigi lobi makandra?

[Prenki na tapu bladzijde 10]

Wi kan sori lobi gi den brada nanga sisa fu wi, awinsi wi no sabi suma na den?