Go na content

Go na table of contents

A muilek fu du yu wroko nanga prisiri, sondro fu frede taki yu o lasi en

A muilek fu du yu wroko nanga prisiri, sondro fu frede taki yu o lasi en

A muilek fu du yu wroko nanga prisiri, sondro fu frede taki yu o lasi en

„A RETI fu abi wan wroko” na wan prenspari reti fu ibri libisma. Na so den Verenigde Nâsi e taki na ini a Fruklari fu den reti fu ala libisma. Ma a no ala ten a de so taki sma abi a dyaranti taki den o abi wan wroko. A e anga fu furu difrenti sani efu wan sma sa man tan abi wan wroko, sani soleki na ekonomia fu a kondre noso na ekonomia fu heri grontapu. Ma awinsi fa a no fa, te sma e lasi den wroko, noso te a gersi leki den o lasi en, dan furu tron a bakapisi de taki sma e go na strati, den e meki opruru, èn te fu kaba a kan srefi taki den e weigri fu go na wroko srefi, teleki sani kenki. Den sani disi e pasa na ini furu kondre. Wan skrifiman ben taki dati a „ben de so ala ten kaba” taki „sma e bigin kragi” te den e yere a wortu „wroko”.

Difrenti sani de di e meki taki wroko prenspari gi wi. Boiti taki a e yepi wi fu feni moni, dan a e meki taki sani e go bun nanga wi na frustan sei, èn taki wi e firi bun. Te wi abi wroko, dan dati e meki wi firi trutru taki wi e du wan sani na ini a libimakandra. A e meki sma firi sosrefi taki den no e libi fu soso. Te yu luku en bun, dan a e meki srefi taki wi e lespeki wisrefi. Fu dati ede a de so taki srefi sma di abi nofo moni fu bai san den abi fanowdu, noso sma di doro a libimarki fu kan go nanga pensyun, e aksi efu den no kan tan wroko. Iya, na abi di sma abi wroko de so wan prenspari sani gi den, taki seryusu problema kan kon na ini wan libimakandra te wroko no de nofo gi ala sma.

Na a tra sei, yu abi sma di abi wan wroko, ma den e kisi fu du nanga someni problema na den wrokope, taki den e lasi a prisiri di den ben abi fu du a wroko dati. Fu gi wan eksempre, fu di wi e libi na ini wan ten pe furu bisnis e strei nanga makandra fu kisi moro moni, meki moro nanga moro bisnis e seni wrokoman go na oso, so taki den no abi fu lasi tumusi furu moni. Dati kan meki taki a wroko e kon moro hebi gi den wrokoman di tan abra fu di den musu du moro furu wroko.

Den nyun wrokosani di sabidensiman e meki, ben musu yepi wi fu du wi wroko moro makriki èn moro bun. Ma yoisti den sani dati kan meki a wroko na den wrokope kon moro hebi. Teki leki eksempre sani soleki computer, fax masyin, nanga a gebroiki di sma man gebroiki na Internet. Den sani disi e meki taki sma kan go doro nanga a wroko fu den awinsi den de na oso. Dati meki taki yu no man si a difrenti moro na mindri te wan sma de na oso nanga te a de na wroko. Wan wrokoman ben feni taki sani soleki cellulair nanga tra wrokosani di sma fu a wrokope fu en e gebroiki fu kari en te a no de na wroko, e meki a gersi leki a tai nanga wan leribuba di a basi fu en e hori, so taki a no de fri fu du san a wani te a no de na wroko.

Furu owru sma frede taki a fasi fa na ekonomia èn sosrefi a wrokope fu den e tan kenki, kan meki taki den wrokobasi feni taki den no bun moro fu du a wroko fu den. Fu a tori disi Chris Sidoti, wan man di ben e feti gi den reti fu libisma, ben taki: „A sori leki son sma e waka nanga a denki taki wan sma di pasa 40 yari, no sa man wroko nanga sani soleki computer, noso nanga tra nyun wrokosani.” Dati meki furu wrokoman di sma ben e si fosi leki wrokoman di man wroko bun ete, e lasi den wroko na ini a ten disi fu di sma feni taki den owru tumusi fu du a wroko. Dati na wan tumusi sari sani!

Dati meki wi e frustan fu san ede sma no e feni taki a prenspari moro fu wroko tranga èn fu tan wroko na wan getrow fasi gi den wrokobasi fu meki sani waka bun gi a wrokope fu den. „Te den bisnis e seni sma go na oso fu di wan pikin kenki kon na ini na ekonomia, dan furu tron sma no de klariklari moro fu tan horibaka gi a wrokope fu den”, na so Libération, wan tijdschrift fu Fransikondre e taki. „A no de fu taki dati yu abi fu wroko, ma dan yu e wroko fu di yu wani kisi wini gi yusrefi nomo. Yu no e wroko fu di yu wani taki a wrokope fu yu go na fesi.”

Aladi den sortu problema disi e kon moro furu, toku a de so te now ete taki libisma wani abi wan wroko. Sobun, san na a yoisti fasi fa yu musu si grontapuwroko na ini a ten disi, pe sani e kenki so esi? Fa yu kan tan wroko nanga prisiri, sondro fu frede taki yu o lasi a wroko fu yu?

[Prenki na tapu bladzijde 3]

Den nyun wrokosani di sabidensiman e meki, kan meki a wroko na den wrokope kon moro hebi