Go na content

Go na table of contents

Fu di mi suku a Kownukondre fosi meki mi kon abi wan bun libi di e gi mi prisiri

Fu di mi suku a Kownukondre fosi meki mi kon abi wan bun libi di e gi mi prisiri

Ondrofenitori

Fu di mi suku a Kownukondre fosi meki mi kon abi wan bun libi di e gi mi prisiri

SOLEKI FA JETHA SUNAL FRUTERI

Baka di wi kaba nyan na mamanten yuru, wi yere wan nyunsu boskopu na radio taki: „Yehovah Kotoigi e du sani di no de akruderi lanti wet, èn lanti tapu a wroko fu den.”

DISI pasa na ini 1950, èn na a ten dati wi ben de fo uma di pasa 20 yari. Wi ben e dini na ini a Dominikan Republiek leki zendeling fu Yehovah Kotoigi. Wán yari na fesi wi ben doro drape.

Fosi, mi no ben e prakseri fu poti a zendelingwroko leki wan marki na ini mi libi. Iya, na mi pikin-nengreten, mi ben e go na kerki. Ma na a ten fu a Fosi Grontapufeti, mi papa no ben e go na kerki moro. Tapu a dei di den ben o teki mi leki wan memre fu na Episcopal Kerki na ini 1933, dan a beskopu leisi soso wan tekst fu Bijbel nomo, èn baka dati a bigin taki fu sani di ben abi fu du nanga politiek. Mi mama atibron so te, taki noiti moro a no go na kerki.

Wi fasi fu libi ben kenki

Mi papa William Karl Adams nanga mi mama Mary kisi feifi pikin. Den boi nen Don, Joel, nanga Karl. A sisa fu mi, Joy, na a moro yongu pikin, èn mi na a moro owruwan. Di mi ben abi sowan 13 yari, dan wan dei di mi komoto na skoro, mi si mi mama e leisi wan pikin buku di Yehovah Kotoigi ben tyari kon na doro. A nen fu a pikin buku ben de The Kingdom, the Hope of the World (A Kownukondre, a howpu fu a grontapu). „Disi na a waarheid”, a taigi mi.

Mi mama ben e fruteri wi alamala san a ben e leri fu Bijbel. Nanga den sani di a ben taki èn nanga den sani di a ben e du, a meki wi frustan taki a de tumusi prenspari fu teki a rai fu Yesus, fu ’suku a kownukondre nanga en regtfardikifasi fosi’.—Mateyus 6:33.

A no ala ten mi ben wani arki san mi mama ben abi fu taki. Wan leisi mi taigi en: „Mâ, efu yu no tapu fu preiki gi mi, mi no o drei den preti gi yu moro.” Ma nanga switifasi a ben e tan taki nanga wi. A ben e tyari wi go nanga en doronomo na den bijbelstudie konmakandra di ben e hori na ini a oso fu Clara Ryan, di ben e libi krosibei fu wi oso na ini Elmhurst, na Illinois, Amerkankondre.

Clara ben e leri sma fu prei piano tu. Te den studenti fu en ben e prei poku na publiki ala yari fu sori san den leri, dan Clara ben e gebroiki den okasi dati fu taki fu a Kownukondre fu Gado èn fu na opobaka howpu. Fu di mi lobi poku, èn fu di mi leri prei a finyoro sensi mi ben abi seibi yari, meki mi ben e arki san Clara ben e taki.

Syatu baka dati, wi bigin go na gemeente konmakandra nanga mi mama na a westsei fu Chicago. A ben e teki langa fu doro drape nanga bus èn nanga loko, ma dati ben de wan fu den fasi fa wi ben e leri san a wani taki fu suku a Kownukondre fosi. Na ini 1938, dri yari baka di mi mama dopu, mi ben go nanga en na wan kongres fu Yehovah Kotoigi na ini Chicago. A foto disi ben de wan fu den 50 foto di ben e arki a kongres nanga yepi fu radio-telefon. Den sani di mi ben yere drape, naki mi ati.

Ma a lobi di mi abi gi poku ben e hari mi srefisrefi tu. Di mi kaba middelbaar skoro na ini 1938, dan mi papa ben seti sani so taki mi ben kan go na Chicago fu go leri na a American Conservatory of Music, wan heiskoro pe yu kan leri den moro fini sani fu poku. Sobun, den tu yari baka dati mi ben e leri furu sani fu man prei poku moro bun, mi ben prei na ini tu bigi grupu fu pokuman, èn mi ben e prakseri fu tron wan poku leriman.

Herbert Butler, a poku leriman di ben e leri mi fu prei a finyoro, ben gowe libi Europa fu kon libi na ini Amerkankondre. Dati meki mi gi en a pikin buku Refugees (Loweman) *, fu di mi ben prakseri taki kande a ben o leisi en. A ben leisi en trutru, èn a tra wiki, baka di a ben gi mi les, dan a taigi mi: „Jetha, yu e prei poku bun, èn efu yu tan leri go doro, yu kan kisi wan wroko na a bigi grupu fu pokuman di e prei na radio noso yu kan tron wan poku leriman.” Ma aladi a ben e fasi a pikin buku di mi gi en, a taigi mi moro fara: „Ma toku, mi denki taki a sani di skrifi na ini a buku disi, na den sani di yu lobi trutru. Fu san ede yu no e meki a sani disi tron a wroko fu yu?”

Mi prakseri seryusu fu a tori disi. Na presi taki mi go doro na a heiskoro, dan mi teki a kari fu mi mama fu go nanga en na a kongres fu Yehovah Kotoigi na ini Detroit, Michigan, na ini yuli 1940. Wi ben tan na ini tenti na ini a trailer city. Disi na wan opo presi di ben kon gersi wan pikin foto fu di, te kongres ben e hori, Kotoigi ben e tan drape na ini tenti èn na ini wagi di yu kan gebroiki leki tanpresi. A no de fu taki dati mi ben tyari mi finyoro nanga mi èn mi ben e prei na ini a bigi grupu fu pokuman di ben e prei na a kongres. Ma na ini a trailer city, mi miti furu pionier (brada nanga sisa di teki en leki wroko fu preiki a bun nyunsu). Den alamala ben e prisiri so te. Mi teki a bosroiti fu dopu èn mi seni a papira pe mi skrifi taki mi wani tron wan pionier. Mi aksi Yehovah na ini begi fu yepi mi fu tan du furuten diniwroko, solanga leki mi kan.

Mi bigin pionier na ini a foto pe mi ben e libi. Bakaten, mi go dini na ini Chicago. Na ini 1943, mi go na Kentucky. Na ini a zomer dati, leti bifo a kongres, mi kisi wan kari fu go na a di fu tu klas fu a Gileadskoro, pe mi ben o kisi leri fa fu du zendelingwroko. A klas bigin na ini september 1943.

Na ini a zomer dati, na a ten fu a kongres, mi ben e tan nanga wan Kotoigi sisa di ben taigi mi taki mi ben kan teki ala den krosi fu en umapikin di mi ben wani. Na umapikin fu en ben go du srudatiwroko, èn a ben taigi en mama fu gi tra sma ala den sani di a ben abi. Mi ben si den sani disi di mi kisi, èn di mi ben abi fanowdu trutru, leki wan kontru fu a pramisi fu Yesus: „Fu dati ede, tan suku a kownukondre nanga en regtfardikifasi fosi èn unu sa kisi ala den tra sani tu” (Mateyus 6:33). Den feifi mun di mi ben de na Gilead pasa esi-esi, èn na a kaba fu a skoro tapu 31 yanuari 1944, mi ben de fayafaya fu go na ini a zendelingwroko.

Den teki a furuten diniwroko tu

Mi mama ben go na ini a pionierwroko na ini 1942. Na a ten dati, den dri brada nanga a sisa fu mi ben e go na skoro ete. Furu tron baka skoro, mi mama ben e tyari den nanga en te a ben e go na ini a preikiwroko. A ben leri den tu fu yepi nanga osowroko. Furu tron ensrefi ben go sribi lati na neti fu di a ben tan triki krosi noso du wan tra wroko, so taki na a tra dei a ben kan go na preikiwroko.

Na ini yanuari 1943, di mi ben e pionier na ini Kentucky, dan mi brada Don bigin pionier tu. Mi papa no ben kaba lobi a sani disi, fu di a ben howpu taki ala den pikin fu en ben o go na heiskoro fu kisi heiskoro papira, neleki fa en nanga mi mama ben abi dati. Baka di Don pionier pikinmoro tu yari langa, dan a kisi wan kari fu go doro nanga a furuten diniwroko na a edekantoro fu Yehovah Kotoigi di e tiri a wroko fu den na heri grontapu, na ini Brooklyn, New York.

Joel bigin pionier na ini yuni 1943 aladi a ben tan na oso ete. Na a ten dati, a ben pruberi fu tyari mi papa go na wan kongres, ma mi papa no ben wani. Joel ben e pruberi fu feni bijbelstudie na ini a birti drape. Ma baka di a no ben man feni nowan sma di wani studeri Bijbel, dan mi papa agri fu meki a hori wan bijbelstudie nanga en, na ini a buku „De Waarheid Zal U Vrijmaken” (A waarheid sa meki yu kon fri). Aladi mi papa ben e piki den aksi sondro muiti, toku a ben wani nomonomo taki Joel ben musu sori en na ini Bijbel taki den sani di skrifi na ini a buku ben tru. Disi ben meki taki den tru tori fu Bijbel saka go dipi na ini na ati fu Joel.

Na a ten dati, wan spesrutu komte fu lanti ben de, di ben e bosroiti sortu sma ben o kisi primisi fu du soso kerkiwroko, so taki den no ben abi fu go du srudatiwroko. Fu di a komte ben gi Don a primisi dati, meki Joel ben howpu taki a ben o kisi a srefi primisi tu. Ma di den sma fu a komte ben si taki Joel ben de so yongu, dan den no ben wani gi en primisi fu du soso kerkiwroko. Den ben seni en wan papira di sori taki a ben musu go poti en nen fu du srudatiwroko. Di Joel no du disi, dan skowtu bigin suku en. Baka di den FBI-skowtu feni en, den sroto en dri dei na ini a Cook County strafu-oso.

Mi papa ben poti na oso fu wi leki panti, so taki den ben lusu Joel. Bakaten mi papa du a srefi tu gi tra yongu Kotoigi di ben kon na ini a srefi situwâsi. Mi papa atibron srefisrefi, di den no krutu a tori fu Joel na wan yoisti fasi. Dati meki a go nanga Joel na Washington, D.C, fu luku efu a ben kan tyari a tori disi na fesi krutu baka. Te fu kaba, den gi Joel a primisi fu du soso kerkiwroko, èn na so a tori disi ben kon na wan kaba. Mi ben e du zendelingwroko di mi papa skrifi mi taki: „Mi denki taki na Yehovah wi abi fu taki tangi fu di wi wini a krutu tori disi!” Na a kaba fu augustus1946, Joel kisi wan kari tu fu go dini na a edekantoro na ini Brooklyn.

Na a bigin fu 1947, Karl ben pionier wan tu leisi kaba na ini den mun te a ben abi skoro fakansi èn di a kaba nanga middelbaar skoro, a go na ini a gewoon pionierwroko. Fu di mi papa ben e sikisiki, dan Karl tan na oso fu wan pisi ten ete, fu yepi en nanga a bisnis di a ben e du, ma bakaten a go pionier na wan tra presi. Na a kaba fu 1947, Karl sosrefi go dini na a edekantoro na ini Brooklyn leki wan memre fu a Bethelfamiri.

Joy bigin pionier di a kaba nanga skoro. Dan na ini 1951, a go wroko na Bethel tu, neleki den brada fu en. Drape a ben kisi a wroko fu krin den kamra èn bakaten a go wroko na a kantoro pe den ben e sorgu gi den abonnement. Na ini 1955, a trow nanga Roger Morgan, di ben de wan memre fu a Bethelfamiri tu. Baka sowan seibi yari, den bosroiti fu gowe libi Bethel fu di den ben wani abi wan osofamiri fu densrefi. Baka wan pisi ten, den ben kweki tu pikin di gro kon bigi kaba èn den e dini Yehovah tu.

Baka di ala pikin go na ini a furuten diniwroko, dan mi mama tan gi mi papa deki-ati, so taki a gi ensrefi abra na Yehovah èn a teki dopu tu na ini 1952. Tinafeifi yari langa, teleki a dede, a ben de wan sma di ben e feni tumusi moi fasi fu prati a bun nyunsu nanga sma, awinsi siki ben meki taki a no ben man du so furu na ini a preikiwroko.

Di mi papa ben e siki, dan mi mama komoto na a pionierwroko fu wan syatu pisi ten, ma bakaten a tron wan pionier baka èn a tan du a pionierwroko teleki a dede. Noiti a no ben e rei wan wagi noso wan baisigri. A ben de wan syatu uma di ben e waka go na ala presi, furu tron na fara boitipresi, fu hori bijbelstudie.

Mi e go du zendelingwroko

Baka di mi kaba nanga a Gileadskoro, dan wan tu fu wi go dini na ini wan gemeente na a noordsei fu New York City, pe wi ben tan wán yari langa teleki wi kisi den papira di de fanowdu fu go na tra kondre. Te fu kaba, na ini 1945 wi go na Cuba, pe safrisafri wi ben e kon gwenti wan nyun fasi fu libi. Furu sma ben e arki te wi ben e preiki, èn baka wan syatu pisi ten wi alamala ben e hori furu bijbelstudie. Sowan fo yari langa wi dini drape. Baka dati den seni wi go na a Dominikan Republiek. Wan dei mi miti wan uma di ben wani nomonomo taki mi ben musu miti wan tra uma di a ben sabi, fu di na uma dati ben suku yepi fu frustan Bijbel. A tra uma disi ben de wan uma fu Fransikondre di nen Suzanne Enfroy.

Suzanne ben de wan Dyu, èn di Hitler teki Fransikondre abra, dan a masra fu en ben froisi en nanga den pikin fu den, go na wan tra kondre. Syatu baka di Suzanne bigin studeri Bijbel, a bigin fruteri trawan san a ben e leri. Fosi, a taki nanga na uma di ben aksi mi fu go yepi Suzanne frustan Bijbel. Baka dati, a taki nanga wan mati fu en fu Fransikondre di nen Blanche. Bakaten, den ala tu teki dopu.

Suzanne ben aksi mi: „San mi kan du fu yepi mi pikin?” A manpikin fu en ben e leri fu tron datra èn na umapikin fu en ben e leri fu dansi ballet fu di a ben wani dansi na ini a foto New York na a Radio City Music Hall, pe sma ben e go luku fa difrenti grupu e dansi. Suzanne ben seni Waktitoren nanga Ontwaakt! abonnement gi den. Leki bakapisi fu dati, a manpikin fu Suzanne, en wefi, nanga a twelengi sisa fu en wefi, tron Kotoigi. A masra fu Suzanne, Louis, ben kon frede di en wefi ben e bumui nanga Yehovah Kotoigi, fu di lanti ben tapu a wroko fu Kotoigi na ini a Dominikan Republiek. Ma baka di a heri osofamiri ben froisi go na Amerkankondre, dan te fu kaba Louis tron wan Kotoigi tu.

Wi e preiki go doro aladi lanti tapu a wroko

Syatu baka di wi doro na ini a Dominikan Republiek, dan lanti tapu a wroko fu Yehovah Kotoigi. Ma toku wi ben abi a fasti bosroiti fu gi yesi na Gado, na presi fu gi yesi na libisma (Tori fu den Apostel 5:29). Wi tan suku Gado Kownukondre fosi fu di wi ben e tan meki a bun nyunsu bekènti, soleki fa Yesus ben taigi en bakaman fu du (Mateyus 24:14). Ma wi ben leri fu de „koni leki sneki èn toku sondro takrufasi leki doifi” te wi ben e du a preikiwroko (Mateyus 10:16). Fu gi yu wan eksempre, a finyoro fu mi ben e yepi mi furu tron. Te mi ben e go na den bijbelstudie, dan mi ben e tyari en tu. Den studenti fu mi no ben tron sma di ben e prei a finyoro, ma furu osofamiri ben tron futuboi fu Yehovah!

Baka di lanti tapu a wroko fu Kotoigi, dan Mary Aniol, Sophia Soviak, Edith Morgan, nanga mi froisi fu a zendeling-oso na ini San Fransisco de Macorís, go na wan tra zendeling-oso na a bijkantoro na ini Santo Domingo, a mamafoto fu a Dominikan Republiek. Ma ibri mun mi ben e go baka na San Fransisco de Macorís fu gi wan finyoro les. Na so mi ben kan furu a dosu pe mi ben e poti mi finyoro, nanga yeye nyanyan gi wi Kresten brada, èn te mi ben e drai go baka na a bijkantoro, dan na a srefi fasi mi ben e tyari den preikiwroko raportu pe ben skrifi fa a preikiwroko drape ben e waka.

Den ben sroto den brada fu San Fransisco de Macorís na strafu-oso na ini Santiago fu di leki Kresten den no ben wani du srudatiwroko. Den ben aksi mi fu tyari moni gi den èn efu a ben kan, dan mi ben musu tyari Bijbel gi den tu. Te mi ben e drai go baka, dan den ben e seni boskopu nanga mi gi den famiri fu den. Te den waktiman na a strafu-oso fu Santiago ben si a finyoro dosu fu mi, dan den ben e aksi mi: „San yu o du nanga a sani dati?” „Na fu prei poku gi den”, mi ben e taigi den.

Wan fu den singi di mi ben e prei gi den, na wan singi di wan Kotoigi ben skrifi di a ben de na ini wan Nazi strafuman-kampu. Now, a singi dati na singi nomru 29 na ini a singibuku fu Yehovah Kotoigi. Mi ben e prei a singi disi so taki den brada na ini a strafu-oso ben kan leri fu singi en.

Mi ben kon yere taki den ben seni furu fu den Kotoigi na wan presi pe den ben e prani èn den ben e kweki meti. A presi disi ben de fu Trujillo, a tiriman fu a kondre. Mi ben yere taki a ben de krosibei fu pe yu kan teki bus. Sobun, wan bakadina, mi teki bus go drape èn di mi saka, dan mi aksi den sma fa fu doro na a presi fu Trujillo. Wan man di ben abi wan pikin wenkri, sori mi taki a presi ben de baka den bergi. Fu di mi ben libi mi finyoro gi en leki wan panti, meki a man ben leni mi wan asi èn a meki wan boi go nanga mi tu, fu sori mi pe a presi de.

Baka den bergi wi ben abi fu koti abra wan liba. Mi nanga a boi go sidon na a asi tapu èn na asi swen na ini a lagi watra nanga wi alatu tapu en baka, go na abrasei. Drape wi si wan grupu pokai e frei pasa di ben abi grun nanga blaw wiwiri di ben e skèin na ini a son. A ben de so wan moi sani fu si! Mi begi: „Grantangi Yehovah, fu di yu meki den so moi.” Te fu kaba, fo yuru bakadina, wi doro na a presi. A srudati di ben abi frantwortu fu luku a presi, ben abi switifasi èn a meki mi taki nanga den brada. A gi mi na okasi fu gi den brada ala den sani di mi ben tyari gi den; mi ben man gi den wan pikin Bijbel srefi.

Di wi ben e drai go baka, dan mi ben e tan begi aladi wi ben de na pasi, fu di neti ben fadon kaba. Di wi doro baka na a pikin wenkri, alen ben nati wi petepete. Fu di a lasti bus ben gowe kaba, meki mi aksi a man fu a wenkri fu stop wan wagi di ben e pasa drape. A ben de wan bun sani fu mi wawan leki wan uma go na ini a wagi nanga tu man di mi no ben sabi? Wan fu den man aksi mi: „Yu sabi Sophie? A ben e studeri Bijbel nanga mi sisa.” Mi ben si na okasi disi leki a piki fu Yehovah tapu a begi di mi ben begi en fu yepi mi! Den man disi tyari mi go na Santo Domingo, sondro fu wan sani pasa nanga mi.

Na ini 1953, mi ben de wan fu den sma fu a Dominikan Republiek, di ben go na a internationaal kongres fu Yehovah Kotoigi na ini a Yankee Stadion na ini New York. A heri osofamiri fu wi, srefi mi papa, ben de drape. Mi nanga Mary Aniol ben abi fu fruteri fa a preikiwroko ben e go na ini a Dominikan Republiek, èn baka dati wi ben abi wan prati na a programa fu sori fa wi ben e preiki aladi lanti ben tapu a wroko.

Spesrutu sani di gi mi prisiri na ini a kringwroko

A zomer dati, mi miti Rudolph Sunal, di tron mi masra, wan yari baka di mi miti en. Na osofamiri fu en ben tron Kotoigi na ini Allegheny, Pennsylvania, syatu baka a Fosi Grontapufeti. Leki Kresten a ben weigri fu tron srudati na ini a legre fu a kondre, èn dati meki den ben poti Rudolph na ini strafu-oso na a ten fu a di fu Tu Grontapufeti. Baka di den lusu en, a go dini na Bethel na ini Brooklyn, New York. Syatu baka di wi trow, dan a kisi a kari fu go na son gemeente leki kringopziener. Ala den 18 yari baka dati, mi ben e go nanga en na ini a kringwroko.

Wan tu presi pe wi ben go na ini a kringwroko ben de Pennsylvania, West Virginia, New Hampshire, nanga Massachusetts. Furu tron wi ben e tan na den oso fu wi Kresten brada nanga sisa. A ben e gi mi prisiri trutru fu kon leri sabi den heri bun èn fu dini Yehovah makandra nanga den. Nanga furu lobi nanga prisiri den ben e teki wi na den oso. Bakaten Joel trow nanga Mary Aniol, wan fu den zendeling nanga suma mi ben e wroko makandra. Dri yari langa den ben de na ini a kringwroko, èn den ben e go na den gemeente na ini Pennsylvania nanga Michigan. Baka dati Joel kisi wan kari fu go wroko na Bethel baka, ma disi leisi a go nanga Mary.

Karl ben e dini na Bethel seibi yari kaba, di a kisi wan kari fu go du kringwroko wan tu mun langa fu di a ben abi fu kisi ondrofeni na ini a wroko dati. Baka dati a tron wan leriman fu a Gileadskoro. Na ini 1963, a trow nanga Bobbie, di ben dini getrow na Bethel teleki a dede na ini oktober 2002.

Don e dini furu yari kaba na Bethel. Ma ten na ten a e go na tra kondre leki zone-opziener, fu yepi den brada nanga sisa di e dini na den difrenti bijkantoro èn sosrefi den zendeling di e dini na ini den kondre dati. A diniwroko fu en tyari en go na kondre fu Owstusei, Afrika, Europa, nanga difrenti pisi fu Noord-Amerika nanga Zuid-Amerika. Dolores, a getrow wefi fu Don, e go nanga en furu tron.

A situwâsi fu wi kenki

Mi papa dede baka di a ben e siki fu wan langa pisi ten kaba. Ma fosi a dede, a taigi mi taki a ben breiti srefisrefi taki wi ben teki a bosroiti fu dini Yehovah Gado. A ben taki dati wi ben kisi moro furu blesi leki te wi ben o go leri na heiskoro leki fa a ben wani. Mi ben yepi mi mama fu froisi go libi krosibei fu mi sisa Joy, èn baka dati mi masra nanga mi ben teki a kari fu go dini leki pionier na ini New England, so taki wi ben kan de krosibei fu en mama, di ben abi wi yepi fanowdu na a ten dati. Baka di en mama dede, dan mi mama kon tan nanga wi 13 yari langa. Dan, tapu 18 yanuari 1987, a libi fu mi mama na grontapu kon na wan kaba di a ben abi 93 yari.

Furu leisi te sma ben e prèise mi mama taki a kweki ala en pikin fu lobi èn fu dini Yehovah, dan mi mama ben e taki nanga sakafasi: „Mi abi koloku taki mi kisi bun ’doti’ fu wroko nanga en” (Mateyus 13:23). A ben de trutru wan blesi fu abi papa nanga mama di e frede Gado, èn di gi wi wan tumusi moi eksempre fa fu de nanga faya èn fa fu abi sakafasi!

Te now ete, mi e suku a Kownukondre fosi

Te now ete, wi e tan suku Gado Kownukondre fosi èn wi pruberi tu fu prati nanga tra sma san wi abi, soleki fa Yesus ben gi wi a rai fu du (Lukas 6:38; 14:12-14). Fu di wi e du dati, meki Yehovah e sorgu tumusi bun gi den sani di wi abi fanowdu. A libi fu wi kon de wan bun libi di gi furu prisiri.

Te now ete, mi nanga Rudy lobi poku. Ala ten wi abi wan prisiri ten te den mati fu wi di lobi poku sosrefi, e kon na wi oso na mofoneti, dan wi e prei poku makandra. Ma fu prei poku no de a wroko fu mi. A de soso wan fu den prisiri sani di mi e du na ini mi libi. Now mi nanga mi masra e prisiri fu si den bakapisi fu a pionierwroko fu wi, den sma di wi yepi na ini den yari di pasa.

Awinsi wi abi problema now nanga a gosontu fu wi, toku mi kan taki dati wi abi wan bun libi di gi wi furu prisiri na ini den moro leki 60 yari di wi du furuten diniwroko. Ibri mamanten te mi e wiki, mi e taki Yehovah tangi taki a ben arki a begi fu mi di mi ben go na ini a furuten diniwroko someni yari pasa kaba. Dan mi e prakseri: ’So, fa mi kan suku a Kownukondre fosi tide?’

[Futuwortu]

^ paragraaf 14 Yehovah Kotoigi tyari a buku disi kon na doro, ma den no e meki en moro.

[Prenki na tapu bladzijde 24]

Na osofamiri fu wi na ini 1948 (fu a kruktu-anusei go na a leti-anusei): Joy, Don, mi mama, Joel, Karl, mi, nanga mi papa

[Prenki na tapu bladzijde 25]

Mi mama ben gi wan moi eksempre fa fu de wan fayafaya preikiman

[Prenki na tapu bladzijde 26]

Karl, Don, Joel, Joy, nanga mi now, moro leki 50 yari na baka

[Prenki na tapu bladzijde 27]

Fu a kruktu-anusei go na a leti-anusei: Mi, Mary Aniol, Sophia Soviak, nanga Edith Morgan leki zendeling na ini a Dominikan Republiek

[Prenki na tapu bladzijde 28]

Nanga Mary (na kruktu-anusei) na ini a Yankee Stadion na ini 1953

[Prenki na tapu bladzijde 29]

Nanga mi masra di a ben de na ini a kringwroko