Go na content

Go na table of contents

Sori taki yu abi „trutru safri-ati gi ala sma”

Sori taki yu abi „trutru safri-ati gi ala sma”

Sori taki yu abi „trutru safri-ati gi ala sma”

„Tan memre den taki den . . . musu de sma di e fiti densrefi makriki na trawan èn [taki] den musu abi trutru safri-ati gi ala sma.”​—TITUS 3:1, 2.

1. Fu san ede a no makriki ala ten fu sori safri-ati?

„TEKI na eksempre fu mi,” na apostel Paulus ben skrifi, „neleki fa mi e teki na eksempre fu Krestes” (1 Korentesma 11:1). Ala den futuboi fu Gado di e libi noyaso, e du tranga muiti fu gi yesi na a rai disi di Paulus ben gi. A no de fu taki dati a no makriki fu du disi fu di wi abi takru maniri nanga takru lostu di wi kisi fu den fosi tata fu wi, ma di no e kruderi nanga na eksempre fu Krestes (Romesma 3:23; 7:21-25). Ma toku, a de so taki wi alamala man fu sori safri-ati, efu wi du muiti nomo. Ma fu kon tron safri-ati sma, dan a no nofo fu frutrow tapu wisrefi nomo. San wi musu du moro?

2. Fa wi kan sori taki wi abi „trutru safri-ati gi ala sma”?

2 A sortu safri-ati di Gado e sori, na wan fu den froktu fu a santa yeye. O moro wi e gi a yeye fu Gado na okasi fu tiri wi, o moro sma sa kon si na ini wi aladei libi taki wi abi den froktu fu a yeye. Dan fosi wi sa man sori taki wi abi „trutru safri-ati” gi ala sma (Titus 3:2). Meki wi go luku fa wi kan teki na eksempre fu Yesus, so taki den wan di abi demakandra nanga wi kan „kisi krakti baka”.​—Mateyus 11:29; Galasiasma 5:22, 23.

Na ini na osofamiri

3. Sortu sani di kan pasa na ini na osofamiri libi e sori a yeye fu grontapu?

3 Na osofamiri na wan fu den seti pe a prenspari fu sori safri-ati. The World Health Organization (A Grontapu Gosontu Organisâsi) ben sori taki umasma kan kon siki fu di sani e pasa nanga den na strati so taki den kisi mankeri, noso taki den kan kon siki fu di den e kisi malaria. Ma toku den e sori taki den tu sani disi makandra no sa abi so wan takru bakapisi gi umasma leki den ogri di sma e du nanga den na ini na osofamiri. Na ini a foto Londen na Ingrisikondre fu eksempre, a de so taki wan di fu fo pisi fu ala den ogri di sma e du nanga tranga, na sani di e pasa na ini na osofamiri. Furu tron skowtu e tuka nanga sma di e „bari èn e taki ogri-ati sani” fu sori taki den e atibron. San moro ogri srefi na taki son trowpaar meki „takru bita-ati” broko a trowlibi fu den. Ala den sani disi na takru bakapisi fu „a yeye fu grontapu”. Den sani disi no musu pasa na ini den Kresten osofamiri.​—Efeisesma 4:31; 1 Korentesma 2:12.

4. Sortu krakti a kan abi tapu wan osofamiri te sma e sori safri-ati?

4 Efu wi no wani tyari wisrefi leki fa grontapusma e tyari densrefi, dan wi abi a yeye fu Gado fanowdu. „Pe a yeye fu Yehovah de, na drape fri de” (2 Korentesma 3:17). Masra nanga wefi no de volmaakti. Dati meki a de so taki te den e sori taki den abi lobi, switifasi, nanga langa pasensi, èn taki den man fu dwengi densrefi, dan a banti di den abi nanga makandra e kon moro tranga (Efeisesma 5:33). Na osofamiri libi e kon moro switi te sma abi safri-ati fu di na oso no sa lai nanga trobi noso strei, sani di e pori furu osofamiri. San wan sma e taki de prenspari, ma a fasi fa a e taki a sani e tyari kon na krin fu san ede a e taki so. Te sma e tyari den broko-ede fu den kon na fesi na wan safri-ati fasi, dan dati e meki taki trobi no e broko so makriki. A koni Kownu Salomo ben skrifi: „Wan safri piki e kowru atibron, ma wan wortu di e gi sari e meki sma atibron.”​—Odo 15:1.

5. Fa a kan tyari wini kon te sma e sori safri-ati na ini wan osofamiri pe son sma no de na bribi?

5 A de fanowdu fu sori safri-ati spesrutu na ini osofamiri pe son sma no de na bribi. Te wi sori safri-ati èn te wi e du sani pe wi e sori switifasi gi trawan na ini na osofamiri, dan dati kan gi wi na okasi fu yepi tra memre fu na osofamiri di no wani arki fu tron anbegiman fu Yehovah. Petrus ben gi Kresten wefi a rai: „Saka unsrefi na un eigi masra ondro. Na so fasi unu kan wini den wan di no e gi yesi na a wortu, sondro fu taki wan sani, ma nanga a fasi fa den wefi fu den e tyari densrefi, fu di den masra fu unu kon si taki unu tyari unsrefi na wan krin fasi èn nanga bigi lespeki. Na so a de tu, taki unu no musu meki a moi fu unu de na dorosei nomo fu di unu e brei un wiwiri, e weri gowtu sani, noso fu di unu e weri moi krosi. Ma a moi fu unu musu de fu si na a fasi fa unu ati de, namku na ini moi sani di no man pori, sani di abi fu du nanga wan tiri èn safri fasi, bika den sani disi warti srefisrefi na Gado ai.”​—1 Petrus 3:1-4.

6. Fa a banti na mindri papa, mama, nanga pikin, e kon moro tranga te den memre fu na osofamiri e sori safri-ati?

6 A kan tron wan hebi sani gi papa, mama, nanga pikin, fu tan abi wan bun banti nanga makandra, spesrutu te son memre fu na osofamiri no lobi Yehovah. Ma toku ala Kresten osofamiri musu sori taki den na safri-ati sma. Paulus ben frumane papa: „No tanteri den pikin fu unu, ma tan kweki den na ini a trangaleri èn a seryusu frumane fu Yehovah” (Efeisesma 6:4). Te den memre fu na osofamiri na safri-ati sma, dan dati e meki taki a banti na mindri papa, mama, nanga pikin, e kon moro tranga. Dean, di na wan fu den feifi pikin na ini na osofamiri fu en, e memre fa en papa ben tyari ensrefi. A e taki: „Mi papa ben de wan safri-ati sma. Mi no kan memre o ten mi kisi trobi nanga en. Srefi di mi ben de wan tini ete mi no kisi trobi nanga en noiti. A tan sori safri-ati, srefi te a ben e atibron. Son leisi a ben e seni mi go na mi kamra, noso a no ben e gi mi primisi fu du wan sani di mi ben lobi fu du. Ma noiti mi nanga en no haritaki. A no ben de wi papa nomo, ma a ben de wi mati. Dati meki wi no ben wani meki en fesi fadon.” A de krin taki te den memre fu na osofamiri e sori safri-ati, dan dati e meki a banti na mindri papa, mama, nanga den pikin, kon moro tranga.

Na ini wi diniwroko

7, 8. Fu san ede a de so prenspari fu sori safri-ati te wi de na ini a preikiwroko?

7 A de prenspari fu sori safri-ati sosrefi te wi de na ini a preikiwroko. Te wi e preiki a bun nyunsu fu a Kownukondre, dan wi e miti difrenti sortu sma nanga difrenti maniri. Sonwan fu den de klariklari fu arki a boskopu fu howpu di wi e tyari gi den. Ma difrenti sani de di e meki taki trawan no wani arki wi. We, dati na den momenti pe a safri-ati fu wi kan yepi wi trutru fu tyari wi frantwortu leki sma di e gi kotoigi te na den moro farawe presi fu grontapu.​—Tori fu den Apostel 1:8; 2 Timoteyus 4:5.

8 Na apostel Petrus ben skrifi: „Santa a Krestes leki Masra na ini un ati, èn de klariklari ala ten fu opo taki gi unsrefi na fesi ibriwan sma di e aksi unu fu gi frantwortu fu a howpu di de na ini unu, ma du dati na wan safri fasi èn nanga bigi lespeki” (1 Petrus 3:15). Fu di wi e si Krestes leki wan tumusi bun eksempre di wi kan waka na baka, meki wi musu sori taki wi abi safri-ati nanga lespeki te wi e preiki gi den sma di e taki grofu nanga wi. Te wi e tyari wisrefi na so wan fasi, dan furu tron dati e meki taki wi abi tumusi moi bakapisi.

9, 10. Fruteri wan ondrofenitori di e sori o prenspari a de fu sori safri-ati gi sma na ini a preikiwroko.

9 Di a wefi fu wan man di nen Keith ben go luku suma ben e naki na a fesidoro fu den, dan Keith srefi no ben wani kon fu meki sma si en. Di a wefi fu Keith kon frustan taki a man di ben kon na den ben de wan Kotoigi fu Yehovah, dan a bigin sori finga go na Kotoigi, taki den na sma di e du ogri-ati sani nanga pikin-nengre. A brada hori ensrefi. Na wan safri-ati fasi a ben piki na uma: „Mi e sari fu yere taki na so yu e prakseri. Ma efu yu gi mi na okasi, dan mi wani sori yu san Yehovah Kotoigi e bribi?” Baka di Keith arki a takimakandra fu wan pisi ten, dan a kon na a doro fu sori a brada taki a musu gowe now.

10 Bakaten Keith nanga en wefi firi sari taki den ben handri na so wan grofu fasi nanga a fisitiman fu den. A safri fasi fa a brada piki den ben naki den ati. Ma wan wiki na baka den ben fruwondru fu si taki a brada ben kon baka na den, èn Keith nanga en wefi ben gi en pasi fu fruteri nanga yepi fu Bijbel san a ben e bribi. „Na ini den tu yari baka dati, wi arki furu tra Kotoigi te den ben e kon taki nanga wi”, na so den tu sma disi taki bakaten. Den ben teki wan oso-bijbelstudie èn te fu kaba den ben teki dopu fu sori taki den ben gi densrefi abra na Yehovah. Dati ben de wan bigi blesi gi a Kotoigi brada di ben go na Keith nanga a wefi fu en, fu a fosi leisi! Wan tu yari na baka, a Kotoigi disi ben miti a trowpaar, èn na a okasi dati den fruteri en taki den kon tron en brada nanga sisa na yeye fasi. Safri-ati na wan fasi di e tyari wini kon ala ten.

11. Fa a safri-ati di wi e sori kan meki a kon moro makriki gi wan sma fu teki Kresten waarheid?

11 Den sani di wan man di nen Harold ben ondrofeni di a ben de wan srudati, ben meki a kon kisi bita-ati. A ben bigin tweifri srefi efu Gado de trutru. Efu dati no ben nofo, dan Harold ben kisi hebi mankeri di wan drunguman naki en nanga wagi. A bakapisi ben de taki a ben kon malengri. Di Yehovah Kotoigi ben naki na en doro, dan a ben taigi den fu no kon na en oso moro. Ma wan leisi wan Kotoigi di nen Bill, ben e go na wan sma di ben e tan wan tu oso moro fara fu Harold. Ma Bill lasi ensrefi, so taki a go naki na a doro fu Harold. Ne Harold tingatinga kon na a doro nanga yepi fu tu wakatiki. Di Harold opo a doro, dan wantewante Bill aksi en pardon. Bill fruteri en taki na lasi a ben lasi ensrefi, èn taki a ben musu de na wan fu den oso di de pikinso moro fara. San Harold ben du? We, san Bill no ben sabi na taki Harold ben si wan nyunsu tapu telefisi pe sma ben e taki fu a fasi fa Kotoigi ben e wroko makandra fu bow wan nyun Kownukondre zaal, na ini wan tumusi syatu pisi ten. Fu di Harold ben e fruwondru fu si fa someni sma ben e wroko makandra na ini wánfasi, meki a ben kenki a fasi fa a ben e prakseri fu den Kotoigi. A safri-ati fasi fa Bill ben tyari ensefi, nanga a switi fasi fa a ben aksi pardon, ben naki Harold ati srefisrefi. Dati ben meki taki Harold teki a bosroiti fu aksi den Kotoigi fu kon na en oso baka. A ben studeri Bijbel, a go na fesi, èn tide na a dei a de wan dopu futuboi fu Yehovah.

Na ini a gemeente

12. Gi sortu grontapu fasi fu tyari densrefi den wan na ini a Kresten gemeente musu kakafutu?

12 Wan di fu dri kontren pe wi kan sori taki wi na safri-ati sma de na ini a Kresten gemeente. Na ini a disiten libimakandra, a makriki srefisrefi fu kisi trobi nanga tra sma. Yo-hari-yo-trusu, trobi, nanga haritaki, na aladei sani gi den wan di no e si a libi na a fasi fa Gado e si en. Ten na ten den sortu maniri disi di grontapusma abi, e boro kon na ini a Kresten gemeente. A bakapisi kan de taki trobi e broko èn taki sma e bigin haritaki nanga makandra. Den brada di abi frantwortu na ini a gemeente e firi sari te den abi fu piri-ai gi sma na ini den afersi disi. Ma fu di den lobi Yehovah nanga den brada nanga sisa fu den, meki den e pruberi fu yepi den wan di no e du san bun, fu abi berow èn fu kenki a fasi fa den e tyari densrefi.​—Galasiasma 5:25, 26.

13, 14. San kan de a bakapisi te wi e „gi leri na wan safri-ati fasi te sma no wani arki”?

13 Na ini a fosi yarihondro, Paulus nanga Timoteyus ben kisi problema nanga son sma na ini a Kresten gemeente. Paulus ben warskow Timoteyus gi brada di ben de leki prapi di sma e gebroiki „fu du wan lagi wroko”. „Wan srafu fu Masra no abi fu feti,” na so Paulus e taki, „ma a musu abi switifasi gi ala sma, a musu de wan sma di abi a koni fu man gi leri, wan sma di man hori ensrefi te ogri e miti en, di e gi leri na wan safri-ati fasi te sma no wani arki.” Te wi tan tyari wisrefi leki safri-ati sma, srefi te sma e afrontu wi, dan dati e meki furu tron taki sma di no ben e agri nanga wi, e go prakseri baka fu den takru sani di den ben taki fu wi. Soleki fa Paulus skrifi moro fara, dan Yehovah fu en sei kan „gi den berow, so taki den kan kon kisi soifri sabi fu waarheid” (2 Timoteyus 2:20, 21, 24, 25). Luku taki Paulus e taki dati switifasi nanga a dwengi di wan sma musu dwengi ensrefi, na sani di abi fu du nanga safri-ati.

14 Ala den sani di Paulus ben e taki, na sani di ensrefi ben e du tu. Na ini a gemeente fu Korente yu ben abi sma di ben de leki „tumusi bun apostel”. Dati meki Paulus ben gi den brada drape a deki-ati: „Misrefi, Paulus, e begi unu nanga a safri-ati nanga switifasi fu a Krestes. Te mi de na unu mindri mi e saka misrefi, ma te mi no de na unu mindri dan mi e taki nanga deki-ati” (2 Korentesma 10:1; 11:5). Paulus ben teki na eksempre fu Krestes trutru. Luku taki a e taigi den brada disi taki a e begi den „nanga a safri-ati” fu a Krestes. Na a fasi dati a ben luku bun fu no de leki wan basi na den brada tapu. A no de fu taki dati den safri-ati sma na ini a gemeente ben e opo den ati gi den rai di Paulus ben e gi den. Paulus ben yepi sma di ben kisi trobi nanga makandra fu kon bun baka, èn a ben yepi den fu seti sani na so wan fasi taki vrede nanga wánfasi ben kan de na ini a gemeente. Yu no denki taki disi na a fasi fa wi alamala musu tyari wisrefi? Spesrutu den owruman na ini a gemeente musu teki na eksempre fu Krestes nanga Paulus.

15. Fu san ede a de fanowdu fu sori safri-ati te wi e gi sma rai?

15 A frantwortu di brada abi fu yepi trawan, no abi fu du nanga sani di den musu du nomo te problema e pasa di kan pori a vrede nanga a wánfasi na ini a gemeente. Srefi bifo problema opo kon, dan den brada musu bigin tiri a gemeente na wan lobi-ati fasi. ’Brada, srefi efu wan sma e meki wan fowtu bifo a kisi ensrefi taki a meki wan fowtu, dan unu di de bun na yeye fasi, musu pruberi fu meki so wan sma kon bun baka’, dati na a deki-ati di Paulus ben gi. Ma fa dati musu pasa? A ben taki: „Pruberi na wan safri-ati fasi fu meki so wan sma kon bun baka, aladi ibriwan fu unu e hori ai na unsrefi tapu, so taki unu srefi no kisi tesi” (Galasiasma 6:1). A no makriki fu tan sori taki yu e du sani „na wan safri-ati fasi”, spesrutu fu di ala Kresten, dati wani taki sosrefi den brada di poti na wroko na ini a gemeente, abi sondu firi tu. Toku a de so taki te wan sma e gi rai na wan safri-ati fasi, dan dati sa meki a kon moro makriki gi a wan di meki a fowtu, fu tyari kenki kon.

16, 17. San kan yepi fu meki sma arki wi te fu kaba, aladi biginbigin den no wani gi yesi na a rai di wi ben e gi den?

16 Na ini a Grikitongo di sma ben e taki fosi, dan a wortu di sma vertaal nanga „meki kon bun baka”, wani taki sosrefi fu seti bonyo di ben broko so taki den kan gro kon bun baka, wan sani di e hati srefisrefi. Furu tron a datra di o seti den bonyo, e pruberi fu sori a sma di en bonyo broko, san o de a winimarki te den bonyo seti bun baka. A safri fasi fa a e taki, e kowru na ati fu a sma di a e yepi. Wan tu switi wortu di a datra e taki na fesi, kan gi wan sma krakti baka fu tyari a hebi pen di a sa firi. Na so a de tu, taki a kan hati wan sma te den musu poti en kon reti baka na yeye fasi. Ma te so wan sma kisi yepi na wan safri-ati fasi, dan dati kan meki taki a kon moro makriki gi en fu teki a piri-ai. Na so fasi wan sma kan meki a banti di a ben abi nanga tra sma kon tranga baka, èn a sma di meki a fowtu e kisi na okasi fu kenki a fasi fa a e tyari ensrefi. Biginbigin a kan taki a sma e kakafutu gi a rai di a e kisi. Ma toku a de so taki te a raiman e tan pruberi fu yepi a sma dati na wan safri-ati fasi, dan dati kan meki a sma di na a bigin no ben wani teki a koni rai fu Bijbel fu kenki a fowtu denki fu en.​—Odo 25:15.

17 Te wi e yepi trawan fu kon bun baka, dan wi musu tan hori na prakseri taki den sma disi kan feni taki a rai di wi e gi den na fu krutu den. Wan skrifiman taki en na a fasi disi: „Te wi e gi trawan rai, dan a makriki fu taki na wan fasi di e meki sma denki taki wi wani krutu den nomo, fu dati ede a prenspari taki wi sori taki wi abi sakafasi.” Sobun, te wan Kresten raiman e du muiti fu tron wan sma di e sori safri-ati fu di a abi sakafasi, dan dati sa yepi en fu koti pasi gi a problema disi.

„Gi ala sma”

18, 19. (a) Fu san ede son Kresten kan feni taki a no makriki fu sori safri-ati te wi kisi fu du nanga grontapu tiriman? (b) San sa yepi Kresten fu sori safri-ati gi den tiriman fu wan kondre? San kan de a bakapisi fu dati?

18 Wan kontren pe furu sma e feni taki a no makriki fu sori safri-ati, na te den e kisi fu du nanga grontapu tirimakti. A tru taki a fasi fa son tiriman e tyari densrefi e sori taki den grofu èn taki den no e frustan fa tra sma e firi (Preikiman 4:1; 8:9). Ma a lobi di wi abi gi Yehovah o meki taki wi saka wisrefi na ondro den grontapu tirimakti na wan fasi di fiti, aladi wi e hori na prakseri taki Yehovah na a moro hei tiriman, èn taki wi musu gi yesi na en na a fosi presi (Romesma 13:1, 4; 1 Timoteyus 2:1, 2). Srefi te den heihei sma fu wan kondre e suku fu skotu wi so taki wi no kan anbegi Yehovah na fri fasi moro, dan nanga prisiri wi e suku tra fasi fu tyari wi ofrandi fu prèise.​—Hebrewsma 13:15.

19 Noiti wi no sa suku fu meki opruru. Wi de klariklari fu gi yesi na lanti, ma wi no e poti regtfardiki gronprakseri na wan sei. Na a fasi disi wi brada nanga sisa e man du a diniwroko fu den na ini 234 kondre na heri grontapu. Wi e gi yesi na a rai di Paulus ben gi wi fu ’saka wisrefi na ondro gran lanti èn na ondro den sma di abi makti èn fu gi yesi na den tiriman disi. Wi musu wani sosrefi fu du ibri bun wroko. Wi no musu taki ogri fu nowan sma tu èn wi no musu lobi strei. Wi musu de sma di e fiti wisrefi makriki na trawan èn wi musu abi trutru safri-ati gi ala sma.’​—Titus 3:1, 2.

20. Sortu blesi den wan di e sori taki den na safri-ati sma sa kisi te fu kaba?

20 Ala den wan di e sori taki den na safri-ati sma, sa kisi furu blesi na ini a ten di e kon. Yesus ben taki: „Koloku fu den safri-ati sma, bika den o kisi grontapu” (Mateyus 5:5). Den brada fu Krestes di kisi salfu nanga santa yeye musu tan sori taki den na safri-ati sma. Te den e du dati, dan dati e gi den a dyaranti taki den sa de koloku, èn taki den sa kisi a grani fu tiri grontapu te a Kownukondre fu Gado teki en abra. A „bigi ipi” fu „tra skapu” fu den sei, e tan sori taki den na safri-ati sma tu. Den e angri srefisrefi fu libi na ini wan paradijs dyaso na grontapu (Openbaring 7:9; Yohanes 10:16; Psalm 37:11). Iya, na ini a ten di e kon wi sa kisi tumusi moi blesi! Meki wi gi yesi fu dati ede na a frumane di Paulus ben gi den Kresten na ini Efeise: „Mi, wan strafuman na ini Masra, e begi unu fu waka na so wan fasi taki unu warti fu kisi a kari di unu ben kisi, èn fu waka na wan fasi pe unu musu sori krin taki unu na sakafasi sma di abi safri-ati.”​—Efeisesma 4:1, 2.

Luku baka san wi leri

• Sortu blesi wi sa kisi te wi e sori taki wi na safri-ati sma

• na ini na osofamiri?

• na ini a preikiwroko?

• na ini a gemeente?

• Sortu blesi Gado e pramisi den wan di e sori taki den na safri-ati sma?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 21]

A prenspari fu sori safri-ati spesrutu na ini osofamiri pe son sma no de na bribi

[Prenki na tapu bladzijde 21]

Safri-ati e tranga a banti na mindri memre fu na osofamiri

[Prenki na tapu bladzijde 23]

Sori safri-ati nanga dipi lespeki te yu e taki nanga sma

[Prenki na tapu bladzijde 24]

Wan safri-ati raiman kan yepi wan sma di meki wan fowtu