Go na content

Go na table of contents

Wi musu frutrow sma fu kan abi wan koloku libi

Wi musu frutrow sma fu kan abi wan koloku libi

Wi musu frutrow sma fu kan abi wan koloku libi

A NO de wan prisiri sani srefisrefi te wi e kon siki fu wan sani di wi nyan. Te wan sma e ondrofeni disi ibri tron baka, dan a musu luku moro bun san a e nyan. Ma efu a e taki dati a no o nyan notinoti moro, soso fu di a e frede taki a o siki, dan dati no ben o de wan koni sani fu du srefisrefi. Disi ben o tyari moro problema kon, na presi fu lusu a problema. Nowan sma kan tan sondro nyanyan fu wan langa pisi ten.

Na so a e hati tu te wan sma di wi ben e frutrow du wan sani di e meki taki wi no man frutrow en moro. Te disi e pasa nanga wi ibri tron baka, dan dati kan meki taki wi o luku moro bun nanga sortu sma wi abi demakandra. Ma efu wi no abi demakandra nanga nowan sma moro, soso fu di wi e frede taki sma o du wan hati sani nanga wi, dan a problema no lusu. Fu san ede? Bika te wi no e frutrow trawan, dan wi e mankeri wan sani di kan meki wi de koloku. Fu man abi wan koloku libi, dan wi abi mati fanowdu di e frutrow wi èn di wi kan frutrow.

„Wan fu den prenspari sani di de fanowdu ibri dei te wi e taki nanga trawan, na fu frutrow makandra”, na so a buku Jugend 2002 e taki. „Ibri sma e angri fu frutrow wan trawan”, na so wan koranti di nen Neue Zürcher Zeitung e taki. „A libi fu wi e kon moro bun te wi e frutrow sma.” A de so prenspari taki „a de fanowdu fu man tan na libi”. Iya, a koranti e taki moro fara taki „den sani fu a libi kan moro wan sma” efu a no e frutrow trawan.

Fu di a de so taki wi alamala abi wan sma fanowdu di wi kan frutrow, dan suma wi kan frutrow sondro fu frede taki a sma dati o du wi wan hati sani?

Frutrow tapu Yehovah nanga yu heri ati

„Frutrow tapu Yehovah nanga yu heri ati”, na so Bijbel e taigi wi (Odo 3:5). Fu tru, Gado Wortu e gi wi deki-ati ibri tron baka fu frutrow tapu wi Mekiman, Yehovah Gado.

Fu san ede wi kan poti wi frutrow na ini Gado? Na a fosi presi, fu di Yehovah Gado de santa. A profeiti Yesaya ben skrifi: ’Santa, santa, santa Yehovah de’ (Yesaya 6:3). Kande a wortu ’santa’ no e hari yu prakseri so. Te yu luku en bun, a sani disi musu hari yu prakseri, fu di a santafasi fu Yehovah wani taki dati a de soifri èn a de krin dorodoro, a no abi nowan sondu, èn wi kan frutrow na en tapu ala ten. Noiti a sa kon kruka, èn noiti a sa du ogri-ati sani nanga wi. Noiti a sa du wan sani tu di sa meki taki wi frede fu frutrow en.

Boiti dati, wi kan poti wi frutrow na ini Gado fu di a abi a makti fu yepi den wan di e dini en èn a de klariklari fu yepi den. Fu eksempre, a bigi makti fu Yehovah e meki taki a man du sani. A retidu nanga a koni fu en e tiri a fasi fa a e du sani. Ma toku a de a lobi fu en di e pusu en fu du wan sani. „Gado na lobi”, na so na apostel Yohanes ben skrifi (1 Yohanes 4:8). A lobi fu Gado abi krakti tapu ala san a e du. A santafasi fu Yehovah èn sosrefi den tra tumusi moi fasi fu en e meki taki en na a moro bun Papa di wi kan abi. A de wan sma di wi kan frutrow dorodoro. Nowan sani èn nowan sma de fu frutrow leki Yehovah.

Kisi wan koloku libi fu di yu e frutrow tapu Yehovah

Wan tra bun reide fu san ede wi kan frutrow Yehovah, na fu di a e frustan wi moro bun leki iniwan tra sma. A sabi taki ibri libisma meki nanga a firi fu abi wan bun matifasi nanga a Mekiman. Den musu man frutrow en dorodoro èn den musu man du dati ala ten. Den wan di abi so wan banti nanga Gado de moro koloku. Kownu David ben frustan taki disi ben de tru. A ben taki: „Koloku fu a tranga man di poti frutrow na ini Yehovah” (Psalm 40:4). Neleki David, milyunmilyun sma na ini a ten disi e agri nanga den heri ati taki disi de so trutru.

Luku wan tu eksempre. Doris ben libi na ini a Dominikan Republiek, Doisrikondre, Grikikondre, nanga Amerkankondre. A e taki: „Mi e prisiri fu poti mi frutrow na ini Yehovah. A sabi fa fu sorgu mi na skin sei èn na yeye fasi, èn a sabi trutru fa mi e firi. En na a moro bun mati di wan sma kan abi.” Wolfgang, di de wan sortu afkati, e fruteri: „A de wan kefalek switi sani te yu man frutrow wan sma di e broko en ede nanga yu trutru, wan sma di abi a makti fu du bun gi yu èn di sa du dati trutru!” Ham, di gebore na ini Asia, ma di e libi na ini Europa now, e taki: „Mi abi na overtoigi taki Yehovah sabi soifri san a e du, èn a no e meki fowtu. Dati meki mi e prisiri fu frutrow na en tapu.”

A no de fu taki dati ibriwan fu wi no musu poti frutrow na ini wi Mekiman wawan, ma na ini libisma sosrefi. Fu dati ede Yehovah, leki wan koni mati di abi furu ondrofeni, e gi wi rai di e yepi wi fu kon sabi sortu sma wi musu frutrow. Te wi e leisi Bijbel finifini, dan wi kan poti prakseri na den rai di a e gi wi fu a tori disi.

Den sma di wi kan frutrow

„No poti un frutrow tapu heiheisma, noso tapu a manpikin fu libisma na grontapu, di frulusu no de na en”, na so a psalm skrifiman ben skrifi (Psalm 146:3). Den wortu disi di komoto fu Gado e yepi wi fu frustan taki furu libisma no de fu frutrow. Nofo tron sma abi furu lespeki gi den „heiheisma” fu a grontapu disi, soleki den sabiman fu spesrutu tori noso wroko. Ma toku dati no wani taki dati wi musu frutrow den sma disi. Furu tron, den rai fu den e kori sma, èn den wan di e poti frutrow na ini den sortu „heiheisma” disi sa si heri esi taki den fruwakti fu den no kon tru.

A no de fu taki dati disi no musu meki taki wi no frutrow nowan sma moro. Ma a de krin, taki wi musu luku bun suma wi e frutrow. Na sortu sani wi musu poti prakseri fu kan sabi suma wi musu frutrow? Wan eksempre fu a nâsi Israel fu owruten kan yepi wi fu kon sabi dati. Di a ben de fanowdu fu suku wan tu sma di ben musu tyari a hebi frantwortu na ini Israel, dan Moses ben kisi a rai fu „teki sma puru na mindri a pipel, di man du a wroko, di e frede Gado, di de fu frutrow, èn di no lobi fu kisi wini na wan kruka fasi” (Exodus 18:21). San wi kan leri fu disi?

Bifo den man disi ben kisi a frantwortu fu den, dan den ben e tyari densrefi na wan fasi di Gado feni bun. Den ben sori kaba taki den ben e frede Gado; den ben abi bigi lespeki gi a Mekiman èn den no ben wani du sani di Gado no feni bun. Ala sma ben kan si taki den man disi ben e meki muiti trutru fu hori den markitiki fu Gado hei. Den no ben lobi fu kisi wini na wan kruka fasi, èn dati e sori taki den ben man dwengi densrefi fu no gebroiki a makti fu den na wan fowtu fasi. Den man disi no ben meki sma frutrow na den tapu, soso fu man kisi wini gi densrefi, gi den famiriman fu den, noso gi den mati fu den.

A no ben o de wan koni sani fu gebroiki den srefi markitiki disi te wi e luku suma wi kan frutrow? Yu sabi wan tu sma di e handri na wan fasi di e sori taki den e frede Gado? Den sma dati abi wan fasti bosroiti fu tyari densrefi akruderi den markitiki fu Gado? Den man dwengi densrefi fu no du sani di no fiti? Den de opregti sma, di no e gebroiki wan situwâsi fu kisi wini gi densrefi nomo, noso fu meki sani waka soleki fa den wani? A no de fu taki dati wi kan frutrow man nanga uma di e tyari densrefi na so wan fasi.

No lasi-ati te wanwan leisi sma e du sani di yu no ben fruwakti

Te wi e suku wan sma di wi kan frutrow, dan wi musu abi pasensi, bika a e teki ten fu leri fu frutrow wan sma. A no de wan koni sani fu poti frutrow na ini wan sma wantewante, ma wi musu du dati pikinso-pikinso. Fa wi kan du dati? We, wi kan teki ten fu luku fa a sma e tyari ensrefi, aladi wi e luku fa a e handri na ini spesrutu situwâsi. A sma de fu frutrow na ini pikin sani? Fu eksempre, te a e leni sani, a e tyari den sani kon baka soleki fa a pramisi? A e kon biten te a meki wan mofo? Efu disi de so, dan wi no abi fu frede fu poti moro frutrow na ini a sma te wi e kisi fu du nanga moro seryusu afersi. Disi e kruderi nanga a gronprakseri: „A sma di de getrow ini a moro pikin sani, de getrow tu ini furu sani” (Lukas 16:10). Te wi e luku bun suma wi e frutrow èn te wi abi pasensi, dan a no abi fu pasa taki wan sma o du wan sani di wi no ben fruwakti èn di e meki wi firi brokosaka srefisrefi.

Ma fa a de te wan sma no e du san a pramisi wi? Te wi e ondrosuku Bijbel, dan wi kan memre taki na a neti di sma ben grabu Yesus Krestes, dan den apostel no ben du kwetikweti san den ben pramisi. Yudas Iskariot ben tori en, èn den trawan lowe fu di den ben e frede. Dri leisi, Petrus ben taki srefi taki a no ben sabi Yesus. Ma Yesus ben man si krin taki Yudas wawan ben du sani fu espresi. Aladi den apostel gowe libi Yesus na a tumusi prenspari momenti dati, toku Yesus no lasi-ati. Soso wan tu wiki baka dati, Yesus taki nanga den 11 apostel di tan abra, èn ete wan leisi a ben gi den a dyaranti taki a ben e frutrow den (Mateyus 26:45-47, 56, 69-75; 28:16-20). Na a srefi fasi, te wi e firi taki wan sma di wi e frutrow du wan sani di hati wi, dan a bun fu prakseri efu a sma du disi fu espresi, noso efu na swakifasi fu a skin ben e moro a sma na a momenti dati.

Sma kan frutrow mi?

Wan sma di e bosroiti fu luku bun suma a e frutrow, musu aksi ensrefi tu: ’Sma kan frutrow mi? San mi musu fruwakti fu misrefi èn fu trawan so taki wi man frutrow makandra?’

A no de fu taki dati wan sma di de fu frutrow na wan sma di ala ten e taki san tru (Efeisesma 4:25). A no e kenki wan tori ibri leisi te a e taki nanga wan tra sma, soso fu man kisi wini gi ensrefi. Boiti dati, a sma di de fu frutrow e meki ala muiti fu du san a pramisi (Mateyus 5:37). Te wan sma e fruteri en wan sani di nowan tra sma no sabi, dan a sa hori a tori dati gi ensrefi èn a no sa go konkru fu a tori. Wan sma di de fu frutrow de getrow na en trowpatna. A no e luku seks buku nanga seks felem, a no e furu en prakseri nanga doti seks lostu, èn a no e skèin tra sma (Mateyus 5:27, 28). Wan sma di warti fu frutrow e wroko tranga fu sorgu ensrefi nanga en osofamiri. Boiti dati, a no e pina trawan soso fu kisi moni na wan makriki fasi (1 Timoteyus 5:8). Den markitiki disi e komoto fu Bijbel èn den no muilek fu fiti den na ini wi libi. Te wi e hori den markitiki disi na prakseri, dan dati sa yepi wi fu si suma wi kan frutrow. Boiti dati, te wi e tyari wisrefi akruderi den srefi markitiki disi, dan dati sa yepi ibriwan fu wi sosrefi fu tron wan sma di trawan kan frutrow.

A ben o de wan prisiri sani srefisrefi fu libi na ini wan grontapu pe wi kan frutrow ala sma èn pe a no e pasa moro taki wi sa firi sari fu di wi no man frutrow trawan! A sani disi na wan dren di no sa kon tru noiti? Disi a no wan dren gi den sma di e bribi trutru na ini den pramisi fu Bijbel, bika Gado Wortu e taki na fesi taki wan moi „nyun grontapu” sa kon pe sma no sa bedrigi trawan moro èn pe sma no sa lei moro. Boiti dati, sma no sa pina trawan soso fu kisi wini gi densrefi, èn sari, siki, nanga dede srefi no sa de moro! (2 Petrus 3:13; Psalm 37:11, 29; Openbaring 21:3-5) A no ben o bun fu kon sabi moro fu a howpu disi? Yehovah Kotoigi sa prisiri fu yepi yu fu kon leri sabi moro fu a howpu disi èn sosrefi fu tra prenspari tori.

[Prenki na tapu bladzijde 4]

Te wi no e frutrow trawan, dan wi e mankeri wan sani di kan meki wi de koloku

[Prenki na tapu bladzijde 5]

Yehovah na a moro prenspari sma di wi musu frutrow

[Prenki na tapu bladzijde 7]

Wi alamala abi mati fanowdu di e frutrow wi èn di wi kan frutrow