Go na content

Go na table of contents

„A komedi-prei fu a grontapu disi e kenki”

„A komedi-prei fu a grontapu disi e kenki”

„A komedi-prei fu a grontapu disi e kenki”

„Mi e taki disi, mi brada: a ten di tan abra kon syatu.”—1 KORENTESMA 7:29.

1, 2. Sortu kenki yu si na ini a heri pisi ten di yu de na libi?

SORTU kenki yu si na grontapu na ini a heri pisi ten di yu de na libi? Yu kan kari wan tu fu den? Fu eksempre, datra feni nyun fasi fu du ondrosuku di abi fu du nanga a gosontu fu wi. Fu di den go na fesi tapu a kontren disi, meki sma na ini son kondre e kon moro owru leki 70 yari now, aladi na a bigin fu a di fu twenti yarihondro, sma na ini den kondre dati no ben e doro 50 yari srefi! Prakseri tu fu den wini di wi e kisi te wi e gebroiki radio, telefisi, cellulair telefon, nanga fax masyin na wan yoisti fasi. Wi no musu frigiti tu fa skoroleri go na fesi, fa den meki wagi nanga tra sortu sani fu tyari sma go na presi, èn sosrefi fa den poti moro prakseri na den reti fu libisma. Ala den sani disi meki taki milyunmilyun sma abi wan moro bun libi now.

2 A no de fu taki, dati a no ala nyun kenki meki taki a libi kon moro bun. Wi no kan tapu wi ai gi den tumusi takru bakapisi fu ogridu di kon lai srefisrefi. Boiti dati, dei fu dei sma e tyari densrefi na wan kruktu fasi, moro nanga moro sma e gebroiki drugs, kefalek furu sma e broko trow, moni e lasi en waarde, èn a kefar de taki sma kan du ogri-ati sani fu gens den tirimakti. Awinsi sortu kenki yu si, yu sa agri nanga na apostel Paulus di ben skrifi langa ten pasa kaba: „A komedi-prei fu a grontapu disi e kenki.”—1 Korentesma 7:31.

3. San Paulus ben wani taki nanga den wortu „a komedi-prei fu a grontapu disi e kenki”?

3 Di Paulus ben taki a sani dati, dan a ben agersi grontapu nanga wan komedi-prei. Den sma di de na ini a prei dati, na sma di abi biginen na ini politiek noso na ini kerki, èn sosrefi barinen sma di e du sani di abi fu du nanga kulturu. Neleki na ini wan komedi-prei, den sma disi e kon, den e prei a pisi fu den, dan den e gowe fu meki presi gi trawan. Na so a de hondrohondro yari kaba. Na ini owruten, a ben kan de so taki pikin nanga bakapikin fu wán famiri nomo ben e tiri wan tu tenti yari langa, son leisi hondrohondro yari langa srefi, èn sani ben e kenki safrisafri. Ma disi no de so na ini a ten disi. Wán kugru nomo kan kenki historia wantewante te wan sma e sutu wan prenspari tiriman kiri! Iya, na ini a bruya ten disi, wi no sabi fa a dei fu tamara o de.

4. (a) San na a yoisti fasi fa Kresten musu si den sani di e pasa na grontapu? (b) Sortu tu sani di wi o luku now, e sori taki wi e libi na ini a ten fu a kaba?

4 Efu grontapu na a podium èn den tiriman na den sma di e prei, dan Kresten na den sma di e luku a prei. * Ma fu di den „no de wan pisi fu grontapu”, meki den no e broko den ede tumusi nanga a fasi fa den sma e prei, noso suma na den sma di e prei (Yohanes 17:16). Na presi fu dati, den e luku fayafaya san na den sani di e sori taki a komedi-prei e doro wan heimarki. A kaba no o moi srefisrefi, bika den sabi taki a sistema disi musu kon na wan kaba, bifo Yehovah sa tyari a nyun regtfardiki grontapu di den e wakti langa ten kaba. * Fu dati ede, meki wi luku tu sani di e sori taki wi e libi na ini a ten fu a kaba, èn taki a nyun grontapu de krosibei. Den tu sani disi na (1) a fasi fa Bijbel e sori o ten sani pasa na ini a historia, èn (2) a situwâsi na grontapu di e kon moro ogri dei fu dei.—Mateyus 24:21; 2 Petrus 3:13.

Wan kibritori kon na krin te fu kaba!

5. San na „den fasti ten fu den nâsi”, èn fu san ede wi musu poti prakseri na a sani disi?

5 Wan fasi de fu ondrosuku sortu spesrutu sani pasa na ini a historia èn o ten den sani dati pasa. Yesus ben taki fu wan ten pe den tiriman fu grontapu ben o de den moro prenspari sma na ini a komedi-prei, èn Gado Kownukondre no ben o du noti fu puru den. Yesus ben kari a pisi ten dati „den fasti ten fu den nâsi” (Lukas 21:24). Na a kaba fu „den fasti ten” dati, dan a hemel Kownukondre fu Gado ben o bigin tiri, èn Yesus ben o de a sma di abi a reti fu de Tiriman. Fosi, Yesus ben o tiri „na mindri fu den feanti fu [en]” (Psalm 110:2). Baka dati, soleki fa Danièl 2:44 e taki, dan a Kownukondre ben o „broko ala [libisma tirimakti] na pisipisi èn tyari wan kaba kon na den”, èn a Kownukondre srefi ben o tan fu têgo.

6. O ten „den fasti ten fu den nâsi” bigin, o langa den ben de, èn o ten den kon na wan kaba?

6 O ten „den fasti ten fu den nâsi” ben o kon na wan kaba, èn o ten Gado Kownukondre ben o bigin tiri? Fu kon sabi a piki, di ben „tan wan kibritori . . . teleki a ten fu a kaba”, dan wi musu luku a fasi fa Bijbel e sori o ten sani pasa na ini a historia (Danièl 12:9). Aladi a „ten” dati ben e kon moro krosibei, dan Yehovah seti sani fu sori wan grupu fu Bijbel studenti di abi sakafasi, san na a piki tapu na aksi dati. Nanga yepi fu Gado santa yeye, den kon frustan taki „den fasti ten fu den nâsi” bigin di Yerusalem kisi pori na ini 607 b.G.T. èn taki den „ten” dati ben de 2520 yari. Di den teri den 2520 yari, dan den kon frustan taki a yari 1914, ben de a kaba fu „den fasti ten fu den nâsi”. Den kon frustan tu taki na ini a yari 1914, den lasti dei fu a seti fu sani disi bigin. Yu leki Bijbel studenti, man sori trawan na ini Bijbel fa den kon na a yari 1914? *

7. San na wan tu bijbeltekst di e yepi wi fu kon frustan o ten den seibi ten na ini a buku Danièl bigin, o langa den ben de, èn o ten den kon na wan kaba?

7 Wan sani di kan yepi yu fu kon sabi dati, de fu feni na ini a buku Danièl. Yehovah ben gebroiki Kownu Nebukadnesar fu Babilon fu pori Yerusalem na a bigin fu „den fasti ten fu den nâsi” na ini 607 b.G.T. Yehovah ben sori a tiriman dati taki den nâsi ben o tiri grontapu sondro taki A du wan sani nanga den, teleki seibi ten ben pasa (Esekièl 21:26, 27; Danièl 4:16, 23-25). O langa den seibi ten dati de? Soleki fa Openbaring 11:2, 3, nanga 12:6, 14 e sori, dan dri nanga afu ten na 1260 dei. Sobun, seibi ten na tu tron a nomru dati, èn dati na 2520 dei. Dati na ala? Nôno, bika Yehovah ben sori Esekièl, wan tra profeiti di ben e libi na ini a ten fu Danièl, fa a ben musu teri den ten disi. A ben taki: „Wan dei fu wan yari, wan dei fu wan yari, na dati mi gi yu” (Esekièl 4:6). Fu dati ede, te yu luku en bun, dan den seibi ten na 2520 yari. Te wi e bigin na a yari 607 b.G.T., èn wi e teri 2520 yari go moro fara, dan wi kan frustan taki den fasti ten ben kon na wan kaba na ini 1914.

A de krin taki disi na „a ten fu a kaba”

8. Sortu buweisi yu abi taki a situwâsi fu grontapu kon moro ogri sensi 1914?

8 Den sani di pasa na grontapu sensi 1914 e sori krin taki wi e libi na ini a ten fu a kaba trutru soleki fa Bijbel ben taki na fesi. Yesus srefi ben taki dati orloku, angriten, nanga takru siki ben o de wan marki fu „a kaba fu a grontapu sistema” (Mateyus 24:3-8; Openbaring 6:2-8). Den sani disi pasa trutru sensi 1914. Na apostel Paulus ben fruteri moro fara fa a situwâsi ben o de; a ben taki dati libisma ben o handri nanga makandra na wan heri tra fasi leki bifo. Wi alamala si fa a situwâsi fu grontapu kenki soifri soleki fa a ben taki.—2 Timoteyus 3:1-5.

9. San son sma di e luku a situwâsi na grontapu, taki fu a yari 1914?

9 A de so trutru taki „a komedi-prei fu a grontapu disi” kenki so furu sensi 1914? Na ini a buku The Generation of 1914 (Den sma di libi na a ten fu 1914), Professor Robert Wohl e taki: „Den sma di ben pasa a feti, no man puru en na den ede taki a wan grontapu ben kon na wan kaba èn wan tra sortu grontapu ben bigin na ini augustus 1914.” Datra Jorge A. Costa e Silva, di de wan driktoro na a organisâsi fu gosontu afersi na heri grontapu (WHO), e bribi a srefi sani tu. A ben skrifi: „Wi e libi na ini wan pisi ten pe sani e kenki kefalek esi. Te fu kaba den sani disi e meki sma bruya èn a e meki den abi broko-ede moro leki iniwan tra ten na ini libisma historia.” Yusrefi ondrofeni a sani disi?

10. Fa Bijbel e tyari kon na krin suma e meki taki a situwâsi na grontapu kon moro ogri sensi 1914?

10 Suma na a ogriman di e meki taki a situwâsi na grontapu e kon moro ogri? Openbaring 12:7-9 e tyari disi kon na krin: „Feti ben broko na hemel: Mikaèl [Yesus Krestes] nanga den engel fu en ben feti nanga a draak [Satan Didibri], èn a draak nanga den engel fu en ben feti, ma a no ben wini, sosrefi nowan presi no ben feni moro gi den na ini hemel. Fu dati ede den ben fringi a bigi draak go na ondro, . . . di e kori sma na heri grontapu.” Sobun, Satan Didibri na a sma di tyari problema kon, èn a trowe di den trowe en komoto fu hemel na ini 1914, ben wani taki „helu fu grontapu nanga a se, bika Didibri saka kon na unu, èn a abi bigi atibron, fu di a sabi taki a abi wan syatu pisi ten nomo”.—Openbaring 12:10, 12.

San o pasa te fu kaba

11. Sortu sani Satan e gebroiki fu kori „sma na heri grontapu”? (b) Sortu spesrutu muiti Satan e du, soleki fa na apostel Paulus sori?

11 Satan sabi taki a kaba fu en de krosibei, sobun, sensi 1914 a e du moro muiti fu kori „sma na heri grontapu”. Satan sabi heri bun fa fu kori sma. Sondro taki sma e si en, dan a e gebroiki den fesiman fu grontapu èn sosrefi sma di e kon nanga nyun denki, fu du san en wani (2 Timoteyus 3:13; 1 Yohanes 5:19). Wan fu den marki fu Satan, na fu meki sma bribi taki a fasi fa en e tiri kan tyari trutru vrede kon na grontapu. Te yu luku en bun, dan a doro en marki, fu di furu sma e tan bribi taki den kan tyari vrede kon, aladi bun furu buweisi de taki a situwâsi fu grontapu e kon moro ogri dei fu dei. Na apostel Paulus ben taki na fesi dati syatu bifo a seti fu sani disi o kisi pori, dan a o de krin fu si taki sma teki a denki fu Satan abra. A ben skrifi: „Te den e taki: ’Vrede nanga seikerfasi!’, dan wantronso wan pori sa kon na den tapu ini wán momenti, neleki fa banawtu pen e miti wan bere-uma di de fu meki.”—1 Tesalonikasma 5:3; Openbaring 16:13.

12. Sortu muiti sma tan meki fu tyari vrede kon na ini a ten fu wi?

12 Na ini den lasti yari di pasa, politiek tiriman gebroiki den wortu „vrede nanga seikerfasi” furu tron te den ben e taki fu den sani di den wani du. Den ben taki srefi dati a yari 1986 ben de a Yari fu Vrede na heri grontapu, aladi a yari dati no meki vrede kon na heri grontapu srefisrefi. A kontru fu 1 Tesalonikasma 5:3 abi fu du soso nanga den muiti di den tiriman fu grontapu e du? Noso Paulus ben wani sori taki wan spesrutu sani ben o pasa di sma na heri grontapu ben o man si?

13. Di Paulus ben taki dati wan ten ben o kon pe sma ben o bari „Vrede nanga seikerfasi!”, dan nanga san a ben agersi a pori di ben o kon baka dati? San wi kan leri fu disi?

13 Furu tron a de so taki Bijbel profeititori e kon na krin baka te den pasa kaba, noso te den e pasa ete. Sobun wi sa abi fu wakti èn luku san o pasa. Ma a de wan moi sani fu si, taki Paulus e agersi a pori di o kon wantronso baka te sma e bari „Vrede nanga seikerfasi!”, nanga a pen di wan bere-uma e kisi te a de fu meki en pikin. Na ini wan pisi ten fu sowan neigi mun, wan mama di de nanga bere e kon frustan moro krin taki wan pikin e gro na ini en bere. Kande a e yere fa na ati fu en pikin e naki, noso kande a e firi fa a pikin e buweigi na ini en bere. A kan srefi taki a pikin e skopu en. A mama e firi den sani disi moro nanga moro, teleki wan dei a e kisi hebi pen. Disi e sori taki a ten doro gi a sani san a ben wakti langa ten kaba; a beibi musu gebore. Sobun, awinsi fa a profeititori fu „Vrede nanga seikerfasi!” sa kon tru, wi kan de seiker taki a o pasa wantronso èn a sa de nanga hebi pen, bika ala ogridu musu kon na wan kaba. Ma te fu kaba bigi prisiri o de bika wan nyun grontapu o bigin.

14. Fruteri syatu fa sani o pasa na ini a ten di e kon, soleki fa ben taki na fesi kaba. San o pasa te fu kaba?

14 A sa de wan span ten gi getrow Kresten fu si fa grontapu sa kisi pori. Fosi, den kownu fu grontapu (a politiek pisi fu na organisâsi fu Satan) sa go feti nanga den wan di e horibaka gi Babilon a Bigiwan (a kerki pisi fu na organisâsi fu Satan) èn den kownu sa pori den krinkrin (Openbaring 17:1, 15-18). Na so a kownukondre fu Satan sa kon prati; den wan di de ondro a tirimakti fu Satan sa bigin feti teige makandra wantronso, a wan pisi o feti teige a trawan, èn Satan no o man du noti fu tapu a feti disi (Mateyus 12:25, 26). Yehovah sa kenki den ati fu den kownu fu grontapu „fu du san en abi na prakseri”, namku fu krin grontapu fu ala den falsi kerki di de teige En. Baka te den falsi kerki kisi pori, dan Yesus Krestes sa kon nanga den hemel legre fu en fu pori den tra pisi fu Satan en organisâsi di tan abra, namku a bisnis pisi nanga a politiek pisi. Te fu kaba, a sa sorgu taki Satan srefi no o man du noti moro. Na so a langa komedi-prei fu a grontapu fu Satan o kon na wan kaba.—Openbaring 16:14-16; 19:11-21; 20:1-3.

15, 16. Fa wi musu tyari wi libi, now di wi kisi a frumane taki „a ten di tan abra kon syatu”?

15 O ten ala den sani disi o pasa? Wi no sabi a dei nanga a yuru (Mateyus 24:36). Ma san wi sabi, na taki „a ten di tan abra kon syatu” (1 Korentesma 7:29). Fu dati ede, a de tumusi prenspari fu gebroiki a ten disi na wan koni fasi. Fa wi kan du dati? Soleki fa na apostel Paulus e sori, dan wi musu ’gebroiki ibri okasi’ fu du den moro prenspari sani, na presi fu du sani di no de fanowdu trutru, èn wi musu gebroiki ibri dei bun. Fu san ede? „Bika den dei ogri.” Èn te wi ’tan frustan san na a wani fu Yehovah’ gi wi, dan wi no sa du lawlaw sani na ini a prenspari syatu pisi ten di de ete.—Efeisesma 5:15-17; 1 Petrus 4:1-4.

16 Now di wi sabi taki a heri seti fu sani fu a grontapu disi o kon na wan kaba, dan sortu krakti dati musu abi na wi tapu? Na apostel Petrus ben gi wi a bun rai disi: „Fu di ala den sani disi o smèlter gowe na so wan fasi, dan unu musu tyari unsrefi na wan santa fasi èn sori taki unu e dini Gado na wan getrow fasi” (2 Petrus 3:11). Iya, na den sortu sma disi wi musu de. A koni rai di Petrus ben gi wi, e sori taki a de prenspari (1) fu luku bun taki wi e tyari wisrefi na wan santa fasi èn (2) fu sorgu taki den sani di wi e du fayafaya na ini a diniwroko gi Yehovah, e sori ala ten taki wi lobi en srefisrefi.

17. Gi sortu trapu fu Satan, Kresten musu luku bun?

17 A lobi di wi abi gi Gado, sa meki taki wi no kon lobi den sani di a grontapu disi e gebroiki fu kori sma. Fu di wi sabi san o pasa nanga a seti fu sani disi, meki wi ben o prei nanga wi libi efu wi ben o kon lobi a fasi fu libi fu grontapusma di e prakseri den eigi lostu nanga den eigi wini nomo. Aladi wi e libi èn e wroko na ini a grontapu, toku wi musu teki a koni rai fu no gebroiki den sani fu grontapu dorodoro (1 Korentesma 7:31). Fu taki en leti, wi musu du ala san wi man fu no meki a denki fu grontapu kori wi. A grontapu disi no sa feni wan lusu gi den problema di a abi. A no sa man yepi ensrefi fu ala ten. Fu san ede wi kan de so seiker fu dati? Bika Gado ben meki sma skrifi na ini en Wortu: „Grontapu e pasa gowe nanga den lostu fu en, ma a sma di e du a wani fu Gado, sa tan fu têgo.”—1 Yohanes 2:17.

A moro bun pisi musu kon ete

18, 19. Sortu kenki yu e angri fu si na ini a nyun grontapu, èn fu san ede a no de fu soso te yu e wakti a ten dati?

18 Heri esi Yehovah sa tyari wan kaba kon na a komedi-prei fu Satan nanga den bakaman fu en. Baka dati, Gado sa blesi den getrow sma di pasa a kaba fu a seti fu sani disi libilibi, èn den sa bigin tyari kenki kon na a „komedi-prei”. Den kenki disi o tan fu têgo. Nowan feti sa de fu si moro, bika Gado sa meki „feti kon na wan kaba te na a moro farawe presi fu grontapu” (Psalm 46:9). Na presi fu angriten, „siri-nyanyan sa de bogobogo na grontapu; . . . sani sa de pasa marki” (Psalm 72:16). Nowan strafu-oso sa de, nowan skowtu-oso, nowan siki di sma kan kisi te den abi seks demakandra, nowan bigi droga-man, nowan krutubangi sa de fu broko trow, noso fu lusu den problema fu sma di lasi ala moni nanga a bisnis fu den, èn nowan sma sa du ogri-ati sani fu gens tirimakti.—Psalm 37:29; Yesaya 33:24; Openbaring 21:3-5.

19 Den memregrebi sa kon leigi èn milyardmilyard sma sa kisi wan opobaka, sobun moro sma sa de na grontapu. A sa de wan bigi prisiri te bakapikin sa miti nanga afo, èn te lobiwan di ben prati fu wan langa pisi ten sa gi makandra wan waran brasa! Te fu kaba, ala sma di de na libi sa anbegi Yehovah (Openbaring 5:13). Te ala sani kenki, dan heri grontapu sa de wan paradijs. Fa yu o firi te yu o luku lontu? A no de fu taki dati yu sa bari taki: ’Ai, bun langa mi ben wakti a sani disi, ma trutru, a no ben de fu soso!’

[Futuwortu]

^ paragraaf 4 Na ini wan tra tekst, Paulus ben taki dati salfu Kresten de leki sma di e ’prei na ini wan komedi-prei di grontapu, nanga engel, nanga libisma e luku’.—1 Korentesma 4:9.

^ paragraaf 4 Fu eksempre, fu kon sabi suma na „a kownu fu noordsei” di skrifi na ini Danièl 11:40, 44, 45, dan luku na ini a buku ¡Poti Prakseri na a Profeititori fu Danièl!, bladzijde 280, 281.

^ paragraaf 6 Bijbel srefi e sori taki Yerusalem ben kisi pori 70 yari bifo den Dyu di ben de na ini katibo, drai go baka na ini 537 b.G.T. (Yeremia 25:11, 12; Danièl 9:1-3) Fu kon sabi a tori fu „den fasti ten fu den nâsi” moro fini, dan luku na tapu bladzijde 86-88 fu a buku Redeneren aan de hand van de Schrift, di Yehovah Kotoigi tyari kon na doro.

San yu ben sa piki?

• Fa den wortu fu na apostel Paulus, taki ’a komedi-prei fu a grontapu disi e kenki’, e kon tru na ini a ten fu wi?

• Fa Bijbel e sori o ten „den fasti ten fu den nâsi” kon na wan kaba?

• Fa a grontapu situwâsi di e kenki ibri tron baka, e sori taki „a ten fu a kaba” bigin na ini 1914?

• San wi musu du, now di wi sabi taki „a ten di tan abra kon syatu”?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 20]

Wan kibritori kon na krin te fu kaba!