Yehovah e gi wi san wi abi fanowdu ibri dei

„No broko un ede moro. Bika . . . un Tata sabi taki un abi den sani disi fanowdu.”—LUKAS 12:29, 30.

1. Fa Yehovah e sorgu gi den meti di a meki?

YU SI wan leisi fa wan fowru e pikipiki sani na ini a doti? Kande yu ben aksi yusrefi sortu nyanyan a ben sa man feni na ini a doti. Yesus ben sori na ini a Bergitaki fu en, san wi kan leri fu a fasi fa Yehovah e sorgu gi den fowru. A ben taki: „Luku den fowru bun di e frei na loktu, bika den no e sai siri, den no e koti nyanyan èn den no e kibri nyanyan na ini maksin; toku un Tata na hemel e gi den nyanyan. Unu no warti moro den?” (Mateyus 6:26) Na tumusi moi fasi, Yehovah e gi nyanyan na ala sani di a meki.—Psalm 104:14, 21; 147:9.

2, 3. Di Yesus ben leri wi fu begi gi brede fu a dei, dan sortu sani a ben wani leri wi na yeye fasi?

² Ma di Yesus ben e leri sma fa fu begi, dan fu san ede a ben aksi: „Gi wi tide a brede di wi abi fanowdu gi a dei disi”? (Mateyus 6:11) A gersi leki na aksi disi no wani taki furu, ma wi kan leri wan tu moi sani di kan yepi wi bun na yeye fasi. A fosi sani, na taki a e memre wi taki Yehovah Gado na a Sma di e gi wi ala san wi abi fanowdu (Psalm 145:15, 16). Libisma kan prani èn kweki sani, ma na Gado wawan kan meki sani gro na yeye fasi èn na skin fasi (1 Korentesma 3:7). Ala san wi e nyan èn dringi na wan kado fu Gado (Tori fu den Apostel 14:17). Te wi e aksi en fu gi wi san wi abi fanowdu gi a dei, dan dati e sori taki wi no e si den leki soso sani, ma taki wi de nanga tangi gi den sani di a e gi wi. Ma te wi e aksi en den sani disi, dan dati no wani taki dati wi no abi a plekti moro fu wroko te wi man du dati.—Efeisesma 4:28; 2 Tesalonikasma 3:10.

³ A di fu tu sani di wi kan leri te wi e aksi fu ’brede gi a dei disi’, na taki wi no musu broko wi ede tumusi nanga a ten di de na wi fesi. Yesus ben taki moro fara: „Noiti broko un ede nanga sani èn no taki: ’San wi o nyan?’ noso ’San wi o dringi?’ noso ’San wi o weri?’ Bika ala den sani disi na san den grontapu sma e feti fu kisi. Bika un Tata na hemel sabi taki unu abi ala den sani disi fanowdu. Fu dati ede, tan suku a kownukondre nanga En regtfardikifasi fosi èn unu sa kisi ala den tra sani tu. Sobun, noiti unu musu broko un ede nanga tamara, bika tamara sa abi en eigi broko-ede. Ibri dei abi nofo fu en eigi ogri” (Mateyus 6:31-34). Te wi e begi fu ’brede gi a dei disi’, dan dati e yepi wi fu si taki wi no musu feti fu abi furu sani, ma taki wi musu ’dini Gado fayafaya èn wi musu de tevrede nanga san wi abi’.—1 Timoteyus 6:6-8.

Yeye nyanyan ibri dei

4. Sortu sani na ini a libi fu Yesus nanga den Israelsma e sori taki a de tumusi prenspari fu teki yeye nyanyan?

⁴ Te wi e begi gi brede fu a dei, dan dati musu memre wi tu taki wi abi yeye nyanyan fanowdu ibri dei. Aladi Yesus ben de nanga bigi angri fu di a ben tan sondro nyanyan fu wan langa pisi ten, toku a ben kakafutu gi a tesi fu Satan fu meki ston kon tron brede. A ben taki: „Buku taki: ’Sma no musu libi fu brede wawan, ma fu ibri wortu di Yehovah mofo  taki’” (Mateyus 4:4). Dyaso a ben taki san a profeiti Moses ben taigi den Israelsma: „[Yehovah] ben saka yu èn ben meki yu kisi angri èn a ben gi yu mana fu nyan, di yu no ben sabi èn di yu tata no ben sabi tu, fu meki yu kon sabi taki wan sma no e libi fu brede wawan, ma fu ibri wortu fu Yehovah en mofo” (Deuteronomium 8:3). A fasi fa Yehovah ben gi den Israelsma mana, ben meki taki den ben kisi nyanyan na skin fasi, ma a ben leri den wan sani na yeye fasi tu. Wan sani di a ben leri den, na taki ’ibriwan fu den ben musu piki san a ben abi fanowdu ibri dei’. Efu den ben teki moro mana leki san den ben abi fanowdu gi a dei dati, dan a mana di ben tan abra ben bigin tingi èn a ben kisi woron (Exodus 16:4, 20). Ma disi no ben pasa na a di fu siksi dei te den ben musu piki nyanyan gi tu dei, so taki den ben abi nyanyan gi a Sabadei tu (Exodus 16:5, 23, 24). Sobun, a mana ben e memre den taki den ben musu gi yesi na Yehovah èn taki den no ben e libi fu brede wawan, ma fu „ibri wortu fu Yehovah en mofo”.

5. Fa Yehovah e gi wi yeye nyanyan ibri dei?

⁵ Ibri dei, wi sosrefi musu teki a yeye nyanyan di Yehovah e gi nanga yepi fu en Manpikin. Fu dati ede, Yesus poti wan „getrow èn koni srafu” na wroko fu sorgu taki na osofamiri fu bribi e kisi „nyanyan na a reti ten” (Mateyus 24:45). A getrow srafu grupu dati e gi bun furu yeye nyanyan na ini den publikâsi di meki fu yepi wi studeri Bijbel. Boiti dati, a e gi wi deki-ati tu fu leisi Bijbel ibri dei (Yosua 1:8; Psalm 1:1-3). Neleki Yesus, wi kan kisi yeye nyanyan ibri dei te wi e meki muiti fu kon sabi a wani fu Yehovah èn fu du dati tu.—Yohanes 4:34.

Pardon fu sondu

6. Fu sortu paiman wi musu aksi pardon, èn san wi musu du efu wi wani taki Yehovah puru wi na den paiman dati?

⁶ Wan tra sani di Yesus e aksi na ini a begi now, na: „Gi wi pardon fu den sondu fu wi leki fa wi e gi pardon na sma di du wan sondu teige wi” (Mateyus 6:12). A begi disi skrifi sosrefi na ini a buku Lukas, èn drape wi e leisi: „Gi wi pardon fu wi sondu, bika wi tu e gi ibriwan sma pardon di abi wan paiman na wi” (Lukas 11:4). Sobun, te wi du sondu, dan a de leki wi de na paiman na Yehovah. Ma wi lobi-ati Gado de klariklari fu ’figi en puru’, noso fu puru wi na a paiman dati, te wi e sori berow nanga wi heri ati, te wi e ’drai wi libi’, èn te wi e aksi en fu gi wi pardon fu di wi e bribi na ini a frulusu-ofrandi fu Krestes.—Tori fu den Apostel 3:19; 10:43; 1 Timoteyus 2:5, 6.

7. Fu san ede wi musu begi fu aksi pardon ibri dei?

⁷ Te wi e luku a tori fu wan tra sei, dan wi e sondu te wi e misi fu doro den regtfardiki markitiki fu Yehovah. Fu di wi kisi sondu, meki wi alamala e meki fowtu te wi e taki, te wi e du sani, èn te wi e denki, noso wi e misi fu du san wi musu du (Preikiman 7:20; Romesma 3:23; Yakobus 3:2; 4:17). Fu dati ede, awinsi wi sabi, noso awinsi wi no sabi taki wi sondu wan dei, toku ala ten wi musu aksi pardon fu wi sondu ibri dei te wi e begi.—Psalm 19:12; 40:12.

8. Te wi e begi fu aksi pardon fu wi sondu, dan san wi musu du, èn sortu bun bakapisi dati abi?

⁸ Bifo wi e begi fu aksi pardon, dan wi musu ondrosuku wisrefi finifini, wi musu abi berow, èn wi musu taki san na a sondu di wi du. Te wi e du den sani disi, dan wi musu abi a bribi taki a brudu di Krestes trowe, kan frulusu wi (1 Yohanes 1:7-9). Fu sori taki trutru wi begi komoto fu wi ati, dan wi no musu aksi pardon nomo, ma wi musu ’du sani tu di e sori taki wi abi berow’ (Tori fu den Apostel 26:20). Dan wi kan abi a frutrow taki Yehovah de klariklari fu gi wi pardon fu wi sondu (Psalm 86:5; 103:8-14). A bakapisi de taki wi o kisi a vrede di nowan tra sma kan gi wi; wi o kisi „a vrede fu Gado, di pasa ala sma frustan”, èn disi sa „kibri [wi] ati nanga [wi] frustan nanga yepi fu Krestes Yesus” (Filipisma 4:7). Ma a begi fu Yesus e leri wi ete wan tu sani di wi musu du fu man kisi pardon fu wi sondu.

 Efu wi wani kisi pardon, dan wi musu gi pardon tu

9, 10. (a) San Yesus taki di a ben kaba begi, èn san disi ben sori krin? (b) Fa Yesus ben sori moro fara taki a de prenspari fu gi trawan pardon?

⁹ A de wan moi sani fu si taki a pisi pe Yesus aksi ’gi wi pardon fu den sondu fu wi leki fa wi e gi pardon na sma di du wan sondu teige wi’, na a wan-enkri pisi fu a begi di Yesus ben fruklari pikinso. Di a ben kaba begi, dan a ben taki moro fara: „Bika efu unu e gi sma pardon fu den sondu fu den, dan un Tata na hemel sa gi unu pardon tu; ma efu unu no e gi sma pardon fu den sondu fu den, dan un Tata no sa gi unu pardon fu den sondu fu unu” (Mateyus 6:14, 15). Sobun, Yesus ben sori krin taki efu wi wani dati Yehovah gi wi pardon, dan wi musu de klariklari fu gi trawan pardon tu.—Markus 11:25.

¹⁰ Na wan tra okasi, Yesus ben gi wan agersitori fu sori taki a de prenspari fu gi trawan pardon efu wi e fruwakti taki Yehovah sa gi wi pardon. A ben fruteri fu wan kownu di ben de klariklari fu frigiti a kefalek bigi paiman di wan srafu ben abi na en. Bakaten, a kownu gi a srafu disi wan bun hebi strafu, bika a srafu ben de nomonomo fu meki wan tra srafu pai a pikinso moni di a ben leni en. Yesus kaba na agersitori nanga den wortu disi: „Na so mi Tata na hemel sa du tu nanga unu te unu no e gi un brada pardon nanga un heri ati” (Mateyus 18:23-35). A de krin fu si san wi kan leri fu a tori disi: A paiman fu sondu, fu san Yehovah gi ibriwan fu wi pardon, de omeni tron moro bigi leki iniwan sani di wan sma du teige wi. Boiti dati, Yehovah e gi wi pardon ibri dei. Sobun, wi kan gi trawan pardon tu te wanwan leisi den e du wan sani teige wi.

11. Sortu rai fu na apostel Paulus wi musu teki efu wi wani taki Yehovah gi wi pardon? Sortu moi bakapisi e kon fu disi?

¹¹ Na apostel Paulus ben skrifi: „Ma tron sma di abi switifasi gi makandra, di abi safu sari-atifasi, èn di e gi makandra pardon na wan fri fasi, neleki fa Gado ben gi unu pardon na wan fri fasi nanga yepi fu Krestes” (Efeisesma 4:32). Te Kresten e gi makandra pardon,  dan den sa libi na ini vrede nanga makandra. Boiti dati, Paulus ben gi wi a deki-ati disi: „Fu dati ede, leki den wan di Gado frukisi, di santa èn di a lobi, unu musu teki sari-ati, bun-ati, sakafasi, safri-ati, nanga langa pasensi, weri den neleki fa wan sma e weri wan krosi. Tan frudrage makandra èn gi makandra pardon na wan fri fasi efu a wan abi wan sani fu kragi fu a trawan. Soleki fa Yehovah gi unu pardon na wan fri fasi, na so unu musu du tu. Ma boiti ala den sani disi, weri lobi gi unsrefi, bika a de wan volmaakti banti fu wánfasi” (Kolosesma 3:12-14). Ala den sani disi wi kan frustan fu a begi di Yesus ben leri wi: „Gi wi pardon fu den sondu fu wi leki fa wi e gi pardon na sma di du wan sondu teige wi.”

Wi kan kisi kibri te wi e kisi tesi

12, 13. (a) San a tra aksi na ini a begi fu Yesus no wani taki? (b) Suma na a bigi Tesiman, èn san a wani taki te wi e begi fu no kisi tesi?

¹² Baka dati, Yesus aksi na ini a begi di a ben leri sma: „No meki wi kisi tesi” (Mateyus 6:13). A de so taki Yesus ben wani taigi wi taki wi musu aksi Yehovah fu no tesi wi? Disi no kan de so, bika Gado ben meki na apostel Yakobus skrifi: „Te tesi miti wan sma, no meki a taki: ’Na Gado e tesi mi.’ Bika nowan sma kan tesi Gado nanga ogri sani, èn Gado srefi no e tesi sma tu nanga ogri sani” (Yakobus 1:13). Boiti dati, a psalm skrifiman ben skrifi: „Efu na fowtu yu ben musu luku, o Yah, o Yehovah, dan suma ben kan tan tanapu?” (Psalm 130:3) Yehovah no e luru fu wi meki wan fowtu, èn a no e pruberi fu meki wi fadon. Sobun, san a pisi disi fu a begi wani taki dan?

¹³ A sma di e pruberi fu meki wi fadon, di wani fu kori wi nanga den triki fu en, èn di e suku srefi fu nyan wi, na Satan Didibri (Efeisesma 6:11). En na a bigi Tesiman (1 Tesalonikasma 3:5). Te wi e begi Yehovah fu no meki wi kisi tesi, dan wi e aksi en fu no gi pasi taki wi e fadon te tesi miti wi. Wi e aksi en fu yepi wi „so taki Satan no wini wi”, èn so taki wi no brokokindi gi tesi (2 Korentesma 2:11). Wi e begi fu tan na ini „a kibripresi fu a Moro Heiwan” pe wi kan kisi kibri na yeye fasi. Yehovah pramisi fu kibri den wan di e sori na ini ala san den e du, taki den saka densrefi ondro a tirimakti fu en.—Psalm 91:1-3.

14. Fa na apostel Paulus e gi wi a dyaranti taki Yehovah no sa gowe libi wi efu wi e suku yepi na En te tesi e miti wi?

¹⁴ Wi kan de seiker taki Yehovah no sa gowe libi wi noiti efu wi e sori na ini den begi fu wi èn na ini den sani di wi e du taki wi wani kisi kibri trutru. Na apostel Paulus e gi wi a dyaranti: „Nowan tesi ben kon na unu tapu boiti di ala sma e miti. Ma Gado de getrow, èn a no sa gi pasi dati unu kisi tesi pasa a sani di unu man tyari, ma nanga a tesi a sa opo a pasi tu fu komoto so taki unu man frudrage en.”—1 Korentesma 10:13.

„Frulusu wi fu na ogriwan”

15. Fu san ede a de moro prenspari now fu begi Yehovah fu frulusu wi fu na ogriwan?

¹⁵ Den moro soifri kopi fu den Kresten Griki Buku fu Bijbel di sma ben skrifi nanga anu, e sori taki a begi di Yesus ben leri sma e kaba nanga den wortu: „Frulusu wi fu na ogriwan” (Mateyus 6:13). * Na ini a ten disi fu a kaba, a de moro prenspari gi wi fu suku kibri so taki Didibri no kisi wi. Satan nanga den ogri yeye fu en bigin feti nanga a salfu fikapisi ’di e hori den komando fu Gado èn di abi a wroko fu gi kotoigi fu Yesus’. Boiti dati, den e feti sosrefi nanga a „bigi ipi”, noso den kompe fu den salfuwan (Openbaring 7:9; 12:9, 17). Na apostel Petrus ben gi Kresten a deki-ati: ’De nanga krin frustan, de na ai. Un gensman, Didibri, e waka lontu leki wan krasi lew, di e suku fu nyan wan sma. Ma kakafutu gi en, hori fasti na a bribi’ (1 Petrus 5:8, 9). Satan wani fu tapu  a preikiwroko fu wi, èn a e suku fu tapu skreki gi wi nanga yepi fu den bakaman fu en na grontapu di de na ini kerki, bisnis, noso politiek. Ma efu wi e tan kakafutu, dan Yehovah sa frulusu wi. A disipel Yakobus ben skrifi: „Fu dati ede, saka unsrefi na Gado ondro; ma kakafutu gi Didibri èn a sa lon gowe libi unu.”—Yakobus 4:7.

16. San Yehovah man gebroiki fu yepi den futuboi fu en te den e kisi tesi?

¹⁶ Yehovah ben gi pasi taki en Manpikin kisi tesi. Ma Yesus ben gebroiki Gado Wortu fu kibri ensrefi, èn baka di a kakafutu gi Didibri, dan Yehovah seni engel fu gi en deki-ati (Mateyus 4:1-11). Na a srefi fasi, Yehovah e gebroiki den engel fu en fu yepi wi, efu wi e begi nanga a frutrow taki a sa yepi wi èn efu wi e meki a tron wi kibripe (Psalm 34:7; 91:9-11). Na apostel Petrus ben skrifi: „Yehovah sabi fa fu puru sma na ini tesi te den e dini En na wan getrow fasi, ma a e kibri den sma di no de regtfardiki gi a krutudei fu kan koti den puru.”—2 Petrus 2:9.

Heri esi wi sa kisi frulusu dorodoro

17. Fa Yesus ben sori na ini a begi di a ben leri wi san na den moro prenspari sani?

¹⁷ Na ini a begi di Yesus ben leri sma, a ben sori san na den moro prenspari sani. A moro prenspari sani gi wi, na fu santa a bigi èn santa nen fu Yehovah. Fu di a Mesias Kownukondre na a sani di o meki disi pasa, meki wi e begi fu a Kownukondre kon fu pori ala onvolmaakti libisma kownukondre, noso tirimakti, èn fu sorgu sosrefi taki a wani fu Gado e du dorodoro na grontapu soleki fa a e du na ini hemel. A howpu di wi abi fu libi fu têgo na ini wan paradijs grontapu, sa kon tru soso te a nen fu Yehovah kon santa èn te ala sma na hemel nanga grontapu e saka densrefi ondro a regtfardiki tirimakti fu En. Baka te wi begi fu den tumusi prenspari sani disi, dan wi kan begi fu aksi den sani di wi abi fanowdu ala dei, fu aksi pardon fu wi sondu, èn fu kisi frulusu fu den tesi nanga triki fu na ogriwan, Satan Didibri.

18, 19. Fa a begi di Yesus ben leri en disipel, e yepi wi fu tan na ai èn fu „hori fasti” na a howpu fu wi „te na a kaba”?

¹⁸ A ten e kon krosibei te Yehovah sa frulusu wi dorodoro fu na ogriwan èn fu a kruka seti fu en. Satan sabi heri bun taki a abi „wan syatu pisi ten” nomo fu puru a „bigi atibron” fu en tapu den sma na grontapu, spesrutu tapu den getrow futuboi fu Yehovah (Openbaring 12:12, 17). Di Yesus ben taki fu a marki fu „a kaba fu a sistema disi”, dan a ben taki dati tumusi span sani ben o pasa, èn sonwan fu den sani disi musu pasa ete (Mateyus 24:3, 29-31). Te wi e si den sani disi e pasa, dan a howpu di wi abi fu kisi frulusu sa kon moro tranga. Yesus ben taki: „Te den sani disi e bigin pasa, opo tanapu leti-opu èn opo un ede go na loktu, bika a frulusu fu unu e kon krosibei.”—Lukas 21:25-28.

¹⁹ Na ini a syatu begi di Yesus ben leri den disipel fu en, wi man si krin fu sortu sani wi musu begi aladi a kaba e kon krosibei. Meki wi tan abi a frutrow taki te na a kaba, Yehovah sa tan gi wi san wi abi fanowdu ibri dei na yeye fasi èn na skin fasi. Te wi e tan begi fayafaya, dan disi sa meki taki ’te na a kaba wi sa man hori fasti na a frutrow di wi ben abi na a bigin’.—Hebrewsma 3:14; 1 Petrus 4:7.

[Futuwortu]

Luku baka san wi leri

• San a wani taki te wi e aksi fu ’brede gi a dei disi’?

• Fruteri san a wani taki te wi e begi Yehovah fu „gi wi pardon fu den sondu fu wi leki fa wi e gi pardon na sma di du wan sondu teige wi”.

• San a wani taki te wi e aksi Yehovah fu no meki wi kisi tesi?

• Fu san ede wi musu begi Yehovah fu „frulusu wi fu na ogriwan”?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 15]

Wi musu gi trawan pardon efu wi wani kisi pardon

[Sma di abi a reti fu a prenki na tapu bladzijde 13]

Lydekker