Go na content

Go na table of contents

Du muiti fu sori bunfasi na ini wan ogri grontapu

Du muiti fu sori bunfasi na ini wan ogri grontapu

Du muiti fu sori bunfasi na ini wan ogri grontapu

„A moi fu wan libisma, na en lobi bun-ati.”—ODO 19:22.

1. Fu san ede a kan muilek fu sori bunfasi?

YU E si yusrefi leki wan sma di abi bunfasi? We, efu dati de so, dan a kan de wan tyalensi gi yu fu libi na grontapu na ini a ten disi. Bijbel e taki dati trutru bunfasi na wan fu den „froktu fu a yeye”. Ma fu san ede a de so muilek gi sma fu sori bunfasi, srefi na ini den sokari Kresten kondre? (Galasiasma 5:22) Soleki fa wi ben si na ini a fosi artikel, dan wan pisi fu a piki dati de fu feni na ini san na apostel Yohanes ben skrifi; a ben taki dati heri grontapu de na ini a makti fu Satan Didibri, wan yeye libisani di no sabi san na bunfasi (1 Yohanes 5:19). Yesus Krestes ben taki dati Satan na „a tiriman fu grontapu” (Yohanes 14:30). Dati meki den sma fu grontapu e suku fu de leki a tiriman fu den di ben opo ensrefi èn di lobi du sani na wan ogri-ati fasi.—Efeisesma 2:2.

2. Sortu sani kan meki taki a no makriki gi wi fu sori bunfasi?

2 Wi no e firi switi kwetikweti te sma no e libi bun nanga wi. Son leisi birtisma e du sani fu tanteri wi; a kan taki freimdesma no e sori bunfasi gi wi; a kan srefi taki mati nanga famiriman e du hati sani nanga wi sondro fu prakseri san den e du. Te wi e miti doronomo nanga sma di grofu, sma di e bari, èn e kosi makandra, dan dati kan bruya wi son leisi. Te tra sma no e sori bunfasi, dan dati kan meki taki wi wani go du ogri nanga den fu di den e du ogri nanga wi. Dati kan meki wi kon siki srefi na yeye fasi, noso na skin sei.—Romesma 12:17.

3. Sortu seryusu problema sma abi di e meki taki a no makriki gi den fu sori bunfasi?

3 Den problema di lai na grontapu kan meki tu taki a no makriki gi wi fu sori bunfasi. Leki eksempre, furu sma ati de na dyompo, fu di den frede den wan di e taki èn e du ogri-ati sani fu gens tirimakti. Den e frede sosrefi taki iniwan momenti wan kondre kan gebroiki ogri-ati fetisani fu du ogri nanga sma fu tra kondre. Boiti dati, dan milyunmilyun sma kon pôti, so taki ibri dei den e feti fu tan na libi nanga pikinso nyanyan nomo, sondro wan bun oso, bun krosi, nanga bun datrayepi. Te a gersi leki a situwâsi no sa kon moro bun, dan a e kon moro tranga gi wi fu sori bunfasi.—Preikiman 7:7.

4. Sortu fowtu denki sma kan kisi te den e prakseri a sori di den musu sori bunfasi gi trawan?

4 A makriki gi wan sma fu go prakseri taki a no de so prenspari fu sori bunfasi èn taki trawan di e sori a fasi disi na sma di abi wan swakifasi. A sma kan firi leki trawan no e libi bun nanga en, spesrutu te den no e hori en firi na prakseri (Psalm 73:2-9). Ma Bijbel e gi wi bun rai te a e taki: „Wan safri piki e kowru atibron, ma wan wortu di e gi sari e meki sma atibron” (Odo 15:1). Safri-ati nanga bunfasi na tu fu den froktu fu a yeye di abi fu du nanga makandra. Den fasi disi e yepi sma na ini difrenti situwâsi di kan de wan tyalensi gi den.

5. O ten wi musu sori bunfasi gi trawan?

5 Fu di a de so prenspari taki wi leki Kresten sori den froktu fu a yeye fu Gado, meki a bun taki wi ondrosuku fa wi kan sori wan fu den fasi disi, namku bunfasi. Wi sa man sori bunfasi na ini na ogri grontapu disi? Efu wi man du dati, dan san na wan tu fasi fa wi kan sori krin taki wi no e gi pasi taki Satan e tapu wi fu sori bunfasi, spesrutu te wi de na ini situwâsi di e meki wi firi brokosaka? Meki wi go luku fa wi kan sori bunfasi na ini na osofamiri, na wrokope, na skoro, gi den birtisma fu wi, na ini wi diniwroko, èn gi wi brada nanga sisa.

Sori bunfasi na ini na osofamiri

6. Fu san ede a de so prenspari fu sori bunfasi na ini na osofamiri? Fa den memre fu na osofamiri kan sori a fasi dati?

6 Efu wi wani meki Yehovah blesi wi èn tiri wi, dan den froktu fu a yeye de tumusi prenspari, èn wi musu du ala san wi man fu kon abi den (Efeisesma 4:32). Meki wi poti prakseri na wan prenspari sani: a fasi fa sma na ini wan osofamiri musu sori bunfasi gi makandra. Na ini na aladei libi, wan masra nanga en wefi musu sori bunfasi gi makandra, èn den musu sori taki den e broko den ede nanga makandra èn nanga den pikin fu den (Efeisesma 5:28-33; 6:1, 2). Efu den abi bunfasi, dan dati musu de fu si na ini a fasi fa den memre fu na osofamiri e taki nanga makandra, na ini a fasi fa pikin e gi grani na papa nanga mama èn e lespeki den, èn na ini a fasi fa papa nanga mama e handri nanga den pikin fu den. De esi fu prèise makandra, no de esi fu krutu makandra.

7, 8. (a) Fa wi no musu tyari wisrefi efu wi wani sori trutru bunfasi na ini na osofamiri? (b) Fa bun takimakandra kan yepi wi fu kisi wan tranga banti na ini na osofamiri? (c) Fa yu kan sori bunfasi na ini yu eigi osofamiri?

7 Te wi e sori bunfasi gi den sma na ini wi osofamiri, dan dati wani taki sosrefi dati wi e teki a rai fu na apostel Paulus di ben taki: „Puru ala den sani disi na ini un libi trutru, namku bita-ati, atibron, ogridu, nanga kosikosi, èn un no musu taki dotitaki moro.” Ibri dei, den memre fu wan Kresten osofamiri musu taki nanga makandra na wan lespeki fasi. Fu san ede? Fu di bun takimakandra na wan tumusi prenspari sani di de fanowdu fu kan abi wan tranga èn gosontu osofamiri banti. Te trobi e opo kon, dan pruberi fu puru a problema na pasi, na presi fu haritaki fu di yu wani kisi leti nomonomo. Den memre fu wan koloku osofamiri e du muiti trutru fu sori bunfasi gi makandra èn fu hori makandra na prakseri.—Kolosesma 3:8, 12-14.

8 Bunfasi na wan bun sani, èn a e meki taki wi wani du bun sani gi trawan. Sobun, wi e pruberi fu du bun na ini na osofamiri, fu hori den trawan na prakseri, èn fu yepi den na wan fasi di e gi den prisiri. Ibriwan sma na ini na osofamiri musu du tranga muiti èn a heri osofamiri musu wroko makandra fu sori bunfasi, efu den wani taki tra sma taki bun fu na osofamiri fu den. A bakapisi o de taki den sa kisi blesi fu Gado, ma sosrefi taki na ini a gemeente èn na ini a libimakandra, den sa gi grani na Yehovah, a Gado fu bunfasi.—1 Petrus 2:12.

Sori bunfasi na yu wrokope

9, 10. Kari wan tu problema di kan opo kon na wrokope. Sori fa wi kan lusu den problema dati fu di wi o sori bunfasi.

9 Gi wan Kresten di e go na wroko ibri dei, a kan de wan tyalensi fu sori bunfasi gi den sma di e wroko makandra nanga en. Te wrokoman e suku fu strei nanga makandra, dan a wan wrokoman kan meki taki a trawan lasi en wroko fu di a e du kruka sani èn e wroko nanga triki, fu gi a trawan porinen na a basi fu en (Preikiman 4:4). A no makriki fu sori bunfasi na den momenti dati. Toku a de so taki te futuboi fu Yehovah hori na prakseri taki ala ten a moro bun fu sori bunfasi gi trawan, dan dati o yepi den fu du muiti fu wini den wan di fruferi pikinso. Te wi sori taki wi e broko wi ede nanga den, dan dati kan yepi pikinso. Kande yu kan sori taki yu e broko yu ede nanga wan tra wrokoman te ensrefi siki, noso te famiriman fu en siki. Efu yu aksi a sma fa a e go nanga en, noso nanga en osofamiri, dan dati kan meki a firi bun kaba. Iya, Kresten fu den sei musu du ala muiti fu tyari wánfasi nanga vrede kon. Son leisi sani kan go moro bun, te wi e taki switi wortu di e sori taki wi e broko wi ede nanga a sma èn taki wi e prakseri en.

10 Na tra okasi, wan wrokobasi kan suku fu dwengi en wrokoman fu denki leki fa en e denki. A kan taki a wani dati ibriwan fu den musu teki prati na wan sani fu gi grani na a kondre, noso na wan fesa di no e kruderi nanga Bijbel. Efu a de so taki a konsensi fu wan Kresten no e gi en primisi fu teki prati na so wan sani, dan disi kan tyari wan pikin trobi kon na mindri en nanga a basi. Na a momenti dati a no de wan koni sani kande fu go fruteri a basi finifini taki a fesa fowtu srefisrefi, noso taki a no ben o fiti efu yu ben sa gi yesi na san a e aksi fu yu. Yu musu hori na prakseri taki a kan dati den wan di no abi a srefi Kresten bribi fu wi, e si a sani di den o du leki wan bun sani (1 Petrus 2:21-23). Kande yu ben kan fruteri a basi na wan switi fasi fu san ede yusrefi no kan teki prati na a sani di a orga. Efu a basi e taki wan sani na wan spotu fasi fu hati yu, dan yu no musu du a srefi sani baka nanga en. A bun te wan Kresten e teki a moi rai fu Romesma 12:18: „Efu a kan, solanga a de na unu, abi vrede nanga ala sma.”

Sori bunfasi na skoro

11. Sortu tyalensi yongusma abi te den abi fu sori bunfasi gi tra pikin na skoro?

11 A kan de wan tesi gi yongusma trutru fu sori bunfasi gi tra pikin na skoro. Furu tron, yongusma wani taki den speri fu den musu lobi den. Son boi e prei kefalek, fu meki taki tra pikin na skoro lespeki den. Son leisi den e bigin tanteri tra pikin na skoro, soso fu doro a marki dati (Mateyus 20:25). Tra yongusma lobi fu meki bigi fu di den koni fu leri sani, fu di den bun na ini sport, noso fu di den man du tra sani heri bun. Te den e meki bigi nanga a koni fu den, dan den no e handri na wan switi fasi nanga tra pikin fu den klas èn nanga tra studenti. Son leisi den e prakseri srefi taki den hei moro trawan te den e tyari densrefi na a fasi dati. Wan yongu Kresten musu luku bun fu no teki na eksempre fu den sortu pikin dati (Mateyus 20:26, 27). Na apostel Paulus ben taki dati „lobi abi langa pasensi èn a abi switifasi [noso bunfasi]” èn taki lobi „no e dyaf, a no abi bigimemre”. Dati meki wan Kresten abi a frantwortu fu hori ensrefi na Bijbel rai di o yepi en fu handri na wan yoisti fasi nanga tra pikin na skoro. A no musu teki a takru eksempre fu den wan di no e libi bun nanga trawan.—1 Korentesma 13:4.

12. (a) Fu san ede a kan de wan tesi gi yongusma fu sori bunfasi gi den wan di e gi den skoroleri? (b) Pe den yonguwan kan go suku yepi te trawan e dwengi den fu no sori bunfasi?

12 Yonguwan musu sori bunfasi sosrefi gi den wan di e gi den skoroleri. Furu studenti lobi fu tanteri den leriman fu den. Den e prakseri taki den koni te den e du sani fu broko a lespeki di trawan abi gi den leriman fu den. Dati meki den no e hori densrefi na den wet fu skoro. Den e suku fu dwengi trawan fu du densrefi sani di den e du. Te wan yongu Kresten e weigri fu du den sani dati, dan a kan taki den trawan e bigin spotu en, noso taki den e bigin du en ogri. Te wan yongu Kresten e ondrofeni den sani disi a heri skoro yari, dan a kan de wan tesi gi en fu tan sori bunfasi. Ma hori na prakseri o prenspari a de fu de wan loyaal anbegiman fu Yehovah. Yu kan abi a dyaranti taki Yehovah sa gebroiki a yeye fu en fu horibaka gi yu na den muilek momenti dati.—Psalm 37:28.

Sori bunfasi gi birtisma

13-15. San kan meki taki a tranga gi wi fu sori bunfasi gi birtisma? Fa wi kan wini den problema disi?

13 Awinsi yu e libi na ini wan oso, wan kamra, noso na wan tra presi, yu kan prakseri fu wan tu fasi fa yu kan sori bunfasi gi birtisma èn fa yu kan sori taki yu e broko yu ede nanga a tanbun fu den. A no de fu taki dati a sani disi no makriki ala ten.

14 Ma fa a de efu den birtisma fu yu e krutu yu soso fu di yu de fu wan tra ras, wan tra kondre, noso wan tra bribi? Fa a de efu den e taki grofu nanga yu son tron, noso efu den e du neleki den no e si yu? We a kan abi wini efu yu leki wan futuboi fu Yehovah e tan sori bunfasi so furu leki yu man. Den birtisma sa si taki yu de tra fasi trutru, den o lobi yu èn yu o gi grani na Yehovah, a moro bun eksempre fu bunfasi. Yu no kan sabi o ten wan birtisma o kenki fu di a si fa yu e sori bunfasi. Ensrefi kan kon tron wan sma di e prèise Yehovah.—1 Petrus 2:12.

15 Fa wi kan sori bunfasi gi den birtisma fu wi? Wan fasi na te ala den memre fu wi osofamiri e suku fu sori den froktu fu a yeye. Den birtisma fu wi kan si disi tu. Ten na ten a kan de so taki yu e kisi na okasi fu du wan bun sani gi a birtisma fu yu. Memre taki bunfasi wani taki dati yu e du sani fu sori taki yu abi a tanbun fu trawan na prakseri.—1 Petrus 3:8-12.

Sori bunfasi na ini wi diniwroko

16, 17. (a) Fu san ede a de prenspari fu sori bunfasi te wi e du a diniwroko fu wi? (b) Fa wi kan sori bunfasi na ini den difrenti fasi fa wi e du wi preikiwroko?

16 Bunfasi musu de fu si na ini wi Kresten diniwroko te wi e du muiti trutru fu go taki nanga sma na den oso, na den wrokopresi, èn na tra presi pe wi kan miti furu sma. Wi musu memre taki wi e teki presi gi Yehovah, di e sori bunfasi ala ten.—Exodus 34:6.

17 San a wani taki fu sori bunfasi na ini yu diniwroko? Leki eksempre, te yu e du stratiwroko, yu kan sori bunfasi fu di yu no sa taki tumusi langa nanga wan sma èn fu di yu o luku bun fa yu o bigin taki nanga en. Furu tron den futupasi na sei strati na presi pe furu sma e waka pasa; sobun, luku bun taki yu no tanapu na so wan fasi taki tra sma no man waka pasa. Sori bunfasi tu te yu e preiki na ini bisnis kontren, fu di yu o taki syatu nanga den bisnisman, aladi yu e hori na prakseri taki wenkriman musu poti prakseri na den wan di e kon bai sani na den.

18. Fa a koni fu man si sani krin kan yepi wi fu sori bunfasi na ini wi diniwroko?

18 Te yu e wroko oso fu oso, dan yu musu du dati na wan koni fasi. No tan tumusi langa na wan sma, spesrutu efu alen e fadon, noso te a son faya tumusi. Yu man fu si efu wan sma e bigin fruferi fu a takimakandra, noso efu a no e firi so switi moro taki yu e tanapu taki nanga en ete? Kande Yehovah Kotoigi e go furu tron na den sma na ini a kondre pe yu e libi. Efu dati de so, dan du moro muiti srefi fu hori den sma na prakseri, èn tan du muiti fu taki nanga den na wan switi fasi (Odo 17:14). Pruberi fu frustan na ososma te a e fruteri yu fu san ede a no man arki yu a dei dati. Memre taki heri esi wan tra Kresten brada, noso sisa fu yu o naki baka na a doro dati. Efu yu miti wan sma di e taki grofu nanga yu, pruberi fu du furu muiti fu sori bunfasi gi en. No opo yu sten gi en, no masi yu fesi, ma taki nanga en na wan switi fasi. Wan Kresten di abi bunfasi no wani meki trobi, noso haritaki nanga wan ososma (Mateyus 10:11-14). Kande wan ten sa kon te a sma o arki a bun nyunsu.

Sori bunfasi na den gemeente konmakandra

19, 20. Fu san ede wi musu sori bunfasi na ini a gemeente? Fa wi kan du dati?

19 San prenspari tu, na fu sori bunfasi gi den wan di abi a srefi bribi leki wi (Hebrewsma 13:1). Fu di wi de wan pisi fu wan bigi grupu fu brada nanga sisa di de na heri grontapu, meki a de prenspari fu sori bunfasi na ini a fasi fa wi e libi nanga makandra.

20 Efu a de so taki wán, tu, noso moro gemeente e kon makandra na ini a srefi Kownukondre zaal, dan a de prenspari fu handri na wan switi fasi nanga den sma fu den tra gemeente, fu di yu o sori lespeki gi den. Feantifasi no e gi sma deki-ati fu wroko bun nanga makandra, spesrutu te sani musu seti soleki den yuru di konmakandra musu hori, a krin fu a zaal, noso te sani di broko musu meki kon bun baka. Sori taki yu abi bunfasi èn taki yu e hori trawan na prakseri, aladi a kan taki yu e denki tra fasi fu son afersi. Na a fasi dati, bunfasi sa wini ala ten, èn Yehovah sa blesi a muiti di yu e du fu poti prakseri na a tanbun fu trawan.

Tan sori bunfasi

21, 22. Sortu fasti bosroiti wi musu teki, soleki fa Kolosesma 3:12 e sori wi?

21 Bunfasi abi fu du nanga so furu sani, taki a abi krakti tapu ala sani di wi e du na ini wi libi. Fu dati ede a musu tron wan prenspari pisi fu a fasi fa wi leki Kresten e tyari wisrefi. A musu tron wan gwenti gi wi fu sori bunfasi gi trawan.

22 Meki a de so taki wi alamala tan du bun gi trawan ibri dei, èn na so fasi ibriwan fu wi sa du san na apostel Paulus ben taki: „Leki den wan di Gado frukisi, di santa èn di a lobi, unu musu teki sari-ati, bun-ati, sakafasi, safri-ati, nanga langa pasensi, weri den neleki fa wan sma e weri wan krosi.”—Kolosesma 3:12.

Yu e memre disi ete?

• San kan meki taki a muilek gi wan Kresten fu sori bunfasi?

• Fu san ede a de prenspari fu sori bunfasi na ini wi osofamiri?

• Sortu sani e meki en moro muilek gi wi fu sori bunfasi na skoro, na wrokope, noso na ini a birti pe wi e tan?

• Fruklari fa Kresten kan sori bunfasi na ini a diniwroko fu den.

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 18]

Te ala sma na ini na osofamiri e sori bunfasi, dan dati e meki taki na osofamiri abi wánfasi èn taki den e wroko makandra

[Prenki na tapu bladzijde 19]

Yu kan sori bunfasi te wan sma di yu e wroko makandra nanga en kon siki, noso efu wan famiriman fu en kon siki

[Prenki na tapu bladzijde 20]

Yehovah e horibaka gi den wan di e tan sori bunfasi, aladi trawan e spotu den

[Prenki na tapu bladzijde 21]

Te wi e yepi wan birtisma fu wi di de na nowtu, dan dati na wan fasi fa wi e sori bunfasi