Abi deki-ati leki Yeremia
Abi deki-ati leki Yeremia
„Howpu tapu Yehovah; abi deki-ati èn meki yu ati de tranga. Iya, howpu tapu Yehovah.”—PSALM 27:14.
1. Sortu bigi blesi Yehovah Kotoigi e kisi?
YEHOVAH KOTOIGI de na ini wan paradijs na yeye fasi (Yesaya 11:6-9). Na ini a grontapu disi di bruya srefisrefi, den de na ini wan aparti situwâsi na yeye fasi, makandra nanga tra Kresten brada nanga sisa di e libi na ini vrede nanga Yehovah Gado èn nanga makandra (Psalm 29:11; Yesaya 54:13). Dei fu dei, a paradijs fu den na yeye fasi, e kon moro bigi. Ala den wan di e „du a wani fu Gado nanga den heri sili”, e yepi fu meki a paradijs disi kon moro bigi (Efeisesma 6:6). Fa den e du dati? Fu di den e libi akruderi den gronprakseri fu Bijbel èn fu di den e leri trawan fu du a srefi tu. Na a fasi dati den e gi tra sma wan kari fu kisi wini tu fu den bigi blesi fu a paradijs disi.—Mateyus 28:19, 20; Yohanes 15:8.
2, 3. Sortu tesi tru Kresten e ondrofeni?
2 Ma toku wi no musu prakseri taki wi no sa kisi tesi, fu di wi e libi na ini wan paradijs na yeye fasi. Wi na sondu libisma te now ete; wi e siki, wi e kon owru, èn te fu kaba wi e dede. Boiti dati, wi e si fa profeititori di abi fu du nanga „den lasti dei” e kon tru (2 Timoteyus 3:1). Feti, ogridu, siki, angriten, nanga tra problema e pina a heri libisma famiri, èn Yehovah Kotoigi e kisi fu du nanga den problema disi tu.—Markus 13:3-10; Lukas 21:10, 11.
3 Boiti ala den sani dati, wi sabi heri bun taki, aladi wi e kisi kibri na ini a paradijs na yeye fasi, toku wi kan kisi hebi gens fu den wan di no de na ini a paradijs disi. Yesus ben warskow den bakaman fu en: „Fu di unu no de wan pisi fu grontapu, ma mi frukisi unu puru na grontapu, meki grontapu no wani si unu na ai. Hori a wortu na prakseri di mi taigi unu: Wan srafu no bigi moro en masra. Efu den frufolgu mi, dan den sa frufolgu unu tu” (Yohanes 15:18-21). Na ini a ten disi wi e kisi frufolgu tu. Te now ete furu sma no man frustan na anbegi fu wi, noso den no man si o warti na anbegi fu wi de. Son sma e krutu wi, den e spotu wi, èn son leisi den no wani si wi na ai srefi, soifri leki fa Yesus ben warskow na fesi (Mateyus 10:22). Furu tron sma e taki ala sortu lei fu wi èn son tron den e gebroiki nyunsuman fu fruteri ala sortu takru nyunsu fu wi (Psalm 109:1-3). Iya, wi alamala e kisi fu du nanga situwâsi di de wan tesi gi wi, èn sonwan fu wi kan bigin lasi-ati. Fa wi kan horidoro na ini den situwâsi dati?
4. Pe wi e go suku yepi fu kan horidoro?
4 Yehovah o yepi wi. Gado ben meki a psalm skrifiman skrifi, taki: „Den rampu fu a regtfardikiwan furu, ma Yehovah e frulusu en fu den alamala” (Psalm 34:19; 1 Korentesma 10:13). Furu fu wi kan taki nanga overtoigi dati te wi e frutrow tapu Yehovah dorodoro, a e gi wi krakti fu kan horidoro awinsi sortu problema wi e kisi. A lobi di wi abi gi en èn a prisiri di a pramisi fu gi wi, e gi wi deki-ati te wi lasi-ati èn te wi e frede (Hebrewsma 12:2). Na a fasi dati wi kan tan tanapu kánkan awinsi wi e kisi problema.
A Wortu fu Gado ben gi Yeremia krakti
5, 6. (a) Sortu eksempre wi abi fu tru anbegiman di ben man horidoro? (b) San Yeremia ben taki di a ben kisi a kari fu tron wan profeiti?
5 Na ini a heri historia den getrow futuboi fu Yehovah firi prisiri, srefi te a situwâsi muilek srefisrefi. Sonwan fu den ben e libi na ini ten pe Yehovah strafu sma di no ben de getrow. Na mindri den getrow sma disi yu ben abi Yeremia nanga wan tu tra sma fu en ten, èn sosrefi den fosi yarihondro Kresten. Na eksempre fu den getrow sma dati, skrifi na ini Bijbel fu gi wi deki-ati, èn wi kan leri bun furu te wi ondrosuku a libi fu den (Romesma 15:4). Teki Yeremia leki eksempre.
6 Yeremia ben yongu ete di a ben kisi a kari fu go dini leki profeiti na ini Yuda. Disi no ben de wan makriki wroko. Furu fu den sma drape ben e anbegi falsi gado. Aladi Yosia, di ben de kownu na a ten di Yeremia bigin nanga a diniwroko fu en, ben de getrow, toku nowan fu den kownu di kon baka en ben de getrow. Furu sma di ben abi a frantwortu fu gi leri na a pipel, sma soleki den profeiti nanga den priester, no ben de na a sei fu waarheid (Yeremia 1:1, 2; 6:13; 23:11). Sobun, fa Yeremia ben e firi di Yehovah kari en fu tron wan profeiti? A ben frede! (Yeremia 1:8, 17) Yeremia ben man memre ete san a ben piki na a momenti dati: „Mi ben taki: ’Ke, o Moro Hei Masra Yehovah! Luku, mi no sabi kwetikweti fa mi musu taki, bika mi na wan boi ete.’”—Yeremia 1:6.
7. Fa den sma di ben e libi na ini a kontren pe Yeremia ben e preiki, ben e tyari densrefi? San Yeremia ben du?
7 Furu sma na ini a kontren pe Yeremia ben e preiki, no ben wani arki a boskopu fu en, èn furu tron a ben e kisi hebi frufolgu. Na wan okasi, wan priester, Pasyur, ben naki Yeremia èn a ben meki sma fasi en anu nanga futu na ini udu. Yeremia skrifi fa a ben firi na a ten dati: „Mi ben taki: ’Mi no e go taki moro fu en [Yehovah], èn mi no sa taki na ini en nen moro.’” Wanwan leisi yusrefi kan firi so tu; kande yu wani tapu nanga yu wroko fu di yu lasi-ati. Ma luku san ben yepi Yeremia fu no tapu nanga a wroko fu en. A ben taki: „Na ini mi ati a [wortu fu Gado, noso a boskopu fu en] ben de leki wan faya di leti na ini den bonyo fu mi; èn mi ben kon weri fu dwengi misrefi, èn mi no ben man frudrage en” (Yeremia 20:9). Den wortu fu Gado abi a srefi krakti na yu tapu tu?
Den kompe fu Yeremia
8, 9. (a) Sortu swakifasi a profeiti Uria ben abi? San ben de a bakapisi? (b) Fu san ede Baruk ben lasi-ati? Fa a ben kisi yepi?
8 Yeremia no ben de en wawan di a ben e du a profeitiwroko fu en. Tra sma ben e wroko makandra nanga en tu, èn dati ben musu de wan deki-ati gi en. Ma son tron den kompe fu en no ben e tyari densrefi na wan koni fasi. Leki eksempre, wan tra profeiti di ben nen Uria, ben e wroko tranga fu warskow den sma fu Yerusalem nanga Yuda „akruderi ala den sani di Yeremia ben taki”. Ma di Kownu Yoyakim ben gi sma a komando fu kiri Uria, dan a profeiti lowe go na Egepte fu di a ben frede srefisrefi. Ma dati no ben hori en na libi. Den futuboi fu a kownu ben hari go na en baka, den kisi en, dan den tyari en kon baka na Yerusalem, pe den kiri en. A no de fu taki dati a ben hati Yeremia srefisrefi fu yere dati!—Yeremia 26:20-23.
9 Wan tra kompe fu Yeremia ben de Baruk, di ben de a sekretarsi fu en. Baruk ben e yepi Yeremia na wan tumusi moi fasi. Ma wan leisi ensrefi no ben e si sani moro leki fa Gado e si sani. A ben bigin kragi: „Helu fu mi now, bika Yehovah poti sari na tapu a pen fu mi! Mi kon weri fu den soktu fu mi, èn wan rostupresi mi no feni.” Fu di Baruk ben lasi-ati, meki a bigin lasi a warderi di a ben abi gi afersi fu Gado. Toku Yehovah ben gi Baruk koni rai, èn a ben kisi ensrefi baka. Baka dati a ben kisi a dyaranti taki a ben o pasa a pori fu Yerusalem libilibi (Yeremia 45:1-5). A no de fu taki dati a gi Yeremia bigi prisiri di a si taki Baruk kisi ensrefi baka na yeye fasi!
Yehovah ben horibaka gi a profeiti fu en
10. San Yehovah ben pramisi fu du fu horibaka gi Yeremia?
10 San moro prenspari, na taki Yehovah no ben gowe libi Yeremia. A ben sabi fa a profeiti fu en ben e firi, èn a gi en a krakti nanga a yepi di a ben abi fanowdu. Leki eksempre, na a bigin fu a diniwroko fu Yeremia, di a ben taki dati a no ben bun nofo fu du a wroko, dan Yehovah ben taigi en: „No meki a fesi fu den frede yu, bika ’mi de nanga yu fu frulusu yu’, na so Yehovah taki.” Dan, baka di Yehovah fruteri a profeiti fu en san a ben o abi fu du, dan A taigi en: „Fu tru den sa feti nanga yu, ma den no sa wini yu, bika ’mi de nanga yu’, na so Yehovah taki, ’fu frulusu yu’” (Yeremia 1:8, 19). Dati ben de wan bigi trowstu, a no so? Yehovah srefi ben du tu san a ben pramisi.
11. Fa wi du sabi taki Yehovah horibaka gi Yeremia soleki fa a ben pramisi?
11 Sobun, baka di sma ben fasi Yeremia na ini udu èn baka di den spotu en na publiki, dan nanga frutrow a ben taki: „Yehovah ben de nanga mi neleki wan kefalek maktiwan. Dati meki, yoisti den sma di e frufolgu mi sa naki futu èn den no sa wini. Den sa kisi furu syen trutru” (Yeremia 20:11). Di sma du muiti fu kiri Yeremia na ini den yari baka dati, dan Yehovah tan horibaka gi en, èn neleki Baruk, na so Yeremia pasa a pori fu Yerusalem libilibi leki wan fri man. Den sma di ben e frufolgu en èn den wan di no ben wani gi yesi na den warskow fu en, ben lasi den libi, èn trawan sma ben tyari go na ini katibo na Babilon.
12. Aladi sani kan pasa di kan meki wi lasi-ati, toku san wi musu tan hori na prakseri?
12 Furu Yehovah Kotoigi na ini a ten disi de neleki Yeremia fu di den e horidoro te den e kisi kwinsi. Soleki fa wi ben taki na fesi, dan sonwan fu wi e kisi kwinsi fu di wi na sondu sma, aladi trawan e kisi kwinsi fu di grontapu de na ini bigi bruya. Trawan e kisi kwinsi fu sma di e gens a wroko fu wi. Den sortu kwinsi dati kan meki wi lasi-ati. Neleki Yeremia, wi kan bigin aksi wisrefi efu wi sa man horidoro. Iya, wi kan fruwakti taki wi sa lasi-ati son leisi. Ma te wi lasi-ati, dan dati e gi wi na okasi fu sori o furu wi lobi Yehovah. Sobun, meki wi teki a fasti bosroiti fu no lasi-ati na so wan fasi taki wi e tapu nanga a diniwroko fu Yehovah, soleki fa Uria ben du. Na presi fu dati wi musu teki na eksempre fu Yeremia, èn wi musu abi a frutrow taki Yehovah o yepi wi.
San wi kan du te wi lasi-ati
13. Fa wi kan de neleki Yeremia nanga David?
13 Yeremia ben e taki nanga Yehovah Gado doronomo; a ben e taigi En fa a ben e firi dipi na ini en ati èn a ben e begi Gado fu gi en krakti. Dati na wan moi eksempre gi wi. David, di Bijbel e taki fu en, ben suku yepi na a srefi Sma disi di e gi krakti. A ben skrifi: „Ke Yehovah, grantangi, arki san mi e taki; pruberi fu frustan den soktu fu mi. Grantangi, poti prakseri na a bari di mi e bari fu feni yepi, o mi Kownu èn mi Gado, bika na yu mi e begi” (Psalm 5:1, 2). Den tori fu a libi fu David di skrifi nanga yepi fu a yeye fu Gado, e sori taki Yehovah yepi David ibri tron te a ben e begi Yehovah fu yepi en (Psalm 18:1, 2; 21:1-5). So a de tu taki den tesi kan kon moro hebi noso taki den problema fu wi kan kon furu so te, taki den e moro wi. Te dati e pasa, dan a de wan trowstu trutru fu kan taki nanga Yehovah na ini begi èn fu kan fruteri en san de na wi ati (Filipisma 4:6, 7; 1 Tesalonikasma 5:16-18). Yehovah no e weigri fu arki wi. Na presi fu dati, a e gi wi a dyaranti taki a e ’broko en ede nanga wi’ (1 Petrus 5:6, 7). Ma a no ben o fiti fu begi Yehovah sondro fu arki san a e taki, a no tru?
14. Sortu krakti den wortu fu Yehovah ben abi tapu Yeremia?
14 Fa Yehovah e taki nanga wi? Prakseri baka fa Yehovah ben taki nanga Yeremia. Fu di Yeremia ben de wan profeiti, meki Yehovah taki langalanga nanga en. Yeremia e fruteri sortu krakti den wortu fu Gado ben abi tapu na ati fu en: „Mi ben feni den wortu fu yu, èn baka dati mi ben nyan den; èn yu wortu tron gi mi a prisiri sani èn a sani di e breiti mi ati; bika yu nen kari na mi tapu, o Yehovah Gado fu den legre” (Yeremia 15:16). Iya, Yeremia ben prisiri taki a nen fu Gado ben kari na en tapu, èn den wortu fu En ben de warti gi a profeiti. Dati meki Yeremia ben e angri fu preiki a boskopu di a ben kisi, neleki na apostel Paulus.—Romesma 1:15, 16.
15. Fa wi kan poti den wortu fu Yehovah go dipi na ini wi ati? Sortu sani kan meki taki wi teki a fasti bosroiti fu taki fu a nen fu Gado èn fu en Kownukondre?
15 Yehovah no e taki langalanga nanga nowan sma na ini a ten disi. Ma toku den wortu fu Gado skrifi na tapu den bladzijde fu Bijbel. Sobun, efu wi si en leki wan seryusu sani fu studeri Bijbel èn efu wi denki dipi fu san wi e leri, dan den wortu fu Gado sa tron ’a prisiri sani èn a sani di e breiti na ati’ fu wi sosrefi. Wi kan de nanga bigi prisiri taki wi e tyari a nen fu Yehovah te wi e go fruteri tra sma den wortu dati. Meki wi no frigiti noiti taki nowan tra pipel na grontapu e meki a nen fu Yehovah bekènti. Soso den Kotoigi fu en e preiki a bun nyunsu fu Gado Kownukondre èn den wawan e leri safri-ati sma fu tron disipel fu Yesus Krestes (Mateyus 28:19, 20). Wi abi wan bigi grani trutru! Te wi luku ala den sani di Yehovah gi wi na so wan lobi-ati fasi, dan a no de fu taki dati wi sa wani taki fu en nen nanga a Kownukondre fu en!
Meki wi luku bun suma na den kompe fu wi
16, 17. Fa Yeremia ben e prakseri fu den sortu kompe di wan sma musu abi? Fa wi kan teki na eksempre fu en?
16 Yeremia e kari ete wan sani di ben yepi en fu abi deki-ati. A ben taki: „Mi no ben go sidon fu abi demakandra nanga sma di e spotu nanga trawan, so taki mi ben sa nyan bun fu dati. Bika fu yu anu ede mi ben sidon mi wawan, fu di yu furu mi nanga krutuboskopu” (Yeremia 15:17). Yeremia ben feni en moro bun fu de en wawan, leki fu gi pasi taki takru kompe pori en. Wi na ini a ten disi e si sani na a srefi fasi. Noiti wi no e frigiti a warskow fu na apostel Paulus, di ben taki dati „takru kompe e pori bun gwenti”. Iya, den kan pori srefi den tumusi moi gwenti di wi abi someni yari kaba.—1 Korentesma 15:33.
17 Takru kompe kan meki taki a yeye fu grontapu pori wi frustan (1 Korentesma 2:12; Efeisesma 2:2; Yakobus 4:4). Sobun, meki wi du muiti fu kon abi a koni fu man si sani krin, so taki wi kan si sortu kompe na takru kompe, fu kan koti pasi gi den krinkrin (Hebrewsma 5:14). Efu Paulus ben de na grontapu ete na ini a ten disi, dan san yu denki a ben o taigi wan Kresten di e sidon luku kino di abi hurudu noso ogridu na ini, noso sport pe sma e du ogri-ati sani? Sortu rai yu denki taki a ben o gi wan brada di e suku fu de mati nanga sma tapu Internet, aladi a no sabi den sma srefi? San a ben o prakseri fu wan Kresten di e gebroiki someni yuru baka makandra fu prei video game, noso fu luku telefisi, aladi a sma dati no abi bun gwenti srefi fu studeri?—2 Korentesma 6:14b; Efeisesma 5:3-5, 15, 16.
Tan na ini a paradijs na yeye fasi
18. San o yepi wi fu tan tranga na ini bribi?
18 A de wan tumusi warti sani gi wi taki wi de na ini wan paradijs na yeye fasi. Nowan sani no de na ini a grontapu disi di yu kan teki gersi nanga dati. Srefi sma di no de na bribi e taki bun fu a lobi di Kresten abi gi makandra, fu a fasi fa den e hori makandra na prakseri, èn fu a switi fasi fa den e libi nanga makandra (Efeisesma 4:31, 32). Toku a de so taki, spesrutu na ini a ten disi, wi abi fu feti nanga wisrefi so taki wi no lasi-ati. Bun kompe, begi, nanga bun gwenti fu studeri kan yepi wi fu tan tranga na ini a bribi. Den sani disi sa yepi wi fu pasa iniwan tesi nanga a frutrow taki Yehovah sa yepi wi.—2 Korentesma 4:7, 8.
19, 20. (a) San o yepi wi fu horidoro? (b) Gi suma a tra artikel skrifi spesrutu? Suma kan kisi wini fu na artikel tu?
19 Noiti wi musu meki taki den wan di no lobi a Bijbel boskopu fu wi, kisi na okasi fu tapu skreki gi wi èn fu meki wi bribi kon swaki. Neleki fa den feanti fu Yeremia di ben e frufolgu en, ben e feti teige Gado, na so den sma di e feti teige wi, e feti teige Gado tu. Den no sa wini. Yehovah di tranga omeni tron moro den feanti fu wi, e taigi wi: „Howpu tapu Yehovah; abi deki-ati èn meki yu ati de tranga. Iya, howpu tapu Yehovah” (Psalm 27:14). Meki a de so taki wi e howpu tapu Yehovah èn taki a howpu dati teki rutu dipi na ini wi ati, èn meki wi teki a fasti bosroiti fu no tapu fu du san bun. Meki a de so tu taki wi abi ala frutrow neleki Yeremia nanga Baruk, taki wi sa koti bun sani efu wi no kon weri.—Galasiasma 6:9.
20 Furu Kresten abi fu feti nanga densrefi doronomo fu no lasi-ati. Ma yongusma e kisi fu du nanga spesrutu problema noso tyalensi. Toku den abi na okasi fu du bun furu sani tu. Na artikel di e kon now de spesrutu gi den yonguwan na wi mindri. A bun sosrefi gi papa nanga mama èn gi tra bigisma na ini a gemeente di gi densrefi abra kaba. Den sa man gebroiki na artikel dati bun, spesrutu efu den abi na okasi fu yepi yonguwan na ini a gemeente, kande nanga san den e taki, nanga a fasi fa den e tyari densrefi èn kande srefi fu di den e du sani fu yepi den yonguwan disi.
San yu ben sa piki?
• Fu san ede wi kan fruwakti taki wi o miti situwâsi di kan meki wi lasi-ati? Na suma wi musu go suku yepi?
• Fa Yeremia ben kan wini a firi fu lasi-ati, aladi a ben kisi wan wroko di no ben makriki?
• San o meki wi ati ’prisiri èn breiti’, srefi te wi abi furu problema?
[Aksi fu a tori disi]
[Prenki na tapu bladzijde 9]
Yeremia ben feni taki a yongu tumusi èn taki a no ben abi nofo ondrofeni fu de wan profeiti
[Prenki na tapu bladzijde 10]
Srefi di Yeremia ben e kisi frufolgu, a ben sabi taki Yehovah ben de nanga en „neleki wan kefalek maktiwan”