Go na content

Go na table of contents

Yonguwan, unu e seti sani gi wan bun tamara?

Yonguwan, unu e seti sani gi wan bun tamara?

Yonguwan, unu e seti sani gi wan bun tamara?

„Misrefi sabi heri bun san mi e prakseri fu unu, . . . prakseri fu vrede, èn no fu rampu, fu gi unu wan tamara èn wan howpu.”—YEREMIA 29:11.

1, 2. San na difrenti fasi fa sma e prakseri fu den yongu yari?

FURU bigisma e taki dati a ten di wan sma yongu na wan tumusi moi pisi ten. Den e memre a krakti nanga a faya di den ben abi di den ben yongu ete. Nanga pisiri den e prakseri fu a ten di den no ben abi so furu frantwortu, wan ten pe den ben e meki prisiri èn pe den heri libi ben de na den fesi ete.

2 Ma kande yu di yongu ete e prakseri tra fasi fu den yongu yari fu yu. A kan taki a hebi gi yu fu leri libi nanga den kenki di yu leki yonguwan e ondrofeni na frustan sei èn na skin sei. A kan taki den speri fu yu na skoro e suku fu dwengi yu fu du san den e du. Kande yu abi fu du tranga muiti fu no gebroiki drugs, noso sopi, èn fu no go du hurudu. Furu fu unu musu sori taki unu no e teki sei na ini grontapu afersi, noso kande unu e kisi problema di abi fu du nanga a bribi fu unu. Iya, den yongu yari fu yu kan hebi trutru. Toku a tru, taki te yu yongu ete yu abi na okasi fu du ala sortu sani nanga yu libi. Ma dan yu musu aksi yusrefi: Fa yu o gebroiki den okasi dati?

Nyan bun fu yu yongu yari

3. Sortu rai èn sortu warskow Salomo ben gi yonguwan?

3 Owrusma kan fruteri yu taki den yongu yari fu wi no e tan langa, èn den abi leti. Baka wan tu yari nomo, dan den yongu yari fu yu sa pasa gowe. Sobun, nyan bun fu den yongu yari fu yu! Dati ben de a rai di Kownu Salomo ben skrifi: „Prisiri, yonkuman, na ini yu yongu yari, èn meki yu ati firi bun na ini den dei fu yu leki yonkuman, èn waka na tapu den pasi fu yu ati èn ini den sani di yu ai e si.” Ma dan Salomo warskow yonguwan: „Puru broko-ede fu yu ati, èn hori rampu farawe fu yu skin.” A taki moro fara: „Yongu yari nanga a bromki fu a libi, na soso sani.”—Preikiman 11:9, 10.

4, 5. Fu san ede a bun te yongusma e seti sani fu kan abi wan bun tamara? Gi wan eksempre.

4 Yu e frustan san Salomo ben wani sori wi? Fu yepi yu frustan a tori, dan luku na eksempre disi. Kon meki wi taki dati wan yongu sma e kisi wan diri kado. Kande wan sma libi wan bigi moni gi en. San a yonguwan o du nanga a moni dati? A kan gebroiki a heri a moni dati fu meki prisiri, neleki a lasi manpikin na ini na agersitori fu Yesus (Lukas 15:11-23). Ma san o pasa te a moni kaba? A no de fu taki dati a o hati en taki a gebroiki a moni na so wan don fasi! Ma kon meki wi taki dati a gebroiki a kado disi fu seti sani gi a tamara fu en. Kande a e gebroiki furu fu a moni na wan koni fasi fu di a e du sani nanga a moni di kan tyari wini kon gi en bakaten. Te fu kaba a o bigin si a wini fu a sani di a ben du nanga a moni fu en. Yu denki taki a sa hati en bakaten, taki a no ben gebroiki en moni fu meki prisiri di a ben yongu ete? Nôno, kwetikweti!

5 We, si den yongu yari fu yu leki wan kado fu Gado, bika den de wan kado trutru. Fa yu o gebroiki den? Yu kan gebroiki ala yu ten nanga yu krakti leki wan yongu sma fu meki prisiri na ibri okasi di yu feni, sondro fu prakseri a tamara fu yu. Ma efu yu du dati, dan yu sa ondrofeni trutru taki yu ’yongu yari nanga a bromki fu yu libi’ o de „soso sani”. A ben o moro bun fu gebroiki den yongu yari fu yu fu seti wan bun tamara!

6. (a) Sortu rai fu Salomo e sori yongusma fa den musu tyari densrefi? (b) San Yehovah ben sa wani du gi yongusma? Fa wan yongu sma kan kisi wini fu dati?

6 Salomo ben taki fu wan gronprakseri di kan yepi yu fu meki yu yongu yari waka bun. A ben taki: „Memre now yu Gran Mekiman na ini den dei fu yu yongu yari” (Preikiman 12:1). Iya, a rai disi na soifri san de fanowdu fu abi bun bakapisi, namku taki yu musu gi yesi na Yehovah èn du en wani. Yehovah ben taigi den sma fu owruten Israel san a ben wani du gi den: „Misrefi sabi heri bun san mi e prakseri fu unu, . . . prakseri fu vrede, èn no fu rampu, fu gi unu wan tamara èn wan howpu” (Yeremia 29:11). Yehovah ben sa wani gi yu „wan tamara èn wan howpu” sosrefi. Efu yu memre Yehovah na ini den sani du yu e du, na ini a fasi fa yu e prakseri, èn na ini den bosroiti di yu e teki, dan a tamara fu yu nanga a howpu fu yu sa bun.—Openbaring 7:16, 17; 21:3, 4.

„Kon krosibei na Gado”

7, 8. Fa wan yongu sma kan kon krosibei na Gado?

7 Yakobus ben gi wi a deki-ati fu memre Yehovah. A taigi wi: „Kon krosibei na Gado, èn a sa kon krosibei na unu” (Yakobus 4:8). Yehovah na a Mekiman, a moro Heiwan fu hemel, a sma di warti fu ala sma anbegi en èn fu ala sma prèise en (Openbaring 4:11). Toku a de so taki efu wi kon krosibei na en, dan en sa kon krosibei na wi. Yu no e firi bun te yu e prakseri a lobi-ati fasi disi fa a e poti prakseri na wi?—Mateyus 22:37.

8 Difrenti fasi de fa wi kan kon krosibei na Yehovah. Leki eksempre, na apostel Paulus e taki: „Tan begi, de na ai fu begi èn fu taki Gado tangi” (Kolosesma 4:2). Na a fasi dati a wani taigi wi taki wi musu kon abi a gwenti fu begi. No denki taki a bun kaba fu taki amen baka te yu papa noso wan tra Kresten brada noso sisa na ini a gemeente begi makandra nanga yu. Oiti yu fruteri Yehovah san de na yu ati, san yu e prakseri, san e meki yu frede, èn sortu tyalensi yu e miti? Oiti yu fruteri en sani di yu e syen fu fruteri wan tra sma? Te yu begi komoto fu yu ati èn na wan opregti fasi, dan dati kan meki yu firi korostu (Filipisma 4:6, 7). Den sortu begi dati e yepi wi fu kon krosibei na Yehovah èn fu kan si taki a e kon krosibei na wi.

9. Fa wan yongu sma kan gi yesi na Yehovah?

9 Ete wan fasi de fa wi kan kon krosibei na Yehovah. Dati e kon na krin na ini den wortu disi, di Gado meki sma skrifi, namku: „Arki rai èn teki trangaleri, so taki yu kan kon tron wan koni sma na ini a ten di de na yu fesi” (Odo 19:20). Iya, efu yu arki Yehovah èn efu yu gi yesi na en, dan yu e seti sani gi wan bun tamara. Fa yu kan sori taki yu e gi yesi na Yehovah trutru? A no de fu taki dati yu e go na den Kresten konmakandra èn taki yu e arki den difrenti pisi fu a programa. Te yu de na a osofamiri-bijbelstudie, dan yu e „gi grani na yu papa nanga yu mama” sosrefi (Efeisesma 6:1, 2; Hebrewsma 10:24, 25). Dati bun srefisrefi. Ma dati na ala? A de so tu taki yu e ’bai a yoisti ten gi yusrefi’ fu sreka gi den konmakandra, fu leisi Bijbel doronomo, èn fu ondrosuku sani gi yusrefi? Yu e pruberi fu du den sani di yu e leisi, so taki yu sa waka leki wan „koni sma”? (Efeisesma 5:15-17; Psalm 1:1-3) Efu yu e du dati, dan yu e kon krosibei na Yehovah.

10, 11. San na wan tu moi winimarki di yonguwan kan abi te den e arki Yehovah?

10 Na ini den bigin wortu fu a buku Odo, Gado meki a skrifiman fruklari san na a marki fu a Bijbel buku dati. A e taki dati a marki fu a buku Odo na „fu meki sma kon sabi koni nanga trangaleri, fu si krin san na den wortu fu a frustan, fu kan kisi trangaleri di e gi sma koni fu man si sani krin, regtfardikifasi nanga retidu nanga opregtifasi, fu gi den wan di no abi ondrofeni, koni, èn fu gi wan yonkuman sabi nanga a krakti fu man denki” (Odo 1:1-4). Dati meki a bun fu leisi a buku Odo èn fu du san yu leri. A bun sosrefi fu leisi a heri Bijbel. Efu yu du dati, dan dati sa yepi yu fu kon de regtfardiki èn opregti, èn Yehovah sa breiti taki yu e kon krosibei na en (Psalm 15:1-5). O moro yu e kon kisi retidu, koni, sabi, nanga a krakti fu man denki, o moro bun bosroiti yu o man teki.

11 A de so dan taki wi no musu fruwakti fu wan yongu sma taki a e du sani na wan kefalek koni fasi? Nôno, dati no de so, fu di furu yongu Kresten e du dati. Leki bakapisi fu dati, tra sma e lespeki den èn sma no e ’wisiwasi den yongu yari fu den’ (1 Timoteyus 4:12). A papa nanga a mama fu den e prodo nanga den, èn Yehovah e taki dati den e prisiri en ati (Odo 27:11). Aladi den yongu, toku den kan abi a frutrow taki den wortu di e kon now, èn di Gado meki sma skrifi, sa kon tru gi den tu: „Luku a wan di no abi fowtu èn poti yu ai na tapu na opregtiwan, bika a tamara fu a man dati sa de nanga vrede.”—Psalm 37:37.

Teki bun bosroiti

12. San na wan fu den prenspari bosroiti di yongusma musu teki? Fu san ede a bosroiti disi abi bakapisi di e tan yu heri libi langa?

12 Yu yongu yari na a pisi ten pe yu musu teki furu bosroiti, èn son wan fu den abi bakapisi di e tan. Son bosroiti di yu e teki now sa tan abi krakti na yu tapu na ini den yari di e kon. Te yu teki den yoisti bosroiti, dan dati sa meki taki yu de koloku, èn yu sa abi wan bun libi. Don bosroiti kan pori yu heri libi. Luku fa disi e kon na krin na ini tu prenspari bosroiti di yu musu teki. Na a fosi presi yu musu bosroiti nanga suma yu wani abi demakandra. Fu san ede dati de prenspari? We, wan odo di Gado meki sma skrifi e taki: „A sma di e waka nanga koni sma, sa kon koni, ma a sma di abi demakandra nanga den wan sondro frustan, no sa abi bun bakapisi” (Odo 13:20). Dati wani taki dati te fu kaba wi e kon tron leki den wan nanga suma wi abi demakandra, sobun, wi e kon koni, noso wi e kon de leki sma di no abi frustan. Sortuwan fu den tu disi yu ben sa wani de?

13, 14. (a) Boiti taki a wortu demakandra wani taki dati yu de makandra nanga tra sma trutru, dan san a wani taki tu? (b) Sortu fowtu yongusma no musu meki noiti?

13 Te yu prakseri a wortu demakandra, dan a kan taki yu e prakseri fu a de di yu de makandra nanga tra sma. We, dati de so tru. Ma demakandra abi fu du nanga moro sani ete. Te yu e luku wan sani na telefisi, te yu e arki poku, e leisi wan buku, e go na kino, noso te yu e gebroiki son sani di de fu feni tapu Internet, dan yu abi demakandra tu. A kan de so taki a demakandra dati e meki taki yu e kisi fu du nanga ogridu noso hurudu, noso a kan taki a e gi yu deki-ati fu gebroiki drugs, fu dringi sopi pasa marki, noso fu du iniwan tra sani di no de akruderi Bijbel gronprakseri. Efu dati de so, dan yu abi demakandra nanga „sma sondro frustan”, sma di e du leki Yehovah no de.—Psalm 14:1.

14 A kan taki yu e go na den Kresten konmakandra doronomo èn taki yu e wroko makandra nanga a gemeente. Dati kan meki yu firi leki a no sa abi nowan krakti na yu tapu efu yu e sidon luku wan kino di lai ogridu, noso efu yu e arki poku di moi, ma pe sma e singi sani di no fiti. Kande yu e prakseri taki a no sa abi takru bakapisi gi yu te yu e sidon luku seks prenki tapu Internet, fu di yu e luku den esi-esi nomo. Ma na apostel Paulus e taigi yu taki a denki dati fowtu! A e taki: „Takru kompe e pori bun gwenti” (1 Korentesma 15:33). A de wan sari sani taki furu yongu Kresten di ben e go na fesi na wan tumusi moi fasi, ben gi pasi taki sma di no abi koni, pori den bun gwenti fu den. Teki a fasti bosroiti fu dati ede fu tan farawe fu den sortu demakandra dati. Efu yu du dati, dan yu sa sori taki yu e teki a rai fu Paulus, di ben taki: „No meki a seti fu sani disi abi krakti na un tapu moro, ma kenki un fasi fu denki, so taki unu kan drai un libi fu kan kon sabi gi unsrefi san na a bun, yoisti èn volmaakti wani fu Gado.”—Romesma 12:2.

15. San na ete wan bosroiti di yongusma musu teki? San furu sma e suku fu meki yongusma du ini a pisi tori disi?

15 Luku ete wan tra bosroiti di yu musu teki. Wan ten o kon te yu o abi fu bosroiti san yu wani go du te yu kaba skoro. Efu yu e libi na ini wan kondre pe yu no man feni wan bun wroko so makriki, dan a kan taki yu e firi leki yu musu grabu teki iniwan bun wroko di yu feni. Efu yu e libi na ini wan gudu kondre, dan a kan taki furu difrenti sortu wroko de di yu ben sa kan go du, èn kande sonwan fu den e hari yu trutru. Den sma di e gi yu leri na skoro, noso yu papa nanga mama, wani taki sani go bun nanga yu. Fu dati ede, a kan taki den e gi yu deki-ati fu suku wan wroko di kan gi yu na okasi fu meki furu moni èn di kan meki yu kon gudu. Ma a kan taki a e teki so furu ten fu leri du a wroko dati, taki yu no abi nofo ten fu dini Yehovah.

16, 17. Fruklari fa difrenti bijbeltekst kan yepi wan yongu sma fu si wroko na wan yoisti fasi.

16 Memre fu luku fosi san Bijbel e taki, bifo yu teki wan bosroiti. Bijbel e gi wi a deki-ati fu wroko, san e sori taki wi abi a frantwortu fu sorgu wisrefi (2 Tesalonikasma 3:10-12). Toku tra sani de ete di yu musu prakseri te yu e bosroiti sortu wroko yu wani go du. Wi e gi yu a deki-ati fu leisi den tekst di e kon now èn fu prakseri fa den kan yepi wan yongu sma fu gebroiki en frustan te a e luku san na a yoisti wroko fu go du: Odo 30:8, 9; Preikiman 7:11, 12; Mateyus 6:33; 1 Korentesma 7:31; 1 Timoteyus 6:9, 10. Now di yu kaba leisi den tekst disi, yu man si fa Yehovah e prakseri fu a tori disi?

17 Noiti grontapuwroko musu kon de so prenspari gi wi, taki a e tapu wi fu du a diniwroko fu Yehovah. Efu yu kan feni wan wroko di kan yepi yu fu sorgu yusrefi na wan fasi di fiti, baka te yu kaba a middelbaar skoro, dan dati bun. Efu a de fanowdu fu teki moro skoroleri baka te yu kaba middelbaar skoro, dan dati na wan sani di yu musu taki fu en nanga yu papa nanga mama. Ma noiti no frigiti „den moro prenspari sani”, namku den sani di abi fu du nanga Gado (Filipisma 1:9, 10). No meki a fowtu di Baruk, a skrifiman fu Yeremia, ben meki. A lasi warderi gi a spesrutu grani di a ben abi fu du diniwroko gi Gado èn a ben go ’suku bigi sani gi ensrefi’ (Yeremia 45:5). Fu wan pisi ten a ben frigiti taki nowan „bigi sani” na ini a grontapu disi ben o man tyari en kon moro krosibei na Yehovah, noso yepi en fu pasa a pori fu Yerusalem libilibi. So a de tu nanga wi na ini a ten disi.

Abi warderi gi sani fu Gado

18, 19. (a) Na ini sortu nowtu furu fu den sma di e tan na ini yu birti, de now? Sortu firi yu musu abi gi den fu dati ede? (b) Fu san ede furu sma no e firi taki den de nanga agri na yeye fasi?

18 Oiti yu si prenki na telefisi, noso na ini koranti fu pikin di e libi na ini kondre pe bigi angriten de? A no de fu taki dati yu firi sari trutru di yu si den. Ma na so yu e firi tu gi den sma di e tan na ini a birti fu yu? Fu san ede yu musu sari den sma dati tu? Fu di furu fu den e dede fu angri tu. Den e ondrofeni wan angriten di a profeiti Amos ben taki fu en: „’Dei e kon’, na so a Moro Hei Masra Yehovah taki, ’èn mi sa seni wan angriten kon na ini a kondre, ma a no wan angriten fu brede, èn sosrefi wan dreiwatra o de ma a no fu trutru watra, ma na fu yere den wortu fu Yehovah.’”—Amos 8:11.

19 A tru taki furu fu den wan di e pina na yeye fasi no sabi taki „den abi Gado fanowdu” (Mateyus 5:3). Furu fu den no e firi srefi taki den de nanga angri na yeye fasi. Kande sonwan fu den e prakseri srefi taki den e nyan bun na yeye fasi. Ma efu dati na fa den e prakseri, dan a de fu di den e furu den frustan nanga a „koni fu grontapu”, di de wan soso sani. A „koni” disi abi fu du sosrefi nanga a lobi gi gudu, sani di sabiman e denki, sani di sma e prakseri fu a fasi fa den musu tyari densrefi, èn tra sani leki dati. Son sma feni taki a „koni” fu a ten disi e meki taki den sani di Bijbel e leri wi, no e fiti moro na ini a ten disi. Toku a de so taki „grontapu nanga ala en koni no ben kon sabi Gado”. A koni disi fu grontapu no sa yepi yu fu kon krosibei na Gado. A koni dati na wan „don sani gi Gado”.—1 Korentesma 1:20, 21; 3:19.

20. Fu san ede a no de wan bun sani fu wani de neleki den sma di no e anbegi Yehovah?

20 Fa yu e firi te yu e luku den prenki fu pikin di de nanga angri? Yu wani kon de leki den? Kwetikweti! Toku son yongusma na ini a Kresten gemeente sori taki den wani de leki den sma lontu den di e dede fu angri na yeye fasi. Leki fa a sori, dan den yonguwan disi e prakseri taki den tra yongusma di de na ini grontapu, no abi sorgu èn taki den e nyan bun fu a libi. Ma den e frigiti taki den yongu wan dati na sma di no sabi Yehovah (Efeisesma 4:17, 18). Den e frigiti tu san na den takru bakapisi te wan sma e dede fu angri na yeye fasi. Wan tu fu den bakapisi disi na taki son tini e hori beri sondro taki den wani dati, èn taki sonwan e kisi problema na skin sei èn na frustan sei leki bakapisi fu hurudu, smoko, dringi sopi pasa marki, èn fu di den e gebroiki drugs. Te sma e dede fu angri na yeye fasi, dan dati e meki taki den e wani opo densrefi, den no abi howpu moro, èn den no sabi san fu du nanga den libi.

21. Fa wi kan kibri wisrefi fu no teki a fowtu fasi fu denki fu den wan di no e anbegi Yehovah?

21 Fu dati ede, te yu de na skoro na mindri sma di no e anbegi Yehovah makandra nanga wi, dan no meki a fasi fa den e tyari densrefi bruya yu (2 Korentesma 4:18). Sonwan fu den o meki spotu nanga sani fu Gado. Boiti dati, na wan triki fasi telefisi, koranti, nanga radio sa meki a gersi leki a no de so wan takru sani fu du hurudu, fu dringi sopi pasa marki, noso fu taki dotitaki. Ma kakafutu gi den takru krakti dati. Tan abi demakandra nanga sma di ’e tan bribi èn di e tan abi wan bun konsensi’. Ala ten yu musu „abi furu fu du na ini a wroko fu Masra” (1 Timoteyus 1:19; 1 Korentesma 15:58). Wroko tranga na ini a Kownukondre zaal èn na ini a preikiwroko. Na ini den yari di yu e go na skoro ete, a ben o bun efu yu teki prati na a yepi-pionierwroko te yu kisi na okasi. Na so fasi yu sa kon frustan sani fu Gado moro krin, èn yu sa tan si sani na a yoisti fasi.—2 Timoteyus 4:5.

22, 23. (a) Fu san ede a de so furu tron taki sma no man frustan den bosroiti di yongu Kresten e teki? (b) Sortu deki-ati yonguwan e kisi?

22 Efu yu e si sani soleki fa Gado e si den, dan yu o teki bosroiti di tra sma no sa frustan. Leki eksempre, wan Kresten yonkuman ben man prei poku kefalek bun èn a ben e wroko heri bun nanga ala sani di a ben e leri na skoro. Di a kaba skoro, dan a go wroko makandra nanga en papa fu wasi grasi fensre, so taki a ben kan du san a ben wani du, namku fu dini leki wan furuten preikiman, noso wan pionier fu a bun nyunsu. Den sma di ben gi en leri na skoro no ben man frustan fu san ede a teki a bosroiti dati. Ma efu yu na wan sma di kon krosibei na Yehovah, dan wi sabi seiker taki yu e frustan fu san ede a du dati.

23 Te yu e prakseri ala den bun sani di yu kan du na ini yu yongu yari, dan ’kibri gudu gi yusrefi di de wan bun fondamenti gi a tamara, so taki yu kan grabu a trutru libi, hori en bun steifi’ (1 Timoteyus 6:19). Hori yusrefi na a bosroiti fu ’memre yu Gran Mekiman’ na ini yu yongu yari èn sosrefi yu heri libi langa. Dati na a wan-enkri fasi fa yu kan seti wan bun tamara, wan tamara di no sa kon na wan kaba noiti.

San yu kon frustan?

• Sortu rai di Gado meki sma skrifi, e yepi yonguwan te den e seti sani gi a tamara fu den?

• San na wan tu fasi fa wan yonguwan kan „kon krosibei na Gado”?

• San na wan tu bosroiti di wan yonguwan musu teki èn di sa abi krakti tapu a tamara fu en?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 15]

Yu sa gi pasi taki den sani di yu lobi fu du e teki ala yu ten nanga yu krakti na ini yu yongu yari?

[Prenki na tapu bladzijde 16, 17]

Yongu Kresten di koni e sorgu taki den e tan si sani leki fa Gado e si den