Go na content

Go na table of contents

Yu e meki a situwâsi fu yu basi yu libi?

Yu e meki a situwâsi fu yu basi yu libi?

Yu e meki a situwâsi fu yu basi yu libi?

SITUWÂSI na ini a libi di e gi broko-ede nanga problema, na aladei sani na ini den „muilek ten” disi (2 Timoteyus 3:1). Son problema kan de fu wan syatu pisi ten nomo, sobun te fu kaba den no sa de moro. Tra problema e tan omeni mun langa, son leisi den e tan omeni yari srefi. Fu dati ede, furu sma e firi leki a psalm skrifiman David, di ben bari gi Yehovah: „Den nowtu fu mi ati kon moro furu; o, puru mi na ini den banawtu fu mi.”—Psalm 25:17.

Yu abi bigi problema di e moro yu? Efu dati de so, dan yu kan feni yepi nanga deki-ati na ini Bijbel. Meki wi luku a libi fu tu getrow futuboi fu Yehovah di ben sabi san fu du di problema miti den. Den futuboi disi, na Yosef nanga David. Te wi e luku san den du di problema miti den, dan wi o leri wan tu moi sani di sa yepi wi fu sabi san fu du te wi e kisi den srefi sortu problema na ini a ten disi.

Yosef nanga David ben kisi seryusu problema

Di Yosef ben abi 17 yari, dan wan seryusu problema ben miti en na ini en eigi osofamiri. Den moro owru brada fu en ben si taki Yakob, a papa fu den, „ben lobi [Yosef] moro leki ala den brada fu en”. Dati meki „den bigin kisi bita-ati gi en, èn den no ben man taki na wan switi fasi nanga en” (Genesis 37:4). Wi kan frustan taki a situwâsi disi ben gi Yosef furu broko-ede èn taki a ben firi brokosaka sosrefi. Te fu kaba, den brada fu Yosef ben kon abi so wan bita-ati gi en, taki den ben seri en leki wan srafu.—Genesis 37:26-33.

Di Yosef ben de wan srafu na ini Egepte, dan a ben abi fu kakafutu gi a wefi fu en masra, fu di na uma dati ben wani kori Yosef fu du hurudu. Di a wefi si taki a no ben man kori Yosef, dan a atibron, ne a lei taki Yosef ben pruberi fu dwengi en fu abi seks demakandra nanga en. A masra ben gi Yosef „abra na a dungru-oso” pe ’den ben kwinsi den futu fu en nanga bui, èn en sili ben kon na ini isri’ (Genesis 39:7-20; Psalm 105:17, 18). Dati ben musu fu de wan bigi tesi! Sowan 13 yari langa, Yosef ben de wan srafu noso wan strafuman, soso fu di tra sma, iya, en eigi famiriman srefi, ben du ogri nanga en.—Genesis 37:2; 41:46.

David fu owruten Israel, ben kisi tesi tu di a ben de wan yongu man. Wan tu yari langa, a ben abi fu libi leki wan loweman, aladi Kownu Saul ben e onti en leki wan meti. David ben kan lasi en libi ibri momenti. Wan leisi, a ben go suku nyanyan na a priester Akimeilek (1 Samuel 21:1-7). Di Saul yere taki Akimeilek yepi David, dan a gi a komando taki a no Akimeilek wawan den ben musu kiri, ma sosrefi ala den priester nanga den osofamiri fu den (1 Samuel 22:12-19). Yu kan frustan taki David ben de nanga bigi sari fu di den sma disi ben lasi den libi soso fu di den ben gi en nyanyan.

Prakseri fu den someni yari di Yosef nanga David ben e kisi tesi èn ben e nyan pina. Te wi e luku san den ben du na ini den muilek situwâsi fu den, dan wi kan leri wan tu prenspari sani. Meki wi luku dri fasi fa wi kan de leki den man disi.

No hori sma na ati èn no abi bita-ati moro

A fosi sani di wi e leri, na taki den man disi ben weigri fu abi bita-ati èn fu hori sma na ati. Aladi Yosef ben de na dungru-oso, a ben kan kisi takru prakseri fu den brada fu en di ben seri en; kande a ben kan prakseri fa a ben o du den wan hati sani efu oiti a ben o si den baka. Ma fa wi du sabi taki Yosef no ben abi den sortu takru prakseri disi? Luku san a ben du di a ben kisi na okasi fu du den wan ogri di den ben kon na Egepte fu bai tarwe. A tori e taki: „[Yosef] drai en baka gi den èn a bigin krei. . . . Baka dati, Yosef gi a komando, èn den [futuboi fu en] ben go furu den saka fu den [brada fu en] nanga tarwe. Boiti dati, den ben musu poti a moni fu den man baka na ini a saka fu ibriwan fu den èn den ben musu gi den nyanyan fu te den ben de na pasi.” Bakaten, di Yosef ben seni en brada fu go teki a papa fu den tyari kon na Egepte, dan a gi den deki-ati nanga den wortu disi: „Un no atibron tapu makandra te unu de na pasi.” Den sani di Yosef taki èn a fasi fa a ben handri, e sori taki a no ben meki atibron nanga bita-ati pori en libi.—Genesis 42:24, 25; 45:24.

Na a srefi fasi, David no ben e hori Kownu Saul na ati. Tu leisi David ben kisi na okasi fu kiri Saul. Toku, di den man fu en ben gi en deki-ati fu du so, dan David taki: „Te mi e luku a fasi fa Yehovah e si sani, dan mi fu mi sei, no man denki taki mi ben sa du a sani disi nanga mi masra, a salfuwan fu Yehovah, fu langa mi anu teige en, fu di en na a salfuwan fu Yehovah.” David ben libi ala sani gi Yehovah, èn a taigi den man fu en: „Soleki fa Yehovah de na libi, na so Yehovah srefi sa naki en; noso a dei sa kon te a sa abi fu dede, noso a sa go na feti, èn den sa wai en puru trutru.” Bakaten, David ben meki wan sari singi srefi pe a ben e fruteri fa a ben e hati en taki Saul nanga en manpikin Yonatan lasi libi. Neleki Yosef, David no ben gi pasi taki bita-ati basi en libi.—1 Samuel 24:3-6; 26:7-13; 2 Samuel 1:17-27.

A de so taki wi e hori sma na ati, noso wi abi bita-ati gi den te den du wi wan ogri? A sani disi kan pasa makriki. Efu wi e gi pasi taki den firi fu wi e basi wi, dan a bakapisi kan de moro ogri leki a heri ogri di sma du nanga wi (Efeisesma 4:26, 27). Aladi furu tron a de so taki wi no man tapu sma fu du san den wani, toku wi man hori wisrefi fu no taki, noso du wan sani baka nanga den. Te wi e bribi trutru taki Yehovah sa lusu a tori na a ten di en feni bun, dan a moro makriki fu no hori sma na ati èn fu no abi bita-ati.—Romesma 12:17-19.

Du muiti fu meki sani waka bun awinsi fa a situwâsi fu yu de

A di fu tu sani di wi e leri, na taki wi no musu meki a situwâsi fu wi meki taki wi no man du nowan tra sani moro. Kande wi e poti so furu prakseri na san wi no man du, taki wi no e si moro san wi man du. Na so a situwâsi fu wi e bigin basi a libi fu wi. Disi ben kan pasa nanga Yosef. Ma na presi fu dati, a ben du muiti fu meki sani waka bun awinsi o muilek a situwâsi fu en ben de. Di Yosef ben de wan srafu, dan a „ben tan feni bun na [en masra] ai èn a ben e dini en doronomo, so taki [en masra] ben poti en fu luku en heri oso”. Na a srefi fasi Yosef ben e tyari ensrefi di a ben de na dungru-oso. Fu di Yehovah ben e blesi en èn fu di Yosef ben lobi fu wroko, meki „na edeman fu a strafu-oso ben gi ala den strafuman na ini a strafu-oso, na ini na anu fu Yosef; èn ala san den ben e du, na en ben e meki den du dati.”—Genesis 39:4, 21-23.

Na ini den yari di David ben e libi leki wan loweman, dan ensrefi ben e pruberi fu du muiti tu fu meki sani waka bun awinsi o muilek a situwâsi fu en ben de. Di a ben e tan na ini a busi fu Paran, dan en nanga den man fu en ben e sorgu taki ogri-ati fufuruman no ben teki den skapu fu Nabal. „Den ben de leki wan skotu lontu wi na neti èn na deiten”, na so wan fu den skapuman fu Nabal ben taki (1 Samuel 25:16). Bakaten, di David ben e tan na a foto Ziklag, dan a ben go feti nanga den feanti di ben de na a zuidsei fu Israel, èn na so fasi a ben e sorgu taki sma no teki den kontren fu Yuda abra.—1 Samuel 27:8; 1 Kroniki 12:20-22.

Wi musu du moro muiti fu meki sani waka bun awinsi fa a situwâsi fu wi de? A no makriki fu du dati, ma toku wi man du disi. Paulus ben e prakseri fu en libi di a skrifi: „Mi leri fu de tevrede nanga sani mi abi, awansi fa mi libi e waka. . . . Mi sabi san a wani taki fu no abi furu. Mi sabi san a wani taki fu abi bun furu. Awansi fa mi libi ben waka, mi kon sabi san a wani taki fu nyan mi bere furu èn san a wani taki fu de nanga angri, èn mi kon sabi tu san a wani taki fu abi bun furu èn san a wani taki fu de na nowtu.” Fa Paulus ben kon abi so wan denki fu a libi? A ben tan frutrow tapu Yehovah doronomo. A ben taki krin fu en ati: „Mi man du ala sani fu di en e gi mi krakti.”—Filipisma 4:11-13.

Wakti tapu Yehovah

A di fu dri sani di wi e leri, na taki wi no musu du sani di no e kruderi nanga Bijbel, soso fu kan komoto na ini a situwâsi fu wi. Na presi fu dati, wi musu wakti tapu Yehovah. A disipel Yakobus ben skrifi: „Sorgu taki unu tan horidoro te na a kaba, so taki unu kan kon lepi, unu kan kon bun na ala fasi, èn unu no e mankeri notinoti” (Yakobus 1:4). Wi musu horidoro te na a kaba ’so taki wi kan kon lepi’. Wi o man du disi te wi e tan horidoro te tesi miti wi, èn wi no o du wan sani di de teige Bijbel so taki a tesi pasa esi-esi. Na so a bribi fu wi sa kisi tesi, a sa kon moro tranga, èn sma o si omeni krakti a bribi fu wi e gi wi. Yosef nanga David ben horidoro na so wan fasi. Den no ben suku fu lusu den problema fu den na wan fasi di Yehovah no ben o feni bun kande. Na presi fu dati, den du muiti fu meki sani waka bun awinsi fa a situwâsi fu den ben de. Den ben wakti tapu Yehovah èn den ben kisi bigi blesi fu di den ben du dati! Yehovah ben gebroiki den ala tu fu frulusu èn fu tiri en pipel.—Genesis 41:39-41; 45:5; 2 Samuel 5:4, 5.

Kande wi de na ini wan situwâsi tu pe wi kan kon na ini a tesi fu lusu a problema na wan fasi di de teige Bijbel. Fu eksempre, kande yu lasi-ati fu di yu no feni wan bun trowpatna ete. Efu disi de so, dan du ala san yu man fu no trangayesi a komando fu Yehovah, fu trow „soso na ini Masra” (1 Korentesma 7:39). Yu abi problema na ini yu trowlibi? Na presi fu kisi a denki fu grontapu fu prati, noso fu brokotrow te problema e kon, dan un musu wroko makandra fu lusu den problema di unu abi (Maleaki 2:16; Efeisesma 5:21-33). Yu abi problema fu sorgu gi yu osofamiri fu di na ekonomia situwâsi no bun? Fu wakti tapu Yehovah, wani taki tu dati wi no o suku fu kisi moni na kruka fasi, noso na wan fasi di de teige lantiwet (Psalm 37:25; Hebrewsma 13:18). Iya, wi alamala musu wroko tranga fu meki sani waka bun awinsi fa a situwâsi fu wi de èn wi musu du muiti fu gi Yehovah na okasi fu blesi wi. Aladi wi e du disi, meki wi abi a fasti bosroiti fu wakti tapu Yehovah di sa lusu wi problema na a moro bun fasi.—Mika 7:7.

Yehovah sa yepi yu

Te wi e denki dipi fu den eksempre na ini Bijbel, fu a fasi fa sma leki Yosef nanga David ben du na ini muilek situwâsi, dan wi sa kisi wini fu dati. A libi fu den skrifi na tapu wan tu bladzijde fu Bijbel nomo, ma den tesi di ben e miti den, ben tan furu yari langa. Aksi yusrefi: ’Fa den futuboi disi fu Gado leri fu libi na ini den sortu situwâsi dati? Fa den ben tan abi prisiri? Sortu bun fasi den kon kisi?’

Wi kan kisi wini tu te wi e luku fa disiten futuboi fu Yehovah horidoro (1 Petrus 5:9). Ibri yari, wi kan leisi furu ondrofenitori na ini den tijdschrift A Waktitoren nanga na Ontwaakt! Yu e leisi èn denki dipi fu den eksempre fu den getrow Kresten disi? Boiti dati, na ini a gemeente yu abi den wan tu di e tan horidoro na wan getrow fasi aladi den de na ini muilek situwâsi. Yu abi demakandra nanga den doronomo èn yu e leri wan sani fu den te yu de na den konmakandra?—Hebrewsma 10:24, 25.

Aladi yu de na ini wan muilek situwâsi, yu kan abi a dyaranti taki Yehovah e broko en ede nanga yu èn taki a sa yepi yu (1 Petrus 5:6-10). Du ala muiti fu no meki a situwâsi fu yu basi yu libi. Teki na eksempre fu Yosef, David, nanga trawan, fu di yu no e hori sma na ati, fu di yu e du muiti fu meki sani waka bun awinsi fa a situwâsi fu yu de, èn fu di yu e wakti tapu Yehovah di sa lusu yu problema na a moro bun fasi. Kon krosibei na en fu di yu e taki nanga en na ini begi èn fu di yu e du sani di abi fu du nanga yeye afersi. Na a fasi disi, yusrefi sa si tu taki yu kan abi prisiri èn yu kan de koloku na ini muilek ten srefi.—Psalm 34:8.

[Prenki na tapu bladzijde 20, 21]

Yosef ben du muiti fu meki sani waka bun awinsi fa a situwâsi fu en ben de

[Prenki na tapu bladzijde 23]

David ben wakti tapu Yehovah fu lusu den problema fu en