Suma na ’a tru gado èn a libi fu têgo’?
Suma na ’a tru gado èn a libi fu têgo’?
YEHOVAH, a Tata fu wi Masra Yesus Krestes, na a tru Gado. En na a Mekiman, a sma di e gi têgo libi na den wan di lobi en. Disi na a fasi fa furu sma di e bribi san den e leisi na ini Bijbel, ben o piki na aksi di skrifi na tapusei. Fu tru, Yesus srefi ben taki: „Disi wani taki têgo libi, fu den e teki sabi na ini den fu yu, a wan-enkri tru Gado èn fu en di yu seni kon, Yesus Krestes.”—Yohanes 17:3.
Ma furu kerkisma e frustan den wortu disi tra fasi. Den wortu fu na aksi di skrifi na tapusei teki puru fu 1 Yohanes 5:20, pe skrifi: „Wi de na ini Hem disi de troe; na ini Hem Manpikin Jezus Kristus. Disi de da troe Gado, en da libi fu teego” (Da Bijbel na ini Sranantongo).
Sma di e bribi na ini a Dri-wánfasi e bribi taki a wortu „disi” (houʹtos) e sori go na a lasti sma di kari na ini a tekst, namku Yesus Krestes. Den e hori nomo taki Yesus na ’a tru Gado èn a libi fu têgo’. Ma a fruklari disi no e kruderi nanga den tra Buku fu Bijbel. Èn furu prenspari sabiman de tu di no e agri nanga den sma di e bribi na ini a Dri-wánfasi. B. F. Westcott, sabiman fu a Cambridge University ben skrifi: „A gersi taki na apostel no ben sori go na a lasti sma di a kari na ini a tekst, ma na a sma di a ben abi na prakseri.” Sobun, na apostel Yohanes ben abi a Tata fu Yesus na prakseri. Erich Haupt, wan Doisri sabiman fu kerkitori, ben skrifi: „Wi musu kon sabi efu [a wortu houʹtos] e sori go na a lasti sma di kari leti bifo a wortu dati . . . noso efu a e sori go na a fosi sma di kari na ini a tekst, namku Gado. . . . A gersi leki a tekst e sori go na a wan-enkri tru Gado, fu di dati e kruderi moro nanga a warskow fu luku bun nanga kruktugado. A no gersi leki a tekst wani sori taki Yesus na Gado.”
A Pontifical Biblical Institute fu Rome skrifi wan buku di nen A Grammatical Analysis of the Greek New Testament. A buku disi e taki srefi: „[Houʹtos]: leki wan heimarki fu [vers] 18-20, dan a no abi misi taki a wortu disi e sori go na trutru Gado, a wan di de tru, èn di de tra fasi leki san den heiden e bribi (v. 21).”
Nofo tron a wortu houʹtos, di vertaal na furu presi nanga den wortu „disi” noso „a wan disi”, no e sori go na a sani noso a sma di kari leti bifo a wortu dati. Tra tekst de di e sori wi disi. A srefi apostel di ben skrifi 1 Yohanes, skrifi na ini 2 Yohanes 7: „Bikasi foeroe koriman ben kom na grontapoe, disi no bekenti dati Jezus Kristus ben kom na skin-fasi. Disi [houʹtosʹ] de wan koriman nanga wan anti-Kristus” (Da Bijbel na ini Sranantongo). Dyaso a wortu [houʹtos] no kan sori go na a lasti sma di kari, namku Yesus. A de krin taki a wortu „disi” e sori go na den sma di no e bribi na ini Yesus. Leki grupu den sma dati na „wan koriman nanga wan anti-Kristus”.
Na apostel Yohanes ben skrifi na ini na Evangelie fu en: „Andreas, a brada fu Simon Petrus, ben de wan fu den tu sma di ben yere san Yohanes taki èn a go waka na Yesus baka. Fosi, a wan disi [houʹtos] ben feni en eigi brada, Simon” (Yohanes 1:40, 41). A de krin fu si taki den wortu „a wan disi” no e sori go na a lasti sma di kari, ma den e sori go na Andreas. Na ini 1 Yohanes 2:22 na apostel gebroiki a srefi wortu disi, na a srefi fasi.
Lukas gebroiki a wortu [houʹtos] na a srefi fasi tu, soleki fa wi kan leisi na ini Tori fu den Apostel 4:10, 11: ’Na ini a nen fu Yesus Krestes, a Nasaretsma, di unu ben spikri na wan postu, ma di Gado ben opo baka na dede, nanga yepi fu en a man disi e tanapu dyaso gosontu na un fesi. Disi [houʹtosʹ] na „a ston di unu bowman ben handri nanga en leki a de noti èn di kon tron na ede fu na uku”.’ Wi e si krin taki a wortu „disi” no e sori go na a man di ben kon gosontu, aladi a man disi ben kari leti bifo a wortu houʹtos. Fu tru, a wortu „disi” na ini vers 11 e sori go na Yesus Krestes a Nasaretsma, di de a „stonfutu” tapu san a Kresten gemeente seti.—Efeisesma 2:20; 1 Petrus 2:4-8.
Den sortu tekst disi e horibaka gi a sani di Daniel Wallace, sabiman na ini a Grikitongo, kon frustan fu den Griki wortu di sma e gebroiki fu sori go na wan sma, noso wan sani. A ben taki: „A lasti sani, noso a lasti sma di kari na ini wan tekst, no abi fu de a lasti sani, noso a lasti sma di a skrifiman abi na prakseri.”
„A wan di de tru”
Neleki fa na apostel Yohanes ben skrifi, dan „a wan di de tru” na Yehovah, a Tata fu Yesus Krestes. En na a wán-enkri tru Gado, a Mekiman. Na apostel Paulus ben taki: „Toku gi wi trutru wán Gado nomo de, a Tata, di ala sani komoto na en” (1 Korentesma 8:6; Yesaya 42:8). Wan tra reide fu san ede Yehovah na „a wan di de tru” soleki fa skrifi na ini 1 Yohanes 5:20, de fu di en na a Sma fu pe waarheid e komoto. A psalm skrifiman ben kari Yehovah „a Gado fu waarheid” bika A de getrow na ini ala san A e du èn A no man lei (Psalm 31:5; Exodus 34:6; Titus 1:2). A Manpikin ben taki fu en hemel Tata, di a ben taki: „Yu wortu na waarheid.” Èn Yesus ben taki fu den sani di a ben leri sma: „San mi e leri sma, a no fu mi, ma a de fu en di seni mi kon.”—Yohanes 7:16; 17:17.
Yehovah na „a têgo libi” sosrefi. En na a Sma di e gi libi, a Wan di e gi libi leki wan presenti nanga yepi fu Krestes, aladi wi no frudini en srefi (Psalm 36:9; Romesma 6:23). A moi fu si taki na apostel Paulus ben taki dati Gado na „a sma di e pai den wan di e suku en seryusu” (Hebrewsma 11:6). Gado ben pai en Manpikin fu di A ben gi en wan opobaka, èn a Tata sa gi den wan di e dini En nanga den heri ati, a presenti fu têgo libi.—Tori fu den Apostel 26:23; 2 Korentesma 1:9.
Sobun, san wi kon si te fu kaba? Dati Yehovah, èn nowan tra sma, na ’a tru Gado èn a libi fu têgo’. En wawan warti fu kisi anbegi fu den wan di a meki.—Openbaring 4:11.