Go na content

Go na table of contents

Mi abi a fasti bosroiti fu tan dini mi Mekiman

Mi abi a fasti bosroiti fu tan dini mi Mekiman

Ondrofenitori

Mi abi a fasti bosroiti fu tan dini mi Mekiman

SOLEKI FA CONSTANCE BENANTI FRUTERI

Ala sani ben pasa so esi-esi! Na ini siksi dei nomo, Camille, na umapikin fu wi di ben abi 22 mun, ben kisi wan hebi korsu èn a dede. Mi ben e sari srefisrefi. Mi ben wani dede tu. Fu san ede Gado meki a sani disi pasa? Mi ben bruya.

MI PAPA nanga mama ben komoto fu Castellammare del Golfo, wan foto na ini Sisilia, na Italiakondre. Den ben kon libi na ini New York City, Amerkankondre, èn na drape mi gebore tapu 8 december 1908. Na ini wi osofamiri, yu ben abi mi papa nanga mama, èn sosrefi den aiti pikin fu den; feifi boi nanga dri meisje. *

Na ini 1927, mi papa, Santo Catanzaro, bigin go na den konmakandra fu wan pikin grupu Bijbel Ondrosukuman; dati na fa den ben e kari Yehovah Kotoigi na a ten dati. Giovanni De Cecca, wan brada fu Italiakondre di ben e wroko na a edekantoro (noso Bethel) na ini Brooklyn, New York, ben e hori konmakandra na ini a birti pe wi ben e libi, krosibei fu New Yersey. Baka wan pisi ten, Papa bigin preiki, a tron wan furuten dinari, èn a tan du a wroko dati teleki a dede na ini 1953.

Di mi mama ben yongu, a ben wani tron wan non, ma en papa nanga mama no ben wani. Biginbigin, mi ben e arki mi mama di no ben wani taki mi studeri Bijbel makandra nanga mi papa. Ma heri esi, mi bigin si fa Papa ben e kenki. A no ben e atibron so furu moro, a ben abi moro switifasi, èn moro vrede ben kon de na ini na osofamiri. Mi ben lobi a sani dati.

Na a srefi ten dati, mi miti Charles, wan man di ben abi a srefi yari leki mi èn di ben gebore na ini Brooklyn. En famiri ben de fu Sisilia tu, neleki mi famiri. A no langa baka dati wi meki mofo èn na ini 1931, di mi papa drai kon baka fu wan kongres fu Yehovah Kotoigi na ini Columbus, Ohio, dan mi nanga Charles trow. Na ini a srefi yari dati, wi umapikin Camille gebore. Di a dede, mi ben e firi brokosaka srefisrefi. Wan dei, Charles ben e krei, dan a taigi mi: „Camille no ben de yu meisje wawan, a ben de mi meisje tu. Grantangi, meki wi go doro nanga a libi, aladi wi e tan trowstu makandra.”

Wi e teki a waarheid fu Bijbel

Charles ben memre mi taki mi papa ben taki fu na opobaka howpu di a ben hori wan lezing na a beri fu Camille. „Yu e bribi trutru na ini na opobaka?”, mi aksi Charles.

A piki: „Iya!” „We, dan meki wi ondrosuku sortu tra sani Bijbel e taki fu na opobaka.”

A neti dati, mi no ben man sribi. Siksi yuru mamanten, fosi mi papa go na wroko, mi go na en èn mi taigi en taki mi nanga Charles wani studeri Bijbel. A ben breiti srefisrefi, dan a brasa mi. Mama, di ben de na bedi ete, ben yere mi nanga mi papa e taki. Dan a aksi mi san pasa. „Noti”, mi taki. „Mi nanga Charles bosroiti nomo fu studeri Bijbel.”

„Wi alamala musu studeri Bijbel”, mi mama taki. Na so, ala 11 sma fu wi osofamiri, dati wani taki den brada nanga sisa fu mi sosrefi, bigin studeri Bijbel.

A bijbelstudie ben e gi mi trowstu, èn safrisafri mi no ben e bruya èn sari so furu moro, ma na presi fu dati mi ben kon kisi howpu. Baka wan yari, na ini 1935, mi nanga Charles bigin prati den tru tori fu Bijbel nanga tra sma. Na ini februari 1937, wi ben de na a edekantoro na ini Brooklyn e arki wan Bijbel lezing di ben sori o prenspari a de fu teki dopu. Baka dati, wi go na wan hotel na ini a birti, èn drape wi teki dopu makandra nanga furu tra sma. A no soso fu di mi ben wani si mi umapikin baka, meki mi teki a bosroiti disi; mi ben wani dini wi Mekiman tu, fu di mi ben kon leri sabi en èn fu di mi ben kon lobi en.

Wi e go du furuten diniwroko

Mi ben kisi furu prisiri nanga blesi te mi ben e fruteri sma san mi leri, fu di furu sma na a ten dati ben e arki a Kownukondre boskopu èn ben e teki prati na a preikiwroko tu (Mateyus 9:37). Na ini 1941, mi nanga Charles tron pionier; dati na fa Yehovah Kotoigi e kari den furuten dinari fu den. A no langa baka dati, wi bai wan wagi di wi ben kan gebroiki leki oso. Charles tapu nanga a wroko fu en na a fabriki di wi osofamiri ben abi pe wi ben e meki langa bruku gi sma. A ben gi a wroko dati na mi brada Frank. Baka wan pisi ten, wi ben breiti di wi kisi boskopu taki wi tron spesrutu pionier. Na ini a bigin, wi ben e dini na ini New Yersey, èn bakaten den seni wi go na New York State.

Na ini 1946, di wi ben de na wan kongres na ini Baltimore, na Maryland, den taigi wi fu go na wan konmakandra pe wi ben o miti wan tu sma di ben e teki presi gi na organisâsi fu Yehovah Kotoigi. Drape wi miti Nathan H. Knorr nanga Milton G. Henschel. Den ben taki nanga wi fu a zendelingwroko, èn spesrutu fu a preikiwroko na ini Italiakondre. Den aksi wi fu go prakseri efu wi ben sa wani go na a Waktitoren Bijbelskoro Gilead.

„Go denki fu a tori”, na so den taigi wi, „dan kon taigi wi san unu bosroiti.” Baka di wi gowe libi a kantoro, mi nanga Charles luku makandra nomo, ne wantronso wi drai go baka na ini a kantoro. „Wi denki fu a tori kaba”, na so wi taki. „Wi de klariklari fu go na a Gileadskoro.” Tin dei na baka, wi ben de na ini a di fu seibi klas fu a Gileadskoro.

Noiti mi sa frigiti den mun di wi ben de na a skoro. A sani di ben naki wi ati trutru, na a pasensi nanga a lobi di den leriman ben e sori, di den ben e sreka wi gi den problema di ben sa kan miti wi te wi ben o go preiki na tra kondre. Baka di wi klari a skoro na ini yuli 1946, den seni wi fu go wroko wan pisi ten na ini New York City, pe furu Italiasma ben e libi. Dan a bigi dei doro! Tapu 25 yuni 1947, wi go na Italiakondre leki zendeling.

Wi e seti libi na a nyun tanpresi fu wi

Wi go na Italiakondre nanga wan sipi di sma ben e gebroiki fosi leki wan srudati-sipi. Baka 14 dei na tapu se, wi doro na a lanpe fu Genua, na Italiakondre. Na ini a foto a ben de fu si ete fa a di fu Tu Grontapufeti ben pori a foto disi, aladi a feti disi ben kaba tu yari na fesi. Fu eksempre, a lokopresi no ben abi fensre fu di bom ben sutu den panya. Na Genua, wi ben teki loko go na Milan, pe a bijkantoro nanga wan zendeling-oso ben de.

Baka a di fu Tu Grontapufeti, a libi ben muilek srefisrefi na ini Italiakondre. Den sma ben e du muiti fu bow ala sani baka, ma furu sma ben pôti srefisrefi. A no langa baka di wi doro, mi kon siki seryusu. Wan datra ben feni taki mi ati siki so te, taki a ben o moro bun fu drai go baka na Amerkankondre. Mi breiti taki a datra no ben abi leti. Now, baka 58 yari, mi e du mi wroko ete na ini Italiakondre.

Wi ben de na ini Italiakondre wan tu yari nomo, di den brada fu mi na Amerkankondre ben wani gi wi wan wagi. Ma Charles no ben wani, èn mi breiti taki a ben teki a bosroiti dati. Wi ben kon frustan taki nowan Kotoigi na ini Italiakondre ben abi wan wagi, èn Charles ben e si leki a ben o moro bun efu wi ben o libi tu leki den Kresten brada nanga sisa fu wi drape. Na ini 1961 fosi, wi bosroiti fu bai wan pikin wagi.

A fosi Kownukondre zaal na ini Milan, ben de wan kamra na ondro wan oso, èn a gron ben de fu santi. Nowan toilet no ben de na ini èn te alen ben e kon, a presi ben e sungu. Pikin moisimoisi ben e lonlon na ala sei tu. Tu peer nomo ben e gi wi leti te wi ben e hori konmakandra. Aladi a presi no ben de so moi, toku a ben e gi wi deki-ati fu si fa opregtisma ben e kon na den konmakandra èn fa den ben e go nanga wi na ini a preikiwroko te fu kaba.

Ondrofenitori na ini a zendelingwroko

Wan leisi wi gi wan man a buku Peace​—Can It Last? (Vrede​—A kan tan fu ala ten?) Di wi ben e waka gowe, en wefi, Santina, ben e waka kon nanga wan lo saka nanga sani di a ben bai. A ben e du fruferi pikinso, èn a ben taki dati a abi aiti umapikin fu sorgu, sobun a no abi nowan ten gi wi. Di mi go baka na Santina, en masra no ben de na oso, èn a ben e meki wan krosi. „Mi no abi ten fu arki”, a taki. „Èn wan tra sani, mi no sabi leisi tu.”

Mi begi Yehovah na ini mi ati, dan mi aksi en efu mi ben kan pai en fu meki wan empi gi mi masra. Baka tu wiki, mi kisi na empi, èn nanga yepi fu a buku „The Truth Shall Make You Free” („A waarheid sa meki yu kon fri”), mi bigin studeri Bijbel doronomo nanga na uma. Santina leri leisi, èn aladi en masra ben e gens en, toku a studeri go doro teleki a teki dopu. Feifi umapikin fu en tron Kotoigi, èn Santina yepi furu tra sma tu fu teki a waarheid fu Bijbel.

Na ini maart 1951, den seni wi go na Brescia, wan presi pe nowan Kotoigi ben de. Wi ben go makandra nanga tu tra zendeling, namku Ruth Cannon * nanga Loyce Callahan, di trow bakaten nanga Bill Wengert. Wi ben feni wan yuru-oso di abi ala sani na ini, ma baka tu mun, a sma di ben abi na oso taigi wi taki wi ben abi fu froisi na ini wán dei nomo. Fu di nowan tra Kotoigi ben e libi na ini a kontren dati, meki wi ben go na ini wan hotel, èn wi tan drape pikinmoro tu mun langa.

Wi no ben abi furu fu nyan. Mamanten wi ben e dringi kofi èn nyan wan sortu boru; bakadina wi ben e nyan froktu èn buskutu nanga kasi; na neti wi ben e nyan froktu èn buskutu nanga kasi sosrefi. Aladi wi ben abi en muilek, toku wi ben de koloku èn wi kisi furu blesi. Baka wan pisi ten, wi feni wan pikin kamra fu yuru, èn na ini 1952 na a Memrefesa fu a dede fu Krestes, 35 sma ben kon makandra na ini wan pikin kamra di wi ben e gebroiki leki Kownukondre zaal.

Fa wi du nanga den problema di miti wi

Na a ten dati, den kerki tiriman ben abi furu makti ete na ini a libimakandra. Fu eksempre, di wi ben e preiki na ini Brescia, wan priester ben gi wan tu boi deki-ati fu trowe ston na wi tapu. Ma toku, baka wan pisi ten 16 sma bigin studeri Bijbel nanga wi, èn a no teki langa fosi den tron Kotoigi. Èn suma ben de wan fu den Kotoigi disi? Wan fu den boi di ben taki dati a o trowe ston na wi tapu! Now a e dini leki owruman na ini wan fu den gemeente na ini Brescia. Na ini 1955, di wi gowe libi Brescia, 40 Kownukondre preikiman ben e teki prati na a preikiwroko.

Baka dati, wi go dini dri yari na Leghorn (Livorno), pe a moro bigi pisi fu den Kotoigi ben de umasma. Disi ben wani taki dati wi leki sisa ben musu du son sani na ini a gemeente, di brada gwenti fu du. Bakaten wi froisi go na Genua, a presi pe wi ben bigin preiki sowan 11 yari pasa. Na ini den 11 yari dati, wan gemeente ben seti drape. A Kownukondre zaal ben de na a fosi sodro fu a srefi oso pe wi ben e tan.

Di wi doro Genua, mi bigin studeri Bijbel nanga wan uma di ben abi wan masra di ben e boks fosi, èn a ben abi wan skoro pe sma ben kan go leri boks. Na uma ben go na fesi na yeye fasi èn heri esi a tron wan Kresten sisa fu wi. Ma en masra ben tan gens en fu wan langa pisi ten. Ne wan dei a bigin go nanga en wefi na den konmakandra. Ma na presi fu kon na ini a zaal, a ben e sidon na dorosei e arki. Bakaten di wi gowe libi Genua, wi yere taki a man disi ben aksi fu bigin nanga wan bijbelstudie. Baka wan pisi ten, a teki dopu èn a tron wan lobi-ati Kresten opziener. A ben tan getrow te na dede.

Mi ben e studeri Bijbel tu nanga wan uma di ben o trow nanga wan skowtu. Biginbigin a skowtu ben e du leki a wani sabi moro fu Bijbel, ma baka di den trow, a kenki. A ben e gens en wefi èn fu dati ede en wefi ben tapu nanga a studie. Bakaten di a wefi bigin studeri Bijbel baka, en masra pramisi fu du en ogri; a ben taki dati efu a ben si wi e studeri Bijbel ete wan leisi, a ben o sutu wi ala tu. Toku a wefi tan go na fesi na yeye fasi èn a tron wan dopu Kotoigi. A no de fu taki dati a skowtu no sutu wi noiti. Fu taki en leti, wan tu yari na baka, di mi ben de na wan bigi konmakandra na ini Genua, wan sma kon tanapu na mi baka, dan a tapu mi ai nanga en anu èn aksi efu mi sabi suma na en. Mi ai bigin lon watra di mi si taki na a masra fu na uma. Baka di a brasa mi, a taigi mi taki a srefi dei dati a ben teki dopu fu sori taki a gi en libi abra na Yehovah!

Fu 1964 te 1972, mi ben abi a grani fu go makandra nanga Charles te a e ben e fisiti difrenti gemeente fu tranga den na yeye fasi. Wi ben du a wroko disi na pikinmoro a heri noordsei fu Italiakondre; wi ben go na Piedmont, Lombardy, nanga Liguria. Baka dati, wi bigin pionier baka krosibei fu Florence èn bakaten na Vercelli. Na ini 1977, wán gemeente nomo ben de na Vercelli, ma di wi gowe na ini 1999, dri gemeente ben kon de drape. Na ini a yari dati mi tapu 91 yari, èn den brada ben gi wi a deki-ati fu froisi go na a zendeling-oso na ini Rome. A ben de wan moi pikin oso na ini wan birti pe dyugudyugu no ben de so furu.

Wan tra sari sani miti mi

Na ini maart 2002, Charles, di ben de gosontu ala ten, ben kon siki wantronso. A gosontu fu en ben e go na baka safrisafri, teleki a dede tapu 11 mei 2002. Na ini den 71 yari di wi ben trow, wi ben e trowstu makandra na ini sari ten, èn wi ben e prisiri makandra te wi ben e kisi blesi. A dede fu en ben hebi gi mi trutru.

Nofo tron te mi e denki Charles, dan mi e si en ete na ini en moi paki nanga wan ati di sma ben lobi weri na a pisi ten fu 1930. Mi e si èn yere ete fa a ben e lafu; wan sani di mi ben kon gwenti trutru. Tangi fu a yepi di Yehovah nanga den furu lobi-ati brada nanga sisa gi mi, meki mi no lasi-ati na ini a sari pisi ten dati. Mi e wakti fayafaya fu a ten doro te mi o si Charles baka.

Mi e go doro nanga mi diniwroko

Fu dini mi Mekiman na a moro prisiri sani di mi du na ini mi libi. Na ini ala den yari di pasa, ’mi tesi èn mi si taki Yehovah bun’ (Psalm 34:8). Mi si trutru taki a lobi mi èn taki a e sorgu gi mi. A tru taki mi lasi mi beibi, ma toku Yehovah gi mi furu manpikin nanga umapikin na yeye fasi na ini heri Italiakondre. Den meki mi ati èn Yehovah ati prisiri trutru.

A moro prisiri sani di mi lobi fu du ala ten, na fu fruteri sma fu a Mekiman fu mi. Dati meki mi e tan preiki go doro èn mi e tan studeri Bijbel nanga sma. Son tron a e hati mi taki mi no man du so furu moro fu di mi no de so gosontu moro. Ma mi sabi taki Yehovah sabi omeni mi man du, mi sabi taki a lobi mi, èn mi sabi taki a e warderi a wroko di mi man du gi en (Markus 12:42). Mi e meki ala muiti fu du san Psalm 146:2 e taki, namku: „Mi wani prèise Yehovah mi heri libi langa. Mi wani prei poku gi mi Gado, solanga mi de.” *

[Futuwortu]

^ paragraaf 5 Na ondrofenitori fu mi brada Angelo Catanzaro skrifi na ini De Wachttoren fu 15 yuli 1975, bladzijde 424-427.

^ paragraaf 28 Na ondrofenitori fu en skrifi na ini De Wachttoren fu 15 september 1971, bladzijde 569-572.

^ paragraaf 41 Sisa Benanti dede tapu 16 yuli 2005, aladi wi ben e sreka sani ete fu tyari na artikel disi kon na doro. A ben abi 96 yari.

[Prenki na tapu bladzijde 13]

Camille

[Prenki na tapu bladzijde 14]

A trowdei fu wi na ini 1931

[Prenki na tapu bladzijde 14]

Mama ben wani taki wi alamala musu studeri Bijbel, aladi a no ben wani sabi noti biginbigin

[Prenki na tapu bladzijde 15]

Nanga Brada Knorr, di wi klari a Gileadskoro na ini 1946

[Prenki na tapu bladzijde 17]

Nanga Charles, syatu fosi a dede