Yu na wan sma di e taki sondro fu frede?
Yu na wan sma di e taki sondro fu frede?
MORO leki siksi milyun sma na ini 235 kondre man du wan sani di Bijbel e taki fu en. Iya, den sma disi man taki fri, noso sondro fu frede (Filipisma 1:20; 1 Timoteyus 3:13; Hebrewsma 3:6; 1 Yohanes 3:21). Ma san den wortu disi e sori? San kan yepi wi fu taki na so wan fasi? Na sortu okasi wi kan taki fri sondro fu frede?
Wan wortubuku (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) e taki dati a Griki wortu di vertaal nanga „taki fri”, abi fu du nanga wan sma di e taki krin san a abi na prakseri èn di no e frede fu taki. Ma den wortu disi no abi fu du nanga a taki di wan sma e taki nomo. Den e sori tu taki so wan sma de seiker fu ensrefi, a abi deki-ati, èn a no e frede sma. Ma disi no wani taki dati a sma asranti noso grofu. „Un musu taki na wan switi fasi ala ten”, na so Bijbel e taki (Kolosesma 4:6). Wan sma di e taki fri, e hori den firi fu trawan na prakseri, ma a no e frede fu taki krin san a abi prakseri, awinsi a de na ini wan muilek situwâsi noso awinsi sma e suku fu tapu skreki gi en.
Ma a de so taki wi gebore nanga a deki-ati fu taki fri nanga trawan? Luku san na apostel Paulus skrifi gi den Kresten na ini Efeise. A ben skrifi: „Gado sori mi a no-frudini bun-ati disi, mi di de a moro pikinwan fu ala den santawan, so taki mi kan fruteri den trakondre sma a bun nyunsu di abi fu du nanga a kefalek bigi gudu fu Krestes.” Paulus ben taki tu dati „wi man taki fri èn wi man kon na fesi Gado nanga ala frutrow, fu di wi e bribi na ini Krestes” (Efeisesma 3:8-12). Sobun, fu man taki sondro fu frede, a no wan sani di wi abi fu wisrefi, ma wi e kisi en te wi abi wan banti nanga Yehovah Gado fu di wi e bribi na ini Yesus Krestes. Meki wi luku fa wi kan kisi a deki-ati fu man taki fri, èn fa wi kan du dati te wi e preiki, te wi e gi leri, èn te wi e begi.
San e yepi wi fu preiki sondro fu frede?
Yesus Krestes na a moro bun eksempre fu wan sma di no ben e frede fu taki. Fu di a ben de fayafaya, meki a gebroiki ibri okasi fu preiki. Efu a ben e rostu, efu a ben go nyan na wan sma oso, noso efu a ben de na pasi e waka, ala ten a ben e taki fu Gado Kownukondre. Awinsi sma ben e spotu en noso gens en, toku dati no ben tapu Yesus fu preiki. Na presi fu dati, a ben abi a deki-ati fu sori krin suma den falsi kerki fesiman fu en ten ben de Mateyus 23:13-36). Srefi di sma ben grabu en tyari go na fesi krutu, Yesus ben taki sondro fu frede.—Yohanes 18:6, 19, 20, 37.
trutru (Den apostel fu Yesus ben leri fu taki fri tu. Na a Paskafesa fu 33 G.T., Petrus no ben frede fu taki na fesi sowan 3000 sma. Ma soso wan syatu pisi ten na fesi, Petrus ben frede fu taki di wan uma-srafu kon si suma na en (Markus 14:66-71; Tori fu den Apostel 2:14, 29, 41). Petrus nanga Yohanes no ben frede di sma grabu den tyari go na den kerki fesiman. Sondro fu draidrai, den taki fri fu Yesus Krestes di ben kisi wan opobaka. Fu taki en leti, na fu di Petrus nanga Yohanes ben e taki so fri, meki den kerki fesiman kon si taki den man disi ben de nanga Yesus (Tori fu den Apostel 4:5-13). San meki taki den no ben frede fu taki?
Yesus ben pramisi den apostel fu en: „Te den e tyari unu go drape, dan un no musu broko un ede nanga fa unu o taki noso san unu o taki, bika na a ten dati unu o sabi san un musu taki; bika a no unu wawan e taki, ma a yeye fu un Tata e gi unu a krakti fu taki” (Mateyus 10:19, 20). Santa yeye ben yepi Petrus nanga den trawan fu no syen noso frede, èn disi meki taki den ben man taki fri. A srefi santa yeye disi di tranga trutru, kan yepi wi tu.
Yesus gi den bakaman fu en a wroko tu fu meki sma tron disipel. A ben man du disi, fu di en na a Sma di kisi „ala makti na ini hemel èn na grontapu”. Boiti dati ’a de nanga den’ (Mateyus 28:18-20). Fu di den fosi disipel ben sabi taki Yesus e horibaka gi den, meki den no ben frede te tirimakti ben wani dwengi den fu tapu nanga a preikiwroko fu den (Tori fu den Apostel 4:18-20; 5:28, 29). Te wi e hori disi na prakseri, dan wi kan kisi deki-ati tu.
Paulus ben taki fu wan tra sani di e meki taki wi man taki fri. A ben sori dati ’a taki di wan sma e taki sondro fu frede’, abi fu du nanga a howpu di a sma abi (2 Korentesma 3:12; Filipisma 1:20). Den Kresten ben abi so wan moi boskopu fu howpu, taki den no ben man hori en gi densrefi. Den ben musu fruteri trawan fu dati. Iya, a howpu di wi abi e meki taki wi no frede fu taki.—Hebrewsma 3:6.
Preiki sondro fu frede
Fa wi kan preiki sondro fu frede, srefi na ini muilek situwâsi? Luku na eksempre fu Paulus. Di a ben de wan strafuman na ini Rome, a ben aksi den Kresten brada nanga sisa fu en fu begi gi en, so taki ’a ben man taki te a ben o opo en mofo, èn so taki a ben kan taki sondro fu frede, soleki fa a musu taki’ (Efeisesma 6:19, 20). Den begi fu den tra Kresten yepi? Iya! Paulus ben de na strafu-oso, ma toku a tan ’fruteri sma fu a kownukondre fu Gado, èn noti no ben tapu en fu taki fri’.—Tori fu den Apostel 28:30, 31.
Te wi e gebroiki ibri okasi fu gi kotoigi na wrokope, na skoro, noso te wi de na pasi, dan wi e sori taki wi abi a deki-ati fu taki fri nanga sma. Te wi e syensyen, te wi e frede san sma o taigi wi, noso te wi e tweifri efu wi o man taki bun, dan dati kan meki taki wi no o taki fri nanga sma. Na apostel Paulus na wan moi eksempre fu disi tu. A ben skrifi: „Wi Gado gi wi deki-ati fu fruteri unu a bun nyunsu fu Gado, aladi a ben muilek srefisrefi gi wi” (1 Tesalonikasma 2:2). Na fu di Paulus ben e frutrow tapu Yehovah, meki a ben kisi a krakti fu du sani di ensrefi no ben o man du noiti.
Begi ben yepi wan uma di nen Sherry, fu kisi a deki-ati fu preiki di a ben kisi na okasi fu du dati. Wan dei di a ben e wakti en masra, a si wan uma e wakti tu. A e fruteri: „Mi ben e senwe srefisrefi, ma dan mi begi Yehovah fu gi mi deki-ati.” Di Sherry go na a uma, dan wan fesiman fu wan Baptist-kerki kon. Sherry no ben fruwakti fu miti wan kerki fesiman. Ma di a begi baka, a kisi a deki-ati fu preiki. A gi na uma wan tu buku èn a meki mofo fu go baka na en. Te wi e gebroiki ibri okasi fu preiki, dan wi kan de seiker taki wi sa man taki fri te wi e frutrow tapu Yehovah.
Taki fri te yu e gi leri
Te wi e gi leri, a de prenspari srefisrefi fu taki fri. Te Bijbel e fruteri fu „den sma di e du a diniwroko fu den na wan bun fasi” na ini a gemeente, dan a e taki: ’Den e meki taki trawan e kisi lespeki gi den, èn den man taki fri fu a bribi di abi fu du nanga Krestes Yesus’ (1 Timoteyus 3:13). Den man taki fri fu di densrefi e du san den e leri sma. A sani disi e kibri a gemeente èn a e meki a gemeente kon tranga.
Efu wi e taki fri te wi e gi leri, dan sma o wani arki wi moro èn nofo tron den o teki a rai di wi e gi den. Te wi e taigi sma san den musu du, ma wisrefi no e du dati, dan wi no de wan bun eksempre gi den èn kande den no o arki wi. Ma efu wi e du san wi e leri den, dan den e si fa a leri abi krakti tapu wi libi èn na so den e kisi deki-ati fu du a srefi tu. Fu di lepi Kresten man taki fri nanga trawan, meki den man ’tyari trawan na tapu a reti pasi baka’, fosi wan problema kon moro bigi (Galasiasma 6:1). Ma efu wan sma no de wan bun eksempre, dan a kan draidrai fu gi wan trawan rai, fu di a e denki kande taki a no abi a reti fu du dati. Te wan sma e draidrai fu gi wan trawan rai te dati de fanowdu, dan disi kan tyari bigi problema kon.
Te wi e taki fri, dan disi no wani taki dati wi musu krutu sma, noso dati wi musu hori nomonomo na wi eigi denki. Paulus ben gi Fileimon rai ’fu di a ben abi lobi’ (Fileimon 8, 9). Soleki fa a sori, dan Paulus ben abi bun bakapisi di a ben taki na so wan fasi. Iya, lobi musu meki taki wan owruman gi wan sma rai.
Te wan sma musu gi wan trawan rai, dan a de tumusi prenspari fu taki fri. Ma na tra okasi a de prenspari fu du disi tu. Paulus ben skrifi a gemeente na ini Korente: „Mi man taki fri nanga unu. Mi e meki bigi srefisrefi fu unu” (2 Korentesma 7:4). Paulus ben lobi fu prèise en Kresten brada nanga sisa te den ben du bun. Fu di a ben lobi den, meki a ben e si den bun fasi di den ben abi, aladi a ben sabi taki den ben abi den fowtu tu. Na so den disiten Kresten gemeente e kon moro tranga tu te den owruman lobi fu prèise den brada nanga sisa fu den èn te den e gi den deki-ati.
Ala Kresten musu man taki fri efu den wani gi bun leri. Sherry, di wi ben taki fu en kaba, ben wani gi den pikin fu en deki-ati fu preiki na skoro. A e taki: „Aladi mi gro kon bigi na ini a waarheid, toku noiti mi no ben gwenti fu preiki na skoro. Èn nofo tron mi no e gi kotoigi te mi e kisi na okasi fu du dati. Ne mi aksi misrefi: ’Sortu eksempre mi e gi mi pikin?’” Disi ben meki taki Sherry go du
moro muiti fu gi kotoigi te a kisi na okasi fu du dati.Iya, sma e si san wi e du èn den e si tu te wi no e du san wi e leri trawan. Fu dati ede, meki wi du muiti fu du san wi e leri trawan, bika na so fasi wi o man taki fri nanga sma.
Taki fri te yu e begi
Spesrutu te wi e taki nanga Yehovah na ini begi, a de prenspari fu taki fri. Wi no abi fu frede fu fruteri Yehovah san de na ini wi ati, èn wi kan abi na overtoigi taki a e yere wi èn taki a o piki wi. Dati meki wi abi wan krosibei banti nanga wi hemel Tata. Noiti wi no musu frede fu taki nanga Yehovah soso fu di wi denki taki wi no warti nofo. Fa a de te wi no man taigi Gado san de na ini wi ati, fu di wan fowtu noso wan sondu di wi du e gi wi konsensi fonfon? Wi o man taki fri ete nanga a Moro Hei Tiriman?
Now Yesus abi wan hei posisi leki Granpriester, èn dati e gi wi moro overtoigi taki wi man taki fri nanga Gado na ini begi. Na Hebrewsma 4:15, 16 wi e leisi: „Wi no abi wan granpriester di no man frustan den swakifasi fu wi, ma wi abi wan granpriester di kisi tesi na ala fasi neleki wi, ma en no ben abi sondu. Fu dati ede, meki wi go na fesi a kownusturu fu Gado di e sori wi no-frudini bun-ati, èn meki wi taki nanga en sondro fu frede, so taki a kan abi sari-ati nanga wi èn a kan sori wi no-frudini bun-ati fu yepi wi na a yoisti ten.” Iya, disi na a wini di wi e kisi fu di Yesus dede èn fu di a tron Granpriester.
Te wi e du ala muiti fu gi yesi na Yehovah, dan wi kan bribi trutru taki a sa arki wi èn taki a sa piki wi. Na apostel Yohanes ben skrifi: „Un lobiwan, efu wi ati no e krutu wi, dan wi kan taki fri nanga Gado. Awansi san wi e aksi, na dati wi e kisi fu en, bika wi e hori wisrefi na den komando fu en, èn wi e du den sani di e prisiri en.”—1 Yohanes 3:21, 22.
Te wi e taki fri nanga Yehovah na ini begi, dan wi kan fruteri en ala sani. Wi kan fruteri Yehovah san e meki wi frede, san e gi wi broko-ede, èn san e meki wi bruya, èn wi kan abi na overtoigi taki a o arki wi ala ten te wi e begi nanga wi heri ati. Efu wi du wan seryusu sondu, ma wi abi berow trutru, dan konsensi fonfon no musu tapu wi fu taki nanga Gado na ini begi.
A taki di wi man taki sondro fu frede, na wan presenti di warti srefisrefi. Te wi e du disi, dan wi kan gi Gado glori te wi e preiki èn te wi e gi sma leri. Boiti dati, wi man kisi wan moro bun banti nanga Gado te wi e taki nanga en na ini begi. Meki wi ’tan taki sondro fu frede, fu di wi o kisi wan bigi pai fu dati’, namku têgo libi.—Hebrewsma 10:35.
[Prenki na tapu bladzijde 13]
Na apostel Paulus no ben e frede fu taki
[Prenki na tapu bladzijde 15]
Efu wi wani gi sma bun leri, dan wi musu taki fri
[Prenki na tapu bladzijde 16]
A de prenspari fu taki fri te wi e begi