Go na content

Go na table of contents

’Soleki fa a e pasa na hemel, na so a musu pasa na grontapu’

’Soleki fa a e pasa na hemel, na so a musu pasa na grontapu’

’Soleki fa a e pasa na hemel, na so a musu pasa na grontapu’

„A Lomsu bribi e taki dati den fo sani di tan abra gi libisma, na: Dede, Krutu, Hel, noso Hemel.”—Catholicism, di George Brantl skrifi.

LUKU taki grontapu no kari leki wan fu den sani di tan abra gi libisma. Dati no de fu fruwondru kwetikweti, bika a Lomsu Kerki, èn sosrefi wan tu tra kerki, e bribi taki wan dei grontapu sa kisi pori. Wan wortubuku e tyari a sani disi kon na krin nanga yepi fu wan pisi tori di nen „A kaba fu grontapu”. A buku e taki: „A Lomsu Kerki e bribi èn e leri taki a disiten grontapu, soleki fa Gado meki en èn soleki fa a de now, no sa tan fu têgo” (Dictionnaire de Théologie Catholique). No so langa pasa, a Lomsu Kerki leri den sma di wani tron memre taki: „A grontapu fu wi . . . sa kisi pori seiker.” Ma efu a grontapu fu wi o kisi pori, dan fa a de nanga den pramisi di Bijbel e gi taki grontapu sa tron wan paradijs?

Bijbel e taki krin dati grontapu o tron wan paradijs na ini a ten di e kon. Fu eksempre, a profeiti Yesaya ben taki fu grontapu nanga den sma di o libi na tapu: „Den sa bow oso trutru èn libi na ini, èn den sa prani droifidyari trutru èn nyan fu den froktu fu den. Den no sa bow dan wan tra sma e go libi na ini; den no sa prani dan wan tra sma e go nyan fu en. Bika den dei fu mi pipel sa de leki den dei fu wan bon; èn den sma di mi kari sa nyan bun dorodoro fu a wroko fu den eigi anu” (Yesaya 65:21, 22). Gado ben pramisi den Dyu den sani disi, èn den ben de seiker taki a Pramisi Kondre, iya, taki a heri grontapu, o tron wan paradijs wan dei, èn libisma sa nyan bun fu en fu têgo.

Psalm 37 e sori taki a howpu disi tru. „Den safri-atisma srefi sa kisi grontapu” (Psalm 37:11). A vers disi no e taki dati a pipel Israel o go libi baka na ini a Pramisi Kondre fu wan pisi ten nomo. A srefi psalm e sori krin: „Den regtfardikisma srefi sa abi grontapu leki a gudu fu den, èn den sa libi na tapu fu têgo” (Psalm 37:29). * Luku taki a psalm disi e taki dati „den safri-atisma” sa kisi têgo libi na grontapu. Na ini wan Fransi Bijbel, wan tu sani skrifi di e taki dati a wortu „safri-atisma” „abi fu du nanga moro sani leki san skrifi na ini den vertaling. A wortu disi abi fu du sosrefi nanga den mofinawan, den wan di e pina, noso di e kisi frufolgu fu Yahweh [Yehovah] ede, èn den wan di e saka densrefi nanga den heri ati na ondro Gado.”

Na grontapu noso na hemel?

Na ini a Bergitaki, Yesus ben pramisi wan srefi sortu sani di e meki wi prakseri den tekst di kari na tapusei. A ben pramisi: „Koloku fu den safri-ati sma, bika den o kisi grontapu” (Mateyus 5:5). A tekst disi e sori baka, taki den getrow-wan o kisi grontapu fu têgo. Ma Yesus ben sori den apostel fu en krin taki a ben e sreka wan presi gi den „na ini na oso fu [en] Tata”, èn taki den ben o de na hemel makandra nanga en (Yohanes 14:1, 2; Lukas 12:32; 1 Petrus 1:3, 4). Sobun, san den pramisi wani taki di e sori taki sma sa kisi blesi na grontapu? Wi kan bribi den pramisi dati ete, èn suma sa kisi den blesi dati?

Difrenti Bijbel sabiman e taki dati a wortu „grontapu”, di Yesus gebroiki na ini a Bergitaki fu en, èn di de fu feni na ini Psalm 37 srefi, no abi fu du nanga a trutru grontapu. Na ini a buku Bible de Glaire, F. Vigouroux, ben skrifi taki den vers disi „e prenki hemel èn sosrefi a Kerki”. Soleki fa M. Lagrange, wan Fransi ondrosukuman fu Bijbel e taki, dan a pramisi disi, „no wani taki dati den safri-atisma sa kisi grontapu di den e libi na tapu, awansi efu dati de na ini a disiten sistema, noso na ini wan moro volmaakti grontapu sistema. Na presi fu dati, a pramisi disi wani taki dati den sa kisi wan presi, awansi pe dati o de, èn a presi disi na a kownukondre fu hemel.” Wan tra Bijbel ondrosukuman, e taki dati a pramisi disi „di abi fu du nanga sani na grontapu, e prenki hemel”. Trawan baka e taki dati „a pramisi kondre Kanan, e prenki a tanpe fu wi na tapusei, namku a kownukondre fu Gado, di den safri-atisma sa kisi. Na dati a pramisi wani taki tu na ini Psalm 37 èn na tra pisi fu Bijbel.” Ma wi musu de gaw fu taki dati a pramisi fu Gado no abi noti fu du nanga a trutru grontapu?

Wan têgo prakseri gi grontapu

Na a bigin, grontapu ben abi furu fu du nanga a prakseri di Gado abi gi libisma. „Den hemel na fu Yehovah, ma grontapu a gi na den manpikin fu libisma”, na so a psalm skrifiman ben skrifi (Psalm 115:16). Sobun, a prakseri di Gado ben abi na a bigin gi libisma, no ben abi fu du nanga hemel, ma nanga grontapu. Yehovah gi a fosi libisma trowpaar a komando fu meki a dyari fu Eden kon moro bigi teleki a heri grontapu ben kon de so moi (Genesis 1:28). A prakseri disi di a ben abi no ben de fu wan pisi ten nomo. Yehovah e sori krin na ini en Wortu taki grontapu sa tan fu têgo: „Wan geslakti e go, èn wan geslakti e kon; ma grontapu e tan srefi te ten di no skotu.”—Preikiman 1:4; 1 Kroniki 16:30; Yesaya 45:18.

Den pramisi fu Gado e kon tru ala ten, bika en na a Moro Heiwan, èn a e gi wi a dyaranti taki den sa kon tru. Bijbel e taki fa a watra di e fadon komoto na hemel e opo go baka na hemel te fu kaba, èn a e agersi a sani dati nanga den pramisi fu Gado di e kon tru ala ten. A skrifiman e taki: „Bika neleki fa na alen, nanga a snew, e saka kon fu hemel èn no e drai go baka na a presi dati, boiti efu trutru a e nati grontapu èn e meki a gi froktu èn e meki a sproiti, . . . na so a sa de tu nanga a wortu [a wortu fu Gado] di e komoto na ini mi mofo. A no sa drai kon baka na mi sondro fu du wan sani, ma seiker a sa du a sani di mi wani, èn trutru a sa du a sani di mi seni en fu go du” (Yesaya 55:10, 11). Gado e pramisi libisma sani. Awansi wan pisi ten e pasa fosi den pramisi kon tru, toku den sa kon tru seiker. Te den pramisi fu Yehovah kon tru soifri soleki fa a ben taki, dan den sa „drai kon baka” na en.

A no de fu taki dati Yehovah ben „wani” meki grontapu gi libisma. Na a kaba fu a di fu siksi dei di Gado ben e meki sani, a taki dati ala sani ben de „heri bun” (Genesis 1:31). Wan fu den sani di Gado abi na prakseri, na fu kenki grontapu kon tron wan paradijs di o tan fu têgo, ma a sani dati no pasa ete. Ma toku, den pramisi fu Gado ’no sa drai kon baka na en sondro fu du wan sani’. Ala den pramisi di abi fu du nanga volmaakti libi na grontapu, pe libisma sa libi fu têgo na ini vrede èn pe sani sa waka bun gi den, sa kon tru.—Psalm 135:6; Yesaya 46:10.

A pramisi fu Gado sa kon tru seiker

A sondu fu wi fosi papa nanga mama, Adam nanga Eva, meki taki a prakseri di Gado ben abi na a bigin fu kenki grontapu kon tron wan paradijs, no kon tru, ma dati no ben o tan so. Baka di Adam nanga Eva trangayesi Gado, dan A puru den na ini a dyari. Na so den lasi a grani fu abi wan prati na ini a kontru fu a prakseri di Gado abi fu meki volmaakti libisma libi na ini wan paradijs grontapu. Ma toku Gado seti sani fu meki a prakseri fu en kon tru. San a du?—Genesis 3:17-19, 23.

Wi kan agersi a situwâsi na ini Eden nanga a di fu wan man di e bigin bow wan oso na tapu wan pisi gron di de heri bun. Syatu baka di a poti a fondamenti fu na oso, wan sma e kon pori en. A man no e libi a wroko so, ma a e sorgu taki na oso e kaba bow trutru. Awansi a sani disi o kostu en moro moni, toku tweifri no de taki a o kaba a wroko di a ben abi na prakseri fu du na ini a bigin.

Na so Gado ben seti sani fu sorgu taki a prakseri fu en kon tru. Syatu baka di wi fosi papa nanga mama sondu, Gado gi den bakapikin fu den wan howpu, namku taki wan „manpikin” ben o tyari wan kaba kon na a pori di Adam nanga Eva tyari kon. A fosi kontru fu a profeititori disi, na Yesus, a moro prenspari Manpikin fu Gado, di ben kon na grontapu èn ben gi en libi leki wan srakti-ofrandi fu bai libisma baka (Galasiasma 3:16; Mateyus 20:28). Te Yesus ben kisi wan opobaka na hemel, dan a ben o tron a Kownu fu a Kownukondre. Leki a fosi kontru fu a profeititori, Yesus na a safri-atisma di e kisi grontapu makandra nanga den getrow-wan di a teki èn di kisi wan opobaka na hemel fu tiri makandra nanga en na ini a Kownukondre disi (Psalm 2:6-9). Te fu kaba, a tirimakti disi sa tiri grontapu so taki a prakseri di Gado ben abi na a bigin sa kontru, èn so taki a grontapu sa kenki kon tron wan paradijs. A kisi di milyunmilyun safri-atisma sa „kisi grontapu”, wani taki dati den sa kisi wini fu a tiri fu Yesus Krestes nanga den kompe tiriman fu en di e tiri a Kownukondre disi.—Genesis 3:15; Danièl 2:44; Tori fu den Apostel 2:32, 33; Openbaring 20:5, 6.

’Soleki fa a e pasa na hemel, na so a musu pasa na grontapu’

Na ini a fisyun di Paulus ben si, a ben taki fu a frulusu disi di abi fu du nanga tu presi, namku hemel nanga grontapu. A ben si kownu e sidon na tapu kownusturu, èn den ben teki puru na mindri den getrow disipel fu Krestes. Bijbel e taki krin dati den sma disi di o wroko makandra nanga Krestes, „o tiri grontapu leki kownu” (Openbaring 5:9, 10). Luku den tu pisi fu a kontru fu Gado en prakseri: Grontapu sa meki kon bun baka na ondro a tiri fu Yesus Krestes nanga den kompe tiriman di e tiri a hemel Kownukondre. Ala den sani disi di Gado seti, o meki taki te fu kaba grontapu sa kenki kon tron wan Paradijs soleki fa Gado ben wani dati na a bigin.

Di Yesus ben leri en disipel fu begi, a taigi den fu begi taki a wani fu Gado e pasa „na grontapu soleki fa a e pasa na hemel” (Mateyus 6:9, 10). A ben o taigi den dati efu grontapu ben o kisi pori, noso efu grontapu ben e prenki hemel nomo? A ben o taigi den dati efu ala den regtfardikiwan ben o go na hemel? Bijbel e sori wi krin san na a wani fu Gado, èn wi kan leisi dati bigin fu den tori di e taki fa Gado ben meki sani, te go miti den fisyun na ini a buku Openbaring. Grontapu o tron wan paradijs, soifri soleki fa Gado abi na prakseri. Disi na a sani di Gado e pramisi taki a o du. Den getrowsma na grontapu e begi taki a sani dati di Gado wani e kon tru.

Sensi a bigin, a Mekiman, namku a Gado ’di no e kenki’, abi na prakseri fu meki libisma libi fu têgo na grontapu (Maleaki 3:6; Yohanes 17:3; Yakobus 1:17). Moro leki wán hondro yari kaba, a tijdschrift A Waktitoren, ben fruklari den tu pisi disi fu a kontru fu a prakseri fu Gado. Disi e meki taki wi man frustan den pramisi na ini Bijbel di e taki dati grontapu sa meki kon bun baka. Wi e gi yu a kari fu ondrosuku a tori disi moro fara. Yu sa feni yepi te yu abi wan takimakandra nanga Yehovah Kotoigi, noso te yu meki kontakti nanga den sma di tyari a tijdschrift disi kon na doro.

[Futuwortu]

^ paragraaf 5 Aladi a Hebrew wortu ’eʹrets vertaal na ini furu Bijbel leki „kondre” na presi fu „grontapu”, toku nowan reide de fu taki dati a wortu ’eʹrets na ini Psalm 37:11, 29 wani taki a kondre nomo di a pipel Israel ben kisi. Na ini a buku Old Testament Word Studies, di William Wilson skrifi, a wortu ’eʹrets wani taki „a heri grontapu, namku den pisi pe sma e libi, èn sosrefi den pisi pe sma no e libi. Te tra wortu gebroiki makandra nanga a wortu disi fu taki fu wan spesrutu sani, dan a abi fu du nanga wan pisi fu grontapu, noso wan pisi fu wan kondre.” Sobun, a Hebrew wortu disi moro furu wani taki a grontapu fu wi.—Luku De Wachttoren fu 1 yanuari 1986, bladzijde 31.

[Prenki na tapu bladzijde 4]

Bijbel e taki krin dati wan Paradijs o de na grontapu na ini a ten di e kon

[Prenki na tapu bladzijde 7]

Yesus ben o leri wi a Wi Tata begi efu grontapu o kisi pori?