Go na content

Go na table of contents

A muiti di sma e du fu libi fu têgo

A muiti di sma e du fu libi fu têgo

A muiti di sma e du fu libi fu têgo

SENSI owruten, libisma e angri fu libi fu têgo. Ma toku den no man du noti fu libi fu têgo. Te nanga now sma e dede. Ma no so langa ete, datra ondrosuku sani di bigin gi sma a howpu taki wan fasi de trutru fu meki sma libi moro langa. Luku san difrenti sabiman ondrosuku.

Sabiman di e ondrosuku libisani, e luku fa wan enzym na ini den cel fu libisma, di nen telomerase, e wroko. Den kon si taki baka wan pisi ten a skin no e meki nyun cel moro. Dati meki den e pruberi fu meki a libisma skin tan meki nyun cel. Sabiman sabi taki a skin e puru den owru cel di no bun moro èn taki a e meki nyun cel na presi fu den cel dati. Fu taki en leti, pikinmoro a heri skin fu wan sma e kenki wan tu leisi na ini en libi. Ondrosukuman e taki dati efu den kan sorgu taki a skin e tan meki nyun cel, dan „ibri tron a libisma skin ben o man kon nyun baka, èn dati ben kan go doro gi wan langa pisi ten, iya, fu têgo srefi”.

Wan tra grupu sabiman de di e ondrosuku fa den kan meki nyun lefre, niri, ati, nanga den sortu sani disi fu a libisma skin. A no ala sma e horibaka gi na ondrosuku disi. Ma soleki fa den sabiman e taki, dan den kan meki nyun lefre, nyun niri, nanga nyun ati di den kan poti gi wan sma sondro taki a skin e kisi problema nanga dati. Fu man du disi, dan den kan gebroiki den cel fu a sikisma srefi.

Wan tra grupu sabiman e taki dati wan ten o kon pe datra o man poti pikinpikin robot na ini den brudu-titei fu wan sma. Soleki fa den e taki, dan den robot disi o man feni kanker cel nanga takru bakteria èn kiri den. Son sma e bribi taki den pikinpikin robot disi èn den sani di den e du fu dresi den cel, o man yepi a libisma skin te fu kaba fu man dresi ensrefi fu têgo.

Wan tra grupu ondrosukuman de di e poti dedesma skin na ini ijs. Den abi na prakseri fu kibri den dedeskin disi teleki den datra feni wan fasi fu dresi siki, fu meki sma kon yongu baka, fu gi dedesma libi baka, èn fu meki den kon gosontu. Wan tijdschrift e taki dati „disi na wan fasi fa sma na ini a ten disi e kibri dedeskin so taki den no pori, neleki fa den Egeptesma ben e du dati” (American Journal of Geriatric Psychiatry).

Libisma de klariklari fu du iniwan sani fu man libi fu têgo. Disi e sori o tranga a de gi sma fu bribi taki dede na a kaba fu libi. A de so trutru taki libisma man libi fu têgo? San Bijbel e taki fu a tori disi? A tra artikel o gi piki tapu den aksi disi.