„Un pikin, gi yesi na un papa nanga mama”

„Un pikin, gi yesi na un papa nanga mama soleki fa Masra wani, bika disi de regtfardiki.”—EFEISESMA 6:1.

1. Fa yu kan kisi kibri te yu e gi yesi?

KANDE na fu di wi gi yesi meki wi de na libi now, aladi trawan no de na libi fu di den no gi yesi. Ma na san wi musu gi yesi? Wi musu gi yesi na warskow. Fu eksempre, fu di wi meki na „wan tumusi fruwondru fasi”, meki wi kan sabi efu wan sani kan du wi ogri (Psalm 139:14). Wi e si dungru wolku, èn wi e yere dondru e bari. Ne a faya di e koti na loktu e frede wi srefisrefi. Den sani disi e sori taki wan sibibusi o kon, èn gi den sma di sabi sortu ogri kan pasa, disi na wan warskow taki den musu go suku kibri, fu di sma kan lasi den libi na ini den sortu situwâsi disi.

2. Fu san ede pikin-nengre musu kisi warskow, èn fu san ede den musu gi yesi na den papa nanga mama?

² Un yonguwan musu kon sabi sortu ogri kan miti unu, èn un papa nanga mama abi a frantwortu fu warskow unu gi den sani dati. Kande yu kan memre taki den ben taigi yu: „No fasi na onfu, a o bron yu.” „No go na ini a watra, yu o dede.” „Luku bun fosi yu abra a strati.” A de wan sari sani taki pikin-nengre kisi mankeri, noso taki den dede srefi fu di den no gi yesi. A „de regtfardiki” fu gi yesi na un papa nanga mama, iya, a fiti fu du dati. A de wan koni sani tu fu du dati (Odo 8:33). Wan tra bijbeltekst e taki dati a sani disi „e plisi” wi Masra Yesus Krestes. Iya, Gado e gi unu a komando fu gi yesi na un papa nanga mama.—Kolosesma 3:20; 1 Korentesma 8:6.

Yu sa tan kisi wini te yu e gi yesi

3. San „a trutru libi” wani taki gi furu fu wi, èn fa pikin-nengre kan kisi a libi dati?

³ Te yu e gi yesi na yu papa nanga mama, dan dati e kibri ’a libi di yu e libi now’, ma a sa meki tu taki yu kisi libi „na ini a ten di e kon”, iya, yu sa kisi „a trutru libi” (1 Timoteyus 4:8; 6:19). Gi furu fu wi, a trutru libi wani taki têgo libi na ini a nyun grontapu fu Gado, di a pramisi den sma di e tan gi yesi na den komando fu en. Wan fu den prenspari komando disi e taki: „’Lespeki yu papa nanga yu mama”; disi na a fosi komando pe Gado e pramisi: „Dan a sa go bun nanga yu èn yu kan tan langa ten na grontapu.’” Sobun, te yu e gi yesi na yu papa nanga mama, dan yu sa de koloku. Iya, yu sa abi a dyaranti taki sani sa waka bun gi yu na ini a ten di e kon, èn yu sa de wan fu den sma di sa kisi têgo libi na ini wan paradijs na grontapu!—Efeisesma 6:2, 3.

4. Fa pikin-nengre kan gi grani na Gado èn fa den e kisi wini leki bakapisi fu dati?

⁴ Te yu e lespeki yu papa nanga mama fu di yu e gi yesi na den, dan yu e lespeki Gado tu, fu di en na a sma di e taki dati yu musu gi yesi na den. Boiti dati, yu sa kisi wini. Bijbel e taki: „Mi, Yehovah, na yu Gado, a Sma di e leri yu fu tyari wini kon gi yusrefi” (Yesaya 48:17; 1 Yohanes 5:3). Na sortu fasi yu sa kisi wini te yu e gi yesi? Yu papa nanga mama sa de koloku. A no de fu taki dati den sa sori na difrenti fasi taki den breiti nanga yu, èn na so yu sa de moro koloku (Odo 23:22-25). Ma san de moro prenspari, na taki te yu e gi yesi, dan dati sa gi yu hemel Tata prisiri, èn a sa gi yu tumusi moi blesi! Meki wi go luku fa Yehovah ben blesi èn kibri Yesus, di ben taki fu ensrefi: „Ala ten mi e du san e plisi en.”—Yohanes 8:29.

 Yesus ben de wan bun wrokoman

5. Sortu reide wi abi fu bribi taki Yesus ben de wan bun wrokoman?

⁵ Yesus ben de a fosi pikin fu en mama, Maria. En kwekipapa Yosef, ben de wan temreman. Yesus ben tron wan temreman tu, èn soleki fa a sori dan a ben leri a wroko dati fu Yosef (Mateyus 13:55; Markus 6:3; Lukas 1:26-31). Fa yu denki taki Yesus ben e du a temreman-wroko fu en? Fosi en mama kon de nanga bere fu en na wan wondru fasi, a ben de na hemel èn a ben de leki a sma di e prenki koni. Na a ten dati a taki: „Mi tron wan tumusi bun wrokoman na [Gado] sei, èn mi tron a wan di a ben lobi trutru ibri dei.” Gado ben feni Yesus bun, fu di a ben de wan tumusi bun wrokoman na hemel. Yu denki taki di Yesus ben de wan yongu boi na grontapu, dan a ben e meki tranga muiti sosrefi fu du a temreman-wroko fu en bun?—Odo 8:30; Kolosesma 1:15, 16.

6. (a) Fu san ede yu denki taki Yesus ben musu du osowroko di a ben pikin? (b) San pikin-nengre kan leri fu Yesus?

⁶ Bijbel e taki dati pikin-nengre fu a ten dati ben gwenti fu prei, èn a no de fu taki dati Yesus ben e du dati tu son leisi di a ben pikin (Sakaria 8:5; Mateyus 11:16, 17). Ma fu di Yesus ben de a moro owru pikin na ini wan bigi osofamiri di ben pôti, meki a ben musu de so taki boiti a temreman-wroko di a ben leri fu Yosef, a ben e du osowroko tu. Bakaten, a tron wan preikiman èn a du a diniwroko fu en fayafaya, sondro taki a pruberi fu meki a libi moro makriki gi ensrefi (Lukas 9:58; Yohanes 5:17). San yu kan leri fu Yesus? Yu papa nanga mama e aksi yu fu krin yu kamra noso fu du tra osowroko? Den e gi yu deki-ati fu teki prati na a anbegi fu Gado, iya, den e taigi yu fu go na den Kresten konmakandra èn fu fruteri trawan fu a bribi fu yu? San yu denki a boi Yesus ben o du te en papa nanga mama ben o aksi en den sani disi?

A ben de wan fayafaya bijbelstudenti èn wan bun leriman

7. (a) Suma ben kan de den sma di Yesus ben go nanga den na a Paskafesa? (b) Pe Yesus ben de di den trawan ben e drai go baka na oso, èn san a ben du drape?

⁷ Ala boi nanga mansma na ini wan Dyu osofamiri ben musu go anbegi Yehovah na a tempel te den dri Dyu fesa ben e hori (Deuteronomium 16:16). Di Yesus ben abi 12 yari, dan a kan taki en heri famiri go na Yerusalem gi a Paskafesa. Kande den afu brada nanga sisa fu en ben go tu. Ma a kan taki Salome, di ben de a sisa fu Maria kande, ben go tu makandra nanga en masra, Sebedeyus, èn den boi fu den, Yakobus nanga Yohanes, di tron apostel bakaten (Mateyus 4:20, 21; 13:54-56; 27:56;  Markus 15:40; Yohanes 19:25). * Di den ben e drai go baka na oso, dan a kan taki Yosef nanga Maria ben denki taki Yesus ben de nanga famiriman, èn fu dati ede den no si wantewante taki Yesus no ben de nanga den. Dri dei baka dati, di Maria nanga Yosef feni Yesus te fu kaba, dan a ben de na ini a tempel pe a ben „e sidon na mindri den leriman, e arki den èn e poti aksi gi den”.—Lukas 2:44-46.

8. San Yesus ben du na ini a tempel, èn fu san ede sma ben e fruwondru?

⁸ Na sortu fasi Yesus ben „e poti aksi” gi den leriman? Kande den aksi di a ben poti no ben de fu kon sabi sani nomo. A Griki wortu di gebroiki dyaso ben kan abi fu du nanga den sortu aksi di sma e poti gi trawan na ini wan krutu afersi, èn fu dati ede a kan taki a ben e aksi sma sani fu kon sabi efu den sani di den ben e taki ben tru. Iya, srefi di Yesus ben de wan yonguyongu boi, a ben de wan bun bijbelstudenti di ben meki bigi kerki leriman fruwondru! Bijbel e taki: „Ala den sma di ben e arki en, ben fruwondru ibri leisi baka taki a ben abi someni koni èn taki a ben man piki den na so wan bun fasi.”—Lukas 2:47.

9. Fa yu kan studeri Bijbel neleki fa Yesus ben du dati?

⁹ Fa a kan taki wan yonguyongu boi leki Yesus ben man meki taki srefi bigi leriman fruwondru fu den sani di a ben sabi fu Bijbel? A no de fu taki dati a ben abi a koloku taki en papa nanga mama ben abi frede gi Gado èn taki den ben e gi en leri fu Gado sensi pikin-nengreten (Exodus 12:24-27; Deuteronomium 6:6-9; Mateyus 1:18-20). A ben musu fu de so taki Yosef ben tyari a yongu boi Yesus go na a snoga fu arki fa sma ben e leisi èn fa den ben e taki fu den Buku fu Bijbel. Yu abi a koloku tu taki yu papa nanga mama e studeri Bijbel nanga yu èn taki den e tyari yu go na den Kresten konmakandra? Yu e warderi a muiti di den e meki, neleki fa Yesus ben e warderi a muiti di en papa nanga mama ben e meki? Yu e fruteri trawan san yu leri, neleki fa Yesus ben du dati?

Yesus ben saka ensrefi na en papa nanga mama ondro

10. (a) Fu san ede Yesus en papa nanga mama ben musu sabi pe a ben de? (b) Sortu moi sani pikin-nengre kan leri fu Yesus?

¹⁰ Te fu kaba Maria nanga Yosef feni Yesus na ini a tempel baka dri dei. Fa yu denki taki den ben firi? A no de fu taki dati den ben breiti srefisrefi. Ma Yesus ben fruwondru taki en papa nanga mama no ben sabi pe a ben de. Den ben sabi taki Yesus gebore na wan wondru fasi. Aladi den no ben sabi finifini fa sani ben o waka, toku den ben musu fu sabi tu taki Yesus ben o tron a Frulusuman èn a Tiriman fu Gado Kownukondre (Mateyus 1:21; Lukas 1:32-35; 2:11). Fu dati ede Yesus aksi den: „Fu san ede unu ben musu go suku mi? Unu no sabi taki mi musu de na ini na oso fu mi Tata?” Ma Yesus gi yesi na en papa nanga mama èn a go baka nanga den na oso na ini Nasaret. Bijbel e taki: „A tan saka ensrefi na den ondro.” Boiti dati, „en mama ben kibri ala den wortu disi na ini en ati”.—Lukas 2:48-51.

11. Fa Yesus e leri yu fu gi yesi?

¹¹ Yu e feni en makriki fu gi yesi na yu papa nanga mama ala ten, neleki fa Yesus ben du dati? Noso yu feni taki nofo tron den no e frustan yonguwan, èn taki yu sabi sani moro den? A tru taki yu kan sabi moro fu son sani, iya, kande yu sabi fa fu gebroiki wan cellulair, wan computer, noso tra nyun-modo wrokosani. Ma prakseri Yesus di ben meki taki bigi leriman fruwondru taki a ben abi furu „koni èn taki a ben man piki den na so wan bun fasi”. Kande yu sa agri taki yu no sabi furu te yu e agersi yusrefi nanga en. Ma toku Yesus ben saka ensrefi na en papa nanga mama ondro. Disi no wani taki dati a ben e agri ala ten nanga den bosroiti di den ben e teki. Ma toku „a tan saka ensrefi na den ondro”, iya, a du dati ala den yari di a ben de wan tini. San yu denki  taki yu kan leri fu en?—Deuteronomium 5:16, 29.

A no makriki fu gi yesi

12. Fa a gi di yu e gi yesi kan kibri yu libi?

¹² A no makriki ala ten fu gi yesi. Na eksempre fu tu yongu meisje e sori dati. Wan tu yari pasa, den ben de fu lon go na abrasei fu wan bigi pasi pe furu oto e rèi, na presi fu teki a pasi di meki gi sma di e waka. „Kon nô John”, na so den meisje taigi wan tra boi di ben de nanga den èn di ben o teki a pasi di meki gi sma di e waka. „Yu e kon nanga unu, tòk?” Di a boi ben e draidrai, dan wan fu den meisje dreigi en: „Yu frede!” Ma John no ben e frede, èn a taigi den: „Mi musu arki mi mama.” Syatu baka dati, te John de na tapu a pasi pe sma musu waka, dan a e yere fa wan oto e rem bun tranga, èn a e si fa na oto e naki den meisje. Wán fu den meisje dede, èn a trawan kisi so hebi mankeri taki datra ben musu koti wan futu fu en puru. A mama fu den tu meisje ben taigi den fu teki a pasi di meki gi sma di e waka. Bakaten a taigi a mama fu John: „Mi ben winsi taki den ben gi yesi neleki a boi fu yu.”—Efeisesma 6:1.

13. (a) Fu san ede yu musu gi yesi na yu papa nanga mama? (b) O ten a fiti taki wan pikin no e du san en papa nanga mama taigi en fu du?

¹³ Fu san ede Gado e taki: „Un pikin, gi yesi na un papa nanga mama”? Te yu e gi yesi na yu papa nanga mama, dan yu e gi yesi na Gado. Boiti dati, yu papa nanga mama abi moro ondrofeni leki yu. Fu eksempre, feifi yari nomo bifo na ongoloku fu den tu meisje ben pasa, wan pikin fu wan mati fu John en mama, lasi en libi di a ben e abra a srefi bigi pasi dati! A tru taki a no makriki ala ten fu gi yesi na yu papa nanga mama, ma Gado e taki dati yu musu du dati. Ma efu yu papa nanga mama, noso tra sma e taigi yu fu lei, fu fufuru, noso fu du wan sani di Gado no feni bun, dan yu musu „gi yesi na [Gado] na presi fu libisma”. Dati meki te Bijbel e taki „gi yesi na un papa nanga mama”, dan a e taki baka dati „soleki fa Masra wani”. Disi wani taki dati yu musu gi yesi ala ten na yu papa nanga mama, solanga dati e kruderi nanga den wet fu Gado.—Tori fu den Apostel 5:29.

14. Fu san ede a moro makriki gi wan volmaakti sma fu gi yesi, ma fu san ede a ben o abi fu leri fu gi yesi?

¹⁴ Efu yu ben de volmaakti neleki Yesus, iya, efu yu ’no ben abi fowtu, èn efu yu no ben abi sondu leki den sondari’, dan yu denki taki a ben o makriki ala ten fu gi yesi na yu papa nanga mama? (Hebrewsma 7:26) Efu yu ben de volmaakti, dan yu no ben o du ogri, soleki fa yu e du now (Genesis 8:21; Psalm 51:5). Ma srefi Yesus ben musu leri fu gi yesi. Bijbel e taki: „Aladi [Yesus] ben de En Manpikin, toku den pina di miti en, ben leri en fu gi yesi” (Hebrewsma 5:8). Fa a pina di Yesus pina leri en fu  gi yesi, aladi noiti a ben abi fu leri dati na ini hemel?

15, 16. Fa Yesus leri fu gi yesi?

¹⁵ Yehovah ben sorgu taki Yosef nanga Maria kibri Yesus gi ogri di a ben pikin (Mateyus 2:7-23). Ma te fu kaba Gado no kibri Yesus gi ogri moro. Yesus ben pina so te taki Bijbel e taki dati a ’ben e begi fayafaya èn a ben e bari tranga èn a ben e krei watra-ai’ (Hebrewsma 5:7). O ten a sani disi pasa?

¹⁶ Disi pasa spesrutu na ini den lasti yuru fu Yesus en libi na grontapu, di Satan du ala san a man fu meki Yesus drai baka gi Gado. Soleki fa a sori, dan Yesus ben sari srefisrefi taki a ben musu dede leki wan ogriman, fu di dati ben o meki en Tata kisi pori nen. Fu dati ede Yesus ’bigin begi nanga moro faya [na ini a dyari fu Getseimanei]; èn en sweti tron leki dropu brudu di ben e fadon na gron’. Baka wan tu yuru, Yesus pina so te na a pina postu fosi a dede taki „a ben e bari tranga, èn a ben e krei watra-ai” (Lukas 22:42-44; Markus 15:34). Na so ’den pina di miti en, leri en fu gi yesi’, èn a sani dati meki na ati fu en Tata prisiri. Now Yesus de na hemel, èn a sabi fa wi e pina nofo tron te wi e meki tranga muiti fu gi yesi.—Odo 27:11; Hebrewsma 2:18; 4:15.

Leri fu gi yesi na yu papa nanga mama

17. Fa wi musu si a trangaleri di wi e kisi?

¹⁷ Te yu papa nanga mama e gi yu trangaleri, dan dati e sori taki den abi a bun fu yu na prakseri, iya, dati e sori taki den lobi yu. „Sortu manpikin no e kisi strafu fu en papa?”, na so Bijbel e taki. Yu no ben o sari te yu papa nanga mama no ben o meki muiti fu gi yu trangaleri? Dati ben o sori taki den no lobi yu nofo, a no so? Na so a de tu taki na fu di Yehovah lobi yu meki a e gi yu trangaleri. „A tru taki te wan sma e kisi strafu, dan dati no de wan prisiri sani gi en, ma a de wan sari sani; toku, gi den sma di e leri wan sani fu disi, a sa abi bun bakapisi di e tyari vrede kon, èn dati na regtfardikifasi.”—Hebrewsma 12:7-11.

18. (a) San papa nanga mama e sori te den e gi den pikin fu den trangaleri na wan lobi-ati fasi? (b) Fa trangaleri ben abi bun krakti tapu sma?

¹⁸ Yesus ben taki fu a bigi koni di wan kownu fu Israel fu owruten ben abi. A kownu dati ben taki dati a de fanowdu taki papa nanga mama e gi den pikin fu den piri-ai na wan lobi-ati fasi. Salomo ben skrifi: „A sma di e kibri en tiki no lobi en manpikin, ma a sma di lobi en manpikin e suku fu gi en trangaleri.” Salomo ben taki srefi dati wan sma di e kisi piri-ai na wan lobi-ati fasi kan kisi frulusu fu dede (Odo 13:24; 23:13, 14; Mateyus 12:42). Wan Kresten uma e memre fa a ben de di a ben pikin. A e taki dati te a no ben e tyari ensrefi na wan fasi di fiti na den Kresten konmakandra, dan en papa ben gwenti fu taigi en taki a ben o strafu en te den ben o kon na oso. Now a de nanga tangi taki en papa gi en trangaleri na wan lobi-ati fasi, èn a sani dati ben abi bun krakti tapu a libi fu en.

19. San na a moro prenspari reide fu san ede yu musu gi yesi na yu papa nanga mama?

¹⁹ Te yu papa nanga mama e meki muiti fu gi yu trangaleri na wan lobi-ati fasi, dan yu musu de nanga tangi gi dati. Gi yesi na den, soleki fa wi Masra Yesus Krestes ben e gi yesi na en papa nanga mama, namku Yosef nanga Maria. Ma a moro prenspari reide fu san ede yu musu du dati, na fu di yu hemel Tata, Yehovah Gado, e taigi yu fu du dati. Na so fasi yu sa kisi wini gi yusrefi, èn „a sa go bun nanga yu èn yu kan tan langa ten na grontapu”.—Efeisesma 6:2, 3.

[Futuwortu]

San yu ben sa piki?

• Sortu wini pikin kan kisi te den e gi yesi na den papa nanga mama?

• Fa a fasi fa Yesus gi yesi na en papa nanga mama di a ben pikin, de wan eksempre gi yonguwan?

• Fa Yesus leri fu gi yesi?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 24]

Di Yesus ben abi twarfu yari, dan a ben sabi den Buku fu Bijbel heri bun

[Prenki na tapu bladzijde 26]

Fa a pina di Yesus pina leri en fu gi yesi?