Go na content

Go na table of contents

Te a trowlibi de tra fasi leki fa yu ben fruwakti

Te a trowlibi de tra fasi leki fa yu ben fruwakti

Te a trowlibi de tra fasi leki fa yu ben fruwakti

TE SMA trow, dan safrisafri den kan kisi a firi taki sani no e waka soleki fa den ben fruwakti. Disi kan pasa srefi te ala sani ben e waka bun na ini a bigin, di wan man nanga wan uma bigin hori nanga makandra. Ma fa a kan taki tu sma di ben man feni en so bun nanga makandra fosi den trow, no man feni densrefi baka te den trow?

Bijbel e taki dati den wan di trow o kisi „problema” na ini den libi (1 Korentesma 7:28, Nyun Testamenti). Nofo tron, wán fu den sani di e tyari den problema dati kon, na a sondu di wi leki libisma abi (Romesma 3:23). Boiti dati, a kan taki wán fu den trowpatna no e hori ensrefi na Bijbel gronprakseri, èn kande nowan fu den tu e du dati (Yesaya 48:17, 18). Ma son leisi wan man noso wan uma di o trow, e fruwakti tumusi furu fu a trowlibi. Te dati de so, dan bigi problema kan kon, fu di den no e frustan makandra bun.

Te trowpatna e fruwakti sani di no kan

Kande yu leki masra noso wefi ben e fruwakti wan tu sani di yu trow. Na so a de nanga furu sma. Prakseri pikinso san yu ben fruwakti fu a trowlibi fu yu. A de so taki a trowlibi fu yu de tra fasi leki fa yu ben abi na prakseri? Efu dati de so, dan yu no musu denki taki wan lusu no de gi den problema fu yu. Te yu e fiti Bijbel rai na ini yu libi, dan dati kan yepi yu fu lusu problema * (2 Timoteyus 3:16). A ben o bun fu poti prakseri na wan tu fu den sani di yu ben fruwakti kande fu a trowlibi fu yu.

Fu eksempre, son sma ben e denki taki den nanga a trowpatna fu den ben o tan du spesrutu sani fu sori taki den lobi makandra, soleki fa a de na ini furu lobi tori. Noso kande yu ben e denki taki yu nanga yu trowpatna ben o abi furu ten gi makandra. Kande yu ben e prakseri tu taki, te unu no ben o agri nanga makandra, dan unu ben o lusu a problema sondro fu meki trobi. Furu sma ben e denki taki te den trow, dan den no ben o abi fu basi den seks firi fu den moro. Te yu e luku en bun, dan den sani disi di furu sma e fruwakti, na sani di no kan. Dati meki sonwan fu den sma disi no sa de koloku na ini a trowlibi.—Genesis 3:16.

Sma e fruwakti tu taki a trowlibi srefi o meki den de koloku. Ma dati no de so. A tru taki yu kan de koloku te yu abi wan trowpatna (Odo 18:22; 31:10; Preikiman 4:9). Ma wan sma kan fruwakti taki trobi no o de na ini a trowlibi? Den sma di e denki dati, o skreki te den o si taki a sani dati no tru kwetikweti!

Te sma no e taki san den e fruwakti

A no de so taki trowpatna no mag fruwakti noti. Na presi fu dati, trowpatna abi leti fu fruwakti son sani. Ma sonwan fu den sani di sma e fruwakti kan tyari problema kon. Wan man di abi a wroko fu gi rai na trowpaar, e taki: „Mi si fa trowpatna e atibron nanga makandra, fu di wán fu den e fruwakti wan sani fu a trawan, sondro taki a trawan sabi dati.” Fu kon frustan fa a sani disi kan pasa, meki wi go luku wan eksempre.

Natalie trow nanga Brian, di e libi hondrohondro kilometer fu a foto pe Natalie kweki. Fosi Natalie trow, a ben sabi taki a no ben o makriki gi en fu fiti ensrefi na a nyun situwâsi dati, spesrutu fu di a de wan sma di e syensyen. Ma toku a ben abi a frutrow taki Brian ben o yepi en fu teki gwenti. Fu eksempre, Natalie ben denki taki Brian ben o abi nofo ten gi en èn taki a ben o yepi en fu kon sabi den mati fu en. Ma disi no pasa. Te Brian e taki tori nanga den mati fu en, dan a e frigiti Natalie, aladi a sabi taki Natalie no sabi den sma. Natalie feni taki Brian no e poti prakseri na en, iya a feni taki Brian e du leki a no de drape srefisrefi. ’Fu san ede Brian no kan si fa mi e firi?’, na so a e aksi ensrefi.

A de so taki Natalie e fruwakti tumusi furu fu en masra? Nôno. A wani taki en masra musu yepi en fu fiti ensrefi na a nyun situwâsi fu en. Natalie na wan sma di e syensyen, èn a no sabi fa fu du te a e miti so furu sma di a no sabi. Ma fu taki en leti, noiti Natalie fruteri Brian taki a sani dati na wan problema gi en. Sobun, Brian no sabi srefisrefi fa Natalie e firi. San o pasa efu a situwâsi disi e tan so? Kande Natalie o bigin atibron tapu Brian, èn baka wan pisi ten a kan bigin denki taki en masra no e broko en ede nanga den firi fu en.

Kande yu ondrofeni tu taki a trowpatna fu yu no du san yu ben e fruwakti, èn kande yu mandi srefi fu a sani dati. Efu dati de so, dan san yu kan du?

Taki fu a tori

Iya, te sani no e waka soleki fa yu ben fruwakti, dan a sani dati kan gi yu atibron (Odo 13:12). Ma toku yu kan du wan sani fu lusu a problema. Wan odo na ini Bijbel e taki: „Te yu koni èn te yu e taki nanga koni, dan yu kan overtoigi trawan” (Odo 16:23, Contemporary English Version). Sobun, te yu abi leti fu fruwakti wan spesrutu sani fu yu patna, èn yu e si taki yu patna no e du a sani dati, dan taki nanga en fu a tori.

Te yu o taki nanga yu patna, dan du dati na a yoisti ten, na a yoisti okasi, èn taki na wan fasi di fiti (Odo 25:11). No taki nanga atibron èn taki na wan lespeki fasi. No go meki trobi nanga yu patna, ma taigi en san yu e fruwakti fu en èn fa yu e firi.—Odo 15:1.

Fu san ede a bun fu du disi? Efu yu patna e broko en ede nanga yu, dan a musu man si san yu abi fanowdu, a no so? A kan taki yu patna no e si a sani so, ma te yu e taigi en fa yu e firi, dan a sa de klariklari fu hori den firi fu yu na prakseri. Te yu e taigi yu patna san yu e fruwakti fu en èn san yu abi fanowdu, dan disi no wani taki dati a trowlibi fu yu no e waka bun. A sani disi no wani taki tu dati yu patna no e broko en ede nanga yu.

Sobun, no draidrai fu taki nanga yu patna. Fu eksempre, na ini a situwâsi di wi kari na fesi, Natalie ben kan taigi Brian: „Fu taki en leti, a muilek pikinso gi mi fu de makandra nanga so furu sma di mi no sabi. Yu kan yepi mi fu kon sabi den sma disi, teleki mi kon gwenti den?”

Yu musu „gaw fu yere”

Luku a tori tra fasi now. Kon meki wi taki dati a patna fu yu e kon taki nanga yu. A e mandi fu di yu no du wan sani di a ben e fruwakti èn a ben abi leti fu fruwakti a sani dati. Te dati e pasa, dan arki en! No bigin haritaki nanga en. Na presi fu dati, yu musu ’gaw fu yere, ma yu no musu gaw fu taki, èn yu no musu atibron esi-esi’ (Yakobus 1:19; Odo 18:13). Na apostel Paulus ben gi Kresten a rai disi: „Meki ibriwan sma no tan suku en eigi bun, ma a di fu trawan.”—1 Korentesma 10:24.

A sani di sa yepi yu fu du dati, na fu pruberi fu frustan fa yu patna e firi. Bijbel e taki: „Un masra, na so un musu tan libi tu nanga un wefi na wan fasi di e sori taki unu abi sabi”, noso soleki fa wan tra Bijbel e taki: „Un masra, un musu pruberi fu frustan a wefi fu unu” (1 Petrus 3:7, a vertaling fu J. B. Phillips). A no de fu taki dati wefi musu du muiti tu fu frustan den masra.

Hori na prakseri taki awinsi o bun yu nanga yu patna man feni en nanga makandra, toku unu no sa agri nanga makandra ala ten. (Luku a faki „A srefi sani, difrenti denki”.) Fu taki en leti, a sani disi no de wan problema. Na presi fu dati, a e yepi yu fu si sani soleki fa trawan e si den. Di yu nanga yu patna trow, dan unu ben abi un eigi sani di unu ben e fruwakti, èn dati abi fu du nanga a fasi fa unu kweki. Dati meki, awinsi fa unu lobi makandra, toku sonwan fu den sani di unu e fruwakti kan difrenti fu makandra.

Fu eksempre, kande Kresten trowpaar sabi heri bun taki a man na a ede fu en wefi, soleki fa Bijbel e leri (Efeisesma 5:22, 23). Ma fa a masra musu tyari ensrefi leki edeman na ini na osofamiri? Fa wan wefi kan sori taki a e saka ensrefi na en masra ondro? Unu leki trowpaar e lespeki a gronprakseri disi? Unu e meki muiti trutru fu hori unsrefi na a gronprakseri disi?

Kande unu abi un eigi denki fu sani di abi fu du nanga na aladei libi. Fa unu o prati a wroko di de fu du na oso? O ten unu o abi demakandra nanga famiriman? Fa Kresten trowpaar sa sori taki den e poti Kownukondre afersi na a fosi presi na ini den libi? (Mateyus 6:33) Te a abi fu du nanga moni tori, dan a makriki fu meki paiman. Dati meki a bun fu gebroiki moni nanga koni. Ma san disi wani taki trutru? Trowpatna musu taki krin fu den sortu tori disi èn den musu du dati na wan lespeki fasi. A sani disi sa tyari furu wini kon gi den.

Te unu e taki fu den sortu sani disi, dan unu sa frustan makandra moro bun, srefi te wan tu sani no e waka ete soleki fa unu ben fruwakti. Fu tru, a sa moro makriki gi unu fu fiti a rai di na apostel Paulus ben gi. A ben taki: „Tan frudrage makandra èn gi makandra pardon nanga un heri ati te wan sma feni taki wan trawan du en wan ogri.”—Kolosesma 3:13.

[Futuwortu]

^ paragraaf 5 Trowpaar kan feni furu bun rai na ini a buku A sroto gi wan kolokoe osofamiri, di Yehovah Kotoigi tyari kon na doro.

[Faki na tapu bladzijde 10]

A SREFI SANI, DIFRENTI DENKI

„Kon meki wi taki dati wan grupu sma e luku wan moi presi. Aladi a heri grupu e luku a srefi sani, toku ibri sma e denki tra fasi fu a presi. Fu san ede? Fu di ibri sma e tanapu na wan tra presi. Boiti dati, a no ala sma e luku den srefi sani. Ibri sma e si wan tra sani di a feni moi. Na so a de tu na ini a trowlibi. Awinsi trowpatna man feni en heri bun nanga makandra, toku den no abi a srefi denki fu ala sani.  . . . Den musu pruberi fu agri nanga makandra. Disi wani taki dati den musu meki ten fu taki nanga makandra fu den sani disi.”—De Wachttoren fu 1 augustus 1993, bladzijde 4.

[Faki na tapu bladzijde 11]

SAN YU KAN DU NOW?

• Poti prakseri baka na den sani di yu e fruwakti. Den sani dati kan? Yu e fruwakti tumusi furu fu yu patna?—Filipisma 2:4; 4:5.

• Te a sani di yu e fruwakti no kan, dan pruberi fu fiti yusrefi na a situwâsi fu yu. Fu eksempre, na presi fu taki, „Mi nanga yu noiti no sa kisi trobi”, teki a bosroiti taki unu o du ala muiti fu lusu problema sondro fu meki trobi.—Efeisesma 4:32.

• Taki fu den sani di unu e fruwakti fu makandra. Te unu e taki nanga makandra fu den problema di un abi, dan dati o yepi unu trutru fu sori lobi nanga lespeki gi makandra.—Efeisesma 5:33.

[Prenki na tapu bladzijde 9]

Yu musu „gaw fu yere” te yu patna e taigi yu san e trobi en