Go na content

Go na table of contents

„Masra, fu san ede yu tan tiri?”

„Masra, fu san ede yu tan tiri?”

„Masra, fu san ede yu tan tiri?”

DISI na san Pawsu Benedictus XVI ben taki di a ben de na a strafuman kampu na Auschwitz, na ini Polen, tapu 28 mei 2006. Di a ben de na a presi pe den Nazisma kiri dusundusun Dyu nanga tra sma, dan a taki moro fara: „A presi disi e meki wan lo aksi opo kon! Doronomo mi e aksi misrefi: Fu san ede Gado no du wan sani na a ten dati? Fu san ede a tan tiri? Fu san ede a gi pasi taki sma kiri so furu trawan? Fu san ede a gi pasi taki sma tan du na ogri disi wan heri pisi ten? . . . Wi musu tan begi Gado nanga sakafasi: Du wan sani! No frigiti a libisma famiri di yu srefi meki!”

Den sani di a pawsu ben taki, tyari wan heri dyugudyugu kon. Son sma kon si taki a no ben taki fu wan tu prenspari sani. Fu eksempre, a no taki fu a desko di sma ben e desko den Dyu, bika na a sani dati ben meki taki den ogri-ati sani disi pasa na Auschwitz. Trawan ben feni taki a ben gersi leki a ben wani sma fu frigiti taki Pawsu Johannes Paulus II ben aksi pardon gi den sondu di a kerki ben du. Filippo Gentiloni, wan nyunsuman fu a Katolik Kerki, ben taki: „Furu fu den nyunsuman di ben de drape yere di a Pawsu aksi ’Pe Gado ben de?’ Ma den no ben man piki a muilek aksi dati. Wi kan frustan taki den ben wani kisi piki tapu wan tra aksi di ben moro makriki fu piki, namku: „Pe Pius XII ben de?” Den nyunsuman disi ben e taki fu Pawsu Pius XII, di ben tan tiri na a pisi ten di a Nazi tirimakti kiri ipi-ipi Dyu nanga tra sma.

A sani disi di den Nazisma du, èn a kiri di trawan sosrefi kiri ipi-ipi sma, e sori taki na ini a heri historia „a wan libisma tiri a trawan na wan fasi di e tyari takru bakapisi gi en” (Preikiman 8:9). Boiti dati, a Mekiman fu libisma si ala den ogri-ati sani disi èn a no tan tiri. Na ini Bijbel, a e sori fu san ede a e gi pasi taki ogri e pasa. Gado gi wi a dyaranti tu taki a no frigiti a libisma famiri. Fu taki en leti, heri esi Gado no sa gi pasi moro taki libisma e tiri densrefi (Yeremia 10:23). Yu wani kon sabi moro fini san Gado abi na prakseri gi wi? Yehovah Kotoigi o breiti fu yepi yu fu kon sabi fa Bijbel e piki den aksi di Pawsu Benedictus XVI no ben man piki.

[Sma di abi a reti fu a prenki na tapu bladzijde 32]

Oświęcim Museum