Go na content

Go na table of contents

Edepenti fu a buku Esekièl—Pisi II

Edepenti fu a buku Esekièl—Pisi II

A Wortu fu Yehovah de libilibi

Edepenti fu a buku Esekièl​—Pisi II

A YARI na 609 bifo Krestes. Na ini a mun december, a kownu fu Babilon lontu Yerusalem fu a lasti leisi. Te nanga now, a boskopu di Esekièl gi den katiboman na ini Babilon, e taki fu wán sani nomo, namku taki Yerusalem, a foto di den lobi, o kisi pori. Ma now, a profeititori fu Esekièl e taki fu wan tra sani, fu di a e taki dati den tra kondre o kisi pori fu di den breiti taki rampu miti a pipel fu Gado. Di Yerusalem kisi pori 18 mun baka dati, dan a boskopu fu Esekièl e taki wan nyun sani, namku taki na wan tumusi moi fasi a tru anbegi o kon bun baka.

Esekièl 25:1–48:35 e taki fu profeititori di abi fu du nanga den kondre lontu Israel, èn a e taki dati a pipel fu Gado o kisi frulusu. * Esekièl skrifi den sani dati soleki fa den pasa baka makandra èn a ben skrifi tu fu sani di ben pasa na a momenti dati. A no du dati nanga den fo vers fu Esekièl 29:17-20. Den fo vers disi abi fu du nanga a profeititori di e taki dati Egepte o kisi krutu. A buku fu Esekièl de wan pisi fu Bijbel di skrifi nanga yepi fu Gado santa yeye, èn fu dati ede a abi wan boskopu ’di de na libi èn di abi krakti’.—Hebrewsma 4:12.

’A KONDRE DATI O TRON LEKI A DYARI FU EDEN’

(Esekièl 25:1–39:29)

Fu di Yehovah sabi na fesi san Amon, Moab, Edom, Filistea, Tirus, nanga Sidon o du te Yerusalem kisi pori, meki a e seni Esekièl fu fruteri wan profeititori di e sori taki den o kisi pori. Wan tra kondre o kon fufuru ala den gudu fu Egepte. Esekièl e agersi Farao, a kownu fu Egepte èn a pipel fu en nanga wan sedre bon di a ’kownu fu Babilon’ o koti trowe nanga na owru fu en.—Esekièl 31:2, 3, 12; 32:11, 12.

Sowan siksi mun baka di Yerusalem kisi pori na ini 607 bifo Krestes, wan Dyu di lowe gowe fu Yerusalem, e kon fruteri Esekièl taki: „A foto kisi pori!” A profeiti ’no e tapu en mofo moro’ gi den katiboman (Esekièl 33:21, 22). Now Esekièl musu fruteri taki a tru anbegi o kon bun baka. Yehovah ’sa meki wán skapuman tiri den, namku en futuboi David’ (Esekièl 34:23). Edom o kisi pori, ma a kondre Yuda di de moro fara o tron „leki a dyari fu Eden” (Esekièl 36:35). Yehovah e pramisi taki a o kibri en pipel te „Gog” o feti nanga den.—Esekièl 38:2.

Piki tapu den aksi fu Bijbel:

29:8-12—Fotenti yari langa, sma no libi na ini Egepte. O ten dati pasa? Baka di Yerusalem kisi pori na ini 607 bifo Krestes, den sma di tan abra na ini Yuda ben lowe go na Egepte, aladi a profeiti Yeremia ben warskow den fu no du dati (Yeremia 24:1, 8-10; 42:7-22). Ma toku den no ben kisi kibri trutru, bika Nebukadnesar ben kon feti nanga Egepte èn a ben wini a kondre. A kan taki baka a feti disi, sma no ben libi na ini Egepte 40 yari langa. Aladi grontapu buku no e gi buweisi taki a sani disi pasa trutru, toku wi kan de seiker taki a pasa bika Yehovah na a Sma di e meki profeititori kon tru.—Yesaya 55:11.

29:18—Fa a du kon taki „ala ede ben piri èn ala skowru ben piri tu”? A feti na a foto Tirus, ben hebi so kefalek taki den ede fu den srudati fu Nebukadnesar ben piri fu di den helm fu den ben griti na tapu den ede. Den skowru ben piri fu di den hebi sani di den ben syow fu bow den fortresi fu den, ben griti na tapu den skowru.—Esekièl 26:7-12.

Sani di wi kan leri:

29:19, 20. Fu di den sma fu Tirus ben teki furu fu den gudu di den lowe go na a foto di ben de na tapu na èilanti fu den, meki Nebukadnesar no ben feni furu gudu na ini Tirus. Aladi Nebukadnesar ben de wan tiriman di ben abi bigifasi èn di ben e prakseri ensrefi nomo, toku Yehovah ’pai en èn srefi den srudati fu en’ fu di A gi den Egepte. Wi no musu du a srefi leki Gado fu di wi e pai belasting na lanti gi den wroko di den e du gi wi? Awinsi fa den grontapu tiriman e tyari densrefi, noso awinsi san den e du nanga a belasting moni, toku wi musu pai belasting.—Romesma 13:4-7.

33:7-9. Noiti a disiten waktiman grupu, namku a salfu fikapisi, nanga den kompe fu den, musu tapu fu preiki a bun nyunsu fu a Kownukondre èn fu warskow sma taki wan „bigi banawtu” e kon.—Mateyus 24:21.

33:10-20. Efu wi wani kisi frulusu, dan wi no musu du ogri moro èn wi musu du san Gado e aksi fu wi. Fu tru, ala ten Yehovah e du ’san reti’!

36:20, 21. Sma ben sabi taki Israel na „a pipel fu Yehovah”. Ma fu di den Israelsma no ben tyari densrefi leki „a pipel fu Yehovah”, meki den pori a nen fu En. Noiti a musu de so taki wi e tyari a nen fu Yehovah aladi wi no e tyari wisrefi na wan bun fasi.

36:25, 37, 38. Wan „bigi grupu fu santa sma” abi a grani fu de mati fu Gado na ini a ten disi. Fu dati ede, fu di wi de na ini a grupu dati, meki wi musu du muiti fu tan krin.

38:1-23. A e gi wi trutru deki-ati fu sabi taki Yehovah sa frulusu en pipel te Gog fu a kondre Magog o kon feti nanga den! Gog na a nen fu „a tiriman fu a grontapu disi”, Satan Didibri, baka di Yesus trowe en komoto fu hemel. A kondre Magog e sori go na grontapu, pe Satan nanga den ogri yeye de now.—Yohanes 12:31; Openbaring 12:7-12.

„POTI PRAKSERI NA ALA SANI DI MI E SORI YU”

(Esekièl 40:1–48:35)

Tinafo yari pasa kaba di a foto Yerusalem kisi pori (Esekièl 40:1). Den Israelsma musu tan 56 yari ete na ini katibo (Yeremia 29:10). Esekièl abi pikinmoro 50 yari. Na ini wan fisyun Gado e tyari en go na a kondre Israel. Gado e taigi en: „Manpikin fu libisma, luku nanga yu ai èn arki nanga yu yesi, èn poti prakseri na ala sani di mi e sori yu” (Esekièl 40:2-4). Esekièl musu fu feni en wan tumusi moi sani fu kisi wan fisyun fu wan nyun tempel!

A tumusi moi tempel di Esekièl e si abi 6 portu, 30 nyanyan-kamra, a Santa Presi, a Moro Santa Presi, wan udu altari, nanga wan altari gi bron-ofrandi. Watra e „komoto” fu a tempel èn a e tron wan bigi liba (Esekièl 47:1). Esekièl e kisi wan fisyun sosrefi pe a e si fa a kondre e prati gi den lo. Ibri lo e kisi wan pisi di e waka fu owstusei go na westsei. Na mindri a pisi fu Yuda nanga Benyamin, wan pisi de di Yehovah gebroiki fu tiri. „A santa presi fu Yehovah” nanga „a foto” di nen Yehovah-Sjammah, de na a presi disi.—Esekièl 48:9, 10, 15, 35.

Piki tapu den aksi fu Bijbel:

40:3–47:12—San a tempel na ini a fisyun fu Esekièl e prenki? A bun bigi tempel disi di Esekièl ben si na ini wan fisyun no ben bow trutru. A tempel disi e prenki den sani di Yehovah seti gi a soifri anbegi na ini a ten fu wi, neleki fa a ben seti sani na ini a trutru tempel (Esekièl 40:2; Mika 4:1; Hebrewsma 8:2; 9:23, 24). A fisyun fu a tempel kon tru na ini „den lasti dei” di a priester grupu ben kon soifri (2 Timoteyus 3:1; Esekièl 44:10-16; Maleaki 3:1-3). Ma a lasti kon tru fu a fisyun o de na ini a Paradijs. Nanga yepi fu a fisyun fu a tempel Gado ben pramisi den Dyu katiboman taki a soifri anbegi ben o seti kon bun baka, èn taki ibri Dyu famiri ben o kisi wan pisi fu a kondre.

40:3–43:17—San a wani taki dati a man na ini a fisyun ben marki a tempel? A wani taki dati den sani di Yehovah abi na prakseri gi a soifri anbegi, o kon tru seiker.

43:2-4, 7, 9—San ben de „den dedeskin fu den kownu fu den” di ben musu puru fu a tempel? Soleki fa a sori, den dedeskin e prenki kruktugado. Den tiriman fu Yerusalem nanga a pipel ben doti a tempel fu Gado fu di den ben poti kruktugado na ini. Fu taki en leti, den ben meki den kruktugado tron den kownu fu den.

43:13-20—San na altari e prenki, di Esekièl ben si na ini a fisyun? Na altari e prenki a wani fu Gado te a abi fu du nanga a frulusu-ofrandi fu Yesus Krestes. Fu di Yesus gi en libi leki wan frulusu-ofrandi, meki Gado fruklari taki den salfuwan de regtfardiki, èn a „bigi ipi” krin na ini Gado ai (Openbaring 7:9-14; Romesma 5:1, 2). Kande na fu dati ede a bigi beki nanga watra di den priester ben gebroiki fu wasi èn di ben de na ini a tempel fu Salomo, no de na ini a fisyun fu a tempel.—1 Kownu 7:23-26.

44:10-16—Suma e prenki a priester grupu? A priester grupu e prenki a grupu salfu Kresten na ini a ten disi. Na ini 1918 Yehovah ’krin den èn a meki den kon soifri’ na ini en agersi tempel (Maleaki 3:1-5). Den sma di kon krin, noso di abi berow, ben kan abi na aparti grani fu tan du a diniwroko fu den. Baka dati, den ben musu meki tranga muiti fu ’no meki grontapu flaka’ den, èn na so fasi den de bun eksempre gi a „bigi ipi” di e prenki den lo di no ben de priester.—Yakobus 1:27; Openbaring 7:9, 10.

45:1; 47:13–48:29—San „a kondre” nanga den pisi gron fu a kondre di ben prati, e prenki? A kondre e prenki den kontren pe a pipel fu Gado e du den diniwroko. Awansi pe wan anbegiman fu Yehovah de, a sma dati de na ini a kondre di meki kon bun baka, solanga a e horibaka gi a tru anbegi. A kondre o prati te fu kaba na ini a nyun grontapu te ibri getrow sma sa kisi wan pisi gron fu tan.—Yesaya 65:17, 21.

45:7, 16—San den bijdrage di a pipel ben gi den priester nanga den edeman, e prenki? Na ini na agersi tempel, den bijdrage e prenki den sani di wi e du fu horibaka gi a tru anbegi, fu di wi e yepi èn e wroko makandra nanga den wan di e teki fesi.

47:1-5—San a watra fu a liba na ini a fisyun fu Esekièl, e prenki? A watra e prenki den sani di Yehovah gi wi so taki wi kan kisi libi, soleki a frulusu-ofrandi fu Krestes Yesus èn a sabi fu Gado di de fu feni na ini Bijbel (Yeremia 2:13; Yohanes 4:7-26; Efeisesma 5:25-27). A liba e kon dipi moro nanga moro so taki ala den nyunwan di e kon na ini a tru anbegi, kan gebroiki dati (Yesaya 60:22). Na a ten fu a Dusun Yari Tiri, sma sa kisi moro wini fu a watra fu a liba, te den sa kon frustan moro bun san skrifi na ini den „bukulolo” di o opo na a ten dati.—Openbaring 20:12; 22:1, 2.

47:12—San den bon di e gi nyanyan e prenki? Den bon disi e prenki den sani di Gado seti so taki libisma kan kon volmaakti baka.

48:15-19, 30-35—San a foto na ini a fisyun fu Esekièl e prenki? „Yehovah srefi de drape” na ini a „tegu” kondre, èn dati e sori taki a foto e prenki wan sani na grontapu. A gersi leki a foto e prenki na organisâsi na grontapu di e sorgu taki sani e waka na wan bun fasi gi den sma di o libi na ini a regtfardiki „nyun grontapu” (2 Petrus 3:13). A foto abi portu na ala sei, èn disi e sori taki wan sma kan go makriki na ini a foto. Sma musu feni en makriki fu go na den owruman di de wan pisi fu a pipel fu Gado.

Sani di wi kan leri:

40:14, 16, 22, 26. Den palmbon di kerfu na a skotu fu a gadri na ini a tempel, e sori taki soso den sma di de opregti abi primisi fu go na ini a tempel (Psalm 92:12). A sani disi e leri wi taki Yehovah e feni na anbegi fu wi bun, soso efu wi de opregti.

44:23. Wi kan de nanga tangi gi den sani di a priester grupu na ini a ten disi e du gi wi! Na a reti ten „a getrow èn koni srafu” e leri wi sani fu Bijbel, so taki wi kan sabi san no krin èn san krin na ini Yehovah ai.—Mateyus 24:45.

47:9, 11. Wan fu den moro prenspari sani di na agersi watra e prenki, na taki sma e kisi sabi. Te sma e kisi sabi fu Gado na ini a ten disi, dan den kisi wan moro bun matifasi nanga Gado. Awansi pe wan sma e teki a watra disi, a sma dati e kisi wan moro bun libi fu di a tron wan mati fu Gado (Yohanes 17:3). Na a tra sei, den wan di no wani teki a watra disi di e gi libi, sa ’tron sowtu’, noso den o kisi têgo pori. Fu dati ede, a de prenspari taki ’wi du ala san wi man fu gebroiki a wortu fu waarheid na wan reti fasi’!—2 Timoteyus 2:15.

„Fu tru mi sa meki mi bigi nen kon santa”

Baka di a tru Gado puru a lasti kownu di ben de wan bakapikin fu David, dan A meki wan langa pisi ten pasa fosi a Sma kon „di abi a reti” fu tron kownu. Ma Gado no ben frigiti a frubontu di a ben sroto nanga David (Esekièl 21:27; 2 Samuel 7:11-16). A profeititori fu Esekièl e taki fu „mi futuboi David”, di ben o tron wan „skapuman” nanga wan „kownu” (Esekièl 34:23, 24; 37:22, 24, 25). A sma disi na Yesus Krestes di e tiri leki kownu (Openbaring 11:15). Yehovah sa „meki [En] bigi nen kon santa” nanga yepi fu a Mesias Kownukondre.—Esekièl 36:23.

Heri esi ala den sma di e wisiwasi a santa nen fu Gado, sa kisi pori. Ma den sma di e santa a nen fu Gado na ini den libi fu di den e dini Yehovah na wan fasi di a feni bun, sa kisi têgo libi. Fu dati ede, meki wi teki a watra di e gi libi èn di de bun furu na ini a ten fu wi. Meki a de so tu taki a tru anbegi na a moro prenspari sani na ini wi libi.

[Futuwortu]

^ paragraaf 2 Fu kon sabi moro fu Esekièl 1:1–24:27, luku „Edepenti fu a buku Esekièl—Pisi 1, na ini A Waktitoren fu 1 yuli 2007.

[Prenki na tapu bladzijde 9]

A tumusi moi tempel di Esekièl ben si na ini a fisyun fu en

[Prenki na tapu bladzijde 10]

San a liba di e gi libi na ini a fisyun fu Esekièl, e prenki?

[Sma di abi a reti fu a prenki]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.