Go na content

Go na table of contents

Wi kan gebroiki na „Owru Testamenti” ete?

Wi kan gebroiki na „Owru Testamenti” ete?

Wi kan gebroiki na „Owru Testamenti” ete?

NA INI 1786, wan datra fu Fransikondre tyari wan buku kon na doro di nen Traité d’anatomie et de physiologie (A fasi fa a skin fu wi meki èn e wroko). Sma feni taki gi a ten dati, a buku disi ben de a moro bun buku di e taki fu den senwe titei fu a libisma skin. Fu di soso wan tu fu den buku disi de fu feni ete, meki no so langa pasa, sma seri wan fu den gi 27 dusun Amerkan dala! Toku furu sma no ben o go na wan datra di e gebroiki den sani di skrifi na ini na owru buku disi fu du a wroko fu en. Fu di a buku disi owru so, meki datra no man gebroiki den sani di skrifi na ini fu dresi sma.

Na so furu sma e denki fu a pisi fu Bijbel di den e kari na Owru Testamenti. Den e leri furu fu den tori di e taki fu Israel fu owruten, èn den lobi den moi puwema di skrifi na ini. Ma toku, den e tweifri efu a bun fu teki den rai di skrifi sowan 2400 yari pasa. Na ini a ten disi, den sani di sabiman kon sabi, a bisnis libi, èn sosrefi na osofamiri libi, de heri tra fasi leki fa a ben de na ini a ten di sma skrifi Bijbel. Philip Yancey, wan man di ben abi a frantwortu fu a tijdschrift Christianity Today, e skrifi na ini a buku fu en: „Den sma na ini a ten disi no e frustan ala sani, èn den sani di den man frustan e afrontu den. Disi na wan fu den reide fu san ede furu sma no e leisi na Owru Testamenti di de a moro bigi pisi fu Bijbel”(The Bible Jesus Read). Ma a denki disi a no fu tide.

Pikinmoro 50 yari baka di na apostel Yohanes dede na a ten fu 100  G.T., wan gudu yonkuman di nen Marcion, bigin leri Kresten taki den no musu bribi na Owru Testamenti. Soleki fa Robin Lane Fox, wan historia skrifiman fu Ingrisikondre ben sori, dan Marcion ben taki: „’A Gado’ na ini na Owru Testamenti na wan ’ogri-ati Gado’ di lobi fufuruman nanga ogri-ati man soleki Kownu David fu Israel. Ma Krestes ben de wan moro bun Gado fu di a ben de heri tra fasi leki a Gado fu na Owru Testamenti.” Fox e skrifi taki den leri disi „kon tron a ’Marcion bribi’, èn furu sma ben e teki a bribi disi, spesrutu na ini den Owstusei kondre pe sma ben e taki a Siriatongo, èn na so a ben de te na a kaba fu a di fu fo yarihondro”. Na ini a ten disi son sma e bribi den leri disi ete. Dati meki moro leki 1600 yari baka dati, Philip Yancey e skrifi: „Dei fu dei, a e kon na krin taki moro nanga moro Kresten no sabi den tori fu na Owru Testamenti, èn wan tu sma nomo na ini a ten disi sabi den tori dati ete.”

A de so taki a Nyun Testamenti teki a presi fu na Owru Testamenti? Fa wi kan kon frustan taki „Yehovah fu den legre” na ini na Owru Testamenti, na a srefi „Gado fu lobi èn fu vrede” na ini a Nyun Testamenti? (Yesaya 13:13; 2 Korentesma 13:11) Yu kan kisi wini fu na Owru Testamenti?