Suku a tiri fu Gado na ini ala sani
Suku a tiri fu Gado na ini ala sani
„Bika a Gado disi na wi Gado te ten di no skotu, iya fu têgo. Ensrefi sa tiri wi teleki wi dede.”—PS. 48:14.
1, 2. Fu san ede wi musu meki Yehovah tiri wi, na presi fu frutrow tapu wi eigi koni, èn na sortu aksi wi sa poti prakseri?
TE WI e poti prakseri na sani di no warti notinoti, noso sani di kan tyari takru bakapisi kon gi wi, dan wi kan kori wisrefi makriki (Odo 12:11). Te wi de nomonomo fu du wan sani di no fiti gi wan Kresten, dan nofo tron wi ati sa kori wi fu du a sani dati (Yer. 17:5, 9). Dati meki a psalm skrifiman ben sori taki a koni, di a aksi Yehovah: „Seni yu leti nanga yu tru leri. Meki den srefi sori mi a pasi” (Ps. 43:3). Fu di a ben sabi taki a no ben abi ala koni, meki a no ben e frutrow tapu ensrefi, ma a ben e frutrow tapu Yehovah. Èn wan moro bun sma no ben de di ben kan tiri en. Neleki a psalm skrifiman, wi musu suku a tiri fu Gado.
2 Ma fu san ede wi musu abi a frutrow taki Yehovah na a moro bun Sma di kan tiri wi? O ten wi musu suku a tiri fu en? Sortu fasi wi musu kon abi fu man kisi wini fu a tiri fu Yehovah? Èn fa A e tiri wi na ini a ten disi? Na ini na artikel disi, wi sa poti prakseri na den prenspari aksi disi.
Fu san ede wi musu frutrow tapu a tiri fu Yehovah?
3-5. Fu san ede wi kan frutrow dorodoro tapu a tiri fu Yehovah?
3 Yehovah na wi hemel Tata (1 Kor. 8:6). A sabi ibriwan fu wi dorodoro èn a kan kon sabi san de na ini na ati fu ibriwan fu wi (1 Sam. 16:7; Odo 21:2). Kownu David ben taigi Gado: „Yusrefi kon sabi te mi e sidon èn te mi e opo. Yu si san mi e prakseri fu farawe kaba. Bika nowan wortu de na tapu mi tongo, èn luku! O Yehovah, yu sabi ala sani kaba” (Ps. 139:2, 4). Fu di Yehovah sabi wi so bun, meki wi no abi fu tweifri taki a sabi san bun gi wi, a no so? Boiti dati, Yehovah koni dorodoro. A e si ala sani, a e luku sani moro fini leki iniwan sma, èn a sabi na fesi kaba fa sani o waka (Yes. 46:9-11; Rom. 11:33). En na ’a Gado di abi ala koni’.—Rom. 16:27.
4 Boiti dati, Yehovah lobi wi èn ala ten a wani taki sani waka bun nanga wi (Yoh. 3:16; 1 Yoh. 4:8). Fu di a de wan lobi-ati Gado, meki a e gi wi furu sani. A disipel Yakobus ben skrifi: „Ibri bun presenti nanga ibri volmaakti kado e kon fu tapusei, bika a e saka kon fu a Tata fu den sani di e skèin leti na hemel” (Yak. 1:17). Den wan di e meki Gado tiri den e kisi furu wini fu den sani di a e du gi den.
5 Leki lasti, Yehovah, na a Almakti Gado. Dati meki a psalm skrifiman ben taki: „Iniwan sma di e tan na ini a kibripresi fu a Moro Heiwan, sa feni wan tanpresi na ini a kowru presi fu na Almaktiwan. Mi sa taigi Yehovah: ’Yu na mi kibripresi nanga mi fortresi, mi Gado di mi sa frutrow’” (Ps. 91:1, 2). Te wi e meki Yehovah tiri wi, dan wi e suku kibri na a Gado di man du ala sani. Yehovah e yepi wi, srefi te wi e kisi fu du nanga gens. A no sa libi wi. (Ps. 71:4, 5; Leisi Odo 3:19-26.) Iya, Yehovah sabi san moro bun gi wi, a wani taki ala sani e go bun nanga wi, èn a abi a makti fu gi wi den moro bun sani. Te wi ben o weigri fu teki a tiri fu en, dan dati ben o de wan don sani trutru! Ma o ten wi abi a tiri fu Gado fanowdu?
O ten wi abi a tiri fu Gado fanowdu?
6, 7. O ten wi abi a tiri fu Yehovah fanowdu?
6 Fu taki en leti, wi abi a tiri fu Gado fanowdu wi heri libi langa, fu sensi wi yongu yari, teleki wi kon owru. A psalm skrifiman ben taki: „A Gado disi na wi Gado te ten di no skotu, iya fu têgo. Ensrefi sa tiri wi te na a dede fu wi” (Ps. 48:14). Neleki a psalm skrifiman, Kresten di koni noiti e tapu fu suku a tiri fu Gado.
7 A no de fu taki dati son leisi wi abi yepi tranga fanowdu. Son leisi wi de na ini „bigi banawtu”. Kande wi e kisi frufolgu, kande wi abi wan seryusu siki, noso kande wi lasi wi wroko wantronso (Ps. 69:16, 17). Te den sani disi e miti wi, dan wi sa kisi trowstu te wi e suku yepi na Yehovah, fu di wi abi a frutrow taki a sa gi wi a krakti fu horidoro, èn taki a sa yepi wi fu teki koni bosroiti. (Leisi Psalm 102:17.) Ma wi abi en yepi fanowdu na tra okasi tu. Fu eksempre, te wi e preiki a bun nyunsu fu a Kownukondre gi den birtisma fu wi, dan wi abi a tiri fu Yehovah fanowdu fu man abi bun bakapisi. Te a abi fu du nanga prisiriten, den krosi di wi e weri èn a fasi fa wi e moi wisrefi, dan wi o man teki koni bosroiti soso te wi e meki Yehovah tiri wi. Wi musu du a srefi te wi musu bosroiti sortu mati wi sa meki, sortu wroko wi sa du, sortu skoroleri wi sa teki, noso te wi musu bosroiti fu du iniwan tra sani. Fu taki en leti, wi abi a tiri fu Yehovah fanowdu na ini ala afersi fu wi libi.
Den takru bakapisi di wi sa kisi te wi no e suku a tiri fu Gado
8. Di Eva nyan fu a froktu, dan san dati tyari kon na krin?
8 Ma wi musu hori na prakseri taki wi musu de klariklari fu teki a tiri fu Yehovah. Efu wi no wani du dati, dan Gado no sa dwengi wi. A fosi libisma di bosroiti fu no teki a tiri fu Yehovah, ben de Eva, èn na eksempre fu en e sori sortu takru bakapisi so wan don bosroiti kan tyari kon. Prakseri tu san a bosroiti di a teki tyari kon na krin. Eva nyan fu a froktu di a no ben mag nyan, fu di a ben wani „de leki Gado”, iya, a ben wani „sabi san bun èn san ogri” (Gen. 3:5). Di a du dati, dan a sori taki a ben wani teki a presi fu Gado. Na presi taki a meki Yehovah tiri en, a bosroiti gi ensrefi san bun èn san ogri. Na so fasi a sori taki a no ben e agri taki na Yehovah abi a reti fu bosroiti san bun èn san ogri. A ben wani tiri ensrefi. Adam, a masra fu en, opo ensrefi tu teige Gado.—Rom. 5:12.
9. Te wi e weigri fu teki a tiri Yehovah, dan san dati e sori? Fu san ede dati na trutru wan don sani fu du?
9 Te wi na ini a ten disi no e teki a tiri fu Yehovah, dan wi e sori tu taki wi no e agri taki na En abi a reti fu bosroiti san bun èn san ogri. Teki fu eksempre, wan sma di e kon kisi a gwenti fu luku seks buku nanga seks felem. Efu a sma dati na wan memre fu a Kresten gemeente, dan a sabi sortu markitiki Yehovah poti te a abi fu du nanga den tori dati. Boiti taki wi no musu taki fu morsu tori, a no ben o bun srefisrefi fu switi wi ai nanga den sortu sani dati (Ef. 5:3). Te so wan man e weigri fu hori ensrefi na den markitiki fu Yehovah, dan fu taki en leti, a e weigri fu teki a tiri fu Yehovah (1 Kor. 11:3). Dati na trutru wan don sani fu du, fu di Yeremia ben taki dati „a no de na wan libisma di e waka srefi fu taki pe a wani poti en futu”.—Yer. 10:23.
10. Fu san ede wi musu luku bun fa wi e gebroiki a grani di wi abi fu teki wi eigi bosroiti?
10 Kande son sma no e agri nanga Yeremia. Den sma disi ben kan feni taki fu di Yehovah gi wi a grani fu teki wi eigi bosroiti, meki a no musu krutu wi te wi teki bosroiti. Ma wi no musu frigiti taki a grani di wi abi fu teki wi eigi bosroiti, na wan presenti, ma a de wan frantwortu tu. Wi sa musu gi frantwortu na Gado fu den sani di wi e taki èn e du (Rom. 14:10). Yesus ben taki: „San furu na ati, na dati mofo e taki.” A ben taki tu: „Disi na den sani di e kon fu na ati: ogri prakseri, kiri, sutadu, hurudu, fufuru, leitori, a taki di wan sma e taki ogri fu trawan” (Mat. 12:34; 15:19). Sobun, den sani di wi e taki èn e du e sori san de na ini wi ati. Den e sori suma wi de trutru. Fu dati ede, wan Kresten di koni e suku a tiri fu Yehovah na ini ala sani. Te a e du dati, dan Yehovah sa si en leki wan sma „di de opregti”, èn a sa „du bun” gi en.—Ps. 125:4.
11. San wi e leri fu Israel fu owruten?
11 Prakseri fa sani ben waka nanga den Israelsma fu owruten. Te a pipel dati ben e teki bun bosroiti, èn te den ben e gi yesi na den komando fu Yehovah, dan A ben e kibri den (Yos. 24:15, 21, 31). Ma nofo tron, den ben e gebroiki a grani di den ben abi fu teki den eigi bosroiti, na wan fasi di Gado no ben feni bun. Disi na san Yehovah ben taki fu den na ini a ten fu Yeremia: „Den no ben e arki, èn den no ben wani gi yesi, ma den ben du san den srefi wani èn den ben du san na takru ati fu den ben taigi den, èn dati meki den ben go na baka, na presi taki den ben go na fesi” (Yer. 7:24-26). Dati na wan sari sani trutru! Noiti wi musu weigri fu teki a tiri fu Yehovah, soso fu di wi de nomonomo fu du san wi wani, noso fu di wi wani plisi den lostu fu wi. Te wi ben o du dati, dan wi ben o ’go na baka, na presi taki wi ben o go na fesi’!
San o yepi wi fu teki a tiri fu Gado?
12, 13. (a) Sortu fasi wi musu abi fu man de klariklari fu teki a tiri fu Yehovah? (b) Fu san ede a de prenspari fu abi bribi?
12 A lobi di wi abi gi Yehovah e meki taki wi de klariklari fu teki a tiri fu en (1 Yoh. 5:3). Ma Paulus ben sori taki ete wan sani de fanowdu. A ben taki: „Wi e waka nanga bribi, èn no nanga san wi e si” (2 Kor. 5:6, 7). Fu san ede a prenspari fu abi bribi? We, Yehovah e tiri wi na ini „den pasi fu regtfardikifasi”, ma dati no wani taki dati wi sa kisi gudu noso hei posisi na ini a grontapu disi (Ps. 23:3). Fu dati ede, wi musu abi a tranga bribi taki Yehovah sa blesi wi te wi e dini en, èn den blesi dati bun moro iniwan tra sani di wi ben kan kisi. (Leisi 2 Korentesma 4:17, 18.) Èn te wi abi bribi, dan wi sa de tevrede nanga den moro prenspari sani di wi abi fanowdu fu man tan na libi.—1 Tim. 6:8.
13 Yesus ben sori taki tru anbegiman no e suku den eigi bun nomo, ma den de klariklari fu du iniwan sani di de fanowdu fu horibaka gi a tru anbegi. Wan sma musu abi bribi fu man du disi (Luk. 9:23, 24). Son getrow anbegiman ben de klariklari fu horibaka gi a tru anbegi, aladi dati ben abi leki bakapisi taki den kon pôti, den kisi kwinsi, èn den kisi frufolgu (2 Kor. 11:23-27; Openb. 3:8-10). Na fu di den ben abi bribi, meki den ben man horidoro nanga prisiri (Yak. 1:2, 3). Te wi abi wan tranga bribi, dan wi sa abi a tranga overtoigi taki ala ten a moro bun fu teki a tiri fu Yehovah. Ala ten wi sa tan kisi wini fu dati. Wi no e tweifri srefisrefi taki den wan di e horidoro na wan getrow fasi sa kisi blesi di bigi moro iniwan tesi di den kan kisi fu wan syatu pisi ten.—Hebr. 11:6.
14. Fu san ede Hagar ben musu sori sakafasi?
14 A de prenspari tu fu abi sakafasi, fu man teki a tiri fu Yehovah. Na eksempre fu Hagar, na umasrafu fu Sara, e sori wi taki a sani dati tru. Di Sara si taki a no ben man kisi pikin, dan a meki Abraham teki Hagar leki en wefi, èn te fu kaba Hagar kon de nanga bere. Ma Hagar no ben wani sori lespeki moro gi a misi fu en di no ben man kisi pikin. Dati meki Sara „bigin broko Hagar saka”, èn Hagar lowe gowe. Na engel fu Yehovah go na Hagar èn a taigi en: „Drai go baka na a misi fu yu èn saka yusrefi na en ondro” (Gen. 16:2, 6, 8, 9). Kande Hagar ben o feni en moro bun efu na engel ben taigi en wan tra sani. Fu man du san na engel taigi en, dan Hagar no ben musu abi bigifasi moro. Ma toku, Hagar saka ensrefi èn a du san na engel taigi en. Èn Ismael, a manpikin fu en, gebore na ini a kampu fu en papa, pe en papa ben o sorgu taki sani ben o waka bun nanga en.
15. Kari wan tu situwâsi pe wi sa musu sori sakafasi fu man teki a tiri fu Yehovah.
15 Kande wi srefi musu sori sakafasi fu man teki a tiri fu Yehovah. Kande son Kresten musu kon frustan taki a fasi fa den abi prisiriten, no bun na ini Yehovah ai. Kande wan Kresten hati den firi fu wan tra sma èn a musu aksi a sma dati pardon. Noso kande a musu taki krin taki a meki wan fowtu. Fa a de te wan sma du wan seryusu sondu? A sma dati musu sori sakafasi èn a musu taigi den owruman san a du. Kande wan sma puru fu a gemeente srefi. Efu so wan sma wani tron wan memre baka fu a gemeente, dan a musu sori sakafasi, a musu sori berow, èn a musu kenki en libi. Na ini den sortu situwâsi disi, den wortu fu Odo 29:23 e gi wi trowstu. Drape skrifi: „A heimemre fu wan libisma sa lagi en, ma a sma di abi sakafasi fu yeye sa kisi glori.”
Fa Yehovah e tiri wi?
16, 17. Fa wi kan kisi wini dorodoro fu a rai di Gado e gi na ini Bijbel?
16 A moro prenspari sani di Gado e gebroiki fu tiri wi, na en Wortu, Bijbel. (Leisi 2 Timoteyus 3:16, 17.) Efu wi wani kisi trutru wini fu a Wortu dati, dan wi no musu suku rai na ini en soso te wi de na ini muilek situwâsi. Na presi fu dati, wi sa leisi Bijbel ibri dei (Ps. 1:1-3). Te wi e du dati, dan wi sa kon sabi san skrifi na ini a Wortu fu Gado. Wi sa kisi a srefi denki fu Gado, èn wi sa sabi san fu du, srefi te wi e kisi problema di wi no e fruwakti.
17 Boiti dati, a de prenspari tu fu denki dipi fu den sani di wi e leisi na ini Bijbel, èn fu begi fu den sani dati. Te wi e denki dipi fu bijbeltekst, dan wi e luku na ini sortu situwâsi wi kan fiti a rai di wi e kisi na ini a tekst (1 Tim. 4:15). Te wi abi bigi problema, dan wi e begi Yehovah fu yepi wi, so taki wi kan kisi a rai di wi abi fanowdu. A yeye fu Yehovah sa yepi wi fu memre gronprakseri di wi leisi na ini Bijbel, noso na ini Bijbel publikâsi. Den gronprakseri dati sa yepi wi fu teki koni bosroiti.—Leisi Psalm 25:4, 5.
18. Na sortu fasi Yehovah e gebroiki a Kresten organisâsi fu tiri wi?
18 A Kresten organisâsi na wan tra prenspari sani di Yehovah e gebroiki fu tiri wi. Wan prenspari pisi fu na organisâsi dati, na „a getrow èn koni srafu” di abi a Tiri Skin di e teki presi gi en. Doronomo den brada disi e gi wi Bijbel leri nanga yepi fu buku nanga tijdschrift, èn nanga yepi fu gemeente konmakandra nanga bigi konmakandra. (Mat. 24:45-47; luku Tori. 15:6, 22-31.) Boiti dati, na ini a Kresten gemeente yu abi lepi sma, spesrutu den owruman, di man yepi wi èn di man gi wi rai di e komoto fu Bijbel (Yes. 32:1). Yonguwan di kweki na ini Kresten osofamiri e kisi tiri na wan tra fasi tu. Gado gi a Kresten papa nanga mama fu den a frantwortu fu tiri den pikin fu den, èn yonguwan ala ten e kisi a deki-ati fu suku rai na den papa nanga mama.—Ef. 6:1-3.
19. Sortu blesi wi sa kisi te wi e tan suku a tiri fu Yehovah?
19 Iya, Yehovah e tiri wi na difrenti fasi, èn wi musu teki a tiri dati ala ten. Luku san Kownu David ben taki fu wan pisi ten di Israel ben de getrow na Gado: „Den tata fu wi ben e frutrow na yu tapu; den ben e frutrow na yu tapu, èn yu tan frulusu den. Na yu den ben e bari kari, èn den kisi frulusu; na yu den ben e frutrow na tapu, èn den no kisi syen” (Ps. 22:3-5). Te wi e frutrow tapu Yehovah èn te wi e teki a tiri fu en, dan wi ’no sa kisi syen’ tu. A howpu fu wi o kon tru seiker. Te wi e ’poti wi hebi tapu Yehovah’, na presi taki wi e frutrow tapu wi eigi koni, dan wi sa kisi furu blesi nownowde srefi (Ps. 37:5). Èn te wi e tan gi yesi na Yehovah na wan getrow fasi, dan den blesi dati sa de fu têgo. Kownu David ben skrifi: „Yehovah lobi retidu, èn a no sa gowe libi den loyaalwan fu en. Fu tru den sa kisi kibri te ten di no skotu . . . Na den regtfardikisma srefi sa abi grontapu leki a gudu fu den, èn den sa libi na tapu fu têgo.”—Ps. 37:28, 29.
Yu kan tyari disi kon na krin?
• Fu san ede wi e frutrow tapu a tiri fu Yehovah?
• San e kon na krin te wi e weigri fu teki a tiri fu Yehovah?
• San na wan tu situwâsi pe Kresten musu sori sakafasi?
• Fa Yehovah e tiri wi na ini a ten disi?
[Aksi fu a tori disi]
[Prenki na tapu bladzijde 8]
Yu e suku a tiri fu Yehovah na ini ala afersi fu yu libi?
[Prenki na tapu bladzijde 9]
Eva ben sori taki a no ben e agri taki na Yehovah abi a reti fu bosroiti san bun èn san ogri
[Prenki na tapu bladzijde 10]
Sortu fasi Hagar ben musu abi fu man du san na engel ben taigi en?