Go na content

Go na table of contents

Wai pasi gi „sani di no warti notinoti”

Wai pasi gi „sani di no warti notinoti”

Wai pasi gi „sani di no warti notinoti”

„A sma di e feti baka soso sani no abi nofo koni.”—ODO 12:11.

1. San na wan tu fu den warti sani di wi abi, èn san na a moro bun fasi fa wi kan gebroiki den?

LEKI Kresten, wi alamala abi warti sani. Kande wi abi wan bun gosontu, spesrutu koni, noso kande wi gudu. Fu di wi lobi Yehovah, meki wi de klariklari fu gebroiki den sani disi fu dini en. Na so fasi wi e gi yesi na a rai disi di Bijbel e gi: „Gi Yehovah grani nanga den warti sani fu yu.”—Odo 3:9.

2. Sortu warskow Bijbel e gi te a abi fu du nanga sani di no warti notinoti, èn san a warskow disi wani taki?

2 Ma Bijbel e taki tu fu sani di no warti notinoti, èn a e warskow wi fu no lasi wi ten nanga wi krakti fu feti baka den sani disi. Luku san Odo 12:11 e taki fu a tori disi: „A sma di e wroko en gron sa abi nofo brede, ma a sma di e feti baka sani di no warti notinoti, abi wan ati di e mankeri koni.” A makriki fu si san na odo disi wani taki te wi e luku wan eksempre. Te wan man e gebroiki ala en ten nanga en krakti fu sorgu gi en osofamiri, dan nofo tron sani sa waka bun nanga den (1 Tim. 5:8). Ma te a man dati e gebroiki en ten nanga en krakti fu feti baka sani di no warti notinoti, dan a e sori taki a abi „wan ati di e mankeri koni”. Dati wani taki dati a no man krutu sani na a yoisti fasi, èn a no e broko en ede nanga noti. A no de fu taki dati a man disi o pina.

3. Fu san ede wi musu gi yesi na a warskow di Bijbel e gi fu wai pasi gi sani di no warti notinoti?

3 Ma fa a de te wi e fiti a rai fu na odo disi na ini na anbegi fu wi? We, wan getrow Kresten di e dini Yehovah fayafaya, abi a dyaranti taki sani sa waka heri bun nanga en. A kan abi a frutrow taki Gado sa blesi en na ini a ten disi, èn a abi wan trutru howpu gi a ten di e kon (Mat. 6:33; 1 Tim. 4:10). Ma te wan Kresten e poti prakseri na sani di no warti notinoti, dan dati kan pori a matifasi di a abi nanga Yehovah, èn a kan lasi a grani di a abi fu kisi têgo libi. Fa wi kan sorgu taki dati no pasa nanga wi? Wi musu kon sabi sortu sani na ini wi libi na sani di „no warti notinoti” èn wi musu kon abi a fasti bosroiti fu wai pasi gi den sani dati.—Leisi Titus 2:11, 12.

4. Sortu sani no warti notinoti?

4 Ma sortu sani no warti notinoti? Fu taki en leti, dati kan de iniwan sani di kan tapu wi fu anbegi Yehovah nanga wi heri ati. Dati kan de den difrenti fasi fa wi abi prisiriten. A no de fu taki dati wanwan leisi a bun fu abi prisiriten. Ma te wi e gebroiki tumusi furu ten gi sani di e gi wi prisiri, aladi wi no e poti prakseri na a anbegi fu wi, dan prisiriten e kon tron wan sani di no warti notinoti, fu di a kan pori a matifasi di wi abi nanga Yehovah (Preik. 2:24; 4:6). Fu sorgu taki a sani disi no e pasa, wan Kresten e luku bun fa a e gebroiki en ten, fu di dati na wan fu den warti sani di a abi. (Leisi Kolosesma 4:5.) Ma boiti prisiriten, tra sani de tu di no warti notinoti, èn den sani dati kan tyari moro takru bakapisi kon gi wi. Wan fu den sani disi na falsi gado.

Wai pasi gi gado di no warti notinoti

5. Nanga sortu sani den wortu „no warti notinoti” nofo tron abi fu du na ini Bijbel?

5 A moi fu si taki te Bijbel gebroiki den wortu „no warti notinoti”, dan nofo tron den wortu dati abi fu du nanga falsi gado. Fu eksempre, Yehovah ben taigi den Israelsma: „Un no musu meki gado di no warti noti, un no musu meki popki noso santa pilari, èn un no musu poti wan spesrutu sortu ston fu anbegi dati na ini un kondre” (Lef. 26:1). Kownu David ben skrifi: „Yehovah bigi èn a musu kisi prèise srefisrefi, èn wi musu frede en moro leki ala tra gado. Bika ala den gado fu den sma na gado di no warti notinoti. Ma na Yehovah meki den hemel.”—1 Kron. 16:25, 26.

6. Fu san ede falsi gado no warti notinoti?

6 Soleki fa David ben sori, dan furu sani na wi lontu e sori wi taki Yehovah na wan bigi Gado (Ps. 139:14; 148:1-10). A ben de wan trutru bigi grani gi den Israelsma taki Yehovah ben meki wan frubontu nanga den! Ma a ben de wan don sani taki den drai baka gi en fu go anbegi popki nanga santa pilari! Te sani no ben e waka bun nanga den, dan a ben e kon na krin taki den falsi gado fu den trutru no ben warti notinoti. Èn boiti taki den gado disi no ben man kibri densrefi, den no ben man kibri den sma di ben e anbegi den.—Krut. 10:14, 15; Yes. 46:5-7.

7, 8. Fa „Gudu” kan tron wi gado?

7 Na ini a ten disi, sma na ini furu kondre e anbegi popki di libisma meki. Na ini owruten, den sortu popki dati no ben warti notinoti, èn na so a de tu na ini a ten disi (1 Yoh. 5:21). Ma Bijbel e sori taki boiti popki, tra sani de di sma kan anbegi leki a gado fu den. Fu eksempre, luku san Yesus ben taki: „Nowan sma kan dini tu masra leki srafu; bika a sa teige a wan masra èn lobi a trawan, noso a sa tan nanga a wan èn wisiwasi a trawan. Unu no kan dini Gado èn dini Gudu na a srefi ten.”—Mat. 6:24.

8 Fa „Gudu” kan tron wi gado? We, prakseri wan ston di ben de na ini wan gron na ini Israel fu owruten. Wan sma ben kan gebroiki a ston dati fu bow wan oso, noso wan skotu. Ma te a ben o gebroiki a ston disi leki „wan santa pilari” noso leki „wan spesrutu sortu ston”, dan a ben o meki a pipel fu Yehovah naki futu (Lef. 26:1). Na so a de tu, taki moni na wan sani di wi abi fanowdu èn wi kan gebroiki en bun. Wi abi moni fanowdu fu sorgu gi wisrefi, èn wi kan gebroiki en fu horibaka gi a diniwroko fu Yehovah (Preik. 7:12; Luk. 16:9). Ma te wi e si en leki wan moro prenspari sani fu meki moni, na presi fu teki prati na a Kresten diniwroko, dan fu taki en leti, moni e kon tron wi gado. (Leisi 1 Timoteyus 6:9, 10.) Na ini a ten disi pe furu sma e feti fu meki moni, wi musu sorgu taki wi e tan abi wan yoisti denki fu a tori disi.—1 Tim. 6:17-19.

9, 10. (a) Fa wan Kresten e si skoroleri? (b) Fu san ede wi musu luku bun nanga hei skoroleri?

9 Wan tra bun sani di kan tron wan sani di no warti notinoti, na skoroleri. Wi wani taki den pikin fu wi musu kisi bun skoroleri, so taki den kan sorgu densrefi te den kon bigi. San moro prenspari srefi, na taki wan Kresten di kisi bun skoroleri man frustan Bijbel moro bun, a sabi moro bun fa fu lusu problema, èn a sabi moro bun fa fu overtoigi sma so taki den kan bribi den tru tori fu Bijbel. A tru taki wan sma musu go na skoro wan tu yari fu man kisi bun skoroleri, ma a sani dati a no lasi ten.

10 Ma fa a de nanga a hei skoroleri di sma e kisi na wan universiteit, noso na tra sortu heiskoro? Furu sma feni taki a de prenspari fu kisi hei skoroleri fu man abi bun bakapisi na ini a libi. Ma te fu kaba, a koni fu grontapu e pori a denki fu furu fu den sma di go na den sortu skoro disi. Yonguwan di e go na den skoro dati e gebroiki ala den ten fu teki leri drape, aladi den ben kan gebroiki a ten dati moro bun fu dini Yehovah (Preik. 12:1). Kande a no e fruwondru wi taki na ini den kondre pe furu sma kisi hei skoroleri, bun furu sma no e bribi na ini Gado. Fosi, a no ben de so. Ma wan Kresten di wani taki sani waka bun nanga en, no e poti en howpu tapu den heiskoro fu a grontapu disi. Na presi fu dati, a e frutrow tapu Yehovah.—Odo 3:5.

No meki den lostu fu a skin tron yu gado

11, 12. Fu san ede Paulus ben taki dati son sma „den bere na den gado”?

11 Na ini a brifi di na apostel Paulus ben skrifi gi den Filipisma, a ben taki fu wan tra sani di kan kon tron wi gado. Luku san a e taki fu sma di ben de en Kresten brada nanga sisa fosi: „Furu sma na feanti fu a pina-postu fu Krestes. Mi ben taki furu tron kaba fu den sma disi, ma now mi e krei sosrefi te mi e taki fu den. Den sa dede te fu kaba, èn den bere na den gado, . . . èn den e prakseri soso grontapu sani” (Fil. 3:18, 19). Fa wan sma en bere kan de en gado?

12 Soleki fa a sori, dan den sma dati di Paulus ben sabi, ben kon feni en moro prenspari fu gi densrefi abra na den lostu fu a skin, na presi fu anbegi Yehovah makandra nanga Paulus. A kan taki sonwan fu den trutru ben abi a gwenti fu nyan pasa marki èn fu dringi sopi teleki den kon drungu. (Odo 23:20, 21; luku Deuteronomium 21:18-21.) Kande trawan fu den ben du ala san den ben man fu abi wan bun libi na a ten fu a fosi yarihondro. Te fu kaba, a sani dati meki taki den tapu fu dini Yehovah. Noiti a musu pasa taki wi no e dini Yehovah nanga wi heri ati moro, soso fu di wi wani abi wan switi libi na ini a grontapu disi.—Kol. 3:23, 24.

13. (a) San na bigi-ai, èn san Paulus ben taki fu a sani disi? (b) Fa wi kan sorgu taki wi no kisi bigi-ai?

13 Paulus ben taki fu ete wan sani di kan kon tron wi gado. A ben skrifi: „Kiri den firi di de na ini den pisi fu un skin na grontapu, èn di abi fu du nanga hurudu, morsu libi, seks lostu, takru lostu, nanga bigi-ai, wan sani di de a srefi leki te wan sma e anbegi kruktugado” (Kol. 3:5). Wan sma di abi bigi-ai e angri srefisrefi fu kisi wan sani di a no abi. A kan taki wan sma e angri fu kisi gudu. Kande a e angri srefi fu abi seks nanga wan sma di no de en trowpatna (Ex. 20:17). Te yu e luku en bun, dan wan sma di abi den sortu lostu disi, e anbegi wan falsi gado, a no so? Yesus ben sori krin taki a de prenspari trutru taki wi e du ala san wi man fu basi den takru lostu disi.—Leisi Markus 9:47; 1 Yohanes 2:16.

Luku bun nanga wortu di no warti notinoti

14, 15. (a) Sortu „sani di no warti notinoti” meki taki furu sma naki futu na ini a ten fu Yeremia? (b) Fu san ede den wortu fu Moses ben de prenspari wortu?

14 Wortu kan de sani tu di no warti notinoti. Fu eksempre, Yehovah ben taigi Yeremia: „Na lei den profeiti e fruteri na ini mi nen. Mi no seni den, mi no komanderi den, èn mi no taki nanga den. Na wan falsi fisyun, lukuman-wroko, wan soso sani, nanga a trikifasi fu den ati den e fruteri un pipel leki profeititori” (Yer. 14:14). Den falsi profeiti dati ben taigi sma taki den ben e taki na ini a nen fu Yehovah, ma fu taki en leti, den ben e leri sma den eigi denki èn den eigi koni. Sobun, den wortu fu den ben de „soso sani”. Den wortu dati no ben warti notinoti èn den ben kan tyari takru bakapisi kon gi a tru anbegi. Na ini 607 bifo Krestes, furu sma di ben e poti prakseri na den sortu wortu dati di no ben warti notinoti, dede te fu kaba fu di den srudati fu Babilon kiri den.

15 Ma Moses ben taigi den Israelsma: „Kibri ala den wortu di mi e taigi unu leki wan warskow tide, na ini un ati, so taki unu kan komanderi den manpikin fu unu fu sorgu taki den du ala den wortu fu a wet disi. Bika a no wan wortu di no warti noti gi unu, ma a wani taki un libi, èn nanga a wortu disi unu kan meki den dei fu unu kon moro furu na tapu a doti di unu sa teki leki a pisi fu unu, te unu e koti a Yordanliba abra” (Deut. 32:46, 47). Iya, na Gado ben meki Moses skrifi den wortu dati. Fu dati ede, den wortu dati ben prenspari trutru, fu di sani ben o waka bun nanga a pipel te den ben o gi yesi na den. Den sma di ben gi yesi na den wortu dati, ben libi langa èn sani ben waka bun nanga den. Meki wi ala ten wai pasi gi wortu di no warti notinoti èn meki wi tan gi yesi na den prenspari tru tori fu Bijbel.

16. Fa wi e si den sani di sabiman e taki èn di no e kruderi nanga a Wortu fu Gado?

16 Sma na ini a ten disi e taki sani di no warti notinoti? Iya, den e du dati. Fu eksempre, son sabiman e taki dati na evolutie-leri èn sosrefi tra nyun sani di den kon sabi e sori taki a no de fanowdu moro fu bribi na ini Gado. Den sma disi e bribi taki ala sani kon de fu densrefi. Wi musu bribi den sani dati di den sabiman disi e prefuru fu taki? Nôno, kwetikweti! A koni fu libisma e difrenti fu a koni fu Gado (1 Kor. 2:6, 7). Ma wi sabi taki te den leri fu libisma no e kruderi nanga den leri fu Gado, dan ala ten den leri fu libisma na falsi leri. (Leisi Romesma 3:4.) Aladi sabiman kon sabi nyun sani, toku wi kan tan bribi a sani disi di Bijbel e taki fu a koni fu libisma: „A koni fu a grontapu disi na wan don sani gi Gado.” Te wi e teki a koni fu libisma gersi nanga a koni fu Gado di bigi pasa marki, dan wi e si taki a koni fu libisma no warti notinoti.—1 Kor. 3:18-20.

17. Fa wi musu si den sani di den fesiman fu Krestenhèit èn sma di fadon komoto na bribi e leri trawan?

17 Wan tra eksempre fu wortu di no warti notinoti, na den sani di den kerki fesiman fu Krestenhèit e leri sma. Den fesiman disi e taigi sma taki den e taki na ini Gado nen, ma furu fu den sani di den e taki no e kruderi nanga Bijbel. Èn fu taki en leti, den sani di den e taki no warti notinoti. Sma di fadon komoto na bribi e taki sani tu di no warti notinoti, fu di den feni taki den abi moro koni leki a „getrow èn koni srafu” di Gado poti fu tiri en pipel (Mat. 24:45-47). Ma den sma disi e leri trawan den eigi denki, èn den wortu fu den no warti notinoti fu di sma di e arki den wortu disi, kan naki futu (Luk. 17:1, 2). Fa wi kan sorgu taki den sma disi no e kori wi?

No taki sani di no warti notinoti

18. Fa wi kan fiti a rai di skrifi na ini 1 Yohanes 4:1?

18 Na owru apostel Yohanes ben gi wi bun rai di abi fu du nanga a tori disi. (Leisi 1 Yohanes 4:1.) Fu di wi wani fiti a rai fu Yohanes, meki ala ten wi e gi den sma di wi e miti na ini a preikiwroko deki-ati fu luku efu den sani di den leri e kruderi nanga Bijbel. Wi musu du a srefi tu nanga den sani di wi e leri. Efu wi yere taki sma e krutu den tru tori fu Bijbel, noso taki sma e taki takru fu a gemeente, fu den owruman, noso fu iniwan fu den brada nanga sisa fu wi, dan wi no musu bribi den sani dati wantewante. Na presi fu dati, wi musu aksi wisrefi: „A sma di e taki a sani disi e du san Bijbel e leri? Den sani di a e fruteri e kruderi nanga den sani di Yehovah abi na prakseri? A e suku fu tyari vrede kon na ini a gemeente?” Te sma e taki ogri fu na anbegi fu wi, na presi fu horibaka gi en, dan den sani dati no warti notinoti.—2 Kor. 13:10, 11.

19. Fa owruman kan sorgu taki den no e leri sma sani di no warti notinoti?

19 Ma owruman musu luku bun tu fu no taki sani di no warti notinoti. Te den musu gi sma rai, dan den e hori na prakseri taki den musu abi sakafasi fu di den no sabi ala sani, èn den no e leri sma den eigi denki. Ala ten den musu leri sma san skrifi na ini Bijbel. Na apostel Paulus e gi a prenspari rai disi: „Hori unsrefi na san skrifi” (1 Kor. 4:6). Owruman no e leri sma sani di no skrifi na ini Bijbel. Boiti dati, den no e leri sma sani di no skrifi na ini den Bijbel publikâsi di a getrow èn koni srafu e tyari kon na doro.

20. San kan yepi wi fu wai pasi gi sani di no warti notinoti?

20 Sani di no warti notinoti kan tyari furu takru bakapisi kon gi wi, awinsi den sani dati na falsi gado, falsi leri, noso tra sani. Fu dati ede, ala ten wi e begi Yehovah fu yepi wi fu kon frustan taki den sani dati no warti notinoti, èn wi e aksi en fu yepi wi fu wai pasi gi den sani dati. Te wi e du dati, dan wi e agri nanga a psalm skrifiman di ben taki: „No meki mi ai si sani di no warti noti; hori mi na libi na tapu yu pasi” (Ps. 119:37). A tra artikel sa tyari kon na krin fu san ede a de prenspari fu teki a tiri fu Yehovah.

Yu kan tyari disi kon na krin?

• San na den sani di no warti notinoti èn di wi musu wai pasi gi?

• Fa wi kan sorgu taki moni no e kon tron wi gado?

• Fa den lostu fu a skin kan kon tron wi gado?

• Fa wi kan sorgu taki wi no e taki sani di no warti notinoti?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 3]

Den Israelsma ben kisi a rai fu no feti baka sani di no warti notinoti, ma fu ’wroko a gron fu den’

[Prenki na tapu bladzijde 5]

Noiti a musu pasa taki yu no e dini Yehovah nanga yu heri ati moro, soso fu di yu e feti baka gudu

[Prenki na tapu bladzijde 6]

Den sani di owruman e taki kan gi wi deki-ati trutru