Go na content

Go na table of contents

Edepenti fu den brifi fu Yohanes èn fu a di fu Yudas

Edepenti fu den brifi fu Yohanes èn fu a di fu Yudas

A Wortu fu Yehovah de libilibi

Edepenti fu den brifi fu Yohanes èn fu a di fu Yudas

DEN dri brifi fu na apostel Yohanes na wan tu fu den lasti buku fu den Santa Buku fu Bijbel. A kan taki Yohanes ben skrifi den buku disi di a ben de na ini Efeise na ini a yari 98. Den fosi tu brifi e gi Kresten deki-ati fu tan waka na ini a leti èn fu kakafutu gi den sma di fadon komoto na bribi. Na ini a di fu dri brifi, Yohanes e gi wi deki-ati fu waka na ini a tru anbegi èn fu wroko makandra leki Kresten.

Na ini a brifi fu en, Yudas, na afu-brada fu Yesus, e warskow den Kresten brada nanga sisa fu en fu luku bun nanga ogrisma di boro kon na ini a gemeente. A e gi den rai tu fa den kan kakafutu gi sani di no bun. Yudas ben skrifi a brifi disi di a ben de na ini Palestina, èn a kan taki dati ben de na ini a yari 65. Te wi e poti prakseri na den dri brifi fu Yohanes, èn na a di fu Yudas, dan dati kan yepi wi fu tan abi wan tranga bribi, awansi sortu tesi e miti wi.—Hebr. 4:12.

TAN WAKA NA INI A LETI ALADI YU E SORI LOBI NANGA BRIBI

(1 Yoh. 1:1–5:21)

A fosi brifi fu Yohanes de gi a heri gemeente. A brifi disi e gi Kresten bun rai fa fu kakafutu gi sma di fadon komoto na bribi, fa fu tan horibaka gi a tru anbegi, èn fa fu tan du san bun. Yohanes e sori krin taki a de fanowdu fu tan waka na ini a leti aladi wi e sori lobi nanga bribi.

Yohanes e skrifi: „Efu wi e waka na ini a leti neleki fa [Gado] de na ini a leti, dan wi alamala abi wan prati na den srefi sani.” Èn fu di Gado na a Sma fu pe lobi e komoto, meki na apostel e taki: „Meki wi tan lobi makandra.” A tru taki „a lobi fu Gado” e meki taki wi e „hori wisrefi na den komando fu en”, ma wi e wini grontapu fu di wi abi „bribi” na ini Yehovah Gado, na ini a Wortu fu en, èn na ini en Manpikin.—1 Yoh. 1:7; 4:7; 5:3, 4.

Piki tapu den aksi fu Bijbel:

2:2; 4:10—Fa Yesus de leki „wan ofrandi di e tapu den sondu fu wi”? Fu tapu sondu, wani taki „fu meki sani bun baka”. Yesus ben gi en libi leki wan ofrandi di e tapu den sondu fu wi, èn na so a meki sani bun baka na wan fasi di e kruderi nanga den regtfardiki markitiki fu Gado. Nanga yepi fu na ofrandi dati, Gado ben kan sori sari-ati gi den wan di e sori bribi na ini Yesus, èn a ben kan gi den pardon.—Yoh. 3:16; Rom. 6:23.

2:7, 8—Yohanes e taki fu wan komando di „owru” èn di „nyun”. Sortu komando na dati? Yohanes e taki fu a komando di wi kisi fu du ala san wi man fu sori lobi gi wi Kresten brada nanga sisa (Yoh. 13:34). A e taki dati a komando disi „owru” fu di Yesus ben gi a komando dati 60 yari bifo Yohanes ben skrifi a fosi brifi fu en nanga yepi fu santa yeye. Sobun, den Dyu ben sabi a komando disi „sensi a bigin” di den tron Kresten. A komando „nyun” tu, fu di a e leri wi fu du moro leki fu ’lobi trawan neleki fa wi lobi wisrefi’. Fu man gi yesi na a komando dati, dan wi musu du ala san de fanowdu fu sori taki wi lobi trawan.—Lef. 19:18; Yoh. 15:12, 13.

3:2—San „no kon na krin” gi salfu Kresten, èn suma den sa si „soleki fa a de trutru”? A no kon na krin gi den salfu Kresten fa den o de te den sa kisi wan opobaka fu libi na ini hemel leki yeye (Fil. 3:20, 21). Ma san den sabi, na taki ’awansi o ten Gado o sori ensrefi, den sa de leki en, bika den sa si en soleki fa a de trutru’, èn dati wani taki leki „a Yeye”.—2 Kor. 3:17, 18.

5:5-8—Fa watra, brudu, nanga a yeye e gi kotoigi taki „Yesus na a Manpikin fu Gado”? Watra ben gi kotoigi fu di na a ten di Yesus teki dopu na ini watra, dan Yehovah srefi taki dati A ben feni en Manpikin bun (Mat. 3:17). A brudu fu Yesus, noso a libi fu en di a gi leki „wan lusu-paiman fu pai gi ala sma”, e sori tu taki Yesus na Gado en Manpikin (1 Tim. 2:5, 6). Èn di a santa yeye saka kon na Yesus tapu baka di a teki dopu, dan na so a yeye disi gi kotoigi taki Yesus na a Manpikin fu Gado. A sani disi meki taki Yesus ben man go ’na ini a heri kondre fu du bun èn fu dresi ala sma di Didibri ben e kwinsi’.—Yoh. 1:29-34; Tori. 10:38.

Sani di wi kan leri:

2:9-11; 3:15. Efu wan Kresten e gi pasi taki wan sani noso wan sma e tapu en fu sori lobi gi den brada nanga sisa fu en, dan fu taki en leti a e waka na ini dungru, èn a no sabi pe a e go.

TAN „WAKA NA INI A WAARHEID”

(2 Yoh. 1–13)

Yohanes e bigin a di fu tu brifi fu en nanga den wortu disi: „Mi na a owru man di e skrifi a lespeki uma di Gado kari. Mi e skrifi den pikin fu en tu.” Yohanes e taki dati a breiti fu si taki ’wan tu fu den pikin fu na uma disi e waka na ini a waarheid’.—2 Yoh. 1, 4.

Baka di Yohanes gi den brada nanga sisa deki-ati fu kweki lobi, dan a skrifi: „Disi na lobi, namku taki wi musu tan waka soleki fa den komando fu en e taki.” Yohanes e warskow den tu gi ’a bedrigiman nanga na anti-krestes’.—2 Yoh. 5-7.

Piki tapu den aksi fu Bijbel:

1, 13—Suma na „a lespeki uma di Gado kari”? A kan taki Yohanes ben e taki fu wan uma di a ben e kari Kiria. A Griki wortu disi wani taki „lespeki uma”. Noso kande a gebroiki a nen disi fu taki nanga wan spesrutu gemeente, fu di a ben wani bruya sma di ben wani frufolgu a gemeente. Efu dati de so, dan den pikin fu a lespeki uma disi na den memre fu a gemeente dati, èn „den pikin fu [na uma en] sisa” na den memre fu wan tra gemeente.

7—Te Yohanes e taki dati Yesus o „kon”, dan san dati wani taki? Fa bedrigiman e sori taki „den no e bribi” dati? Yohanes no e taki fu a ten di de na wi fesi, pe Yesus o „kon” sondro taki sma ben o man si en. Na presi fu dati, Yohanes e taki fu a kon di Yesus kon leki wan libisma di Gado salfu leki a Krestes (1 Yoh. 4:2). Bedrigiman no e bribi taki Yesus kon leki wan libisma. Kande den feni taki Yesus noiti no ben de na libi, noso kande den e weigri fu bribi taki Gado ben salfu en nanga santa yeye.

Sani di wi kan leri:

2, 4Fu man kisi frulusu, dan a de prenspari taki wi e kon sabi „a waarheid”, noso ala den Kresten leri na ini Bijbel. A de prenspari tu taki wi e hori wisrefi na den leri disi.—3 Yoh. 3, 4.

8-11. Efu wi wani taki ’Gado a Tata, èn sosrefi Yesus Krestes, tan sori wi no-frudini bun-ati nanga sari-ati, èn efu wi wani taki a vrede fu den de nanga wi’ èn taki wi e tan abi switi demakandra nanga wi Kresten brada nanga sisa, dan wi musu „luku bun” taki wi e tan krosibei fu Gado. Boiti dati, wi musu wai pasi gi den sma di „no e tan na ini a leri fu Krestes”.—2 Yoh. 3.

TRON „SMA DI E WROKO MAKANDRA NA INI A WAARHEID”

(3 Yoh 1–14)

Yohanes e skrifi a di fu dri brifi fu en gi Gayus, wan bun mati fu en. A e skrifi: „Nowan tra sani e gi mi moro prisiri leki te mi e yere taki den pikin fu mi e tan waka na ini a waarheid.”—3 Yoh. 4.

Yohanes e taigi Gayus taki a „de getrow na ini a wroko” di a e du fu yepi den brada di e kon luku a gemeente. Na apostel e taki: „A de wi plekti fu gi den sma disi wan switikon, so taki wi kan tron sma di e wroko nanga makandra na ini a waarheid.”—3 Yoh. 5-8.

Piki tapu den aksi fu Bijbel:

11—Fu san ede son sma e du ogri? Fu di son sma no abi nofo warderi gi den Kresten leri, meki den no e si Gado nanga na ai fu den frustan. Fu di den no man si Gado nanga den trutru ai, meki den e du neleki den no e si en.—Esek. 9:9.

14—Suma Yohanes e kari „mati”? A wortu „mati” no abi fu du soso nanga sma di de bun mati fu makandra. Yohanes e gebroiki a wortu disi fu taki fu ala den Kresten brada nanga sisa fu en.

Sani di wi kan leri:

4. Lepi Kresten na ini a gemeente e prisiri srefisrefi te den e si taki den yonguwan na ini a gemeente „e tan waka na ini a waarheid”. Èn papa nanga mama e prisiri pasa marki tu te den man yepi den pikin fu den fu tron futuboi fu Yehovah.

5-8. Wan tu fu den sma di e wroko tranga fu yepi den Kresten brada nanga sisa fu den, na den opziener di e reis, den zendeling, den brada nanga sisa di e dini na Bethel noso den bijkantoro, èn den wan di e pionier. Den e du disi fu di den lobi den brada nanga sisa fu den, èn fu di den lobi Yehovah. A bribi fu den brada nanga sisa disi de leki wan eksempre gi wi, èn a fiti taki wi e horibaka gi den na wan lobi-ati fasi.

9-12. Wi no musu teki na eksempre fu Diotrefes di ben e taki wan lo ogri fu den brada. Na presi fu dati wi musu teki na eksempre fu Demetrius di ben e horibaka gi den brada nanga en heri ati.

’SORGU TAKI GADO TAN LOBI UNU’

(Yud. 1–25)

Yudas e taki dati den wan di e boro kon na ini a gemeente „na sma di gwenti krutukrutu èn di e kragi fu a fasi fa a libi fu den e waka; den e du san den eigi lostu e meki den du”. Den ’e dyaf èn den e prèise sma’.—Yud. 4, 16.

Fa Kresten kan kakafutu gi sani di no bun? Yudas e skrifi: „Lobiwan, prakseri den sani di den apostel fu wi Masra Yesus Krestes ben taki kaba.” A e taki moro fara: ’Sorgu taki Gado tan lobi unu.’—Yud. 17-21.

Piki tapu den aksi fu Bijbel:

3, 4—Fu san ede Yudas gi Kresten deki-ati fu „feti tranga gi a Kresten bribi”? Fu di ’ogriman ben boro kon na ini a gemeente’. Den man disi ’ben e gebroiki a no-frudini bun-ati fu Gado leki wan okasi fu libi wan takru libi’.

20, 21—Fa wi kan sorgu taki ’Gado tan lobi wi’? Wi kan du dati na dri fasi: (1) Wi musu tranga wisrefi nanga „a moro santa bribi”. Wi sa man du disi te wi e studeri Gado Wortu fayafaya, èn te wi e preiki fayafaya. (2) Wi musu begi „nanga santa yeye”, noso wi musu meki a yeye disi tiri wi te wi e begi. (3) Èn wi musu sori bribi na ini a sani di e meki taki wi man kisi têgo libi. Dati na a frulusu-ofrandi fu Yesus Krestes.—Yoh. 3:16, 36.

Sani di wi kan leri:

5-7. Den ogrisma man wai pasi gi a krutu fu Yehovah? Den dri eksempre di Yudas ben kari fu warskow wi, e sori taki den ogrisma no o man du dati.

8-10. Wi musu teki na eksempre fu Mikael, a gran engel, èn wi musu sori lespeki gi den wan di Gado poti fu teki fesi.

12. Den sma di fadon komoto na bribi e du neleki den lobi trawan, èn den kan pori a bribi fu wi. Den sma disi de leki bigi ston di kibri na ondro watra èn di kan meki taki sipi e naki panya, noso taki sma di e swen e kisi bigi mankeri. A gersi leki falsi leriman e suku a bun fu wi, ma fu taki en leti den de leki wolku di no abi watra, fu di den no abi a leri fu Gado. Den sma disi de leki dede bon na mofoyari, fu di den no e gi froktu. Den sa kisi pori neleki bon di rutu puru. Wi e handri nanga koni te wi e wai pasi gi sma di fadon komoto na bribi.

22, 23. Tru Kresten e tegu gi san ogri. Fu di lepi Kresten na ini a gemeente, spesrutu owruman di Gado poti fu teki fesi, wani frulusu den wan di „e tweifri”, meki den e yepi den fu kon abi wan tranga bribi baka.

[Prenki na tapu bladzijde 28]

Watra, yeye, nanga brudu gi kotoigi taki „Yesus na a Manpikin fu Gado”