Go na content

Go na table of contents

Mi si fa a wroko go na fesi na ini Korea

Mi si fa a wroko go na fesi na ini Korea

Mi si fa a wroko go na fesi na ini Korea

Soleki fa Milton Hamilton fruteri

„Wi e sari fu taigi unu taki a tirimakti fu a Republiek Korea no wani gi unu leki zendeling visum fu dini na ini a kondre dati, èn den taki dati den no wani unu na ini a kondre fu den. . . . Fu dati ede, wi bosroiti fu seni unu fu go dini wan pisi ten na Yapan.”

NA A kaba fu a yari 1954, mi nanga mi wefi kisi a boskopu disi fu den brada fu na edekantoro na ini Brooklyn, New York, na Amerkankondre. Na a bigin fu a yari dati, wi ben klari a di fu 23 klas fu a Gileadskoro di ben hori na ini New York. Di wi kisi a boskopu taki wi no ben man go na Korea, dan wi ben de na ini Indianapolis, na Indiana, pe wi ben e dini fu wan pisi ten.

Mi nanga mi wefi, Liz (fosi a ben nen Liz Semock), ben de na ini wán klas na skoro. Wi trow na ini 1948. Liz ben lobi a furuten diniwroko, ma a ben frede pikinso fu gowe libi Amerkankondre fu go dini na wan tra kondre. San meki taki a kenki en prakseri?

Liz go nanga mi na wan konmakandra di ben hori gi brada nanga sisa di ben wani go na a Gileadskoro. A konmakandra dati ben hori na a internationaal kongres fu 1953, na ini a Yankee Stadion na New York. Fu di a konmakandra dati gi wi deki-ati, meki wi poti wi nen fu go na a Gileadskoro. A fruwondru wi taki wi kisi kari fu go na a klas di ben o bigin na ini februari 1954.

Wi kisi a grani fu go dini na Korea, aladi na orloku di ben feti dri yari langa drape ben kon na wan kaba no so langa ete. Dati ben de na ini a waran pisi ten fu a yari 1953. Na orloku dati ben pori a heri kondre. Soleki fa a brifi na a bigin fu na artikel ben e taki, wi go fosi na Yapan. Wi teki sipi go na Yapan, èn baka di wi ben de na se 20 dei langa, wi doro na ini a kondre dati na ini yanuari 1955. Wi doro drape makandra nanga siksi tra zendeling di ben musu go dini tu na Korea. Lloyd Barry, di ben de a fesiman fu a bijkantoro fu Yapan na a ten dati, kon miti wi na a lanpe siksi yuru mamanten. Syatu baka dati, wi go na a zendeling-oso na ini Yokohama. A srefi dei dati, wi go na ini a preikiwroko.

Wi doro na ini Korea

Baka wan pisi ten, wi kisi visum fu go na ini a Republiek Korea. Tapu 7 maart 1955, wi teki opolani na a Internationaal opolanigron fu Haneda na ini Tokio, èn wi frei dri yuru langa go na a opolanigron Yoido na ini Seoul. Moro leki 200 Kotoigi fu Korea ben kon fu gi wi wan switikon, èn wi bigin krei fu di wi ben breiti. Na a ten dati, 1000 Kotoigi nomo ben de na ini Korea. Neleki furu sma fu den Westsei kondre, wi ben e denki taki ala sma fu den Owstusei kondre ben e gersi makandra èn ben e tyari densrefi na a srefi fasi, awansi fu sortu kondre den ben de. Ma heri esi wi kon si taki dati no ben de so. Den sma fu Korea abi den eigi tongo nanga den eigi alfabet. Boiti dati, den e bori tra sortu nyanyan, den fesi nanga den skin de tra fasi, den e weri heri tra krosi, den oso fu den de tra fasi, èn furu tra sani fu den de tra fasi tu.

A fosi tyalensi di miti wi, na taki wi ben musu leri taki a tongo fu den sma disi. Buku no ben de fu yepi wi leri Koreatongo. Heri esi, wi kon si taki wi no ben kan taki a Koreatongo na a fasi fa wi ben e taki na Ingrisitongo. Fu man taki a Koreatongo bun, wan sma ben musu leri na alfabet fu a Koreatongo.

Wi ben e meki fowtu. Fu eksempre, Liz ben aksi wan ososma fu go teki en Bijbel. A sma disi luku en na wan fruwondru fasi, èn a go teki wan dosu nanga swarfu tyari kon. Liz ben aksi na uma dati sungnyang (swarfu), na presi fu taki sungkyung, èn dati na a wortu gi „Bijbel”.

Baka wan tu mun, wi ben musu seti wan zendeling-oso na ini Pusan, wan foto na a zuidsei fu a kondre, pe wan lanpe de. Wi ben man yuru dri pikin kamra gi wi nanga tu tra sisa di ben musu kon dini drape makandra nanga wi. Fu di watra no ben de, meki wi ben musu gebroiki emre fu kanti watra go na ini a toilet. Soso na neti a druk ben hei nofo, èn wi ben e hari wan watraslang go na sodro fu kisi watra. Sobun, ibriwan fu wi ben abi wan dei fu wiki fruku mamanten, fu furu beki nanga watra. Wi ben musu bori a watra, noso wi ben musu poti chloor na ini fosi wi ben kan dringi en.

Tra tyalensi ben miti wi tu. Fu di nofo stroom no ben de, meki wi no ben man wasi krosi nanga wasmasyin, èn wi no ben man gebroiki wan triki-isri. Wi ben e bori na ini a pisi fu na oso pe yu ben e waka go na ini den kamra, èn wi ben e bori na tapu wan karsinoli stoof. Fosi yu denki, ibriwan fu wi leri sreka nyanyan te a ben de en dei fu du dati. Dri yari baka di wi doro na ini a kondre disi, mi nanga Liz kisi a siki di nen hepatitis. Na ini a pisi ten dati, furu zendeling kisi a siki disi. A teki omeni mun fosi wi kon betre, èn wi kisi tra problema tu nanga a gosontu fu wi.

Wi e kisi yepi fu pasa tesi

Sowan 55 yari kaba, Korea na wan fu den kondre fu Asia pe dyugudyugu de na ini a politiek. Wan pisi fu a kondre no de na ondro a makti fu den srudati. A pisi dati e prati a kondre na ini tu, èn a de 55 kilometer go na a noordsei fu Seoul, a mamafoto fu a Republiek Korea. Na ini 1971, Frederick Franz fu na edekantoro fu Brooklyn, kon luku a wroko na ini Korea. Mi go nanga en na a kontren di no de na ondro a makti fu den srudati. Na ini den yari di pasa, den memre fu den Verenigde Nâsi miti furu tron nanga den tiriman fu den tu tirimakti.

A no de fu taki dati wi leki Kotoigi no e teki sei na ini den politiek afersi fu a grontapu disi, èn wi no e teki sei tu na ini den politiek afersi fu Korea (Yoh. 17:14). Fu di den Kotoigi na ini Korea e weigri fu feti na ini a legre, meki moro leki 13.000 fu den koti strafu. Ala nanga ala den koti strafu 26.000 yari (2 Kor. 10:3, 4). Ala yongu brada na ini a kondre dati sabi taki den sa kisi fu du nanga a tori disi, ma toku den no ben frede. A sari fu taki dati a tirimakti ben e kari den Kresten dinari „ogriman”. Fu taki en leti, a wan-enkri „ogri” di den du, na taki den e weigri fu teki prati na orloku.

Na ini 1944, na a ten fu a di fu Tu Grontapufeti, mi weigri tu fu go na ini a legre. Fu dati ede, mi ben musu koti strafu tu nanga afu yari langa na ini a strafu-oso na ini Lewisburg, na Pennsylvania. Sobun, aladi den brada fu wi na ini Korea ben kisi moro hebi tesi na ini strafu-oso, toku mi man frustan san miti den yongu Kotoigi disi. Furu fu den brada disi kisi deki-ati di den kon sabi taki sonwan fu wi di ben e dini leki zendeling na ini Korea, ben ondrofeni den srefi sani dati.—Yes. 2:4.

Wi e kisi tesi

Na ini 1977, wi kisi fu du nanga wan situwâsi pe wisrefi ben musu sori taki wi no e teki sei na ini politiek afersi. Den lantiman ben feni taki wi ben gi den yongu brada fu Korea deki-ati fu no du wroko pe den ben o abi fu tyari gon. Dati meki lanti fu a kondre dati bosroiti taki te wan zendeling ben gowe libi a kondre gi awansi sortu reide, dan a no ben o kisi visum moro fu drai kon baka. A situwâsi disi ben de fu 1977 te go miti 1987. Efu wi ben gowe libi Korea na ini a pisi ten dati, dan wi no ben o kisi primisi fu drai go baka. Sobun, na ini den yari dati, wi noiti no go baka na a kondre fu wi, awansi na gi wan syatu pisi ten nomo.

Wi ben musu fruklari furu leisi gi lantiman fu san ede wi leki bakaman fu Krestes no ben e teki sei na ini politiek afersi. Te fu kaba, den kon si taki den no ben o man kenki wi prakseri. Dati meki baka tin yari, den bigin gi wi primisi baka fu go na a kondre fu wi. Na ini den tin yari dati, wan tu zendeling ben gowe libi a kondre fu di den ben siki, ma wi nanga den trawan tan drape, èn wi breiti taki wi du dati.

Na a ten fu 1985, sma di ben e gens a diniwroko fu wi tyari den driktoro fu a korporâsi fu wi go na krutu. Den ben feni taki den brada disi ben e leri yonkuman fu no go na ini a legre. A sani dati meki taki lanti kari ibriwan fu wi fu poti aksi gi wi. Tapu 22 yanuari 1987, lanti-afkati bosroiti taki den sani disi di sma ben taki, no tru. A sani dati meki taki wi no kisi den sortu problema dati moro bakaten.

Gado e blesi a wroko fu wi

Na ini Korea, sma bigin gens a wroko fu wi moro nanga moro, fu di wi no ben e teki sei na ini politiek afersi. A sani disi meki taki a ben e kon moro muilek gi wi fu feni bun presi fu hori den bigi konmakandra fu wi. Fu dati ede, den Kotoigi bosroiti fu bow wan Kongreshal na ini Pusan. Dati ben de a fosi Kongreshal na ini den kondre na a owstusei fu Asia. Mi ben abi a grani fu hori a lezing fu gi a presi abra na Gado. Dati pasa tapu 5 april 1976, èn sowan 1300 sma ben de drape.

Sensi 1950, dusundusun srudati fu Amerkankondre go dini na ini Korea. Furu fu den srudati disi di drai go baka na Amerkankondre, tron Kotoigi fu Yehovah. Nofo tron wi e kisi brifi fu den, èn wi e si en leki wan blesi taki wi ben man yepi den fu tron futuboi fu Yehovah.

A sari taki Liz, mi lobi wefi dede tapu 26 september 2006. Mi e misi en srefisrefi. Na ini den 51 yari di a ben de na ini a kondre disi, a ben de klariklari fu du iniwan diniwroko di a ben musu du, èn noiti a ben e kragi. Noiti a taigi mi noso gi mi a firi taki a ben wani drai go baka na Amerkankondre, a kondre di a no ben wani libi noiti!

Mi e dini now leki wan memre fu a Bethelfamiri na ini Korea. Na ini a bigin di mi kon dyaso, dan wan tu sma nomo ben de na Bethel. Ma now, sowan 250 sma e dini na Bethel. Mi abi a grani fu dini makandra nanga den tra siksi memre fu a Bijkantoro Komte di e tiri a wroko na ini a kondre disi.

Di wi kon dyaso, dan Korea ben de wan pôti kondre. Ma now, a de wan fu den moro gudu kondre na grontapu. Moro leki 95.000 Kotoigi de na ini Korea, èn pikinmoro 40 procent fu den e dini leki gewoon pionier, noso leki yepipionier. Na fu den sani disi ede meki mi breiti taki mi man dini Gado na ini a kondre disi, èn taki mi man si fa moro nanga moro sma tron anbegiman fu Gado.

[Prenki na tapu bladzijde 24]

Wi nanga tra zendeling doro na ini Korea

[Prenki na tapu bladzijde 24]

Wi e dini na ini Pusan

[Prenki na tapu bladzijde 25]

Mi nanga Brada Franz, na ini a kontren pe srudati no e tiri (1971)

[Prenki na tapu bladzijde 26]

Mi nanga Liz, syatu fosi a dede

[Prenki na tapu bladzijde 26]

Mi de na a bijkantoro na ini Korea, pe mi e dini now leki wan memre fu a Bethelfamiri