Go na content

Go na table of contents

Studeri Bijbel fu kan begi moro bun

Studeri Bijbel fu kan begi moro bun

Studeri Bijbel fu kan begi moro bun

„Ke Yehovah, grantangi, poti yesi arki a begi fu mi.”​—NEH. 1:11.

1, 2. Sortu wini a sa tyari kon gi wi te wi e poti prakseri na den begi di skrifi na ini Bijbel?

NA INI a tru anbegi, a de prenspari taki wi e begi, èn e studeri Bijbel (1 Tes. 5:17; 2 Tim. 3:16, 17). A no de fu taki, dati Bijbel no de wan buku di abi soso begi na ini. Ma Bijbel abi someni begi na ini, èn furu fu den begi dati skrifi na ini a buku Psalm.

2 Te yu e leisi èn e studeri Bijbel, dan yu sa feni begi di fiti gi a situwâsi fu yu. Fu taki en leti, te yu e taki fu sani di yu leisi na ini den begi di skrifi na ini Bijbel, dan dati kan meki den begi fu yu kon moro bun. Yehovah piki den begi fu furu sma. San yu kan leri fu den sma dati, èn san yu kan leri fu den begi fu den?

Aksi Gado fu tiri yu, èn teki a tiri dati

3, 4. San a futuboi fu Abraham ben musu du, èn san wi kan leri fu a fasi fa Yehovah yepi en?

3 Di yu studeri Bijbel, dan yu kon frustan taki ala ten yu musu begi Gado fu tiri yu. Luku san pasa di a famiri-edeman Abraham ben seni en moro owru futuboi go na Mesopotamia. A kan taki a futuboi disi ben de Eliyeser. A ben musu go suku wan wefi gi Isak, èn a wefi dati ben musu abi frede gi Gado. Di wan tu uma ben e puru watra na ini wan peti, dan a futuboi ben begi: „Yehovah . . . , meki sani waka na a fasi disi: Mi o taigi wan yongu uma: ’Grantangi, saka yu watrakan fu yu skowru, so taki mi kan dringi pikinso watra.’ Efu a yongu uma disi taki: ’Dringi pikinso watra, èn mi o gi den kameili fu yu watra tu’, dan en o de na uma di yu teki leki wefi gi yu futuboi Isak. Na so yu musu meki mi kon sabi taki yu du bun gi mi masra, fu di yu lobi en.”​—Gen. 24:12-14.

4 Di Rebeka gi den kameili fu a futuboi fu Abraham watra, dan dati sori taki Gado piki a begi fu en. Syatu baka dati, Rebeka go na Kanan makandra nanga a futuboi fu Abraham, èn a tron a lobi wefi fu Isak. A no de fu taki, dati yu no kan fruwakti taki Gado sa gi yu wan spesrutu marki. Ma te yu e begi en, èn te yu e meki a santa yeye fu en tiri yu, dan Gado sa yepi yu fu teki bun bosroiti na ini yu libi.​—Gal. 5:18.

Begi kan yepi yu fu no frede moro

5, 6. San wi kan leri fu a begi fu Yakob, di a ben o miti Esau?

5 Begi kan yepi yu fu no frede moro. Fu di Yakob ben frede taki Esau, en twelengi brada, ben o du en ogri, meki a ben begi: „O Yehovah, . . . Mi no warti ala den bun sani di yu du gi mi na ini a ten di pasa, èn mi no warti a fasi fa yu horibaka gi mi . . . Mi e begi yu fu puru mi na a anu fu mi brada Esau, bika mi frede taki a o kon du ogri nanga mi, nanga den pikin fu mi, èn nanga den mama fu den. Yusrefi ben taki: ’Yu kan de seiker taki mi o de nanga yu èn taki yu bakapikin o kon furu leki den ai-santi fu se, so taki sma no o man teri den.’”​—Gen. 32:9-12.

6 Yakob ben du wan tu sani fu kibri en osofamiri. Ma Gado piki a begi fu en, fu di en nanga en brada Esau ben kon bun baka (Gen. 33:1-4). Leisi a begi dati fu Yakob bun, dan yu sa si taki a no begi Gado nomo fu yepi en. Ma a ben sori bribi tu na ini a pramisi Pikin, èn a ben taki Gado tangi gi a lobi di a ben sori en. Wan sani de di e meki yu „frede”? (2 Kor. 7:5) Efu dati de so, dan a begi fu Yakob kan memre yu taki begi kan yepi yu fu no frede moro. Ma te yu e begi, dan yu no musu aksi sani wawan. Den sani di yu e taki na ini den begi fu yu, musu sori tu taki yu abi bribi.

Begi Gado fu gi yu koni

7. Fu san ede Moses begi Yehovah fu sori en den pasi fu En?

7 Fu di yu wani plisi Yehovah, meki yu musu begi en fu gi yu koni. Moses ben begi Gado fu sori en den pasi fu En. A ben taki: „Luku, yu [Yehovah] e taigi mi: ’Tyari a pipel disi gowe [fu Egepte]’ . . . Fu dati ede, efu yu feni mi bun, dan grantangi sori mi den pasi fu yu, . . . so taki yu kan feni mi bun” (Ex. 33:12, 13). Gado meki Moses kon frustan den pasi fu En moro bun. Moses ben abi dati fanowdu fu man tiri a pipel fu Yehovah.

8. Sortu wini yu sa kisi te yu e denki dipi fu den sani di skrifi na 1 Kownu 3:7-14?

8 David ben begi tu: „Meki mi kon sabi den pasi fu yu, o Yehovah” (Ps. 25:4). Salomo, a manpikin fu David, ben begi Gado fu gi en a koni fu man tyari den frantwortu di a ben abi leki kownu fu Israel. Yehovah ben breiti nanga a begi fu Salomo. Dati meki Yehovah no gi en koni wawan, ma a gi en furu gudu nanga glori. (Leisi 1 Kownu 3:7-14.) Efu yu kisi frantwortu na ini a gemeente, dan kande yu feni taki yu no abi a koni fu tyari den frantwortu dati. Ma aksi Gado fu gi yu koni, èn yu musu sori sakafasi tu. Te yu e du dati, dan Gado sa yepi yu fu kon abi a sabi nanga a koni di de fanowdu fu tyari den frantwortu fu yu na wan yoisti fasi, èn na wan lobi-ati fasi.

Begi komoto fu yu ati

9, 10. San yu feni moi fu den sani di Salomo e taki fu na ati, na ini a begi fu en, di a ben gi a tempel abra na Yehovah?

9 Efu wi wani taki Gado arki den begi fu wi, dan wi musu begi komoto fu wi ati. Na ini 1 Kownu kapitel 8, wi e leisi taki Salomo ben begi Gado komoto fu en ati. A ben du dati na fesi ipi-ipi sma di ben kon makandra na ini Yerusalem, fu gi a tempel abra na Yehovah na ini 1026 bifo Krestes. Baka di den poti na ark fu a frubontu na ini a Moro Santa Presi, èn baka di a wolku fu Yehovah furu a tempel, dan Salomo prèise Gado.

10 Poti prakseri na a begi fu Salomo, èn luku san a ben taki fu na ati. Salomo ben taki dati Yehovah wawan sabi san de na ini na ati fu wan sma (1 Kow. 8:38, 39). Na ini a srefi begi dati, Salomo e sori taki howpu de gi sondusma di e ’dini Gado baka nanga den heri ati’. Efu wan feanti ben o tyari a pipel fu Gado go na ini katibo, dan Yehovah ben o arki den begi fu en pipel efu den ben o dini en nanga den heri ati (1 Kow. 8:48, 58, 61). Sobun, a de krin taki yu musu begi komoto fu yu ati.

Den Psalm kan yepi yu fu kon sabi san fu taki te yu e begi

11, 12. San yu leri fu a begi fu a Leifisma di no ben man go na a santa presi fu Gado fu wan pisi ten?

11 Te yu e studeri den Psalm, dan yu kan feni furu sani di yu kan taki na ini den begi fu yu. Boiti dati, a kan yepi yu tu fu wakti teleki Gado piki den begi fu yu. Luku fa wan Leifisma di ben de na ini katibo, ben sori pasensi. Aladi a no ben man go na a santa presi fu Yehovah fu wan pisi ten, toku a ben singi: „Mi ati, fu san ede yu e firi so brokosaka, èn fu san ede yu bruya so? Wakti Gado, meki a yepi yu. Mi sa prèise mi bigi frulusuman, a Gado fu mi.”​—Ps. 42:5, 11; 43:5.

12 San yu kan leri fu a Leifisma dati? Kande yu de na strafu fu di yu du a wani fu Gado. Disi e meki taki fu wan pisi ten, yu no man kon makandra nanga yu Kresten brada nanga sisa fu anbegi Gado. Efu yu de na ini a situwâsi dati, dan wakti nanga pasensi, teleki Gado yepi yu (Ps. 37:5). Denki dipi fu den prisiri momenti di yu ben abi na ini a diniwroko fu Gado, èn begi Gado fu yepi yu fu horidoro. Boiti dati, „wakti Gado” teleki a yepi yu fu abi demakandra baka nanga en pipel.

Abi bribi te yu e begi

13. Soleki fa Yakobus 1:5-8 e sori, dan fu san ede wi musu abi bribi te wi e begi?

13 Awinsi na ini sortu situwâsi yu de, ala ten yu musu abi bribi te yu e begi. Efu yu e kisi tesi, dan teki a rai fu a disipel Yakobus. Begi Yehovah, èn no tweifri taki a kan gi yu a koni di kan yepi yu fu horidoro te tesi e miti yu. (Leisi Yakobus 1:5-8.) Gado sabi sortu tesi yu e kisi. A kan tiri yu, èn a kan trowstu yu nanga yepi fu en santa yeye. Fruteri Yehovah fa yu e firi, èn abi a tranga bribi taki a e arki yu. ’No tweifri srefisrefi’, meki a santa yeye fu en tiri yu, èn fiti a rai di skrifi na ini en Wortu.

14, 15. Fu san ede wi kan taki dati Hana no ben begi wawan, ma taki a ben sori bribi tu?

14 Hana, wan fu den tu wefi fu a Leifisma Elkana, ben begi Gado, èn a ben du sani di ben sori taki a ben abi bribi. Fu di Hana no ben abi pikin, meki Penina, a tra wefi fu Elkana, ben e tanteri en. Penina ben abi wan tu pikin kaba. Di Hana ben de na a tabernakel, a pramisi Yehovah taki efu a ben o kisi wan manpikin, a ben o gi Yehovah a manpikin dati. Fu di en mofo ben beifi di a ben e begi, meki a Granpriester Eli ben denki taki a ben drungu. Di Eli kon frustan taki Hana no ben drungu, dan a taki: „Meki a Gado fu Israel gi yu san yu aksi en.” Aladi Hana no ben sabi soifri fa sani ben o waka, toku a ben bribi taki Gado ben o piki a begi fu en. Dati meki „a no ben de nanga wan sari fesi moro”. A no ben firi brokosaka moro.​—1 Sam. 1:9-18.

15 Baka di Samuel gebore, èn baka di a no ben de na bobi moro, dan Hana gi en na Yehovah fu du santa diniwroko na a tabernakel (1 Sam. 1:19-28). Denki dipi fu den sani di Hana taki na ini a begi fu en na a okasi dati. Dati kan yepi yu fu meki den begi fu yu kon moro bun. Kande yu abi wan problema di e meki yu sari. A begi fu Hana kan yepi yu fu si taki yu kan lusu a problema te yu e begi Yehovah aladi yu e bribi taki a sa piki a begi fu yu.​—1 Sam. 2:1-10.

16, 17. San pasa fu di Nehemia ben e bribi taki Gado ben o arki den begi fu en?

16 A reti-ati man Nehemia fu a di fu feifi yarihondro bifo Krestes, ben bribi taki Gado ben o piki a begi fu en. A ben begi: „Ke Yehovah, grantangi, poti yesi arki a begi fu mi nanga den tra futuboi fu yu di e lespeki yu nanga den heri ati. Grantangi, meki sani waka bun nanga a futuboi fu yu tide èn meki Kownu sari mi.” Suma ben de a „Kownu” dati? Dati ben de Kownu Artakserkses fu Persia. Nehemia ben abi a wroko fu kanti win gi en.​—Neh. 1:11.

17 Nehemia ben yere taki ’a no ben e go bun kwetikweti nanga den Dyu di ben komoto na ini katibo na Babilon. Den pipel ben teki den leki spotupopki, èn sma ben broko den skotu fu Yerusalem puru’. Dati meki a begi Yehovah, èn a ben abi a bribi taki Yehovah ben o arki a begi fu en (Neh. 1:3, 4). Yehovah piki a begi fu Nehemia. Kownu Artakserkses ben gi en pasi fu go na Yerusalem fu bow a skotu baka, èn Nehemia no ben fruwakti taki na so sani ben o waka (Neh. 2:1-8). A no teki langa fosi den kaba bow a skotu. Yehovah piki den begi fu Nehemia fu di a ben begi gi a tru anbegi, èn fu di a ben e bribi taki Yehovah ben o arki den begi fu en. Na so a de nanga den begi fu yu?

No frigiti fu prèise Gado èn fu taki en tangi

18, 19. Sortu reide wan futuboi fu Yehovah abi fu prèise en, èn fu taki en tangi?

18 Te yu e begi, dan no frigiti fu prèise Yehovah, èn fu taki en tangi. Furu reide de fu san ede wi musu du dati! Fu eksempre, David ben wani gi glori na a kownumakti fu Yehovah. (Leisi Psalm 145:10-13.) Den begi fu yu e sori taki yu de nanga tangi gi a grani di yu abi fu preiki a bun nyunsu fu Yehovah en Kownukondre? Den wortu fu den psalm skrifiman kan yepi yu tu fu begi Gado nanga yu heri ati, èn fu sori en taki yu de nanga tangi gi den Kresten konmakandra, gi den kongres, èn gi den tra bigi konmakandra.​—Ps. 27:4; 122:1.

19 Efu yu de nanga tangi gi a tumusi moi matifasi di yu abi nanga Gado, dan begi en nanga yu heri ati, èn taigi en fa yu e denki. Kande yu kan taki sani leki disi: „Yehovah, mi o prèise yu na fesi ala sma. Na fesi ala den sma fu den difrenti kondre fu grontapu mi o singi prèisesingi gi yu. Den bun di yu du furu so te, taki den e doro te na hemel. Den tru tori di yu e fruteri furu so kefalek, taki den e doro te na loktu. Mi Gado, meki yu srefi kon hei pasa hemel. Meki a glori fu yu de na heri grontapu” (Ps. 57:9-11). Den wortu disi e gi wi deki-ati trutru! Yu no e agri taki den moi wortu disi di skrifi na ini den Psalm kan abi krakti tapu den begi fu yu, èn taki den kan meki den begi fu yu kon moro bun?

Begi Gado na wan lespeki fasi

20. Fa Maria ben sori taki a ben abi bigi lespeki gi Gado?

20 Te yu e begi, dan a musu de krin taki yu abi bigi lespeki gi Gado. Baka di Maria ben kon sabi taki a ben o tron a mama fu a Mesias, dan a ben taki nanga Gado na wan lespeki fasi, neleki fa Hana ben du dati di a ben tyari Samuel go na a tabernakel. Den sani di Maria ben taki, e sori taki a ben abi bigi lespeki gi Gado. A ben taki: „Mi e prèise Yehovah; mi ati e prisiri trutru nanga Gado, mi Frulusuman” (Luk. 1:46, 47). Yu kan taki den sortu sani disi tu te yu e begi? A no e fruwondru wi taki Gado ben teki Maria fu tron a mama fu Yesus a Mesias!

21. Fa den begi fu Yesus e sori taki a ben abi bigi lespeki gi Gado, èn taki a ben bribi taki Gado ben o arki en?

21 Yesus ben begi Gado nanga bigi lespeki, èn a ben abi a tranga bribi tu taki Gado ben o arki den begi fu en. Fu eksempre, bifo a ben gi Lasarus wan opobaka, „Yesus opo en ai luku go na hemel èn a taki: ’Mi Tata, mi e taki yu tangi taki yu piki mi. Mi sabi trutru taki yu e piki mi ala ten’” (Yoh. 11:41, 42). Den begi fu yu e sori taki yu abi bigi lespeki gi Gado, èn taki yu e bribi taki a e arki yu? Te yu e poti prakseri na a Wi Tata begi, dan yu sa si taki Yesus ben e taki fu den moro prenspari sani. A ben begi taki a nen fu Yehovah musu kon santa, taki a Kownukondre musu kon, èn taki a wani fu Gado musu pasa (Mat. 6:9, 10). Fa a de nanga den begi fu yu? Den begi fu yu e sori taki yu e broko yu ede nanga a Kownukondre fu Yehovah? Den e sori taki yu wani du a wani fu en, èn taki yu wani a nen fu en kon santa? Fu taki en leti, den begi fu yu musu sori taki yu e broko yu ede trutru nanga den sani disi.

22. Fu san ede yu kan de seiker taki Yehovah sa gi yu a deki-ati fu preiki a bun nyunsu?

22 Te wi e kisi frufolgu, noso tra tesi, dan nofo tron wi e begi Yehovah fu yepi wi fu horidoro èn fu gi wi deki-ati. Di a Sanhedrin ben taigi Petrus nanga Yohanes fu no „preiki na ini a nen fu Yesus”, dan den apostel dati ben tan preiki nanga deki-ati (Tori. 4:18-20). Baka di den komoto na a Sanhedrin, den fruteri den Kresten brada nanga sisa fu den san ben pasa. Baka dati, ala den wan di ben de drape, begi Gado fu yepi den fu taki en wortu nanga deki-ati. A no de fu taki dati den disipel ben prisiri di Yehovah piki a begi dati, fu di „santa yeye kon na tapu den alamala èn den ben e taki a wortu fu Gado sondro frede”! (Leisi Tori fu den Apostel 4:24-31.) Leki bakapisi fu dati, ipi-ipi sma tron anbegiman fu Yehovah. Begi kan yepi yu tu fu preiki a bun nyunsu sondro frede.

Tan meki muiti fu begi moro bun

23, 24. (a) Kari tra eksempre di e sori taki te yu e studeri Bijbel, dan dati kan yepi yu fu begi moro bun. (b) San yu sa du fu kan begi moro bun?

23 Wi kan kari furu tra eksempre fu sori taki te wi e leisi èn e studeri Bijbel, dan dati kan yepi wi fu begi moro bun. Fu eksempre, neleki Yona, yu kan sori na ini den begi fu yu taki yu e bribi taki „Yehovah e tyari frulusu kon” (Yona 2:1-10). Kande yu konsensi e trobi yu fu di yu du wan seryusu sondu, aladi yu suku yepi kaba na den owruman. Efu dati de so, dan den sani di David taki na ini a begi fu en, kan yepi yu fu kon sabi fa yu kan taigi Yehovah taki yu abi berow (Ps. 51:1-12). Te yu e begi son leisi, dan yu kan prèise Yehovah, neleki fa Yeremia ben du dati (Yer. 32:16-19). Kande yu e suku wan trowpatna. Te yu e poti prakseri na a begi di skrifi na ini Esra kapitel 9, èn te yu srefi e begi Gado fu yepi yu, dan yu kan kon abi a fasti bosroiti fu gi yesi na a komando di Gado e gi fu „trow soso na ini Masra”.—1 Kor. 7:39; Esra 9:6, 10-15.

24 Tan leisi Bijbel, èn tan studeri en. Suku sani di yu kan taki na ini den begi fu yu. Yu kan taki fu den sani dati te yu e begi Gado fayafaya, te yu e taki en tangi, èn te yu e prèise en. Te yu e studeri Bijbel fu man begi moro bun, dan yu kan de seiker taki yu o kon moro krosibei na Yehovah Gado.

San yu ben sa piki?

• Fu san ede wi musu begi Gado fu tiri wi, èn fu san ede wi musu teki a tiri fu en?

• Fu san ede wi musu begi Gado fu gi wi koni?

• Fa a buku fu Psalm kan yepi wi fu begi moro bun?

• Fu san ede wi musu abi bribi te wi e begi, èn fu san ede wi musu begi na wan lespeki fasi?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 8]

A futuboi fu Abraham ben begi Gado fu tiri en. Yu e du dati tu?

[Prenki na tapu bladzijde 10]

Na Osofamiri Anbegi kan yepi yu fu begi moro bun