„Tan meki muiti . . . fu gi leri”

„UNU e kari mi: ’Leriman’ nanga ’Masra’, èn unu abi leti, bika na dati mi de tu” (Yoh. 13:13). Yesus ben taigi den disipel fu en a sani disi, fu meki den kon frustan krin taki a ben de wan leriman. Èn syatu bifo Yesus go na hemel, a gi den bakaman fu en a komando disi: „Fu dati ede, go na sma fu ala kondre èn meki den tron disipel, . . . Leri den fu du ala san mi komanderi unu” (Mat. 28:19, 20). Bakaten, na apostel Paulus sori krin tu taki wi musu de leriman fu a Wortu fu Gado. A ben gi a Kresten owruman Timoteyus a rai disi: „Tan meki muiti fu leisi moro bun gi sma, fu frumane sma, èn fu gi leri. . . . Prakseri bun fu den sani disi; denki soso dati wawan, so taki ala sma kan si taki yu e go na fesi.”—1 Tim. 4:13-15.

Na ini a ten disi, a de so tu taki a gi di wi e gi leri, na wan fu den prenspari sani di wi e du na ini a diniwroko, èn na den Kresten konmakandra fu wi. Fa wi kan tan meki muiti fu gi leri, èn na sortu fasi disi sa yepi wi fu tron moro bun leriman fu Gado Wortu?

Teki na eksempre fu a Bigi Leriman

Furu fu den sma di ben e arki Yesus, ben lobi a fasi fa a ben e gi leri. Luku sortu krakti den wortu fu en ben abi tapu den wan di ben de na ini a snoga na ini Nasaret. A Evangelie skrifiman Lukas ben skrifi: „Ala sma bigin taki bun fu en èn den ben fruwondru fu den moi sani di a ben taki” (Luk. 4:22). Te den disipel fu Yesus ben e preiki, dan den ben e du dati soleki fa a Masra fu den ben e du dati. Iya, na apostel Paulus ben gi en Kresten brada nanga sisa a deki-ati disi: „Waka baka na eksempre fu mi, neleki fa mi e waka baka na eksempre fu Krestes” (1 Kor. 11:1). Fu di Paulus ben teki na eksempre fu Yesus, meki a ben man gi ’bun leri na fesi fu ala sma, èn sosrefi na sma oso’.—Tori. 20:20.

A ben e gi leri „na wowoyo”

Na ini Tori fu den Apostel kapitel 17, wi e si wan heri moi eksempre di e sori taki Paulus ben sabi fa fu gi leri na publiki. Na ini a kapitel dati wi e leisi fu a ten di a ben go na Ateine, na ini Grikikondre. Ala sei pe Paulus ben e luku na ini a foto, efu na strati, noso na publiki presi, a ben e si popki fu falsi gado. Wi kan frustan taki a sani disi bigin fruferi Paulus. Ma toku a hori ensrefi. A ’bigin taki nanga den sma na ini a snoga, èn ibri dei a ben e taki nanga den sma di a ben e miti na wowoyo’ (Tori. 17:16, 17). Dati na wan moi eksempre gi wi! Te wi e suku fu taki nanga sma fu difrenti kulturu, dan wi no musu krutu den, ma wi musu taki nanga den na wan lespeki fasi. Disi kan meki taki sonwan fu den sa de klariklari fu arki, èn te fu kaba den sa komoto na ini katibo fu falsi bribi.—Tori. 10:34, 35; Openb. 18:4.

Furu fu den sma di Paulus ben e preiki gi na wowoyo, no ben wani arki en. Wan tu fu den sma dati ben de filosofiaman di ben e bribi sani di no ben e kruderi nanga den tru tori di Paulus ben e preiki. Di den sma bigin krutu nanga Paulus, dan a no de fu taki, dati a poti prakseri na den sani di den ben e taki. Sonwan fu den ben taki dati a ben e fruteri „lawlaw sani” (noso den ben feni taki a ben de „wan sma di e pikipiki siri”). Trawan ben taki: „Soleki fa a sori, dan a e fruteri sma fu tra gado.”—Tori. 17:18.

Ma Paulus no ben e broko en ede tumusi nanga den hati sani di den sma ben e taigi en. Na presi fu dati, di den aksi Paulus fu fruklari den leri fu en, dan a teki na okasi dati fu hori wan moi takimakandra di ben sori krin taki a ben sabi fa fu gi leri (Tori. 17:19-22; 1 Petr. 3:15). Wi sa poti prakseri finifini na  a takimakandra di a ben hori, èn wi sa leri sani di sa yepi wi fu kon tron moro bun leriman.

Taki fu sani di kan hari sma prakseri

Paulus ben taki: „Sma fu Ateine, mi e si taki na ini ala sani unu abi moro lespeki gi den gado, leki tra sma. Bika di mi ben . . . teki mi ten luku den sani di unu e anbegi, èn mi si sosrefi wan altari pe ben skrifi na tapu: ’Gi wan Gado di wi no sabi.’ We, na fu a Gado disi di unu e anbegi sondro taki unu sabi en, mi e fruteri unu.”—Tori. 17:22, 23.

Paulus ben e poti bun prakseri na den sani di a ben e si. Fu di a ben e du dati, meki a ben kon sabi furu fu den sma di ben e arki en. Wi kan kon sabi moro fu wan ososma, te wi e poti prakseri na den sani di wi e si. Fu eksempre, te wi e si preisani na tapu a dyari, noso te wi e si spesrutu sani di poti tapu a doro, dan dati e fruteri wi wan sani fu a sma. Efu wi sabi pikinso san na a situwâsi fu na ososma, dan dati kan yepi wi fu sabi san wi o taki, èn fa wi o taki nanga a sma.—Kol. 4:6.

Paulus no ben e krutu sma te a ben e preiki. Ma a ben si taki na „anbegi” fu den sma fu Ateine no ben e kruderi nanga den tru leri fu Gado Wortu. Paulus ben sori krin fa den ben musu anbegi a tru Gado (1 Kor. 14:8). Dati meki te wi e preiki a bun nyunsu fu a Kownukondre, dan wi musu taki krin èn wi musu taki fu sani di e gi sma deki-ati!

No taigi sma hati sani èn taki nanga ala sortu sma

Paulus ben taki moro fara: „A Gado di meki grontapu nanga ala sani na en tapu, na En na Masra fu hemel nanga grontapu, èn a no e tan na ini tempel di libisma meki; libisma no e sorgu en tu, neleki a ben sa abi wan sani fanowdu, bika na En e gi ala sma libi, a e meki den bro, èn a e gi den ala sani.”—Tori. 17:24, 25.

Na ini den tekst disi Paulus e meki den sma kon frustan taki Yehovah na a Sma di gi wi libi. Ma fu di a ben hori den firi fu den na prakseri, meki a kari Gado „Masra fu hemel nanga grontapu”. A de wan bigi grani taki wi kan yepi reti-ati sma fu difrenti bribi nanga kulturu fu kon frustan taki na Yehovah Gado e gi libi!—Ps. 36:9.

Baka dati, Paulus taki: „Fu wán sma nomo a meki ala tra sma, . . . èn na en bosroiti san na a reti ten taki sani musu pasa èn pe sma musu tan, so taki den kan suku Gado fayafaya èn feni en trutru, bika fu taki en leti, a no de fara fu nowan fu wi.”—Tori. 17:26, 27.

A fasi fa wi e gi leri, kan meki sma kon si sortu Gado wi e anbegi. Yehovah no lobi a wan sma moro a trawan, ma a e gi sma fu ala kondre na okasi fu ’suku en fayafaya èn fu feni en trutru’. Wi de klariklari tu fu taki nanga ala sortu sma. Wi e pruberi fu yepi den wan di e bribi na ini a Mekiman, fu kon abi wan bun matifasi nanga en so taki den kan kisi têgo blesi (Yak. 4:8). Ma fa wi kan yepi den sma di e tweifri taki wan Gado de? Wi e teki na eksempre fu Paulus. Luku san a ben taki now.

„Na en meki taki wi de na libi, taki wi e buweigi, èn taki wi de, neleki fa sonwan fu un eigi puwema-skrifiman taki: ’Bika wi na pikin fu en tu.’ Fu di wi na pikin fu Gado, meki wi no musu denki taki Gado de leki wan sani di meki fu gowtu, solfru, noso ston.”—Tori. 17:28, 29.

 Na ini den tekst disi, Paulus e pruberi fu hari a prakseri fu den Ateinesma, èn fu dati ede a e gebroiki wortu fu puwema skrifiman di den sma disi ben sabi èn ben e bribi. Wi e pruberi tu fu taki fu sani di den arkiman e bribi kaba. Fu eksempre, na agersitori di Paulus ben gebroiki na ini a brifi di a ben seni gi den Hebrewsma, e overtoigi sma ete na ini a ten disi. A ben taki: „Wi sabi taki ibri oso abi wan sma di bow en, ma a sma di bow ala sani na Gado” (Hebr. 3:4). Te wi e gebroiki a makriki agersitori disi fu taki-go-taki-kon nanga den ososma, dan wi kan yepi den fu si taki den sani di wi e taki, na tru tori. Wi sa poti prakseri na wan tra sani di Paulus ben du fu gi sma bun leri. A ben e gi den deki-ati fu du wan sani.

Meki sma kon frustan taki a ten kon syatu

Paulus ben taki: „Iya, Gado no e prakseri a ten moro di sma ben du den sani disi fu di den no ben sabi; ma a e taigi ala libisma now taki den musu abi berow. Bika a poti wan dei pe a o gi wan man a wroko fu krutu ala sma na grontapu na wan regtfardiki fasi.”—Tori. 17:30, 31.

Fu di Gado gi pasi taki ogridu de fu wan pisi ten, meki ibriwan fu wi abi na okasi fu sori san de na ini wi ati trutru. Wi musu meki sma kon frustan krin taki a ten kon syatu, èn wi musu taki nanga overtoigi fu den blesi fu a Kownukondre di de heri krosibei.—2 Tim. 3:1-5.

A no ala sma e teki a boskopu wantewante

„We, di den yere taki sma o kisi wan opobaka, dan wan tu fu den bigin spotu, ma trawan fu den taki: ’Yu musu fruteri wi moro fu a tori disi wan tra leisi.’ Ne Paulus komoto na den mindri, ma sonwan fu den bigin waka nanga en, èn den tron bribiman.”—Tori. 17:32-34.

Son sma e bribi den sani di wi e leri wantewante, ma a e teki moro ten fu overtoigi tra sma. Ma wi musu fruklari den tru tori fu Bijbel na wan makriki fasi gi sma. Èn awinsi wán sma nomo e kon frustan den tru tori fu Yehovah krin, toku wi de nanga tangi trutru taki Gado gebroiki wi fu yepi sma fu tron bakaman fu a Manpikin fu en!—Yoh. 6:44.

Sani di wi kan leri

Te wi e prakseri a takimakandra di Paulus ben hori, dan dati e leri wi fa wi kan fruklari den tru tori fu Bijbel gi tra sma. Efu wi abi a grani fu hori publikitaki na ini a gemeente, dan wi kan du muiti fu taki na wan lespeki fasi, neleki fa Paulus ben e du dati. Dati sa yepi sma di no de na bribi, fu kon frustan den tru tori fu Bijbel, èn fu bribi den. Wi wani fruteri sma den tru tori dati na wan fasi di den sa frustan krin, ma wi musu luku bun taki wi no e krutu a bribi fu nyun sma di e kon den konmakandra. Èn te wi e teki prati na a preikiwroko, dan wi e pruberi fu overtoigi sma, èn wi e du dati na wan lespeki fasi. Te wi e du dati, dan trutru wi e teki a rai di Paulus gi wi fu ’tan meki muiti fu gi leri’.

[Prenki na tapu bladzijde 30]

Paulus ben e gi sma leri na wan krin fasi, na wan makriki fasi, èn na wan lespeki fasi

[Prenki na tapu bladzijde 31]

Wi e teki na eksempre fu Paulus te wi e hori den sma na prakseri di e arki a boskopu fu wi