Gado yeye tiri sma fu owruten

„A Moro Hei Masra Yehovah seni mi kon èn a poti en yeye na mi tapu.”​—YES. 48:16.

1, 2. (a) San de fanowdu fu man abi wan tranga bribi? (b) Sortu deki-ati wi o kisi te wi luku a libi fu sma na ini owruten di tan gi yesi na Gado?

SENSI a ten fu Abel furu sma ben abi bribi, ma toku Bijbel e taki: „A no ala sma abi bribi” (2 Tes. 3:2). Sobun, fa wan sma e kisi bribi èn san e meki taki a e tai hori na Gado? Wi sabi taki efu wi wani abi bribi, dan wi musu kisi sabi fu Gado Wortu, bika Bijbel e taki: „Bribi e kon baka te wan sma yere a boskopu” (Rom. 10:17). Bribi na wan sani di Gado santa yeye e meki sma kisi (Gal. 5:22, 23). Sobun, efu wi wani abi wan tranga bribi, wi musu abi santa yeye.

² Bribi a no wan sani di e kon fu ensrefi èn a no wan sani di wan sma kan abi sensi en mama meki en. Den man nanga uma di tai hori na Gado èn di Bijbel e taki fu den, ben de sma „di ben abi den srefi firi leki wi” (Yak. 5:17). Son leisi den ben e tweifri, den ben e denki taki den no bun nofo fu du son sani èn den ben abi swakifasi tu. Ma a yeye fu Gado ben meki den „kon tranga”, so taki den ben sabi san fu du te problema ben miti den (Hebr. 11:34). Te wi e luku fa Yehovah en yeye ben e wroko na den tapu, dan wi na ini a ten disi o kisi deki-ati fu tan gi yesi na Gado ala ten. Disi de prenspari fu di wi e libi na ini wan ten pe furu sani de di kan meki wi bribi kon swaki.

Gado yeye gi Moses krakti

3-5. (a) Fa wi du sabi taki santa yeye yepi Moses fu tyari a frantwortu fu en? (b) San a tori fu Moses e leri wi fu a gi di Yehovah e gi sma en yeye?

³ Fu ala den libisma di ben de na libi na a pisi ten fu a yari 1513 fosi Krestes, Moses „ben de a moro safri-ati sma” (Num. 12:3). A safri-ati futuboi disi fu Gado ben kisi a bigi frantwortu fu tiri a pipel fu Israel. Gado yeye meki taki Moses ben man wroko leki profeiti, leki krutuman, leki skrifiman èn leki fesiman fu a pipel. A meki taki Moses ben man du wondru tu. (Leisi Yesaya 63:11-14.) Ma bakaten Moses krutu taki a frantwortu fu tiri a pipel ben hebi tumusi gi en (Num. 11:14, 15). Dati meki Yehovah „teki pikinso fu a yeye” di ben de na Moses tapu, dan a poti en tapu 70 tra man di ben o yepi en fu tiri a pipel (Num. 11:16, 17). Moses ben feni taki a frantwortu di a ben abi ben hebi tumusi gi en, ma te yu luku en bun, a no en wawan ben e tyari a frantwortu dati. Sosrefi, den 70 man di ben musu yepi en no ben o tyari a frantwortu dati den wawan.

⁴ Gado ben gi Moses nofo santa yeye fu man du a wroko fu en. Baka di Gado teki den tra man fu yepi Moses, Moses ben abi nofo fu a krakti disi ete. A no de so taki Moses ben kon abi pikinso fu a krakti èn den 70 owru man tumusi furu. Sobun, Yehovah e gi wi a santa yeye, noso a krakti di wi abi fanowdu na ini a situwâsi fu wi. „Gado no gridi fu gi sma en yeye.” A e gi wi san wi abi fanowdu fu di a abi bun-ati pasa marki.​—Yoh. 1:16; 3:34.

⁵ Tesi e miti yu? Yu e si taki den sani di yu musu du na ini na aladei libi e teki moro ten fu yu now? Yu musu du furu muiti fu man gi yu osofamiri nyanyan, wan tanpe, nanga Bijbel leri na ini a ten disi pe ala sani e kon moro diri? Noso kande yu musu sorgu gi yu osofamiri aladi yu no de so gosontu moro. Yu abi furu frantwortu na ini a gemeente? Awinsi fa a situwâsi fu yu de, yu kan de seiker taki Gado kan gi yu en yeye, so taki yu kan abi krakti fu man horidoro.​—Rom. 15:13.

 Santa yeye yepi Besaleyel

6-8. (a) San Besaleyel nanga Oholiab ben man du nanga yepi fu Gado en yeye? (b) San e sori taki na Gado yeye ben e tiri Besaleyel nanga Oholiab? (c) Fu san ede a tori fu Besaleyel e gi wi deki-ati na ini a ten disi?

⁶ Wan tra futuboi fu Yehovah di a yeye fu Gado yepi èn di ben e libi na a ten fu Moses, ben de Besaleyel. A tori fu Besaleyel e leri wi furu fu a fasi fa Gado yeye e tiri wi. (Leisi Eksodes 35:30-35.) Besaleyel ben musu de a fesiman fu den sma di ben musu meki den sani fu a tabernakel. Ma a ben sabi meki sani kaba, fosi a bigin du a bigi wroko disi? Kande. Ma a kan taki a lasti wroko di a ben du ben de fu meki ston gi den Egeptesma (Eks. 1:13, 14). Sobun, fa Besaleyel ben o du a bigi wroko disi now? Yehovah ’gi Besaleyel a yeye fu en, so taki a kisi koni, a ben man frustan sani, a ben sabi fa fu du ibri sortu wroko èn a ben man meki ala sortu kefalek sani’. Awinsi Besaleyel ben sabi meki sani kaba, a santa yeye yepi en fu kisi moro koni èn moro sabi fu meki sani moro bun. Na so a ben de tu nanga Oholiab. A musu fu de so, taki Besaleyel nanga Oholiab leri furu, bika den ben man du den wroko bun èn den ben man leri trawan tu san den ben musu du. Iya, Gado yeye sori den fa den ben musu gi trawan leri.

⁷ Wan tra sani di e sori taki Gado yeye ben e tiri Besaleyel nanga Oholiab, na taki den sani di den meki tan bun fu wan heri pisi ten. Sowan 500 yari baka di den ben meki den sani fu a tabernakel, sma ben e gebroiki den sani dati ete (2 Kron. 1:2-6). Na ini a ten disi, te sma meki wan sani, den e poti den nen noso wan marki na a sani di den meki, so taki den kan kisi a grani taki na den meki a sani dati. Ma Besaleyel nanga Oholiab no ben de so. Na Yehovah kisi a grani fu ala den sani di den ben meki.​—Eks. 36:1, 2.

⁸ Na ini a ten disi wi kan kisi wan wroko tu di gersi leki wi no o man du en, fu di wi no sabi sani fu a wroko disi. Fu eksempre, sma de fanowdu fu du bow-wroko, fu druk buku, fu seti kongres, fu yepi sma di kisi fu du nanga rampu soleki gronseki, èn fu fruteri datra noso tra sma na ati-oso san Bijbel e taki fu brudu. Son leisi brada noso sisa di abi sabi fu du den wroko disi, e du den. Ma nofo tron den sma di e du den wroko disi, na sma di wani yepi aladi den no sabi furu noso noti fu dati. Na a yeye fu Gado e yepi den fu du a wroko. Kande yu no wani du wan wroko di den aksi yu fu du na ini na organisâsi fu Yehovah, fu di yu e denki taki trawan sabi du a wroko moro bun. We, hori na prakseri taki Yehovah en yeye kan yepi sma fu kisi sabi nanga koni fu man du iniwan sani. Sobun, yu kan de seiker taki a o yepi yu tu fu du iniwan wroko di a gi yu.

Gado en yeye yepi Yosua fu tiri a pipel

9. San den Israelsma ben musu du syatu baka di den gowe libi Egepte èn san den ben aksi densrefi?

⁹ Gado en yeye ben e tiri wan tra futuboi fu en tu di ben e libi na a ten fu Moses nanga Besaleyel. Syatu baka di a pipel fu Gado gowe libi Egepte, den Amalèksma kon feti nanga den. Den Israelsma no ben gwenti feti. Sobun, disi ben o de a fosi leisi di a fri pipel disi ben o seni sma fu go feti leki srudati (Eks. 13:17; 17:8). Den ben abi wan legre-edeman fanowdu tu. Suma den ben o teki?

10. Fu san ede Yosua nanga a legre fu Israel ben man wini a feti?

¹⁰ Yehovah teki Yosua leki legre-edeman, ma a no fu di a ben sabi du a wroko dati. San a ben sabi fu feti? Na ini Egepte a ben de wan srafu di ben e meki ston èn na ini a sabana a ben e piki mana fu nyan ibri dei. A tru taki Yosua en granpapa Elisama ben de edeman fu a lo fu Efrayim èn soleki fa a sori a ben de fesiman fu 108.100 mansma di ben kan feti na ini wan legre (Num. 2:18, 24; 1 Kron. 7:26, 27). Toku Yehovah no taigi Moses fu teki Elisama noso en manpikin Nun leki legre-edeman, ma na Yosua ben o tron edeman fu a legre di ben o wini den feanti. Pikinmoro heri dei den feti a feti. Ma fu di Yosua gi yesi na Gado èn fu di a meki a  yeye fu Gado tiri en, meki Israel wini a feti.​—Eks. 17:9-13.

11. Fa wi o man du wi wroko gi Yehovah bun neleki Yosua?

¹¹ Bakaten Yosua teki a presi fu Moses. ’A yeye fu Gado kon na en tapu èn na so a kon koni’ (Deut. 34:9). A santa yeye no ben gi Yosua krakti neleki Moses fu man taki profeititori noso fu man du wondru. Ma a yepi en fu tiri a pipel na ini den feti di den ben musu feti fu teki a kondre Kanan abra. Kande wi na ini a ten disi feni taki wi no abi nofo ondrofeni noso sabi fu man du wan wroko na ini Yehovah en organisâsi. Ma efu wi du finifini san Yehovah e taigi wi fu du, dan wi kan de seiker taki a o yepi wi fu du wi wroko bun neleki fa a ben yepi Yosua.​—Yos. 1:7-9.

„A yeye fu Yehovah kon na tapu Gideon”

12-14. (a) San wi kan leri fu a tori fu a pikin legre fu Israel di ben wini a bigi legre fu Midian? (b) Fa Yehovah tranga a bribi fu Gideon? (c) Sortu dyaranti Yehovah gi wi na ini a ten disi?

¹² Baka di Yosua dede, Yehovah gebroiki en yeye fu yepi moro futuboi fu en. A Bijbel buku Krutuman lai nanga tori fu sma di „kon tranga di den ben swaki” (Hebr. 11:34). Gado gi Gideon santa yeye fu man feti gi En pipel (Krut. 6:34). A legre fu Midian ben de fo tron moro bigi leki a di fu Gideon. Ma gi Yehovah, a legre fu Gideon ben bigi tumusi. Tu leisi a taki dati Gideon musu puru sma na ini en legre. Te fu kaba a legre fu Midian ben de 450 tron moro bigi leki a di fu Israel (Krut. 7:2-8; 8:10). Na so Yehovah ben wani en. Bika efu den Israelsma ben o wini, dan nowan sma ben o man naki na tapu en borsu taki na en tranga noso koni so, taki den ben man wini den Midiansma.

¹³ Gideon nanga a legre fu en ben e sreka densrefi gi a feti. Prakseri nomo fa a ben o de efu yu ben o de na ini a pikin legre dati. Yu ben o abi deki-ati ete aladi yu si fa someni deki-ati fetiman ben musu gowe libi a legre? Noso yu ben o frede, awinsi na wan pikinso nomo, te yu ben e denki taki unu ben kan lasi a feti? Wi kan de seiker taki Gideon ben e frutrow tapu Gado. A du san Gado taigi en fu du! (Leisi Krutuman 7:9-14.) Yehovah no piri-ai gi Gideon di a aksi en fu du wan wondru, so taki a ben kan sabi taki Gado de nanga en (Krut. 6:36-40). Na presi fu dati Gado tranga a bribi fu Gideon.

¹⁴ Noti no de di Yehovah no man du fu frulusu en pipel. A kan yepi en pipel awinsi sortu tesi e miti den. A kan gebroiki srefi den wan di gersi leki den swaki. Son leisi wi kan firi leki furu sma de teige wi noso wi kan de na ini wan situwâsi pe wi no sabi san fu du. Wi no e fruwakti taki Gado o du wan wondru fu puru wi na ini so wan situwâsi. Ma a kan tiri wi èn a kan gi wi trowstu nanga yepi fu Bijbel èn a gemeente di a e tiri nanga en yeye (Rom. 8:31, 32). Den pramisi di Yehovah gi wi fu di a lobi wi, e tranga a bribi fu wi èn den e gi wi a dyaranti taki Yehovah na wi Yepiman trutru!

„A yeye fu Yehovah kon na Yefta tapu”

15, 16. Fa a du kon taki Yefta en umapikin ben de klariklari fu dini Yehovah na Silo? Sortu deki-ati papa nanga mama e kisi fu a tori disi?

¹⁵ Luku wan tra eksempre. Di den Israelsma ben musu go feti nanga den Amonsma, dan „a yeye fu Yehovah kon na Yefta tapu”. Yefta ben wani wini a feti so taki sma ben o prèise Yehovah èn dati meki a meki wan sweri di ben o hebi gi en bakaten. A sweri taki efu Yehovah meki a wini den Amonsma èn a drai kon baka na oso, dan a fosi sma di ben o komoto na ini en oso ben o de fu Yehovah. Di Yefta wini den Amonsma èn a drai kon baka na oso, en umapikin lon kon miti en (Krut. 11:29-31, 34). Ma disi na wan sani di Yefta no ben fruwakti? Nôno. Yefta ben abi wán pikin nomo. Sobun, di a meki a sweri, a ben sabi taki en umapikin ben kan de wan fu den sma di ben o kon miti en. Toku a du san a sweri, fu di a meki en umapikin wroko gi Yehovah na ini a santapresi na Silo. Fu di Yefta umapikin ben e anbegi Yehovah nanga en heri ati, meki a ben sabi taki sani ben musu fu pasa soleki fa en papa ben sweri.  (Leisi Krutuman 11:36.) Yehovah en yeye gi den ala tu a krakti fu du san den ben musu du.

¹⁶ Fa a du kon taki Yefta en umapikin ben de klariklari fu du so wan sani sondro fu denki ensrefi nomo? A no de fu taki dati a ben kisi wan tranga bribi fu di a ben si fa en papa ben e dini Gado fayafaya èn nanga en heri ati. Papa nanga mama, memre taki den pikin fu unu e luku san unu e du. Den bosroiti di unu e teki e sori efu unu e bribi trutru san unu e taki. Den pikin fu unu e yere te unu e begi nanga un heri ati, den e poti prakseri na san unu e leri den, èn den e si omeni muiti unu e du fu dini Yehovah nanga un heri ati. Te den e si disi, dan nofo tron den srefi wani dini Yehovah nanga den heri ati tu. Disi e tyari furu prisiri kon.

’A yeye fu Yehovah kon na tapu’ Simson

17. San Simson ben man du nanga yepi fu Gado yeye?

¹⁷ Luku wan tra eksempre. Di den Filisteasma teki Israel abra „a yeye fu Yehovah meki Simson” frulusu den (Krut. 13:24, 25). Di Gado gi Simson krakti, a ben tranga moro iniwan sma èn a ben du sani di nowan sma man du. Di den Filisteasma meki den Israelsma kisi Simson, dan „a yeye fu Yehovah kon na en tapu èn den titei na en anu tron leki fini titei di bron nanga faya. Na so den titei koti komoto fu en anu” (Krut. 15:14). Bakaten Simson teki don bosroiti di meki taki a lasi en krakti. Ma srefi di a kon swaki, a kisi krakti baka wan lasti leisi ’fu di a ben abi bribi’ (Hebr. 11:32-34; Krut. 16:18-21, 28-30). Fu di Simson ben de na ini wan spesrutu situwâsi, meki a yeye fu Yehovah wroko na en tapu na wan spesrutu fasi. Na ini a ten disi Yehovah no o gi wi bigi krakti neleki fa a ben gi dati na Simson. Ma toku a tori fu en kan gi wi furu deki-ati. Fa so?

18, 19. (a) Fa na eksempre fu Simson e gi wi deki-ati? (b) Fa den tori na ini na artikel disi yepi yu?

¹⁸ Wi e frutrow tapu a srefi santa yeye di Simson ben e frutrow na tapu. Wi abi a frutrow taki a santa yeye o yepi wi te wi e du a wroko di Yesus gi en bakaman fu du. Dati na a wroko fu ’preiki gi sma èn fu fruteri den a bun nyunsu finifini’ (Tori 10:42). Fu man du a wroko disi, wi musu du sani kande di wi no gwenti du. Wi de nanga tangi trutru taki Yehovah e gebroiki en yeye fu yepi wi, so taki wi man du  den someni sani di abi fu du nanga a wroko disi di a gi wi fu du! Fu dati ede, te wi e du a preikiwroko, wi kan taki leki a profeiti Yesaya: „A Moro Hei Masra Yehovah seni mi kon èn a poti en yeye na mi tapu” (Yes. 48:16). Iya, na Gado gi wi en yeye, dan a seni wi fu du a wroko fu en! Wi e du wi wroko nanga wi heri ati fu di wi sabi taki Yehovah o yepi wi neleki fa a yepi Moses, Besaleyel, nanga Yosua. Wi e gebroiki „a feti-owru fu a yeye, dati na Gado Wortu” èn wi de seiker taki a o gi wi krakti neleki fa a gi krakti na Gideon, Yefta, nanga Simson (Ef. 6:17, 18). Te wi abi a frutrow taki Yehovah o yepi wi awinsi sortu problema kon, dan wi bribi kan kon tranga neleki fa a meki Simson kon tranga.

¹⁹ A de krin taki Yehovah e blesi den sma di no e frede fu horibaka gi a tru bribi. Te wi e meki Gado yeye wroko na wi tapu, dan a bribi fu wi o kon moro tranga. A o de wan prisiri sani fu luku wan tu span tori di skrifi na ini den Kresten Griki Buku fu Bijbel. Den tori disi o sori fa Yehovah en yeye wroko na tapu den futuboi fu en di tan gi yesi na en na ini a fosi yarihondro, fosi a Pinksterfesa na ini a yari 33 èn baka dati. Wi o luku den tori disi na ini na artikel di e kon.

Sortu deki-ati yu kisi, now di yu sabi fa Gado yeye wroko na tapu . . .

• Moses?

• Besaleyel?

• Yosua?

• Gideon?

• Yefta?

• Simson?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 22]

Gado yeye kan meki wi bribi kon tranga neleki fa a meki Simson kon tranga

[Prenki na tapu bladzijde 21]

Papa nanga mama, te unu e dini Gado fayafaya, dan disi kan abi krakti tapu yu pikin