1. San sma e prakseri te den yere a wortu „srafu”?

SOWAN 2500 yari pasa, wan Griki skrifiman ben taki dati nowan sma tron wan srafu fu di ensrefi wani dati. Furu sma na ini a ten disi ben o agri nanga en. Te sma e yere a wortu „srafu”, den e prakseri fu man nanga uma di trawan dwengi fu wroko gi den èn di trawan e pina. Den e prakseri fu sma di no e kisi nowan wini fu a wroko di den e du. A sma di e kisi wini, na a masra fu den di e basi den.

2, 3. (a) Sortu frantwortu srafu noso futuboi fu Krestes abi? (b) Sortu aksi di abi fu du nanga futuboi wi o luku?

² Toku Yesus ben sori taki den disipel fu en ben o de futuboi noso srafu di abi sakafasi. Ma tru Kresten no ben o abi wan masra di ben o wisiwasi noso pina den. A masra fu den ben o frutrow den èn a ben o lespeki den. Prakseri san Yesus ben taki fu wan „srafu”. Syatu fosi Krestes dede, a ben taki fu den wroko di a ben o gi wan „koni srafu di de fu frutrow”.​—Mat. 24:45-47.

³ A moi fu si taki a Bijbel buku Lukas di e taki fu a srefi tori, e kari a srafu disi wan „futuboi”. (Leisi Lukas 12:42-44.) Furu tru Kresten na ini a ten disi no de fu a grupu di Yesus kari „a futuboi di de fu frutrow”. Ma Bijbel e sori taki wi alamala di e dini Gado, na futuboi. Sortu frantwortu wi abi? Fa wi musu si den frantwortu disi? Fu kisi piki na tapu den aksi disi, wi o luku sortu frantwortu son futuboi na ini Bijbel ten ben abi.

4, 5. Sortu frantwortu son futuboi na ini Bijbel ten ben abi? Gi wan tu eksempre.

⁴ Na ini Bijbel ten yu ben abi srafu noso futuboi di ben abi spesrutu frantwortu. Nofo tron den futuboi disi di ben de fu frutrow ben kisi a frantwortu fu luku na oso noso a bisnis fu a masra fu den. Den futuboi disi  ben musu luku fa sani e waka na ini na oso fu a masra, den ben musu luku den monitori fu en èn den ben musu luku den tra srafu. Eliyeser ben de so wan futuboi. A ben abi a frantwortu fu luku den furu sani di Abraham ben abi. A kan taki Abraham ben seni Eliyeser go na Mesopotamia fu suku wan wefi gi en manpikin Isak. Dati ben de wan bigi frantwortu trutru!​—Gen. 13:2; 15:2; 24:2-4.

⁵ Yosef, wan bakapikin fu Abraham, ben de wan futuboi fu Potifar (Gen. 39:1, 2). Bakaten Yosef srefi ben abi wan futuboi di ben abi „a frantwortu fu na oso fu Yosef”. A futuboi dati ben sorgu taki den tin brada fu Yosef kisi san den abi fanowdu. Di Yosef ben wani sabi efu den brada fu en kenki, a meki a futuboi disi poti a solfru kan fu en na ini a saka fu wan fu den brada fu seti wan trapu gi den. Disi e sori o furu den masra fu den sortu futuboi disi ben e frutrow den.​—Gen. 43:19-25; 44:1-12.

6. Sortu frantwortu den owruman abi?

⁶ Hondrohondro yari baka dati, na apostel Paulus skrifi taki Kresten owruman na „futuboi di abi a frantwortu fu na oso fu Gado” (Tit. 1:7). Fu di owruman kisi a frantwortu fu luku „den skapu fu Gado”, meki den e teki fesi na ini den gemeente (1 Petr. 5:1, 2). A no de fu taki dati owruman musu du difrenti sortu wroko. Fu eksempre, furu Kresten owruman na ini a ten disi musu luku den afersi fu wán gemeente. Den kring-opziener na owruman di e luku den afersi fu furu gemeente. Den memre fu Bijkantoro Komte musu luku den afersi fu gemeente na ini wan heri kondre. Toku ala den owruman disi musu meki muiti fu du den wroko bun. Den alamala musu „gi Gado frantwortu fu san den e du”.​—Hebr. 13:17.

7. Fu san ede wi kan taki dati ala Kresten na futuboi?

⁷ Fa a de nanga den furu Kresten di e dini Gado nanga den heri ati, ma di no de owruman? Na ini wan brifi di na apostel Petrus skrifi gi ala Kresten, a taki: „Neleki fa ibriwan fu unu kisi a koni fu man du wan spesrutu sani, na so un musu gebroiki a koni dati fu dini makandra leki bun futuboi di Gado sori bun-ati na difrenti fasi” (1 Petr. 1:1; 4:10). Fu di Gado abi bun-ati, meki a gi ibriwan fu wi a koni fu du son sani heri bun èn wi musu gebroiki den koni disi fu yepi wi brada nanga sisa. Sobun, ala sma di e dini Gado, na futuboi di a e frutrow èn di a e lespeki. A e fruwakti taki wi e tyari den frantwortu fu wi na wan bun fasi.

8. San na wan fu den prenspari sani di wi leki futuboi musu hori na prakseri?

⁸ Wi o poti prakseri now na dri prenspari sani di wi leki futuboi musu hori na prakseri. A fosi sani na disi: Wi alamala na fu Gado èn wi musu gi frantwortu na en. Paulus ben skrifi: „Unu no de fu unsrefi, bika Gado pai gi unu di a bai unu” nanga Krestes brudu di a gi leki wan ofrandi (1 Kor. 6:19, 20). Fu di wi na fu Yehovah, meki wi musu gi yesi na den wèt fu en di no de wan hebi (Rom. 14:8; 1 Yoh. 5:3). Wi na srafu fu Krestes tu. Neleki futuboi fu fositen, wi de fri fu du furu sani, ma toku wi no man du ala sani soleki fa wi wani. Te wi e du wi wroko, wi musu du en soleki fa wi Masra taigi wi fu du. Awinsi sortu grani wi kisi na ini Gado en organisâsi, wi no musu frigiti noiti taki wi na futuboi fu Gado nanga Krestes.

9. Fa Yesus tyari kon na krin san wan masra e fruwakti fu en srafu?

⁹ Yesus e yepi wi fu frustan san wan masra e fruwakti fu en srafu. Wan leisi a taigi den disipel fu en wan tori di abi fu du nanga wan srafu di ben kon na oso, baka di a wroko heri dei. A masra no taigi en: „Kon  dya wantewante, dan yu go sidon na tafra.” Na presi fu dati a taigi en: „Go sreka wan sani meki mi nyan, weri wan fesikoki, èn tyari sani kon gi mi teleki mi kaba nyan èn dringi. Baka dati yu kan go nyan èn dringi.” San Yesus ben wani leri den disipel fu en nanga na agersitori disi? A taki: „Na so a musu de tu nanga unu. Te unu du ala san unu kisi fu du, dan un musu taki: ’Wi na srafu di no warti noti. Wi du san wi ben musu du.’”​—Luk. 17:7-10.

10. Fa wi du sabi taki Yehovah e warderi a muiti di wi e du fu dini en?

¹⁰ A no de fu taki dati Yehovah e warderi a muiti di wi e du fu dini en. Bijbel e gi wi a dyaranti disi: „Gado no e du sani di no reti. Dati meki a no o frigiti a wroko di unu du nanga a lobi di unu sori gi a nen fu en” (Hebr. 6:10). Yehovah no e fruwakti taki wi e du sani di wi no man du. Boiti dati, den sani di a e aksi fu wi e tyari wini kon gi wi èn den no hebi tumusi. Ma soleki fa na agersitori fu Yesus e sori, dan wan srafu no e du sani fu plisi ensrefi. Na presi fu dati, a e poti a wani fu en masra na a fosi presi. Disi e leri wi taki te wi gi wisrefi abra na Gado, dan wi bosroiti fu poti a wani fu en na a fosi presi na ini wi libi. Na so yu e denki tu?

11, 12. Sortu fasi wi leki futuboi musu abi èn san wi no musu du?

¹¹ A di fu tu prenspari sani di wi musu hori na prakseri na disi: Leki futuboi, wi alamala musu gi yesi na den srefi wèt. A tru taki wan tu sma nomo e kisi son frantwortu na ini a Kresten gemeente. Ma furu fu den sani di Gado e fruwakti fu wi, na sani di wi alamala musu du. Fu eksempre, a prenspari srefisrefi taki wi lobi makandra fu di wi na disipel fu Krestes èn Kotoigi fu Yehovah. Yesus ben taki dati ala sma ben o sabi taki wi na tru Kresten, te wi ben o lobi makandra (Yoh. 13:35). Ma wi no lobi soso wi Kresten brada nanga sisa. Wi e du muiti tu fu sori lobi gi tra sma di no abi a srefi bribi leki wi. Disi na wan sani di wi alamala man du, iya, wi musu fu du en.

¹² Wan tra sani di Gado e fruwakti fu wi, na taki wi musu tyari wisrefi na wan fasi di fiti. Wi no wani du sani noso libi na wan fasi di Gado Wortu e krutu. Paulus ben skrifi: „Sma di e huru, sma di e anbegi falsi gado, sma di e du sutadu, mansma di e poti densrefi fu tra mansma abi seks nanga den, mansma di e didon nanga tra mansma, fufuruman, gridiman, drunguman, sma di e kosi trawan, nanga sma di e puru sani na tra sma anu nanga tranga no o kisi a Kownukondre fu Gado” (1 Kor. 6:9, 10). A tru taki a no makriki ala ten fu du san Gado feni bun. Ma te wi e meki muiti fu du dati, dan wi o kisi furu wini. Fu eksempre, wi kan abi wan moro gosontu libi, wi o libi bun nanga trawan èn wi o tron bun mati fu Gado.​—Leisi Yesaya 48:17, 18.

13, 14. Sortu wroko ala Kresten abi èn fa wi musu si a wroko disi?

¹³ Hori na prakseri tu taki futuboi ben abi wroko fu du. Na so a de nanga wi tu. Gado gi wi wan sani di warti trutru. A yepi wi fu frustan den tru leri fu Bijbel. Gado wani taki wi musu yepi trawan fu frustan den leri disi tu (Mat. 28:19, 20). Paulus ben skrifi: „Meki sma si wi leki futuboi fu Krestes èn leki sma di kisi den santa kibritori fu Gado” (1 Kor. 4:1). Paulus ben sabi taki a ben abi a frantwortu fu den „santa kibritori” noso den tru leri fu Bijbel. A ben sabi tu taki a ben musu yepi trawan fu sabi den sani disi. Na dati en Masra Yesus Krestes ben wani en fu du.​—1 Kor. 9:16.

¹⁴ Wi e sori lobi te wi e yepi trawan fu kon sabi den tru leri fu Bijbel. A no de fu taki dati a situwâsi fu ibri Kresten de tra  fasi. Sonwan fu den no kan du so furu gi Gado leki trawan. Ma Yehovah e frustan disi. San prenspari, na taki ibriwan fu wi e du ala san wi man. Na so wi e sori trutru lobi gi Gado èn gi tra sma.

15-17. (a) Fu san ede a prenspari taki wan futuboi du en wroko bun? (b) Fa Yesus sori san e pasa nanga wan sma di no e du en wroko bun?

¹⁵ A di fu dri prenspari sani di wi musu hori na prakseri na disi: Leki futuboi, wi musu du wi wroko bun èn wi musu de fu frutrow. A moi te wan futuboi abi bun maniri èn te a sabi du son sani bun, ma nowan fu den sani disi e teri te a e du en wroko frafra noso te a no e gi yesi na en masra. Wan bun futuboi e du ala ten san en masra e aksi fu en èn a e plisi en masra. Memre taki Paulus skrifi: „Fu di wi na futuboi, meki a musu de so tu taki wi musu du wi wroko bun.”​—1 Kor. 4:2.

¹⁶ Wi kan de seiker taki wi o kisi blesi te wi e du wi wroko bun. Efu wi no e du dati, dan Gado no o feni wi bun. Disi de krin fu si na ini na agersitori di Yesus fruteri fu den srafu nanga den talenti. A masra ben prèise den srafu di „go du bisnis” nanga a moni fu en èn den kisi furu blesi. Ma a masra kari a srafu di no du en wroko bun, wan „takru èn lesi srafu” èn a taki dati a „no warti noti”. A masra teki a talenti fu a srafu dati, dan a meki sma trowe en go na dorosei.​—Leisi Mateyus 25:14-18, 23, 26, 28-30.

¹⁷ Wan tra leisi Yesus sori san pasa nanga wan sma di no du en wroko bun. A taki: „Wan gudu man ben abi wan futuboi di a ben poti fu sorgu gi en oso. Ma di a yere taki a futuboi frumorsu den gudu fu en, a kari a futuboi kon èn a taigi en: ’San mi yere fu yu? Yu musu gi mi frantwortu fu san yu du,  bika mi no sa meki yu sorgu moro gi na oso” (Luk. 16:1, 2). Fu di a futuboi frumorsu den gudu fu en masra, meki a masra yagi en gowe. Wi kan leri wan prenspari sani fu disi: Awinsi san Gado e aksi fu wi, meki wi du dati nanga wi heri ati ala ten.

18. Fu san ede wi no musu teki wisrefi gersi nanga trawan?

¹⁸ Ibriwan fu wi musu aksi ensrefi: ’Fa mi e si a frantwortu di mi kisi leki futuboi fu Gado?’ Ma te wi e poti na aksi disi, a no bun fu teki wisrefi gersi nanga trawan. Bijbel e gi wi a rai disi: „Meki ibri sma ondrosuku san na den sani di ensrefi e du. Dan dati sa meki taki a e prisiri nanga san ensrefi e du èn a no musu teki ensrefi gersi nanga tra sma” (Gal. 6:4). Na presi fu luku san trawan e du, wi musu luku san wisrefi man du. Disi o yepi wi fu no kisi heimemre, ma a o yepi wi tu fu no lasi-ati. Te wi e luku a wroko di wi e du, wi musu hori na prakseri taki a situwâsi fu wi kan kenki. Kande wi no man du so furu moro fu di wi e sikisiki, fu di wi kon owru noso fu di wi kisi tra frantwortu. Ma a kan tu taki wi man du moro now, fu di a situwâsi fu wi kenki. Efu disi de so, a ben o bun fu du moro, a no so?

19. Fu san ede wi no musu lasi-ati te wi no kisi wan grani di wi ben sa wani?

¹⁹ Wan tra sani di wi musu hori na prakseri na taki wi no musu teki wisrefi gersi nanga trawan di abi frantwortu di wi ben sa wani. Fu eksempre, kande wan brada wani dini leki owruman noso kande a wani hori lezing na den bigi konmakandra. A bun te wan brada e meki muiti fu kan kisi den sortu grani disi, ma a no musu lasi-ati te a no kisi den na a ten di a ben fruwakti, awinsi a no e frustan wantewante fu san ede a musu wakti. Memre taki Moses ben e denki taki a ben de srekasreka fu tyari den Israelsma komoto na ini Egepte, ma toku a ben abi fu wakti 40 yari fosi a kisi a grani dati. Na a pisi ten dati, a ben man wroko na ensrefi fu kon abi den fasi di ben o de fanowdu fu de fesiman fu wan tranga-ede pipel di ben lobi fu opo densrefi teige Gado.​—Tori 7:22-25, 30-34.

20. San wi kan leri fu na eksempre fu Yonatan?

²⁰ Son leisi a kan pasa taki wi no e kisi wan grani kwetikweti. Na dati pasa nanga Yonatan. A ben de a manpikin fu Saul. Sobun, baka Saul, na en ben musu tron kownu fu Israel. Ma Gado no poti en leki kownu. A poti David leki kownu, aladi a ben yongu moro Yonatan. Fa Yonatan ben feni disi? A agri nanga a bosroiti fu Gado èn a ben de klariklari fu dede gi David srefi. A taigi David: „Yu o tron kownu fu Israel. Mi o saka misrefi na yu ondro èn mi o horibaka gi yu” (1 Sam. 23:17). San yu kan leri fu na eksempre fu Yonatan? A no ben firi brokosaka èn a no ben de leki en papa di ben dyarusu na tapu David. Na presi fu dyarusu na tapu sma di abi grani di wi ben sa wani, a ben o moro bun fu poti prakseri na den frantwortu di wi abi kaba èn fu du den na wan bun fasi. Wi kan de seiker taki na ini a nyun grontapu, Yehovah o gi ala den futuboi fu en san den e angri fu kisi.

21. Fa wi musu si a dini di wi e dini Gado?

²¹ Wi leki futuboi fu Gado musu hori na prakseri ala ten taki wi a no srafu di musu wroko gi wan ogri-ati masra. Kwetikweti. Fu di Yehovah e frutrow wi èn e lespeki wi, meki a gi wi a prenspari wroko fu preiki a bun nyunsu na ini den lasti dei disi. Noiti moro so wan wroko o du. Boiti dati, a gi wi na okasi fu bosroiti fa wi o tyari den frantwortu di a gi wi. Sobun, meki wi de futuboi di de fu frutrow èn di e du den wroko bun. Noiti wi musu frigiti taki a de wan bigi grani fu dini Yehovah, a moro bigi sma fu hemel nanga grontapu.