Go na content

Go na table of contents

Fa Kresten kan abi wan koloku trowlibi?

Fa Kresten kan abi wan koloku trowlibi?

„Meki ibriwan fu unu lobi en wefi leki fa a lobi ensrefi. . . . A wefi musu abi bigi lespeki gi en masra.”​—EF. 5:33.

SINGI: 87, 3

1. Nofo tron trowpaar e prisiri te den e trow, ma san den kan fruwakti tu na ini a trowlibi? (Luku a prenki na a bigin fu na artikel.)

TE WAN trowmasra e si en moi trowmisi e waka kon miti en tapu den trowdei, den ala tu e breiti srefisrefi. Na a ten di den ben e hori nanga makandra, den kon lobi makandra so te taki now den de klariklari fu pramisi taki den o tan nanga makandra. Fu di na tu difrenti sma e bigin wan nyun libi, meki den o abi fu tyari wan tu kenki kon. Ma Gado Wortu abi koni rai gi ala sma di e bosroiti fu trow, fu di na Gado seti a trowlibi èn a wani taki ibri trowpaar de koloku (Odo 18:22). Toku Bijbel e taki krin taki sondu libisma di e trow „o kisi banawtu na ini den libi” (1 Kor. 7:28). San wi kan du fu no abi so furu problema na ini a trowlibi? San kan yepi Kresten fu abi wan koloku trowlibi?

2. Sortu lobi trowpatna musu sori gi makandra?

2 Bijbel e sori o prenspari lobi de. Difrenti sortu lobi de. Trowpaar musu sori taki den e firi gi makandra (Grikitongo, filea). A lobi di wan man nanga uma abi gi makandra (eros), e gi den prisiri. Lobi gi famiriman (storge) prenspari tu spesrutu te trowpaar kisi pikin. Ma na agape-lobi di ala Kresten musu abi, o meki taki den o abi wan koloku trowlibi. Na apostel Paulus ben taki fu a lobi disi: „Meki ibriwan fu unu lobi en wefi leki fa a lobi ensrefi. Na a tra sei, a wefi musu abi bigi lespeki gi en masra.”​—Ef. 5:33.

DEN FRANTWORTU DI TROWPATNA ABI

3. O tranga a lobi na mindri trowpatna musu de?

3 Paulus ben skrifi: „Un masra, tan lobi un wefi, neleki fa Krestes lobi a gemeente. A gi en libi gi a gemeente” (Ef. 5:25). Bakaman fu Yesus e teki na eksempre fu en, te den lobi makandra neleki fa a ben lobi den. (Leisi Yohanes 13:34, 35; 15:12, 13.) Dati meki Kresten trowpaar musu lobi makandra so te taki den de klariklari fu dede gi makandra te dati ben o de fanowdu. Ma te trowpaar kisi wan trobi, dan disi na a lasti sani di den e prakseri. Toku agape-lobi „e frudrage ala sani, a e bribi ala sani, a e howpu ala sani, èn a e horidoro awansi san e pasa”. Iya, „lobi no e kaba noiti” (1 Kor. 13:7, 8). Te trowpaar di e lespeki Gado, e prakseri a pramisi di den meki fu lobi makandra èn fu tan nanga makandra, dan dati o yepi den fu suku rai na Yehovah so taki den kan lusu iniwan problema di den abi.

4, 5. (a) San na a frantwortu fu wan masra leki edeman fu na osofamiri? (b) Fa wan wefi musu si a frantwortu di en masra abi leki edeman? (c) Sortu kenki wan trowpaar ben musu tyari kon di den trow?

4 Paulus ben sori san na a frantwortu fu masra nanga wefi. A ben taki: „Meki den wefi saka densrefi na den masra ondro neleki fa den e saka densrefi na Masra ondro, bika wan masra na a ede fu en wefi neleki fa Krestes na a ede fu a gemeente” (Ef. 5:22, 23). Ma disi no wani taki dati a wefi lagi moro en masra. Na presi fu dati, a seti disi e yepi wan wefi fu tyari en frantwortu soleki fa Gado ben abi na prakseri di a taki: „A no bun taki a man e tan en wawan. Mi o meki wan patna gi en di fiti en èn di kan yepi en” (Gen. 2:18). Neleki fa Krestes di de na „ede fu a gemeente” ben sori lobi, na so wan Kresten masra musu sori lobi leki edeman fu na osofamiri. Te a e du dati, dan en wefi o firi bun èn a o prisiri fu sori lespeki gi en, fu horibaka gi en èn fu saka ensrefi na en ondro.

5 Te sma trow, den musu tyari furu kenki kon. Cathy [1] e taki: „Di mi no ben trow ete, mi ben e teki mi eigi bosroiti èn mi ben e sorgu gi misrefi. Ma di mi trow, mi ben musu leri fu frutrow na tapu mi masra èn dati ben de wan bigi kenki gi mi. A no ala ten a ben makriki, ma fu di wi du sani leki fa Yehovah wani, meki wi kon lobi makandra moro.” En masra Fred e taki: „Noiti a ben makriki gi mi fu teki bosroiti. Te yu trow, dan yu musu prakseri tu sma èn son leisi dati no makriki. Ma fu di mi e begi Yehovah fu a yepi mi èn fu di mi e arki san mi wefi abi fu taki, meki dei fu dei a e kon moro makriki gi mi. Mi e si taki wi e wroko leki wan team.”

6. Fa lobi e yepi trowpatna fu lusu problema èn fu kon de wán?

6 Te trowpaar wani abi wan bun trowlibi, dan den musu hori na prakseri taki den ala tu na sondusma. Den musu ’tan frudrage makandra èn gi makandra pardon nanga den heri ati’. Iya, den ala tu o meki fowtu. Ma te disi pasa, dan den musu si en leki wan okasi fu leri fu den fowtu fu den, fu gi makandra pardon èn fu sori lobi fu di dati o yepi den fu „kon de wán trutru” (Kol. 3:13, 14). Boiti dati, „lobi abi pasensi èn a abi switifasi. . . . A no e tan memre na ogri di trawan du” (1 Kor. 13:4, 5). Kresten trowpaar no musu draidrai fu lusu problema. Den musu pruberi fu lusu wan trobi fosi a dei pasa (Ef. 4:26, 27). Wan sma musu abi sakafasi nanga deki-ati fu kan taki: „Sorry taki mi hati yu.” Ma disi o yepi fu lusu problema moro gaw èn fu meki trowpatna kon lobi makandra moro.

A PRENSPARI TAKI TROWPATNA E FIRI GI MAKANDRA

7, 8. (a) San Bijbel e taki fu seks na ini a trowlibi? (b) Fu san ede trowpaar musu sori taki den e firi gi makandra?

7 Bijbel e gi moi rai di e sori trowpaar fa den musu si seks na ini a trowlibi. (Leisi 1 Korentesma 7:3-5.) A prenspari taki wan sma di trow e sori lobi gi en patna. A musu hori na prakseri fa en patna e firi èn san a abi fanowdu. Efu wan masra no e sori taki a e firi gi en wefi, dan a wefi no o prisiri fu abi seks nanga en. Bijbel e taki dati masra musu ’sori taki den e frustan den wefi bun’ (1 Petr. 3:7). Noiti trowpatna musu dwengi makandra fu abi seks. A firi disi musu kon fu ensrefi. Nofo tron mansma e kisi seksfiri moro gaw leki umasma, ma toku wan man musu luku fa en wefi e firi, so taki den ala tu kan prisiri fu abi seks.

8 Aladi Bijbel no e taki finifini san man nanga uma musu du èn san den no musu du te den e freiri nanga makandra, toku a e kari eksempre pe man nanga uma e sori lobi gi makandra (Singi 1:2; 2:6). Kresten trowpaar musu sori taki den e firi gi makandra.

9. Fu san ede a no fiti fu abi seksfiri gi wan sma di no de wi trowpatna?

9 Te trowpaar abi tranga lobi gi Gado èn gi tra sma, dan den no o meki nowan sani prati den. Son trowpatna kisi problema, noso a trowlibi fu den pori srefi fu di wan fu den ben abi a gwenti fu luku porno. Te wan sma kon si taki a e kisi a firi fu luku porno noso fu abi seks na wan fasi di no fiti, dan a musu feti nanga a firi dati wantewante. Wi musu luku bun tu taki wi no e du noti di kan meki a gersi leki wi e sori lobifiri gi wan sma di no de wi trowpatna. So wan sani ben o sori taki wi no abi lobi. Te wi e hori na prakseri taki Gado sabi san wi e prakseri èn san wi e du, dan wi o meki muiti fu plisi en èn wi no o doti a trowlibi fu wi.​—Leisi Mateyus 5:27, 28; Hebrewsma 4:13.

TE PROBLEMA DE NA INI A TROWLIBI

10, 11. (a) Omeni trow e broko na ini a ten disi? (b) San Bijbel e taki fu a prati di trowpatna e prati? (c) San o yepi wan sma fu no de gaw fu prati nanga en trowpatna?

10 Seryusu problema na ini a trowlibi kan meki taki wan fu den patna noso ala tu patna wani prati noso broko trow. Na ini son kondre, moro leki afu fu ala trow e broko. Aladi disi no e pasa so furu na ini a Kresten gemeente, toku wi kon si taki moro nanga moro Kresten trowpaar e kisi seryusu problema na ini a trowlibi.

11 Bijbel e taki: „Wan wefi no musu prati fu en masra. . . . Ma efu toku a e prati fu en masra, dan a musu tan sondro masra, noso a musu meki en bun baka nanga en masra. Wan masra no musu gowe libi en wefi tu” (1 Kor. 7:10, 11). Wi no musu si en leki wan pikin sani te trowpaar e prati fu makandra. Kande a gersi leki te den e prati, dan dati o lusu den problema fu den. Ma nofo tron a e tyari moro problema kon. Gado ben taki dati wan man ben o gowe libi en papa nanga mama èn a ben o tai hori na en wefi, èn Yesus ben taki a srefi sani disi. Ma a taki tu: „San Gado tyari kon na wán nowan sma musu prati” (Mat. 19:3-6; Gen. 2:24). Disi wani taki tu dati nowan masra noso wefi musu ’prati san Gado tyari kon na wán’. Yehovah wani taki masra nanga wefi musu tan nanga makandra den heri libi langa (1 Kor. 7:39). Te trowpatna e hori na prakseri taki ibriwan fu den o abi fu gi Gado frantwortu, dan den o meki ala muiti fu lusu problema esi-esi so taki den no e kon moro bigi.

12. Sortu problema kan meki taki trowpatna bigin prakseri fu prati nanga makandra?

12 Te sani no e pasa soleki fa trowpatna ben fruwakti, dan den e kisi furu problema na ini a trowlibi. Te den no de koloku na ini a trowlibi, dan den e lasi-ati, den e firi leki a trawan bedrigi den èn den ati e bron. Fu di wan man e firi tra fasi leki fa wan uma e firi èn fu di den no kweki na a srefi fasi, meki a kan pasa taki den e kisi trobi. Son leisi den no e agri nanga makandra fu a fasi fa den e gebroiki moni, fa den o kweki den pikin noso fa den musu libi nanga den famiri fu makandra. Ma wi breiti fu si taki furu Kresten trowpaar man lusu den sortu problema disi fu di den e meki Gado tiri den.

13. O ten wan sma abi bun reide fu prati nanga en patna?

13 Son leisi wan sma abi bun reide fu prati nanga en patna. Kande wan patna no e sorgu en osofamiri fu espresi noso a kan taki wan fu den patna e fon a trawan èn a e tapu en srefi fu dini Gado. Disi na wan tu reide di meki taki son patna e bosroiti fu prati. Te Kresten trowpaar abi bigi problema, den musu suku yepi na den owruman. Den lepi brada disi kan yepi den fu du san Gado Wortu e taki. Fu kan lusu problema na ini a trowlibi, wi musu begi Yehovah tu fu a gi wi en yeye, fu a yepi wi fu fiti Bijbel rai na ini wi libi èn fu sori den fasi fu a santa yeye.​—Gal. 5:22, 23. [2]

14. San Bijbel e taki fu Kresten di abi wan patna di no e dini Yehovah?

14 Son leisi a trowpatna fu wan Kresten no e dini Yehovah ete. Bijbel e sori fu san ede a bun fu tan nanga makandra te dati de so. (Leisi 1 Korentesma 7:12-14.) A sma di no de na bribi, „kon santa” fu di a trow nanga wan sma di e dini Gado. Iniwan pikin di den kisi e kon „santa” tu èn dati meki Gado e kibri den. Paulus e taki: „Wefi, yu sabi efu yu o man frulusu yu masra? Masra, yu sabi efu yu o man frulusu yu wefi?” (1 Kor. 7:16) Furu gemeente fu Yehovah Kotoigi abi trowpaar pe wan fu den trowpatna di ben de wan Kresten, yepi a trawan fu kisi „frulusu”.

15, 16. (a) Sortu rai Bijbel e gi Kresten wefi di abi wan masra di no e dini Gado? (b) San wan Kresten musu du „efu a patna di no de na bribi wani gowe”?

15 Na apostel Petrus e gi Kresten wefi a rai fu saka densrefi na ondro den masra „so taki te sonwan fu den no wani du san Gado wortu e taki, dan a fasi fa unu e tyari unsrefi kan meki den teki a bribi sondro fu unu taigi den wan sani, bika den si nanga den eigi ai fa unu e tyari unsrefi na wan krin fasi èn nanga bigi lespeki”. Te wan wefi e tyari densrefi na „wan tiri èn safri fasi . . . di warti srefisrefi gi Gado”, dan a kan yepi en masra moro makriki fu kon dini Yehovah leki te a ben o preiki heri dei gi en.​—1 Petr. 3:1-4.

16 Ma san wan Kresten musu du efu en trowpatna di no de na bribi e bosroiti fu prati? Bijbel e taki: „Efu a patna di no de na bribi wani gowe, dan meki a gowe. Te dati pasa, dan wan brada noso wan sisa no de fruplekti fu tan nanga en patna. Gado wani taki un musu libi na ini freide” (1 Kor. 7:15). Disi no wani taki dati so wan Kresten fri fu trow baka. Ma a no de fanowdu fu dwengi a patna di no de na bribi fu tan nanga en. A kan libi now na ini freide èn a kan howpu nomo taki en patna drai kon baka so taki a trowlibi fu den kan kon bun baka èn taki te fu kaba a tron wan Kotoigi.

SAN MUSU KON NA A FOSI PRESI NA INI A TROWLIBI?

Te yu e poti na anbegi fu Yehovah na a fosi presi, yu o abi wan moro koloku trowlibi (Luku paragraaf 17)

17. Sortu sani musu kon na a fosi presi gi Kresten trowpaar?

17 Fu di wi e libi na a kaba fu „den lasti dei”, meki ’muilek ten de di tranga fu pasa’ (2 Tim. 3:1-5). Ma te wi e tan meki muiti fu abi wan tranga bribi, dan grontapu no o abi krakti na wi tapu. Paulus ben skrifi: „A ten di tan abra kon syatu. Meki den wan di abi wefi, de now leki den no abi wefi. . . . Èn meki den wan di e gebroiki den sani fu grontapu, de leki sma di no e gebroiki den sani fu grontapu dorodoro” (1 Kor. 7:29-31). Dyaso Paulus no taki dati trowpatna no musu tyari den frantwortu na ini a trowlibi. Ma fu di a ten kon syatu, meki den musu poti na anbegi fu Yehovah na a fosi presi.​—Mat. 6:33.

18. Fu san ede Kresten man abi wan koloku trowlibi?

18 Aladi wi e libi na ini muilek ten èn furu sma e broko trow, toku wi man abi wan koloku trowlibi. Iya, te Kresten trowpaar e tan krosibei fu Yehovah en pipel, te den e du san Bijbel taki èn te den e teki a tiri fu Gado en santa yeye, dan den no o prati „san Gado tyari kon na wán”.​—Mark. 10:9.

^ [1] (paragraaf 5) Wi kenki den nen.

^ [2] (paragraaf 13) Luku a pisi di nen „San Bijbel e taki fu brokotrow èn fu a prati di trowpatna e prati?” na Tra prenspari sani fu a buku „Meki Gado tan lobi yu.”