Go na content

Go na table of contents

ONDROFENITORI

Mi go doro awinsi san ben e pasa

Mi go doro awinsi san ben e pasa

„PAPA”, „OMU”. Na so furu yonguwan na Betel e kari mi èn fu di mi abi 89 yari, meki mi lobi disi. Na a fasi disi den e sori taki den lobi mi èn mi e si disi leki wan blesi fu Yehovah fu di mi dini en 72 yari ini a furuten diniwroko. Den sani di mi ondrofeni na ini a diniwroko fu Gado meki taki mi kan taigi den yonguwan nanga mi heri ati: ’Gado o blesi unu gi den sani di unu du, efu unu no lasi-ati.’​—2 Kron. 15:7.

MI PAPA, MI MAMA NANGA DEN BRADA NANGA SISA FU MI

Mi papa nanga mama froisi fu Ukraini go na Kanada. Den go tan na ini a foto Rossburn na ini a distrikt Manitoba. Mi mama kisi 8 boi nanga 8 meisje, nowan fu den na tweeling, èn mi na a di fu 14 pikin. Mi papa ben lobi Bijbel èn a ben e leisi en gi wi te sonde mamanten. Ma a no ben lobi den kerki fesiman fu di a ben feni taki den ben prakseri nomo fu puru moni na sma anu, na presi taki den yepi den. Na wan spotu fasi a ben gwenti poti na aksi: „Mi wani sabi suma ben e pai Yesus te a ben e preiki èn te a ben e gi leri?”

Fo brada nanga fo sisa fu mi bigin dini Yehovah. Mi sisa Rose ben de wan pionier teleki a dede. Den lasti dei fu en a ben e gi ala sma deki-ati fu studeri Gado Wortu. A ben e taki: „Mi wani si unu na ini a nyun grontapu.” Mi bigi brada Ted ben de wan kerki fesiman. Ibri sonde a ben preiki na radio èn a ben lobi fruteri den arkiman taki sondusma o bron fu têgo na ini hel. Ma bakaten a bigin dini Yehovah fayafaya.

FA MI BIGIN DU A FURUTEN DINIWROKO

Na ini yuni 1944, di mi ben komoto na skoro wan dei, mi feni wan buku na tapu a tafra na ini a kukru. A buku ben nen De komende Wedergeboorte der Wereld *. Mi leisi a fosi bladzijde, dan mi leisi a di fu tu bladzijde èn te fu kaba mi leisi a heri buku. Di mi kaba leisi en mi teki a bosroiti fu dini Yehovah neleki fa Yesus ben e du dati.

Fa a buku doro na tapu a tafra? Mi bigi brada Steve ben taki dati tu man di ben e seri buku kon na wi oso. Steve taki: „Mi bai a wan disi fu di den ben seri en gi feifi sensi nomo.” A tra sonde den man disi drai kon baka. Den taigi wi taki den na Yehovah Kotoigi èn taki den e gebroiki Bijbel fu piki iniwan aksi di sma abi. Wi ben lobi dati fu di wi papa nanga mama leri wi fu abi lespeki gi Gado Wortu. Den tu man taigi wi taki den Kotoigi ben o abi wan kongres na ini Winnipeg, a foto pe mi sisa Elsie ben e libi. Mi bosroiti fu go na a kongres dati.

Mi rèi mi baisigri sowan 320 kilometer go na Winnipeg, ma di mi ben de na pasi mi stop na a foto Kelwood, pe den tu Kotoigi di ben kon na wi oso ben e tan. Di mi ben e tan drape mi go na wan konmakandra èn drape mi leri san na wan gemeente. Mi kon frustan tu taki ibri mansma, umasma nanga yonguwan musu preiki oso fu oso neleki Yesus.

Di mi ben de na ini Winnipeg mi miti mi bigi brada Jack di ben komoto na a noordsei fu Ontario kon na a kongres. A fosi dei fu a kongres wan brada taki dati sma kan dopu. Mi nanga Jack bosroiti fu dopu na a kongres dati. Wi ala tu ben wani dini leki pionier wantewante baka te wi teki dopu èn na dati Jack du tu. Fu di mi ben abi 16 yari, meki mi ben musu go na skoro ete. Ma a yari baka dati mi srefi tron wan gewoon pionier.

MI LERI FURU SANI DI MI BEN E PIONIER

Mi nanga Stan Nicolson bigin pionier na ini Souris, wan foto na ini Manitoba. Heri esi mi leri taki a pionierwroko no ben makelek ala ten. Safrisafri a moni fu wi ben e kaba, ma wi tan pionier. Wan dei baka di wi preiki heri dei, wi kon na oso. Wi no ben abi nowan kopro sensi èn angri ben e kiri wi di. Wi no ben wani bribi di wi si wan bigi saka nanga nyanyan na wi doro! Te na a dei fu tide wi no sabi suma ben poti en drape. A neti dati wi nyan leki kownu. Yehovah blesi wi fu di wi no lasi-ati, ma wi go doro! Fu taki en leti, na a kaba fu a mun dati, noiti ete mi ben wegi so furu na ini mi libi.

Wan tu mun baka dati den seni wi go pionier na a foto Gilbert Plains, di ben de sowan 240 kilometer na a noordsei fu Souris. Na a ten dati ibri gemeente ben abi wan bigi karta na tapu wan bord pe yu ben kan leisi fa a gemeente ben du a preikiwroko ibri mun. Di mi si taki wan fu den mun a gemeente no ben du so furu, mi hori wan lezing gi den brada nanga sisa fu sori den taki den musu du moro. Baka a konmakandra wan owru pionier sisa di abi wan masra di no de wan Kotoigi, kon na mi èn en ai ben furu nanga watra. A taigi mi: „Mi pruberi, ma disi na ala san mi ben man du.” Ne mi srefi bigin krei èn mi aksi en pardon.

Neleki mi, furu yongu brada di de fayafaya kan meki den sortu fowtu disi èn a kan meki den firi sari. Ma mi leri taki na presi fu lasi-ati, a moro bun fu leri fu a fowtu èn fu no du en moro. Te yu e tan go doro, dan Yehovah o blesi yu.

HEBI FRUFOLGU NA INI KIBEK

A ben de wan bigi grani taki mi leki wan yonguman fu 21 yari ben kan go na a di fu 14 klas fu Gileadskoro. Mi klari a skoro dati na ini februari 1950. Den seni sowan 25 fu den 103 sma fu a klas go na Kibek, wan distrikt na ini Kanada pe sma e taki Fransitongo. Kerki ben e frufolgu den Kotoigi hebi na ini a distrikt dati. Den seni mi go na Val-d’Or, wan foto pe sma ben e wroko gowtu. Wan dei wan tu fu wi go preiki na a dorpu Val-Senneville di ben de krosibei fu Val-d’Or. A priester fu a dorpu taki dati a ben o du ogri nanga wi efu wi no gowe wantewante. A sani disi meki taki mi tyari en go na krutu. A priester kisi wan butu. *

Na a ten dati a sani disi pasa furu leisi fu di wi ben feti fu kisi a reti fu anbegi wi Gado fri na ini Kibek. A Lomsu Kerki ben abi furu makti na ini Kibek moro leki 300 yari kaba. Dati meki den kerki fesiman nanga den politiek mati fu den ben frufolgu den Yehovah Kotoigi. A no ben makelek gi wi na a ten dati, ma wi no ben lasi-ati. Reti-ati sma na ini Kibek ben arki a boskopu fu wi. Mi ben abi a grani fu studeri nanga difrenti sma di dopu te fu kaba. Mi ben studeri nanga wan osofamiri fu tin sma. A heri osofamiri dati bigin dini Yehovah. Na eksempre fu den ben gi trawan a deki-ati fu komoto na ini Lomsu Kerki. Wi tan preiki èn te fu kaba, wi wini a strei!

WI LERI TAKI TRA TONGO FU KAN YEPI BRADA FU TYARI MORO FRANTWORTU

Na ini 1956 den brada seni mi go na Haiti. A no ben makelek gi den nyun zendeling fu leri Fransitongo, ma sma ben arki wi na ini a preikiwroko. Stanley Boggus, wan tra zendeling brada ben taki: „A ben fruwondru wi taki sma ben du so furu muiti fu yepi wi leri a tongo.” Fu di mi ben leri taki Fransitongo kaba na ini Kibek, meki a no ben hebi tumusi gi mi na ini a bigin. Ma bakaten wi kon si taki furu fu den brada drape e taki soso Haiti Kriorotongo. Sobun, efu wi ben wani yepi den brada nanga sisa, dan wi ben o abi fu leri a tongo fu den. Na dati wi du tu èn wi kisi furu blesi.

Fu di wi ben wani yepi den brada nanga sisa moro bun, meki wi aksi a Tiri Skin efu wi kan vertaal A Waktitoren nanga tra buku na ini Haiti Kriorotongo. Wi kisi primisi fu du dati. Baka dati na ini a heri kondre furu sma bigin kon na den konmakandra. Na ini 1950, sowan 99 preikiman ben de na ini Haiti. Ma na a pisi ten fu 1960, moro leki 800 preikiman ben de na ini Haiti. Na a ten dati den brada aksi mi fu go dini na Betel. Na ini 1961, mi ben abi a grani fu de wan fu den leriman na a Kownukondre Diniwroko-skoro. Wi ben abi 40 owruman nanga spesrutu pionier na ini a klas. Na a kongres fu yanuari 1962, wi ben gi den brada na ini a kondre a deki-ati fu du moro na ini a diniwroko èn wan tu brada ben bigin dini leki spesrutu pionier. A sani disi pasa na a yoisti ten, fu di sma ben o bigin frufolgu wi na ini a kondre.

Na tapu 23 yanuari 1962, syatu baka a kongres, skowtu kon teki mi nanga Andrew D’Amico, wan tra zendeling brada na a bijkantoro èn den teki ala den Ontwaakt! fu 8 yanuari 1962 (na ini Fransitongo). Na Ontwaakt! ben taki fu artikel na ini wan tu Fransi koranti di ben skrifi taki sma e du hebi bonu na ini Haiti. Son sma no ben lobi a sani dati fu di den ben feni taki na wi ben skrifi en na a bijkantoro fu wi. Baka wan tu wiki ala den zendeling ben musu komoto na ini a kondre. * Ma fu di den brada drape ben kisi bun leri, meki den ben man go doro nanga a wroko. Tide mi e prisiri fu si fa den brada nanga sisa drape horidoro èn fa den sori taki den bribi tranga. Now srefi a Nyun-Grontapuvertaling de na ini Haiti Kriorotongo. Na a ten dati noiti wi ben denki taki wi ben o abi a Bijbel na ini Haiti Kriorotongo.

WI E BOW KOWNUKONDRE PRESI NA INI REPUBLIEK CENTRAAL-AFRIKA

Baka di mi dini na ini Haiti, mi bigin dini leki zendeling na ini Republiek Centraal-Afrika. Bakaten mi ben abi a grani fu dini leki kring-opziener èn baka dati mi tron bijkantoro-opziener.

Na a ten dati den Kownukondre zaal na ini a kondre ben meki abi tasi daki. Mi ben leri fa fu suku tasi na ini a busi èn fu meki daki nanga en. Te mi ben e du a sani disi, dan den sma di ben waka pasa ben lobi luku fa mi ben e feti nanga a wroko. Ma a sani disi ben gi den brada nanga sisa a deki-ati fu yepi meki Kownukondre zaal èn fu sorgu den tu. Den kerki fesiman ben spotu wi fu di den kerki fu den ben abi senki daki èn den di fu wi ben meki fu tasi. Ma toku wi tan hori konmakandra na ini den Kownukondre zaal fu wi. Ma di wan bigi winti wai na ini a mamafoto Bangui, den no ben spotu wi moro. A winti wai a senki daki fu wan kerki puru èn ala den senki ben didon na tapu a strati. Ma den tasi daki fu den Kownukondre zaal fu wi no ben frei gowe. Fu orga a wroko moro bun, wi bow wan bijkantoro nanga wan zendeling-oso na ini feifi mun nomo. *

MI E TROW NANGA WAN FAYAFAYA SISA

Na tapu wi trowdei

Na ini 1976 den tapu a wroko fu wi na ini Republiek Centraal-Afrika èn den brada seni mi go na N’Djamena, a mamafoto fu Chad, wan kondre krosibei fu Republiek Centraal-Afrika. Wan bun sani di pasa na taki mi miti Happy, wan fayafaya sisa di ben de spesrutu pionier èn di ben komoto fu Kamerun. Wi trow tapu 1 april 1978. A srefi mun dati, den bigin feti na ini a kondre èn neleki furu tra sma wi ben abi fu lowe. Di a feti kaba, wi drai go baka èn wi kon si taki wan tu fu den fetiman ben teki na oso fu wi leki den kampu. Den ben pori ala den buku fu wi èn den teki a trow yapon fu Happy nanga ala den kado di wi ben kisi di wi trow. Ma toku wi no lasi-ati. Wi ben abi makandra èn wi ben de klariklari fu du iniwan wroko di wi ben o kisi.

Baka tu yari, Yehovah Kotoigi ben mag bigin du den wroko baka na ini Republiek Centraal-Afrika. Wi drai go baka èn mi bigin dini leki kring-opziener. Wi ben tan na ini wan wagi di ben abi wan bedi di yu ben man fow tapu, wan bari pe wi ben man poti 200 liter watra, wan ijskasi di ben e wroko tapu gas nanga wan pikin stoof. A no ben makelek fu go fu a wan presi na a trawan. Wan leisi di wi ben de na pasi skowtu stop wi 117 leisi.

Furu tron a ben faya sowan 50 graden Celcius. Na den bigi konmakandra a ben muilek fu feni watra fu dopu sma. Dati meki den brada ben diki go na ini a gron fu den drei liba fu suku watra èn a pikinso watra di den ben e feni, den ben poti na ini wan bari teleki a kon furu. Na ini a bari dati wi ben gwenti dopu sma.

WI GO DINI NA INI TRA AFRIKAN KONDRE

Na ini 1980, den brada seni wi go na Nigeria. Drape wi bigin seti sani fu bow wan nyun bijkantoro. Wi du dati sowan tu nanga afu yari. Baka dati den brada bai wan gebow fu tu sodro. Den lusu en pisipisi fu go seti en baka na a presi pe wi ben o bow a nyun bijkantoro. Wan mamanten di wi ben lusu a gebow, mi ben wroko bun hei. Di twarfu yuru doro, mi bigin saka baka go na gron. Mi ben denki taki mi ben o man saka a srefi fasi fa mi kren. Ma fu di a pisi pe mi ben krin ben lusu kaba, meki mi fadon go na gron. Ala sma ben denki taki mi kisi hebi mankeri, ma baka di a datra meki fowtow gi mi skin èn a ondrosuku mi, a taigi Happy taki a no ben abi fu broko en ede, fu di baka wan tu wiki mi ben o kisi misrefi baka.

Wi sidon na bakasei fu wan truck e go na wan bigi konmakandra

Na ini 1986 wi go na Ivoorkust pe mi ben dini leki kring-opziener. Son leisi, wi ben go na Burkina Faso, di ben de leti sei Ivoorkust. Na a ten dati mi no ben sabi taki baka wan tu yari wi ben o go libi na ini Burkina fu wan pisi ten.

Di wi ben du a kring-wroko, wi ben libi na ini wan wagi

Na ini 1956 mi gowe libi Kanada, ma na ini 2003, baka 47 yari, mi nanga Happy go libi baka na ini Kanada. Mi drai go baka na Betel, ma disi leisi mi go makandra nanga Happy. Tapu papira wi ben de Kanadasma, ma na ini wi ati, Afrika ben de wi oso.

Mi e studeri Bijbel nanga wan sma na ini Burkina Faso

Na ini 2007, di mi ben abi 79 yari, wi froisi go na Afrika baka. Wi go na Burkina Faso pe mi ben de wan memre fu a Kondre Komte. Bakaten a kantoro tron wan vertaal-kantoro èn a bijkantoro fu Benin ben e luku a wroko na a kantoro dati. Dati meki na ini augustus 2013 den brada seni wi go dini na a Betel fu Benin.

Mi nanga Happy, di wi ben wroko na a bijkantoro fu Benin

Aladi a gosontu fu mi e meki taki mi no man du so furu moro, toku mi lobi a preikiwroko. Na ini den dri yari di pasa, den owruman nanga mi wefi yepi mi furu. Dati meki mi ben man yepi tu Bijbelstudie fu mi, Gédéon nanga Frégis fu teki dopu. Now den e dini Yehovah fayafaya.

Now, mi nanga mi wefi e dini na a bijkantoro fu Zuid-Afrika, pe a Betel famiri e sorgu bun gi a gosontu fu mi. Zuid-Afrika na a di fu seibi kondre na ini Afrika pe wi go dini. Na ini oktober 2017 wi kisi wan moi grani. Wi ben kisi a kari fu go na a edekantoro na Warwick, na ini New York, di den ben o gi en abra na Yehovah. Noiti moro wi o frigiti a dei dati!

Bladzijde 255 fu a Jaarboek fu 1994 e taki: „Wi e taigi ala den sma di e horidoro furu yari kaba: ’Un musu abi deki-ati. No lasi-ati, fu di Gado o blesi unu gi den sani di unu du.’​—2 Kron. 15:7.” Na dati mi nanga Happy o du tu èn wi o gi trawan a deki-ati fu du a srefi sani.

^ paragraaf 9 Yehovah Kotoigi tyari en kon na doro na ini 1944. Den no e meki en moro.

^ paragraaf 18 Luku na artikel „Een pastoor uit Quebec veroordeeld wegens aanval op Jehovah’s getuigen”, na ini na Ontwaakt! fu 8 april 1954, blz. 3, 4.

^ paragraaf 23 Na ini a Jaarboek van Jehovah’s Getuigen fu 1994, blz. 148-150, yu kan leisi moro fu a tori disi.

^ paragraaf 26 Luku na artikel „Op een vast fundament bouwen”, na ini na Ontwaakt! fu 22 september 1966, blz. 26, 27.