Go na content

Go na table of contents

Fa wi leki Kresten musu si sopi?

Fa wi leki Kresten musu si sopi?

A NO de fu taki dati yu e warderi den difrenti sani di Yehovah gi yu èn yu breiti taki yu mag besroiti gi yusrefi fa yu wani gebroiki den sani dati. Soleki fa Bijbel e sori, win na wan kado fu Gado. Bijbel e taki srefi: „Brede e meki wrokoman lafu èn win e gi prisiri na ini a libi” (Preik. 10:19; Ps. 104:15). Ma kande yu si taki son sma abi wan problema nanga sopi. Boiti dati, sma na heri grontapu abi difrenti denki fu sopi. San kan yepi Kresten fu teki koni besroiti na ini a tori fu sopi?

Te wi e teki besroiti wi no musu du san tra sma e denki, ma wi musu gi yesi na den rai fu Gado. Na so wi o de moro koloku.

Kande yu si taki furu sma na grontapu abi a gwenti fu dringi sopi èn fu dringi psa marki. Sonwan fu den e dringi sopi fu di a e meki den firi switi. Trawan e dringi fu fergiti den problema fu den. Èn na son presi den e denki taki te wan sma e dringi furu sopi, dan a sma dati lepi noso taki a kefalek.

Ma wi leki Kresten kisi koni rai fu wi lob’ati Mekiman. Fu eksempre, a warskow wi gi den takru bakapisi di a abi te wi e dringi tumsi furu sopi. A kan taki wi leisi Odo 23:29-35 di e ferteri finfini san e psa nanga wan drunguman èn sortu problema a e tyari kon te wan sma drungu. a Danièl, wan Kresten owruman na Europa, e memre fa en libi ben de fosi a tron wan tru Kresten. A e ferteri: „Mi ben dringi tumsi furu. Dati meki mi teki don besroiti èn mi kisi bigi problema. Mi e sari ete te mi e prakseri den sani dati.”

Fa wi leki Kresten kan teki koni besroiti te a abi fu du nanga sopi? Èn fa wi kan wai pasi gi problema di e kon te wan sma e dringi tumsi furu sopi? Dati na te wi e denki soleki fa Gado e denki fu a tori fosi wi e teki wan besroiti.

Meki wi luku san Bijbel e taki fu sopi èn fu san ede son sma e dringi sopi.

SAN BIJBEL E TAKI

Gado Wortu no e taki dati a fowtu efu wan sma e dringi pkinso sopi. Fu taki en leti, Bijbel e taki dati a kan gi prisiri fu dringi win. Wi e leisi: „Nyan yu nyanyan nanga prisiri. Dringi yu win nanga wan prisiri ati” (Preik. 9:7). Son leisi Yesus ben e dringi win èn tra getrow futuboi fu Yehovah ben e du dati tu.​—Mat. 26:27-29; Luk. 7:34; 1 Tim. 5:23.

Aladi Gado Wortu e sori taki a no fowtu te wan sma e dringi pkinso sopi, toku a e taki krin: „No dringi win teleki unu kon drungu” (Ef. 5:18). A e taki srefi taki „drunguman . . . no o kisi a Kownukondre fu Gado” (1 Kor. 6:10). Iya, Yehovah no feni en bun kwetkweti te wan sma e dringi tumsi furu sopi èn te a e kon drungu. Na presi taki wi e du nomo san sma na wi lontu gwenti du, wi e besroiti fu du san Gado feni bun.

Son sma e denki taki den kan dringi bun furu sopi sondro fu kon drungu. Ma a denki dati no bun kwetkweti. Bijbel e sori krin taki te wan man (noso wan uma) „lobi fu dringi furu win”, dan a kan meki bigi fowtu di kan pori en matifasi nanga Yehovah (Tit. 2:3; Odo 20:1). Yesus ben warskow srefi taki te wan sma e „dringi tumusi furu”, dan dati kan tapu en fu go na ini a nyun grontapu fu Gado (Luk. 21:34-36). San kan yepi wan Kresten fu wai pasi gi den problema di sopi kan tyari kon?

PRAKSERI FU SAN EDE, O TEN, ÈN O FURU YU E DRINGI

Te wi musu besroiti efu wi o dringi sopi, dan a no bun fu luku nomo san sma na ini a kulturu fu wi e du, bika dati kan tyari problema kon. Te a abi fu du nanga n’nyan nanga dringi, dan Kresten e du san e plisi Yehovah èn na so den e sori taki den koni. Bijbel e memre wi: „Awansi unu e nyan noso unu e dringi, noso awansi san unu e du, du ala sani fu gi Gado glori” (1 Kor. 10:31). Meki wi luku wan tu aksi nanga Bijbel rai di wi musu hori na prakseri:

Mi e dringi sopi soso fu no meki sma lafu mi? Eksodus 23:2 e taki: „No waka baka den ipi-ipi sma.” Nanga den wortu disi Yehovah ben warskow den Israelsma taki den no musu tyari densrefi leki den sma di e du sani di Yehovah no feni bun. Disi na bun rai tu gi Kresten na ini a ten disi. Efu wi e meki tra sma abi krakti tapu a fasi fa wi e denki fu sopi, dan te fu kba dati kan meki taki wi no tyari wisrefi moro soleki fa Yehovah wani èn wi kan pori a matifasi di wi abi nanga en.​—Rom. 12:2.

Mi e dringi sopi soso fu sma kan denki taki mi na wan ekte man? Na ini son kulturu, sma gwenti fu dringi sopi furu tron èn den e dringi psa marki (1 Petr. 4:3). Ma luku a rai di wi e kisi na ini 1 Korentesma 16:13: „Tan na ai, tanapu kánkan na ini a bribi, tyari unsrefi leki mansma, èn kon tranga.” A tru taki sopi kan yepi wan sma fu tyari ensrefi leki wan ekte man? Kwetkweti. Na presi fu dati, sopi kan meki wan sma lasi en ferstan makelek so taki a no sabi moro san a e du. Sobun, te wan sma e dringi furu sopi, dan dati no e sori taki a tyari ensrefi leki wan mansma, ma a e sori taki a swaki. Yesaya 28:7 e ferteri fa wan sma e lasi pasi fu di a dringi sopi èn fa a e wakawaka lontu teleki a fadon.

Na Yehovah e meki taki wi tranga èn disi e yepi wi ’fu tan na ai èn fu tanapu kánkan na ini a bribi’ (Ps. 18:32). Wan tru Kresten kan gi yesi na a rai disi te a e wai pasi gi sani di kan du en ogri èn te a e teki besroiti di no o pori en matifasi nanga Yehovah. Di Yesus ben de na grontapu, a ben sori taki a abi dek’ati èn furu sma ben e lespeki en fu di a no ben frede fu du san bun.

Mi e dringi sopi fu fergiti den problema fu mi? Gado ben meki wan psalm skrifiman skrifi: „Di den prakseri fu mi di ben e trobi mi, ben kon hebi gi mi, dan na yu [Yehovah] ben e trowstu mi” (Ps. 94:19). Te problema e kon hebi gi yu, dan no gebroiki sopi fu firi bun, ma suku yepi na Yehovah. Wan sani di o yepi yu fu no broko yu ede tumsi, na te yu e begi Yehovah furu leisi. Boiti dati, furu sma kon si taki a bun fu suku rai na wan mati di de wan bun eksempre na ini a gemeente. Fu taki en leti, te yu e dringi sopi fu fergiti den problema fu yu, dan yu no o abi a krakti fu du san bun (Hos. 4:11). Danièl, di wi ben kari na a bigin fu na artikel, ben taki: „Mi ben e broko mi ede furu èn mi ben e sari fu den fowtu di mi meki. Mi ben e dringi sopi fu no broko mi ede moro, ma a sani disi tyari moro problema kon, mi lasi mati èn mi no ben abi lespeki gi misrefi moro.” San yepi Danièl te fu kba? „Mi kon frustan taki mi no musu fertrow tapu sopi fu yepi mi, ma tapu Yehovah. A taki: „Te fu kba mi ben man lusu den problema fu mi.” Yehovah de klarklari ala ten fu yepi wi, awinsi a gersi leki howpu no de.​—Fil. 4:6, 7; 1 Petr. 5:7.

Efu yu e dringi sopi son leisi, dan poti prakseri na den aksi di e kon now fu luku efu a de fanowdu fu tyari kenki kon: ’Wan famirman noso wan bun mati taigi mi wan sani fu a dringi di mi e dringi sopi?’ Efu dati de so, dan kande dati e sori taki yu kon abi wan gwenti sondro fu yu sabi. ’Mi e dringi moro leki fosi?’ Kande yu no abi a takru gwenti now fu dringi furu sopi, ma a kan taki yu e bigin kisi a gwenti dati. ’Mi feni en muilek fu psa wán noso wan tu dei sondro fu dringi sopi?’ Efu dati de so, dan a kan taki yu kon kisi a takru gwenti fu dringi sopi psa marki. A kan taki yu o abi fu go suku yepi na wan datra fu lusu a problema disi.

Fu di a dringi di sma e dringi sopi kan tyari furu problema kon, meki son Kresten besroiti fu no dringi nowan enkri sopi. Trawan no e dringi sopi fu di den no lobi a tesi fu en. Efu wan sma di yu sabi teki so wan besroiti, dan yu kan lespeki a besroiti fu en sondro fu krutu en.

Kande yu srefi kon si taki a de wan koni sani fu besroiti na fesi o furu sopi yu wani dringi. Noso kande yu besroiti na fesi omeni leisi yu wani dringi, kande wán leisi wan wiki, noso wan pkinso nomo te yu e nyan. Tra sma besroiti gi densrefi sortu sopi den wani dringi, soleki win nanga biri, na presi fu tranga sopi. Den no e dringi tranga sopi srefi di moksi nanga sap noso tra sani. Efu wan sma besroiti gi ensrefi o furu a o dringi èn san a o dringi, dan a o moro makelek gi en fu hori ensrefi na a besroiti dati. Èn wan lepi Kresten no abi fu broko en ede nanga san trawan o denki fu en te a teki so wan besroiti èn te a tan hori ensrefi na dati.

Wi musu hori trawan na prakseri tu. Romesma 14:21 e taki: „A bun fu no nyan meti, fu no dringi win, noso fu no du wan sani efu dati kan meki yu brada fadon.” Fa yu kan fiti a rai disi? Sori lobi gi yu brada noso s’sa. Efu yu denki taki wan sma o naki futu efu yu dringi sopi, dan lobi o meki taki yu no dringi sopi na a momenti dati. Na so fasi yu e sori taki yu e hori tra sma na prakseri èn taki yu e lespeki den. Yu no e suku yu eigi bun, ma a bun fu trawan.​—1 Kor. 10:24.

A kan tu taki lanti abi wet ini a tori fu sopi. A no de fu taki dati Kresten musu gi yesi na den wet disi. Kande den wet e taki omeni yari wan sma musu abi fu kan dringi sopi, noso taki yu no mag rèi wagi noso wroko tapu bigi masyin efu yu dringi sopi.​—Rom. 13:1-5.

Yehovah gi wi furu moi sani èn wan fu den na a grani fu besroiti gi wisrefi fa wi o gebroiki den moi sani dati. Wi srefi kan besroiti san wi o nyan èn san wi o dringi. Meki wi gebroiki a grani disi fu plisi wi hemel Papa. Na so wi e sori taki wi e warderi a grani disi.

a Wan organisâsi di e luku a gosontu fu sma, e taki dati srefi te wan sma e dringi tumsi furu sopi wán leisi nomo, toku dati kan meki taki a du ogri. Fu eksempre, a kan kiri trawan, a kan kiri ensrefi, a kan dwengi sma fu abi seks, a kan feti nanga en trowpatna, a kan abi seks nanga furu sma, èn a kan lasi bere.