ONDROFENITORI
Mi ben pôti, ma now mi kon gudu
Mi gebore na ini wan pikin udu oso na ini wan pikin foto di nen Liberty, na Indiana, Amerkankondre. Mi papa nanga mama ben abi wán boi nanga tu meisje kaba. Bakaten den tu pikin brada fu mi nanga mi pikin sisa gebore.
A PISI TEN di mi ben e go na skoro, furu sani no ben e kenki na ini a foto. Na ini ala klas mi ben e sidon nanga den srefi pikin. Mi ben sabi a nen fu pikinmoro ala sma na ini a foto èn den ben sabi mi nen tu.
Furu sma na ini a foto Liberty ben abi gron èn moro furu den ben e prani karu. Di mi gebore mi papa ben e wroko gi wan fu den gronman na ini a foto. Di mi ben yongu mi leri rèi traktor èn mi ben leri fu du gronwroko.
Di mi gebore mi papa ben owru kaba. A ben abi 56 yari èn mi mama ben abi 35 yari. Toku a ben de wan tranga, gosontu man, a ben lobi wroko tranga èn a leri ala den pikin fu en fu lobi wroko tu. Noiti a meki furu moni, ma a ben sorgu taki wi ben abi wan presi fu tan, krosi fu weri èn sani fu nyan. Ala ten a ben e meki ten gi wi. A dede di a ben abi 93 yari. Mi mama dede di a ben abi 86 yari. Nowan fu den tu ben e dini Yehovah. Ma wan fu den brada fu mi e dini leki owruman sensi 1972.
DI MI BEN YONGU
Mi mama ben lobi go na kerki. A ben e tyari wi go na a Baptist kerki ibri sonde. Di mi ben abi
12 yari, mi leri fu a fosi leisi taki Gado, Yesus nanga a santa yeye na wán gado. Dati meki mi aksi mi mama: „Fa Yesus kan de a Manpikin nanga a Papa na a srefi ten?” Mi kan memre ete taki a piki mi: „Mi boi, disi na wan dangra tori. A no wan sani di wi o man frustan.” A ben de trutru wan dangra tori gi mi. Toku di mi ben abi 14 yari, mi dopu na ini wan kriki. Den dukrun mi dri leisi. Wan leisi gi a Papa, wan leisi gi a Manpikin èn wan leisi gi a santa yeye.Di mi ben de na middelbaar skoro mi ben abi wan mati di ben e feti gi moni. A gi mi deki-ati fu du dati tu. Dati meki mi bigin oefen èn mi go na ini a boks organisâsi di nen Golden Gloves. Mi no ben sabi feti so bun. Mi feti wan tu feti, ma baka dati mi tapu. Bakaten a legre fu Amerkankondre seni kari mi, dan mi tron wan srudati èn den seni mi go na Doisrikondre. Di mi ben de drape den seni mi go na wan skoro gi srudati fu di den ben feni taki mi ben kan tron wan bun legre-edeman. Den ben wani taki mi tan na ini a legre. Ma mi no ben wani. Dati meki baka di mi dini tu yari, mi komoto na ini a legre na ini 1956. Ma syatu baka dati, mi go na ini wan tra sortu legre.
MI LIBI BIGIN KENKI
Fosi mi kon sabi Yehovah mi ben denki taki wan man-nengre musu de wan ekte man. Den felem di mi ben e luku èn den mati fu mi ben meki mi denki so. Mi ben feni taki man-nengre di e taki fu Bijbel a no ekte man. Ma mi bigin leri wan tu sani di kenki mi libi. Wan dei di mi ben e rèi na ini foto nanga mi moi redi wagi, tu yongu uma kari mi kon. Mi ben sabi den. Den ben de den pikin sisa fu a man di ben trow nanga mi bigi sisa. Den tu uma disi ben de Yehovah Kotoigi. Den ben gi mi A Waktitoren nanga na Ontwaakt! wan leisi kaba, ma mi ben feni taki A Waktitoren ben muilek tumusi gi mi fu frustan. Ma disi leisi den aksi mi fu kon na a Gemeente Bukustudie di ben e hori na ini na oso fu den. Disi ben de wan konmakandra pe wan pikin grupu sma ben e studeri Bijbel. Mi taigi den taki mi ben o denki a tori. Den lafu èn den aksi mi: „Pramisi wi taki yu o kon?” Mi taigi den: „Mi e pramisi unu.”
Mi no ben wani go, ma fu di mi pramisi den, meki mi go na a konmakandra a neti dati. Mi no ben man bribi taki den pikin-nengre ben sabi so furu fu Bijbel. Aladi mi ben e go na kerki nanga mi mama ibri sonde, toku mi no ben sabi furu fu Bijbel. Now mi ben wani kon sabi moro. Dati meki mi bigin studeri Bijbel. Wan fu den fosi sani di mi leri na taki a nen fu na Almakti Gado na Yehovah. Bun langa pasa mi aksi mi mama suma na Yehovah Kotoigi. A piki mi: „Wel, den e anbegi wan owru papa di nen Yehovah.” Ma now mi ai ben kon opo.
Mi go na fesi esi-esi bika mi ben sabi taki mi feni a tru anbegi. Na ini maart 1957, neigi mun nomo baka di mi go na a fosi konmakandra, mi teki dopu. Mi bigin si sani tra fasi. Mi breiti taki mi leri na ini Bijbel fa wan man musu de trutru. Yesus ben de wan man di no ben abi nowan fowtu. A ben tranga moro iniwan man-nengre. Toku a no ben e feti. Na presi fu dati „a meki sma pina en”, soleki fa Bijbel ben taki na fesi (Yes. 53:2, 7). Mi leri taki trutru bakaman fu Yesus „musu sori switifasi gi ala sma”.—2 Tim. 2:24.
Na ini 1958, wan yari baka di mi dopu, mi bigin pionier. Ma syatu baka dati mi ben abi fu stop fu wan syatu pisi ten. Fu san ede? Mi bosroiti fu trow nanga Gloria, wan fu den yongu uma di ben kari mi kon na a Bukustudie. Noiti mi sari taki mi teki a bosroiti dati. Gloria ben de wan dyamanti èn te nanga now en na mi dyamanti. Gi mi a warti moro iniwan dyamanti di de èn mi breiti taki mi trow nanga en! Mi o meki a fruteri unu pikinso fu ensrefi:
„Mi ben abi 16 brada nanga sisa. Mi mama ben de wan fayafaya Kotoigi. A dede di mi ben abi 14 yari. Baka dati mi papa bigin studeri Bijbel. Mi mama no ben de moro èn mi nanga mi bigi sisa ben de den tu moro bigiwan. Dati meki mi papa aksi a driktoro fu a skoro efu ibri dei wan fu unu ben kan tan na oso fu luku den moro yongu pikin èn fu bori. A pisi ten dati mi sisa ben de na ini a lasti klas fu middelbaar skoro. A driktoro ben feni disi bun èn wi du disi teleki mi sisa klari a skoro. Tu Kotoigi famiri studeri nanga wi èn mi nanga ete 10 brada nanga sisa fu mi tron Yehovah Kotoigi. Mi ben lobi a preikiwroko aladi mi ben syensyen. Ma mi masra Sam yepi mi ala den yari.”
Mi nanga Gloria trow na ini februari 1959. Wi ben lobi pionier makandra. Na ini yuli fu a srefi yari dati, wi aksi efu wi kan go dini na Betel fu di wi ben wani go dini na a edekantoro fu Yehovah Kotoigi. Brada Simon Kraker ben taki nanga wi. A taigi wi taki Betel no ben e teki trowpaar na a ten dati. Wi ben wani go dini na Betel ete, ma a teki furu yari fosi wi kisi a grani dati.
Wi skrifi wan brifi go na a edekantoro fu aksi den fu seni wi go na wan presi pe moro preikiman ben de fanowdu. Wán presi nomo ben de pe wi ben kan go. Dati na a foto Pine Bluff, na ini Arkansas. Na a ten dati tu gemeente ben de drape. Wan gemeente nanga weti sma èn wan nanga blaka sma. Den seni wi go na a gemeente nanga blaka sma, di ben abi 14 preikiman nomo.
WAN TEN PE WETI SMA NANGA BLAKA SMA NO BEN MAG MOKSI NANGA MAKANDRA
Kande yu e aksi yusrefi fu san ede Yehovah Kotoigi ben prati na ini gemeente fu blaka nanga weti preikiman. Na a ten dati tra fasi no ben de. Sma fu difrenti ras no ben mag moksi nanga makandra èn sma ben kan du ogri nanga den. Na furu presi, den brada ben frede taki sma ben o pori den Kownukondre zaal efu weti sma nanga blaka sma ben e kon makandra drape fu anbegi Gado. Den sani dati ben e pasa furu. Efu blaka Kotoigi ben e preiki oso fu oso na ini wan wetiman birti, skowtu ben kan hori den noso sma ben kan fon den. Sobun, fu kan du a preikiwroko, wi ben e gi yesi na den wet fu lanti èn wi ben e howpu taki sani ben o kenki bakaten.
A no ala ten a ben makriki fu du a preikiwroko. Son leisi te wi ben e wroko na ini blakaman birti, dan sondro fu wi sabi, wi ben e naki na wan doro pe wetiman ben e libi. Wi ben musu denki esi-esi efu wi ben o taki syatu fu Bijbel noso efu wi ben o taki sorry èn waka go na a tra oso. Na ini a ten dati na so sani ben de na son presi.
Ma wi ben musu wroko tranga tu fu man tan pionier. Furu fu den wroko di wi ben e du ben e pai dri Amerkan dala wan dei. Gloria ben e krin oso gi wan tu sma. Na wan fu den presi pe a ben e wroko, mi ben mag yepi en so taki a ben kan kaba moro fruku. Den ben e gi wi nyanyan tu èn mi nanga Gloria ben e nyan fosi wi gowe. Ibri wiki Gloria ben triki krosi gi wan osofamiri. Mi ben e krin dyari, mi ben e krin fensre èn mi ben e du tra pikinpikin wroko. Wan leisi mi nanga Gloria ben e krin den fensre fu wan osofamiri di ben de wetiman. Gloria ben e krin fu inisei èn mi ben e krin fu dorosei. Wi wroko a heri dei èn dati meki den sma gi wi nyanyan. Gloria ben nyan na inisei, ma a no ben sidon makandra nanga a famiri. Mi ben nyan na dorosei na ini a garage. Ma mi no ben e span. A nyan ben switi. Den sma disi ben abi switifasi, ma fu di wetiman nanga blakaman no ben e moksi nanga makandra, meki den no ben wani nyan makandra nanga wi. Mi kan
memre ete taki wan leisi wi ben go lai oli na ini wi wagi. Baka di wi lai oli, mi aksi a man di e wroko drape efu Gloria kan go na toilet. A span en fesi luku mi, dan a taki: „A sroto.”WI NO O FRIGITI DEN BUN SANI DI SMA DU GI WI
Wi ben abi bun ten tu nanga wi brada nanga sisa èn wi ben lobi a preikiwroko! Di wi doro na ini Pine Bluff wi ben e tan nanga a brada di ben de a gemeente dinari na a ten dati. En wefi no ben de wan Kotoigi èn Gloria bigin studeri nanga en. Na a srefi ten mi bigin studeri nanga na umapikin fu a trowpaar disi èn nanga a masra fu en. A mama nanga en umapikin bigin dini Yehovah èn den teki dopu.
Wi ben abi bun mati na ini a gemeente fu den weti brada nanga sisa. Den ben kari wi kon na den oso fu nyan, ma wi ben kan go soso te a ben kon dungru fu di sma no ben mag si wi. Na a ten dati yu ben abi a Ku Klux Klan (KKK). Disi na wan organisâsi di ben e gi weti sma deki-ati fu desko blakaman èn fu du ogri nanga den. Wan neti di sma ben e hori a fesa Halloween, mi si wan man e sidon na fesi en oso. A ben weri wan langa weti krosi nanga wan weti ati di ben tapu en fesi. A man disi no ben span fu meki ala sma si taki a ben e weri den krosi fu a KKK organisâsi. Ma den sortu sani disi no ben e tapu den brada nanga sisa fu sori switifasi. Wan leisi di wi ben abi moni fanowdu fu kan go na a kongres, wan weti brada agri fu bai a wagi fu wi so taki wi ben kan feni a moni. Wan mun baka dati, wi ben e preiki oso fu oso èn wi ben e studeri Bijbel nanga sma. Wi ben weri fu di wi ben musu waka na ini a faya son. Di wi doro oso wi no ben man bribi san wi si. A wagi fu wi ben tanapu na fesi wi oso. Wan sma ben poti wan papira na en tapu pe a skrifi: „Mi e gi yu a wagi baka leki wan kado. Yu brada.”
Wan tra sani pasa di mi no o frigiti noiti. Na ini 1962 mi kisi a kari fu go na a Kownukondre Diniwroko-skoro na South Lansing, na ini New York. Wan heri mun langa kring-opziener, distrikt-opziener nanga den brada di ben e teki fesi na ini den gemeente, ben o kisi leri. Di mi kisi a kari mi no ben abi wroko èn wi no ben abi furu moni. Mi ben go suku wroko na wan telefon bedrijf na ini Pine Bluff. Efu mi ben feni a wroko disi, mi ben o de a fosi blakaman di ben o wroko gi a bedrijf dati. Te fu kaba den taigi mi taki mi ben kan go wroko gi den. San mi ben o du? Mi no ben abi moni fu go na New York. Mi prakseri fu teki a wroko èn fu no go moro na a skoro. Ma leti fa mi ben o skrifi wan brifi gi den brada fu Betel, wan sani pasa di mi no o frigiti noiti.
Wan sisa na ini a gemeente fu wi, naki na tapu wi doro wan mamanten èn a gi wi wan envelop. A masra fu a sisa disi no ben de wan Kotoigi. Na envelop ben span nanga moni. Omeni wiki langa en nanga wan tu fu den pikin fu en ben e opo fruku
mamanten fu krin den gron pe sma ben e prani katun. Den du disi fu di de ben wani gi mi a moni fu go na a skoro na New York. A sisa taki: „Go na a skoro, leri so furu leki yu man. Dan te yu drai kon baka, yu kan gi wi leri.” Bakaten mi aksi a telefon bedrijf efu mi ben kan bigin wroko drape baka feifi wiki. Den taigi mi krin: „Nôno!” Ma mi no ben span. Mi ben teki wan bosroiti kaba. Mi breiti so te taki mi no teki a wroko dati.Now Gloria o fruteri yu fa a ben feni en na ini Pine Bluff: „Mi ben kon lobi a presi disi. Son leisi mi ben abi 15 noso 20 Bijbelstudie. Te mamanten wi ben e go preiki oso fu oso èn baka dati wi ben e go studeri nanga sma, son leisi teleki 11 yuru neti. A preikiwroko ben switi! Efu a ben de na mi, mi ben o tan pionier. Fu taki en leti, mi no ben wani tapu nanga a wroko dati fu go du a kringwroko. Ma Yehovah ben abi wan tra wroko gi wi.” Mi frow abi leti.
A KRINGWROKO
Di wi ben e pionier na ini Pine Bluff, wi seni wan formulier gi den brada fu aksi den efu wi kan tron spesrutu pionier. Wi ben bribi trutru taki den ben o poti wi leki spesrutu pionier fu di a distrikt-opziener ben wani taki wi ben musu go yepi na wan gemeente na ini Texas. A ben wani taki wi go drape leki spesrutu pionier. Wi ben o lobi du a wroko dati. Dati meki wi wakti èn wi ben howpu taki den brada ben o piki wi, ma den no seni nowan brifi gi wi. Baka wan heri pisi ten wi kisi wan brifi. Den seni wi go du a kringwroko. Dati ben de na ini yanuari 1965. Brada Leon Weaver di e dini leki fesiman fu a Bijkantoro Komte fu Amerkankondre, ben tron kring-opziener na a srefi ten dati.
Mi ben senwe fu tron kring-opziener. Wan yari na fesi James A. Thompson, Jr., a distrikt-opziener, ben luku efu mi ben o man du a wroko dati. Na wan switi fasi a sori mi san mi ben kan du moro bun èn sortu fasi wan bun kring-opziener musu abi. Syatu baka di mi bigin nanga a kringwroko, mi si taki a ben gi mi bun rai. Baka di mi tron kring-opziener, Brada Thompson ben de a fosi distrikt-opziener di mi wroko nanga en. Mi leri furu fu a lepi brada disi.
Na a ten dati a kring-opziener no ben kisi furu leri fu du a wroko. Wan wiki langa mi luku fa wan tra kring-opziener ben e du a wroko di a ben de na wan gemeente. A wiki baka dati a luku fa mi ben e du a wroko di mi go na wan tra gemeente, dan a gi mi wan tu rai. Ma baka dati, wi wawan ben musu du a wroko. Mi man memre ete taki mi
aksi Gloria: „So esi a brada e gowe?” Ma bakaten mi frustan wan prenspari sani. Ala ten lepi brada o de di kan yepi yu efu yu gi den na okasi fu yepi yu. Te nanga now mi de nanga tangi gi a yepi di mi kisi fu lepi brada soleki J. R. Brown di ben de kring-opziener nanga Fred Rusk di ben dini na Betel.Na a ten dati furu sma ben e desko sma fu tra ras. Wan leisi di wi go luku wan gemeente na ini wan foto na Tennessee, wan bigi grupu fu den man fu a KKK organisâsi ben e waka na strati. Wan tra leisi di wi ben du a preikiwroko, wi go nyan wan sani na wan restaurant. Di mi go na a toilet, wan man waka kon na mi baka. A ben atibron èn a ben abi wan lo tatoeage na en skin pe a e kosi blaka sma. Ma wan weti brada di ben bigi moro un ala tu kon na inisei tu. A aksi mi: „Ala sani bun Brada Herd?” A tra man gowe wantewante sondro fu go na toilet. Na ini ala den yari di pasa, mi si taki a no a kloru fu wan sma en skin e meki taki a e desko trawan, ma na sondu e meki a du dati. Mi leri tu taki awinsi sortu kloru wan brada abi, en na yu brada èn a o de klariklari fu dede gi yu efu dati de fanowdu.
DEN BLESI DI GADO GI WI
Wi du a kringwroko 12 yari èn 21 yari mi dini leki distrikt-opziener. Wi kisi furu blesi èn wi ondrofeni moi sani di gi wi deki-ati. Ma wi ben o kisi wan tra blesi. Na ini augustus 1997 a dren fu wi kon tru. Wi kisi a kari fu go dini na Betel Amerkankondre. Dati na 38 yari baka di wi aksi fu go dini drape a fosi leisi. Baka wan mun wi bigin dini na Betel. Mi ben denki taki den brada di ben e teki fesi na Betel ben wani taki mi go yepi den fu wan syatu pisi ten, ma a no so sani waka.
Mi bigin wroko na a Dienst Afdeling. Drape mi leri furu! Den brada fu na afdeling disi e kisi furu muilek aksi fu owruman nanga kring-opziener fu a heri kondre. Mi de nanga tangi taki den brada ben abi pasensi nanga mi èn taki den leri mi fu du a wroko disi. Efu mi ben kisi na okasi fu wroko drape baka, mi ben o leri furu sani fu den ete.
Mi nanga Gloria lobi a libi na Betel. Wi na sma di lobi opo fruku mamanten èn a gwenti dati yepi wi na Betel. Baka wan yari mi bigin dini leki yepiman fu a Dienst Afdeling fu a Tiri Skin fu Yehovah Kotoigi. Na ini 1999 mi tron wan memre fu a Tiri Skin. A wroko disi leri mi furu. Ma a moro prenspari sani di mi leri, na taki a no libisma na edeman fu a Kresten gemeente, ma na Yesus Krestes.
Te mi e prakseri fa a libi fu mi waka, dan son leisi mi e firi leki a profeiti Amos. Yehovah poti prakseri na a skapuman disi di ben abi sakafasi èn di ben e sorgu gi figabon, wan froktu di pôtisma ben e nyan. Gado poti Amos leki profeiti èn a gi en furu blesi (Amos 7:14, 15). Na a srefi fasi Yehovah poti prakseri na mi, wan manpikin fu wan pôti gronman fu a foto Liberty, na Indiana. Den blesi di Yehovah gi mi furu so te, taki mi no man kari alamala (Odo 10:22). Di mi ben yongu mi ben pôti, ma now Yehovah gi mi so furu gudu taki mi no man teri den!