STUDIE-ARTIKEL 22
Sortu koni kan yepi wi na ini wi libi?
„Na Yehovah srefi e gi sma koni.”—ODO 2:6.
SINGI 89 Arki Gado, dan yu o kisi blesi
SAN WI O LERI *
1. Fu san ede wi alamala abi a koni fu Gado fanowdu? (Odo 4:7)
EFU oiti yu ben musu teki wan prenspari bosroiti, dan a no de fu taki dati yu begi fu kisi koni fu di yu ben sabi taki yu abi dati fanowdu (Yak. 1:5). Kownu Salomo ben skrifi: „Koni na a moro prenspari sani.” (Leisi Odo 4:7.) A no de fu taki dati Salomo no ben taki fu a koni di e kon fu libisma, ma a ben taki fu a koni di e kon fu Yehovah Gado (Odo 2:6). Ma a koni fu Gado kan yepi wi nanga den problema di wi e kisi na ini a ten disi? Iya, a man yepi wi èn wi o si dati na ini na artikel disi.
2. San o yepi wi fu kon koni trutru?
2 Wan sani di kan yepi wi fu kon koni trutru, na te wi e studeri èn e du den sani di wi e leri fu den tu man disi di ben koni srefisrefi. A fosi sma di wi o taki fu en na Salomo. Bijbel e taki dati „Gado tan gi Salomo bigi koni, so taki a ben sabi sani moro iniwan tra sma” (1 Kow. 4:29). A di fu tu sma na Yesus di ben de a moro koni libisma di oiti libi na grontapu (Mat. 12:42). Wan profeititori ben taki fu Yesus: „A yeye fu Yehovah o de na en tapu. Fu dati ede a o koni, a o frustan sani bun.”—Yes. 11:2.
3. San wi o luku na ini na artikel disi?
3 Gado ben gi Salomo nanga Yesus furu koni so taki den ben man gi bun rai fu sani di prenspari gi wi alamala. Na ini na artikel disi wi o taki fu dri fu den sani disi: Fa wi musu si moni, fa wi musu si wroko èn fa wi musu si wisrefi.
A FASI FA WI MUSU SI MONI
4. Fa a libi fu Salomo nanga Yesus ben e difrenti?
4 Salomo ben gudu srefisrefi èn a ben e libi wan gudu libi (1 Kow. 10:7, 14, 15). Yesus na a tra sei, no ben abi furu sani èn a no ben abi en eigi oso srefi (Mat. 8:20). Toku den tu man disi ben si gudu na wan yoisti fasi fu di a koni fu den ben komoto fu Yehovah Gado.
5. Fa Salomo ben e si moni?
5 Salomo ben taki dati moni „e kibri sma” (Preik. 7:12). Nanga moni wi kan bai den sani di wi abi fanowdu na ini a libi èn kande wan tu sani di wi ben o wani. Ma awinsi fa Salomo ben gudu, a ben frustan taki moni a no a moro prenspari sani. Fu eksempre, a ben skrifi: „A moro betre fu abi wan bun nen, leki fu abi furu gudu” (Odo 22:1). Salomo ben si tu taki nofo tron sma di lobi moni, no de tevrede nanga san den abi (Preik. 5:10, 12). Èn a e warskow wi fu no denki taki moni na a moro prenspari sani fu di moni kan lasi gwe esi-esi.—Odo 23:4, 5.
6. Fa Yesus ben e si gudu? (Mateyus 6:31-33)
6 Yesus ben si gudu na wan yoisti fasi. A ben lobi nyan nanga dringi (Luk. 19:2, 6, 7). Na wan okasi, a ben meki a moro bun win di de èn dati ben de a fosi wondru fu en (Yoh. 2:10, 11). Na a dei di a dede, a ben weri wan diri krosi (Yoh. 19:23, 24). Ma Yesus no ben meki gudu tron a moro prenspari sani na ini en libi. A ben taigi den bakaman fu en: „Nowan sma kan dini tu masra leki srafu . . . Unu no kan dini Gado èn dini Gudu na a srefi ten” (Mat. 6:24). Yesus leri wi taki efu wi poti a Kownukondre na a fosi presi, dan Yehovah o gi wi ala den tra sani di wi abi fanowdu.—Leisi Mateyus 6:31-33.
7. Fa wan brada ben kisi wini fu di a si moni na a yoisti fasi?
7 Furu brada nanga sisa fu wi kisi wini fu di den fiti den koni rai fu Yehovah di abi fu du nanga moni. Luku wan eksempre fu wan yongu brada di no trow èn di nen Daniel. A e taki: „Di mi ben yongu, mi bosroiti fu poti a wani fu Yehovah na a fosi presi na ini mi libi.” Fu di Daniel no feti baka gudu, meki a ben man du furu difrenti sani na ini a diniwroko fu Yehovah. A e taki: „Nanga mi heri ati mi kan taki dati a no e hati mi srefisrefi taki mi teki a bosroiti dati. A no de fu taki dati mi ben kan meki furu moni efu mi ben meki dati tron a moro prenspari sani na ini mi libi. Ma dan mi no ben o abi den bun mati di mi abi now. Efu mi ben feti baka moni, dan mi no ben o de koloku trutru. Ma mi de koloku now fu di mi poti a Kownukondre na a fosi presi. Yehovah meki taki mi de koloku trutru. Noiti moni ben o man du dati.” Iya, wi e kisi wini te wi e poti a wani fu Yehovah na a fosi presi na ini wi libi na presi fu moni.
A FASI FA WI MUSU SI WROKO
8. Fa wi du sabi taki Salomo ben e si wroko na a yoisti fasi? (Preikiman 5:18, 19)
8 Salomo ben taki dati te wan sma e wroko tranga, dan dati o gi en furu prisiri fu di wroko na wan „presenti fu Gado”. (Leisi Preikiman 5:18, 19.) A ben skrifi: „Ala tranga wroko e tyari wini kon” (Odo 14:23). Salomo ben sabi taki den wortu disi tru fu di a ben e wroko tranga. A bow furu oso, a prani furu droifigron, a ben meki dyari di ben moi, a ben meki furu watra-olo èn a bow foto srefi (1 Kow. 9:19; Preik. 2:4-6). Fu di a ben e wroko tranga, meki a ben de koloku. Ma Salomo ben sabi taki a ben musu du moro efu a ben wani de koloku trutru. A ben du furu sani tu gi Yehovah. Fu eksempre, a ben teki fesi fu bow wan moi tempel fu anbegi Yehovah. A bow-wroko disi ben teki seibi yari (1 Kow. 6:38; 9:1). Baka di Salomo du ala den sani disi, a kon si taki a moro prenspari sani di wan libisma kan du, na fu dini Yehovah. A ben skrifi: „Now di mi taki ala sani kaba, a moro prenspari sani na disi: Lespeki a tru Gado èn hori den komando fu en.”—Preik. 12:13.
9. Fa Yesus sorgu taki a temrewroko fu en no tron a moro prenspari sani na ini en libi?
9 Yesus ben e wroko tranga. Di a ben yongu a ben de wan temreman (Mark. 6:3). A no de fu taki dati Yesus en papa nanga mama di ben e wroko tranga fu sorgu gi a bigi osofamiri fu den, ben e warderi en taki a ben e yepi den. Fu di Yesus no ben abi sondu, meki den sani di a ben meki ben musu fu bun srefisrefi. Yesus ben lobi a wroko fu en. Aladi Yesus ben e du temrewroko, toku a ben poti ten na wan sei fu dini Yehovah (Yoh. 7:15). Bakaten di a ben de wan furuten preikiman, a gi den arkiman fu en a rai disi: „No wroko gi nyanyan di e pori, ma wroko gi nyanyan di e tan langa èn di e gi sma têgo libi” (Yoh. 6:27). Èn na ini a prenspari lezing di Yesus ben hori tapu wan bergi, a ben taki: „Kibri yu gudu na ini hemel.”—Mat. 6:20.
10. San kan pasa te wi e du wi wroko bun?
10 Te wi e fiti den koni rai fu Yehovah na ini wi libi, dan wi o si wroko na a yoisti fasi. Leki Kresten, wi leri taki wi musu „wroko tranga” èn taki wi musu „du bun wroko” (Ef. 4:28). Furu tron a basi fu wi e si te wi de fu frutrow èn te wi e wroko tranga. Èn kande a e taigi wi srefi taki a lobi a fasi fa wi e wroko. Disi kan meki taki wi e bigin wroko overuur fu di wi wani taki a basi fu wi denki bun fu Yehovah Kotoigi. Ma efu wi ben o du dati, dan wi no ben o abi nofo ten gi wi osofamiri èn gi na anbegi fu Yehovah. Efu dati pasa, dan wi musu tyari wan kenki kon so taki wi kan abi moro ten gi den moro prenspari sani.
11. San a wani taki fu si grontapuwroko na a yoisti fasi, soleki fa wan brada taki?
11 Wan yongu brada di nen William leri fu na eksempre fu wan owruman di a ben wroko gi. A sori en taki a prenspari fu si wroko na wan yoisti fasi. William e taki: „[A brada disi] lobi en wroko, ma a sabi tu san na den moro prenspari sani na ini en libi. A e wroko tranga èn a abi wan bun nen na den klanti fu en fu di a e wroko bun. Ma na a kaba fu a dei, te a du en wroko, a no e prakseri a wroko moro ma a e meki ten gi en osofamiri èn gi na anbegi fu en. Mi kan taigi yu taki en na wan fu den moro koloku sma di mi sabi!” *
A FASI FA WI MUSU SI WISREFI
12. Fa Salomo ben sori taki a ben e si ensrefi na a yoisti fasi, ma fa a kenki bakaten?
12 Di Salomo ben tan gi yesi na Yehovah, dan a ben e si ensrefi na a yoisti fasi. Di a ben de wan yonguman, a ben e frustan taki a ben abi swakifasi èn a ben aksi Yehovah fu yepi en (1 Kow. 3:7-9). Di Salomo bigin tiri, a ben sabi taki a no bun fu abi bigimemre. A ben skrifi: „Bigimemre e kon bifo wan sma fadon èn heimemre bifo wan sma naki futu” (Odo 16:18). A sari fu taki dati bakaten, Salomo no fiti en eigi rai na ini en libi. Wan pisi ten baka di a tron kownu, a kon kisi bigimemre èn a bigin trangayesi den wet fu Gado. Fu eksempre, a wet ben taki dati wan Hebrew kownu no ’ben musu teki furu wefi, bika den wefi kan meki taki a drai baka gi Gado’ (Deut. 17:17). Salomo trangayesi a wet dati èn a trow nanga 700 wefi èn a teki ete 300 tra uma. Furu fu den uma disi ben e anbegi falsi gado (1 Kow. 11:1-3). Kande Salomo ben e denki taki a sani disi no ben de wan bigi problema. Awinsi fa a no fa, te fu kaba Salomo ben abi fu ondrofeni den takru bakapisi fu di a no ben e gi yesi moro na Yehovah.—1 Kow. 11:9-13.
13. San wi kan leri te wi e prakseri fa Yesus sori sakafasi?
13 Yesus tan si ensrefi na a yoisti fasi. A no ben e denki taki a ben e hei moro trawan. Fosi Yesus kon na grontapu, a du furu moi sani di a ben e wroko makandra nanga Yehovah na hemel. Yehovah gebroiki Yesus „fu meki ala tra sani na hemel èn na grontapu” (Kol. 1:16). Baka di Yesus dopu, a ben man memre ala den sani di a ben du di a ben de nanga en Papa (Mat. 3:16; Yoh. 17:5). Ma toku dati no meki taki Yesus kon abi heimemre. Boiti dati, noiti a du neleki a bun moro trawan. Yesus taigi den disipel fu en taki a no kon na grontapu „fu sma dini en, ma a kon fu dini sma èn fu gi en libi leki wan lusu-paiman fu frulusu furu sma” (Mat. 20:28). Yesus taki krin tu taki a no man du noti fu ensrefi (Yoh. 5:19). Yesus ben abi trutru sakafasi! Yesus na wan moi eksempre gi wi fu waka na baka.
14. Fa Yesus wani taki wi musu si wisrefi?
14 Yesus ben leri den bakaman fu en taki den musu si densrefi na a yoisti fasi. Na wan okasi, Yesus gi den a dyaranti taki ’a Tata teri srefi ala den wiwiri na tapu den ede’ (Mat. 10:30). Den wortu disi e gi wi deki-ati trutru, spesrutu te wi no e denki bun fu wisrefi. Disi wani taki dati wi hemel Papa e poti prakseri na wi èn taki wi warti srefisrefi gi en. Efu Yehovah e gi wi na okasi fu anbegi en èn efu a feni taki wi warti fu kisi têgo libi na ini a nyun grontapu di e kon, dan wi no musu denki taki dati no tru.
15. (a) Fa wi musu si wisrefi soleki fa A Waktitoren e sori? (b) Soleki fa den prenki na bladzijde 24 e sori, dan sortu blesi wi no o kisi te wi e denki tumusi furu fu wisrefi?
15 Sowan 15 yari pasa, A Waktitoren ben taki dati wi musu si wisrefi na a fasi disi: „A no de fu taki dati wi no wani denki so furu fu wisrefi taki wi e kisi bigimemre, ma na a tra sei wi no wani denki tu taki wi no warti noti. Na presi fu dati, wi musu leri fu abi wan yoisti denki fu wisrefi, iya, wi musu hori na prakseri taki wi abi bun fasi, ma wi no musu frigiti taki wi abi swakifasi tu. Wan Kresten uma ben taki en so: ’Mi a no wan takru sma; ma mi abi mi fowtu tu. Mi abi mi bun sei, ma mi abi mi fruferi sani tu, neleki fa ala sma abi dati.’” * Yu e si sortu wini wi e kisi te wi e si wisrefi na a yoisti fasi?
16. Fu san ede Yehovah e gi wi koni rai?
16 Yehovah e gi wi koni rai na ini en Wortu. A lobi wi èn a wani taki wi de koloku (Yes. 48:17, 18). Te wi e tan du sani di e prisiri Yehovah ati, dan wi o de koloku trutru. Dati na a moro bun bosroiti di wi kan teki. Te wi e du dati, dan wi o wai pasi gi problema di trawan e kisi fu di den e poti tumusi furu prakseri na moni, na a grontapuwroko fu den, noso na densrefi. Meki ibriwan fu wi du ala san a man fu kisi koni èn fu meki Yehovah ati prisiri.—Odo 23:15.
SINGI 94 Wi de nanga tangi gi Gado Wortu
^ Salomo nanga Yesus ben koni srefisrefi. Na Yehovah Gado ben gi den a koni dati. Na ini na artikel disi wi o luku san wi kan leri fu den rai di Salomo nanga Yesus ben gi te a abi fu du nanga moni, wroko, nanga a fasi fa wi e si wisrefi. Wi o luku tu fa wi brada nanga sisa kisi wini fu di den fiti den koni Bijbel rai disi na ini den libi.
^ Luku na artikel di nen „Fa yu kan prisiri nanga a tranga wroko di yu e du?” na ini A Waktitoren fu 1 februari 2015.
^ Luku na artikel di nen „Bijbel kan yepi yu fu de nanga prisiri”, na ini A Waktitoren fu 1 augustus 2005.
^ SAN WI E SI TAPU DEN PRENKI: John nanga Tom na tu brada di de na ini a srefi gemeente. John e poti tumusi furu prakseri na a wagi fu en. Ma Tom e gebroiki a wagi fu en fu tyari trawan go na ini a preikiwroko èn na den gemeente konmakandra.
^ SAN WI E SI TAPU DEN PRENKI: John e wroko overuur fu di a no wani en baas firi wan fasi. Sobun, ala leisi te en baas e aksi en fu wroko moro lati, dan John e du san a baas taki. A srefi neti dati, Tom di de wan dinari ini a diniwroko, e go nanga wan owruman na wan herder fisiti. Tom ben taigi a baas fu en na fesi kaba taki a no o man wroko wan tu neti na ini a wiki, fu di a e gebroiki a ten dati gi na anbegi fu en.
^ SAN WI E SI TAPU A PRENKI: John e poti tumusi furu prakseri na ensrefi. Ma Tom e poti na anbegi fu Yehovah na a fosi presi na ini en libi èn na so a e meki moro mati te a e yepi fu seti wan tu sani baka na wan kongreshal.