1, 2. Saul ben abi sakafasi na a bigin, toku Gado no ben feni en bun moro bakaten. Fu san ede? (Luku a prenki na a bigin fu na artikel.)

DI KOWNU Saul fu owruten Israel bigin tiri leki kownu, a ben abi sakafasi èn sma ben abi lespeki gi en (1 Sam. 9:1, 2, 21; 10:20-24). Ma syatu baka di a tron kownu, a du wan tu sani di a no ben abi a reti fu du. Di Samuel, a profeiti fu Gado, no doro na Gilgal na a ten di Saul ben e fruwakti en, dan Saul lasi pasensi. Den Filisteasma ben e sreka densrefi fu kon feti nanga den Israelsma èn safrisafri den Israelsma no ben e horibaka moro gi Saul. Kande Saul ben e denki: ’Mi musu du wan sani, esi-esi.’ Dati meki a tyari wan ofrandi gi Gado, aladi a no ben mag du dati. Yehovah no ben feni a sani dati bun.—1 Sam. 13:5-9.

² Di Samuel doro na Gilgal, a piri-ai gi Saul. Na presi taki Saul teki a piri-ai, a taki ala sortu sani fu sori taki a no ben du wan ogri. A pruberi tu fu gi tra sma a fowtu fu a sani di a ben du, èn a du neleki a problema no ben bigi so (1 Sam. 13:10-14). A sani dati tyari wan lo problema kon di meki taki te fu kaba Yehovah puru Saul leki kownu. San moro ogri, na taki  Yehovah no ben feni Saul bun moro (1 Sam. 15:22, 23). Saul ben bigin bun, ma a du sani di tyari dede kon gi en te fu kaba.—1 Sam. 31:1-6.

3. (a) Fa furu sma e denki fu sakafasi? (b) Sortu aksi wi o luku?

³ Na ini a grontapu disi pe sma lobi strei nanga makandra, furu sma feni taki den musu du sani fu meki sma poti prakseri na den. Den denki taki na so den o man go na fesi. Ma nofo tron den sma disi no abi nowan sakafasi. Fu eksempre, wan pôpi man di e meki felem èn di de na ini politiek now, ben taki wan leisi: „Sakafasi a no wan sani gi mi, èn noiti mi wani sori a fasi dati.” Ma fu san ede a prenspari ete fu abi sakafasi? O ten wi kan taki dati wan sma abi sakafasi? Fa wi kan tan sori sakafasi aladi wi de na ini situwâsi di e meki en muilek gi wi fu sori a fasi dati? Na ini na artikel disi wi o kisi piki tapu den fosi tu aksi. Wi o luku a di fu dri aksi na ini a tra artikel.

4. San wan sma kan du te a abi heimemre?

⁴ Bijbel e sori taki wan sma di no abi sakafasi na wan heimemre sma. (Leisi Odo 11:2.) Dati meki David ben abi leti fu aksi Yehovah fu „yepi [en] fu no abi heimemre, so taki a no go du sani di no bun” (Ps. 19:13). Nofo tron, wan sma di abi heimemre e du sani di a no abi a reti fu du, kande na fu di a no abi pasensi èn a e prefuru. Fu di wi alamala abi sondu, meki son leisi wi e tyari wi srefi na a fasi disi. Ma na eksempre fu Kownu Saul e sori taki te wi abi a gwenti fu du sani di wi no mag du, dan te fu kaba wi o kisi problema nanga Gado. Psalm 119:21 e taki fu Yehovah: ’Yu e piri-ai gi den frufruktu heimemre sma.’ Fu san ede Gado e du dati?

5. Fu san ede a de wan seryusu sani te wi e du sani di wi no abi a reti fu du?

⁵ Te wan sma e du sani di a no abi a reti fu du, dan dati moro seryusu leki te a e meki wan fowtu fu di a no ben e denki bun. Na a fosi presi wi musu sabi taki te wi no e sori sakafasi, dan wi no e gi grani na Yehovah di abi a reti fu tiri ala sani. A di fu tu sani, na taki te wi e du sani di wi no mag du, dan wi o kisi problema nanga trawan (Odo 13:10). A di fu dri sani, na taki te a kon na krin taki wi du wan sani di wi no abi a reti fu du, dan wi kan kisi syen, son leisi na fesi ala sma srefi (Luk. 14:8, 9). Noiti sani o waka bun te wi no e sori sakafasi. Soleki fa Bijbel e sori, a de wan koni sani ala ten fu sori sakafasi.

6, 7. O ten wi kan taki dati wan sma abi sakafasi?

⁶ Bijbel e sori taki wan sma di abi sakafasi no e denki tumusi furu fu ensrefi (Fil. 2:3). Nofo tron wan sma di abi sakafasi sabi san a man èn san a no man, a e teki frantwortu fu den fowtu di a meki, èn a de klariklari fu teki rai èn fu leri nyun sani. Yehovah lobi en te sma abi sakafasi.

⁷ Bijbel e sori tu taki wan sma di abi sakafasi no e denki taki a bun moro trawan èn a sabi taki a no man du son sani. Na ini Grikitongo fu owruten, a e kon na krin taki wan sma di abi sakafasi abi a yoisti denki fu ensrefi èn dati meki a man libi bun nanga trawan.

8. San na wan tu sani di e sori taki wi e bigin kisi heimemre?

⁸ San kan meki taki wi e kisi heimemre? Meki wi luku wan tu eksempre. Kande wi e denki tumusi furu fu wisrefi noso fu den grani di wi abi (Rom. 12:16). Kande wi e du sani di no fiti, soso fu meki sma poti prakseri na wi (1 Tim. 2:9, 10). Noso  kande wi no wani yere san trawan e taki, soso fu di wi abi wan spesrutu posisi, fu di wi sabi spesrutu sma, noso fu di wi feni taki wi abi leti (1 Kor. 4:6). Nofo tron, te wi e tyari wisrefi na a fasi disi, dan son leisi wi no sabi srefi taki wi no e sori sakafasi moro.

9. San meki taki son sma kisi heimemre? Gi wan eksempre fu Bijbel.

⁹ Iniwan sma kan du wan sani di a no mag du te a e meki den sondu firi fu en basi en. Furu sma tyari densrefi na a fasi disi fu di den ben feti fu kisi biginen, fu di den ben e dyarusu tapu trawan, èn fu di den no ben man hori densrefi di den kisi atibron. Na ini Bijbel, sma leki Absalom, Usia, nanga Nebukadnesar ben meki den sani di a sondu skin e du basi den. Dati meki Yehovah gi den piri-ai.—2 Sam. 15:1-6; 18:9-17; 2 Kron. 26:16-21; Dan. 5:18-21.

10. Fu san ede wi no musu de gaw fu denki takru fu sma? Gi wan eksempre fu Bijbel.

¹⁰ Tra sani de tu di kan meki taki wan sma e du sani di a no mag du. Fu eksempre, luku den Bijbel tori na ini Genesis 20:2-7 nanga Mateyus 26:31-35. Te wi e luku san Abimeilek nanga Petrus ben du, dan a kan gersi leki den ben prefuru fu du wan sani di den no ben abi a reti fu du. Ma wi kan taki dati na den sondu firi fu den ben basi den? Noso a de so nomo taki den man disi no ben sabi ala sani finifini èn taki den no ben denki fosi den du wan sani? Fu di wi no sabi san de na ini wan sma ati, meki a bun te wi no de gaw fu denki takru fu a sma. Na so wi e sori tu taki wi abi lobi.—Leisi Yakobus 4:12.

11. Fu san ede yu musu abi sakafasi fu man frustan fa Gado e gebroiki yu na ini na anbegi fu en?

¹¹ Wan sma di abi sakafasi e frustan fa Yehovah e gebroiki en na ini na anbegi fu en. Fu di Yehovah lobi en te sani e waka na wan orga fasi, meki a e gebroiki ibriwan fu wi na wan spesrutu fasi. Yehovah e gebroiki ibri futuboi fu en na wan tra fasi, ma wi alamala de fanowdu. Fu di Yehovah abi bun-ati, meki a gi ibriwan fu wi difrenti sortu koni. Wi kan gebroiki den koni disi fu gi en glori èn fu yepi trawan (Rom. 12:4-8). A frantwortu di Yehovah gi wi na wan grani, èn a e sori tu taki a e frutrow wi.—Leisi 1 Petrus 4:10.

12, 13. Fu san ede wi kan fruwakti taki a fasi fa Yehovah e gebroiki wi o kenki ten na ten?

¹² A no ala ten Yehovah e tan gebroiki wi na a srefi fasi na ini na anbegi fu en. Luku na eksempre fu Yesus. Biginbigin en wawan ben de nanga Yehovah (Odo 8:22). Baka dati a yepi Yehovah fu meki tra engel, fu meki tra sani na hemel èn na grontapu, èn fu meki libisma te fu kaba (Kol. 1:16). Ma bakaten, Yesus kisi wan nyun frantwortu na grontapu. A gebore leki wan beibi di no ben man du noti gi ensrefi èn baka dati a tron wan bigisma (Fil. 2:7). Baka di Yesus dede gi libisma, a drai go baka na hemel leki wan yeye, fu tron Kownu fu Gado Kownukondre na ini 1914 (Hebr. 2:9). Ma dati a no a lasti frantwortu di a o kisi. Baka te a tiri dusun yari leki kownu, a o gi a Kownukondre baka na Yehovah, so taki „Gado kan de ala sani gi ala sma”.—1 Kor. 15:28.

¹³ Wi kan fruwakti tu taki a fasi fa Yehovah e gebroiki wi o kenki ten na ten. Nofo tron disi e pasa fu di wi teki spesrutu bosroiti. Fu eksempre, kande yu no ben trow, ma now dati kenki. Kande yu abi pikin now. Kande yu tyari kenki kon na ini yu libi di yu kon moro owru fu man teki prati na a furuten-diniwroko. Ibriwan fu den bosroiti disi kan meki taki yu kisi spesrutu grani nanga frantwortu. Te  a situwâsi fu wi e kenki, dan kande wi o man du moro na ini na anbegi, noso kande wi no o man du so furu moro. Yu yongu noso yu owru? Yu abi wan bun gosontu noso yu e sikisiki? Ala ten Yehovah e luku san na a moro bun fasi fa a kan gebroiki ibriwan fu wi na ini na anbegi fu en. A no e fruwakti tumusi furu fu wi èn a e warderi a muiti di wi e meki.—Hebr. 6:10.

14. Fa sakafasi kan yepi wi fu de koloku èn fu tan abi prisiri awinsi san na a situwâsi fu wi?

¹⁴ Yesus ben prisiri nanga ala den frantwortu fu en èn wi kan prisiri tu nanga den frantwortu di wi kisi (Odo 8:30, 31). Wan sma di abi sakafasi no e feni taki den frantwortu di a abi na ini a gemeente now e hori en na baka. A no e broko en ede efu a o kisi nyun frantwortu èn a no e firi wan fasi te trawan e kisi frantwortu. Na presi fu dati a e tan wroko tranga fu tyari a frantwortu di a abi now na a yoisti fasi. A e du en nanga prisiri fu di a e si en leki wan grani di a kisi fu Yehovah. Na a srefi ten a e lespeki a fasi fa Yehovah e gebroiki trawan. Te wi abi sakafasi, dan a no o muilek gi wi fu gi trawan grani èn wi o horibaka gi den.—Rom. 12:10.

15. San wi kan leri fu a sakafasi fu Gideon?

¹⁵ Gideon na wan moi eksempre fu wan sma di ben abi sakafasi. Di Yehovah en engel kon na Gideon, dan wantewante Gideon taigi en taki a no ben komoto fu wan prenspari famiri èn taki en srefi no ben de wan prenspari sma tu (Krut. 6:15). Baka di Gideon teki a frantwortu  di Yehovah gi en, a sorgu taki a frustan bun san a ben musu du èn a aksi Yehovah fu tiri en (Krut. 6:36-40). Aladi Gideon ben abi deki-ati, toku a ben e luku bun èn a ben e du sani nanga koni (Krut. 6:11, 27). A no ben gridi fu teki a frantwortu disi soso fu kisi biginen. Ma baka di a du san a ben musu du, dan nanga prisiri a go du en owru wroko baka.—Krut. 8:22, 23, 29.

16, 17. San wan sma di abi sakafasi musu hori na prakseri te a wani teki moro frantwortu na en tapu?

¹⁶ Disi no wani taki dati wan sma di abi sakafasi no mag meki muiti fu kisi moro frantwortu noso grani na ini na anbegi. Bijbel e gi wi alamala deki-ati fu go na fesi (1 Tim. 4:13-15). Ma disi wani taki ala ten dati wi o kisi wan tra frantwortu? Nôno, dati no abi fu de so. Awinsi sortu frantwortu wi abi now, toku Yehovah kan blesi wi, so taki wi e du wi wroko moro bun. Wi kan tan meki muiti fu gebroiki den koni di Gado gi wi na wan moro bun fasi èn wi kan meki moro muiti tu fu du bun gi trawan.

¹⁷ Wan sma di abi sakafasi e luku efu a o man tyari wan frantwortu, fosi a teki a frantwortu dati. A e luku bun san na a situwâsi fu en. Fu eksempre, a o man teki moro wroko noso frantwortu na en tapu, sondro taki dati e puru en prakseri na tra prenspari sani? A kan meki trawan yepi en nanga a frantwortu di a abi now, so taki a man teki a nyun frantwortu na en tapu? Efu a e piki „no” tapu wán noso ala tu fu den aksi disi, dan kande wan moro bun sma de di kan kisi a frantwortu disi now. Te wi e begi Gado fu yepi wi fu si krin san wi man èn san wi no man, dan wi no o teki tumusi furu frantwortu na wi tapu. Sakafasi o yepi wi fu teki a yoisti bosroiti.

18. (a) Te wi abi sakafasi, dan san wi o du te wi e kisi wan nyun frantwortu? (b) Fa Romesma 12:3 e sori taki wi musu abi sakafasi?

¹⁸ Na eksempre fu Gideon e memre wi taki te wi e teki wan nyun frantwortu na wi tapu, dan wi abi a tiri nanga a blesi fu Yehovah fanowdu fu man abi bun bakapisi. Bijbel e gi wi a deki-ati fu ’abi sakafasi aladi wi e waka nanga wi Gado’ (Mika 6:8). Sobun, ibri leisi te wi e teki nyun frantwortu na wi tapu, wi musu denki dipi fu den rai di Yehovah e gi wi nanga yepi fu en Wortu nanga en organisâsi. Wi musu leri fu teki a tiri fu Yehovah so taki wi no e degedege moro. Meki wi hori na prakseri taki a no den koni di wi abi e ’meki wi kon bigi’, ma na fu di Yehovah de klariklari fu yepi wi (Ps. 18:35). Te wi e anbegi Gado nanga sakafasi, dan dati o yepi wi fu no denki tumusi furu fu wisrefi, èn wi no o denki tu taki wi no bun nofo.—Leisi Romesma 12:3.

19. Fu san ede wi musu kweki sakafasi?

¹⁹ Wan sma di abi sakafasi e gi Yehovah a grani di a musu kisi, fu di Yehovah na wi Mekiman èn a Moro Hei Tiriman (Openb. 4:11). Te wi abi sakafasi, dan wi o de tevrede nanga a fasi fa Gado e gebroiki wi na ini na anbegi fu en èn wi o du wi wroko bun. Sakafasi e meki taki wi no e tyari wisrefi na wan fasi di no fiti, èn a e tyari freide kon na mindri a pipel fu Yehovah. Sakafasi e meki tu taki wi e hori trawan na prakseri èn a e yepi wi fu luku bun so taki wi no e meki seryusu fowtu. Na fu den sani disi ede meki a prenspari ete taki a heri pipel fu Gado e sori sakafasi. Yehovah lobi den wan di e kweki a fasi disi. Ma san wi musu du te wi de na ini wan situwâsi di e meki en muilek gi wi fu sori sakafasi? A tra artikel o sori wi fa wi kan tan sori sakafasi srefi te dati no makriki.