Go na content

Go na table of contents

STUDIE-ARTIKEL 3

Fa yu kan kibri yu ati?

Fa yu kan kibri yu ati?

„Kibri yu ati, moro iniwan sani di de fu kibri.”​—ODO 4:23.

SINGI 36 Wi e kibri wi ati

SAN WI O LERI *

1-3. (a) Fu san ede Yehovah ben lobi Salomo èn sortu blesi Salomo kisi? (b) Sortu aksi wi o piki na ini na artikel disi?

SALOMO ben tron kownu fu Israel di a ben den wan yonkuman ete. Syatu baka di a tron kownu, Yehovah kon na en na ini wan dren èn a taki: „Taigi mi san mi musu gi yu.” Salomo piki: „Mi de leki wan pikin boi ete. Mi no abi ondrofeni kwetikweti. . . . Yepi mi fu gi yesi na den wèt fu yu, so taki mi kan koti krutu gi a pipel fu yu” (1 Kow. 3:5-10). Salomo ben wani gi yesi na Yehovah. Disi e sori taki a ben abi sakafasi. Dati meki wi kan frustan taki Yehovah ben lobi en! (2 Sam. 12:24) Gado ben breiti so te nanga a piki di Salomo gi, taki a gi en „furu koni nanga frustan”.​—1 Kow. 3:12.

2 Solanga Salomo ben e gi yesi na Yehovah, a ben e kisi furu blesi. A kisi a grani fu bow wan tempel ’di ben o tyari a nen fu Yehovah’ (1 Kow. 8:20). Furu sma ben kon yere fu a bigi koni di Gado ben gi en. Den sani di a ben e taki nanga yepi fu a santa yeye skrifi na ini dri Bijbel buku. Wan fu den buku dati na a buku Odo.

3 A wortu „ati” skrifi furu na ini a buku Odo. Fu eksempre, na Odo 4:23 skrifi: „Kibri yu ati, moro iniwan sani di de fu kibri.” San na a „ati” di kari na ini a tekst disi? Wi o piki na aksi dati na ini na artikel disi. Wi o poti prakseri tu na tu tra aksi: Fa Satan e pruberi fu pori wi ati? Fa wi kan kibri wi ati? Efu wi wani tan gi yesi na Gado, dan wi musu frustan den piki tapu den prenspari aksi disi.

SAN NA A ATI?

4-5. (a) San a wortu „ati” wani taki na ini Odo 4:23? (b) Te wi e prakseri san wi musu du fu de gosontu, dan fa dati e yepi wi fu si san wi musu du fu kibri wi ati?

4 Na Odo 4:23 a wortu „ati” abi fu du nanga a sma di wi de na inisei èn a sma di trawan no man si. Sobun, na „ati” abi fu du nanga den prakseri fu wi, den firi fu wi, den reide fu san ede wi e du son sani èn den sani di wi lobi. Na „ati” na a sma di wi de trutru na inisei, a no san sma e si.

5 Meki wi luku wan eksempre. Efu wi wani abi wan bun gosontu, dan wi musu nyan bun èn wi musu abi a gwenti fu sport. Na so a de tu taki efu wi wani tan abi wan tranga bribi, dan wi musu studeri Gado Wortu doronomo èn wi musu du sani di e sori taki wi abi bribi na ini Yehovah. Dati wani taki dati wi musu du san wi leri èn wi musu taki fu a bribi fu wi (Rom. 10:8-10; Yak. 2:26). Wan tra sani na taki te yu ben o luku wan sma en skin, dan a kan gersi leki a gosontu, ma fu inisei a abi wan siki. Na so a de tu taki, te wi abi a gwenti fu go na den konmakandra èn fu du a preikiwroko, dan a kan gersi leki wi bribi tranga. Ma kande wi e kweki takru lostu (1 Kor. 10:12; Yak. 1:14, 15). Wi no musu frigiti taki Satan wani pori a denki fu wi. Fa a e du dati? Èn fa wi kan sorgu taki a no kisi wi?

FA SATAN E PRUBERI FU PORI WI ATI?

6. San Satan wani du èn fa a e pruberi fu du dati?

6 Satan wani taki wi kon de leki en. A wani taki wi trangayesi Yehovah èn taki wi denki wisrefi nomo. Satan no kan dwengi wi fu denki noso du sani neleki en. Dati meki a e pruberi fu kori wi na tra fasi. Fu eksempre, fu di a kori heri grontapu kaba, meki ala sei pe wi e go wi e miti sma di abi a denki fu Satan (1 Yoh. 5:19). A e howpu taki wi e moksi nanga den, aladi wi sabi taki takru mati kan abi krakti tapu a denki fu wi èn den kan meki wi du sani di no bun (1 Kor. 15:33). A ben kisi Kownu Salomo nanga a triki dati. Salomo trow nanga furu uma di ben e anbegi falsi gado. Te fu kaba den uma disi pori en ati èn den „meki taki Salomo go anbegi den gado fu den”.​—1 Kow. 11:3.

Satan wani pori na ati fu yu nanga a denki fu en, ma fa yu kan kibri yu ati? (Luku paragraaf 7) *

7. Sortu tra sani Satan e gebroiki fu panya a denki fu en èn fu san ede wi musu luku bun nanga a sani dati?

7 Satan e gebroiki felem nanga telefisi programa fu panya a denki fu en. A sabi taki wan moi tori no e meki sma firi prisiri nomo, ma a e leri wi fa wi musu denki, fa wi musu firi èn fa wi musu tyari wisrefi. Yesus ben e fruteri moi tori tu fu leri sma prenspari sani. Fu eksempre, a fruteri a tori fu a Samaria man di ben yepi wan Dyu èn a tori fu a manpikin di ben gowe libi en oso èn di ben lasi ala den gudu fu en (Mat. 13:34; Luk. 10:29-37; 15:11-32). Ma den sma di abi a denki fu Satan kan gebroiki moi tori fu pori wi denki. Wi musu gebroiki wi frustan. Te wi e luku felem nanga telefisi programa, dan dati na wan fasi fu meki prisiri èn den kan leri wi sani tu sondro fu pori wi denki. Ma wi musu de na ai. Fosi wi bosroiti san wi o luku, dan wi musu aksi wisrefi: ’A felem noso a programa disi e leri mi taki a bun fu du san mi sondu skin wani?’ (Gal. 5:19-21; Ef. 2:1-3) San yu musu du efu yu kon si taki wan felem noso wan programa e panya a denki fu Satan? No luku en kwetikweti!

8. Fa papa nanga mama kan yepi den pikin fu kibri den ati?

8 Papa nanga mama, unu abi a bigi frantwortu fu sorgu taki Satan no pori na ati fu un pikin. A no de fu taki dati yu e du ala san yu man fu sorgu taki yu pikin tan gosontu. Yu e krin yu oso èn yu e trowe iniwan sani di kan meki yu pikin kon siki. Na so a de tu taki yu musu yepi yu pikin fu no luku felem, telefisi programa, game, nanga website di kan meki den kisi a denki fu Satan. Yehovah gi yu a frantwortu fu yepi yu pikin fu abi wan tranga bribi (Odo 1:8; Ef. 6:1, 4). Sobun, yu no musu frede fu poti regel na ini yu oso di kan yepi yu pikin fu gi yesi na Bijbel gronprakseri. Taigi den yongu pikin fu yu san den mag du èn san den no mag du èn yepi den fu frustan fu san ede yu e teki son bosroiti (Mat. 5:37). Te den pikin fu yu e kon moro bigi, yepi den so taki den srefi e kon frustan san Yehovah feni bun èn san a no feni bun (Hebr. 5:14). Yu kan leri den pikin furu sani te yu e taki nanga den, ma hori na prakseri taki den sani di yu e du abi moro krakti na den tapu.​—Deut. 6:6, 7; Rom. 2:21.

9. San na wan sani di Satan e meki sma bribi èn fu san ede a denki dati no bun?

9 Wan tra fasi fa Satan e pruberi fu pori wi ati, na fu kori wi fu frutrow tapu a koni fu libisma na presi fu frutrow tapu a denki fu Yehovah (Kol. 2:8). Fu eksempre, Satan wani meki sma bribi taki a moro prenspari sani di den kan du nanga den libi na fu kon gudu. A kan taki son sma di e denki so e kon gudu trutru, ma tra sma no e kon gudu. Awinsi fa a no fa, den kan kisi takru bakapisi. Fu san ede? Fu di wan sma kan bigin meki so furu muiti fu meki moni, taki a e kon siki, na osofamiri-libi fu en no e waka bun èn a e pori a matifasi di a abi nanga Gado (1 Tim. 6:10). Wi de nanga tangi taki wi koni hemel Papa e yepi wi fu abi a yoisti denki fu moni.​—Preik. 7:12; Luk. 12:15.

FA WI KAN KIBRI WI ATI?

Neleki den waktiman fu owruten, yu musu de na ai èn yu musu du sani wantewante fu kibri yu ati gi sani di kan pori en (Luku paragraaf 10, 11) *

10-11. (a) San wi musu du fu kibri wi ati? (b) San den waktiman fu owruten ben e du èn fa wi konsensi kan wroko leki wan waktiman?

10 Efu wi wani kibri wi ati, dan wi musu man si sortu sani kan pori en èn wi musu du sani wantewante fu kibri wi ati. A wortu „kibri” na Odo 4:23 e meki wi prakseri a wroko di wan waktiman e du. Na ini a ten fu Kownu Salomo waktiman ben e hori wakti na tapu den skotu fu a foto èn den ben e meki babari efu den ben e si taki feanti ben e kon feti nanga a foto. Te wi e hori disi na prakseri, dan dati o yepi wi fu frustan san wi musu du fu sorgu taki Satan no pori wi denki.

11 Na ini owruten, den waktiman na tapu den skotu ben e wroko skinskin makandra nanga den waktiman di ben de na den portu (2 Sam. 18:24-26). Den ben e yepi makandra fu kibri a foto fu di den ben e sorgu taki den portu ben tapu te feanti ben e kon (Neh. 7:1-3). Te Bijbel e tiri wi konsensi *, dan wi konsensi kan wroko leki wan waktiman èn a kan warskow wi te Satan e pruberi fu abi krakti tapu wi denki nanga den firi fu wi. Te wi konsensi e warskow wi gi ogri, dan wi musu arki en èn na agersifasi wi musu tapu den portu.

12-13. Sortu tesi wi kan kisi, ma san wi musu du?

12 Luku wan eksempre di e sori fa wi kan sorgu taki Satan no pori a denki fu wi. Yehovah leri wi taki ’wi no musu taki srefi fu hurudu, noso fu iniwan sani di no krin’ (Ef. 5:3). Ma san wi o du te den sma na wrokope noso pikin na skoro e bigin taki fu sekstori? Wi sabi taki wi musu „kakafutu gi ogridu èn gi den lostu fu grontapu” (Tit. 2:12). A kan taki wi konsensi di de leki wan waktiman e bigin warskow wi (Rom. 2:15). Ma wi o arki en? Kande wi o kisi a firi fu arki san den sma e taki noso fu luku den fowtow di den wani sori wi. Ma na den momenti dati wi musu tapu den portu fu a foto, iya, wi musu kibri wi ati. Fu dati ede, pruberi fu taki fu wan tra tori noso waka gowe.

13 Te sma wani taki wi prakseri noso du sani di no bun, dan wi musu abi deki-ati fu no du san den wani. Wi kan de seiker taki Yehovah e si a muiti di wi e meki èn a o gi wi a krakti nanga a koni di de fanowdu fu kakafutu gi a denki fu Satan (2 Kron. 16:9; Yes. 40:29; Yak. 1:5). Ma sortu tra sani wi kan du fu kibri wi ati?

TAN NA AI

14-15. (a) Gi sortu sani wi musu opo wi ati èn fa wi kan du dati? (b) Fa Odo 4:20-22 e sori san wi musu du fu kan leri furu te wi e leisi Bijbel? (Luku sosrefi a faki „ Fa fu denki dipi”.)

14 Efu wi wani kibri wi ati, dan wi no musu tapu en nomo gi sani di kan pori en, ma wi musu opo en tu gi bun sani. Prakseri na agersitori fu den skotu fu wan foto baka. Wan waktiman ben e tapu a portu so taki feanti no kon na ini. Ma na tra okasi a ben e opo den portu gi sma di ben e tyari nyanyan nanga tra sani kon na ini a foto. Efu a waktiman noiti no ben e opo den portu, dan den sma na ini a foto ben o dede fu angri. Na so a de tu nanga wi ati. Wi musu abi a gwenti fu teki leri fu Gado so taki wi kan teki a denki fu en abra.

15 Bijbel e sori wi fa Yehovah e denki. Sobun, ibri tron te wi e leisi Bijbel, wi e meki a denki fu Yehovah abi krakti tapu a fasi fa wi e denki, a fasi fa wi firi èn a fasi fa wi e tyari wisrefi. San kan yepi wi fu leri furu fu Bijbel? Begi prenspari srefisrefi. Wan Kresten sisa ben taki: „Fosi mi e leisi Bijbel, mi e begi Yehovah fu ’opo mi ai, so taki mi kan si den tumusi moi sani’ di skrifi na ini a Wortu fu en” (Ps. 119:18). Wi musu denki dipi tu fu san wi e leisi. Te wi e begi, te wi e leisi Gado Wortu èn te wi e denki dipi fu en, dan a Wortu dati o doro ’dipi na ini wi ati’ èn wi o bigin lobi a fasi fa Yehovah e si sani.​—Leisi Odo 4:20-22; Ps. 119:97.

16. Fa furu sma kisi wini fu di den e luku JW Broadcasting?

16 Wan tra sani di kan yepi wi fu denki neleki Yehovah na te wi e luku den felem na tapu JW Broadcasting®. Wan trowpaar taki: „Den JW Broadcasting programa di e kon ala mun na wan piki tapu den begi fu wi! Den tranga a bribi fu wi èn den gi wi deki-ati te wi ben firi sari noso te wi ben e firi leki na wi wawan de. Èn wi lobi drai den singi na oso. Wi e prei den te wi e bori, te wi e krin na oso noso te wi e sidon dringi te nomo.” Den programa disi e yepi wi fu kibri wi ati. Den e leri wi fu denki neleki Yehovah èn fu kakafutu gi a denki fu Satan.

17-18. (a) Soleki fa 1 Kownu 8:61 e tyari kon na krin, dan san e pasa te wi e du san Yehovah e leri wi? (b) San wi kan leri fu na eksempre fu Kownu Heskia? (c) Te wi e luku a begi fu David na ini Psalm 139:23, 24, dan san wi kan aksi Gado na ini begi?

17 Ibri leisi te wi e du san bun èn te wi e si den bun bakapisi, dan dati e tranga wi bribi (Yak. 1:2, 3). Te wi e du sani di Yehovah feni bun, dan a o breiti fu kari wi en pikin (Odo 27:11). Disi o meki wi firi bun èn wi o angri moro fu du a wani fu en. Wi o si ibri tesi leki wan okasi fu sori taki wi e dini wi lobi Papa nanga wi heri ati (Ps. 119:113). Wi e sori tu taki wi teki a bosroiti fu gi yesi na en èn fu du a wani fu en ala ten.​—Leisi 1 Kownu 8:61.

18 A tru taki wi o meki fowtu fu di wi na sondusma. Efu yu meki wan fowtu, dan memre na eksempre fu Kownu Heskia. A ben meki fowtu tu. Ma a sori berow èn a tan dini Yehovah nanga en „heri ati” (Yes. 38:3-6; 2 Kron. 29:1, 2; 32:25, 26). Sobun, meki wi kakafutu gi Satan so taki wi no teki a denki fu en abra. Meki wi begi Yehovah fu yepi wi fu ’gi yesi na den wèt fu en’ (1 Kow. 3:9; leisi Psalm 139:23, 24). Wi kan tan gi yesi na Yehovah efu wi du ala san wi man fu kibri wi ati.

SINGI 54 „Disi na a pasi”

^ paragraaf 5 Wi o tan gi yesi na Yehovah noso wi o meki Satan kori wi fu drai baka gi Yehovah? Fu man piki na aksi disi, dan wi no musu luku o hebi den tesi di wi e kisi de, ma wi musu luku o bun wi e kibri wi ati. San a wortu „ati” wani taki na ini Bijbel? Fa Satan e pruberi fu pori wi ati? Èn fa wi kan kibri wi ati? Na artikel disi o piki den prenspari aksi dati.

^ paragraaf 11 SAN A WORTU DISI WANI TAKI: Yehovah meki wi na so wan fasi taki wi kan ondrosuku wi eigi prakseri, den firi fu wi nanga den sani di wi e du èn wi man sabi efu den sani di wi e du bun noso fowtu. Bijbel e kari disi wan konsensi (Rom. 2:15; 9:1). Te Bijbel e tiri wan sma konsensi, dan so wan sma e meki den leri fu Yehovah, di de na ini Bijbel, tiri en. Dati e yepi en fu sabi efu den sani di a e prakseri, den sani di a e du noso den sani di a e taki, bun noso fowtu.

^ paragraaf 56 SAN WI E SI TAPU A PRENKI: Wan dopu brada e luku telefisi èn wantronso wan sani di no bun de fu si. A brada musu bosroiti san a o du now.

^ paragraaf 58 SAN WI E SI TAPU A PRENKI: Wan waktiman fu owruten e si taki feanti e kon na a foto. A e bari gi den waktiman na den portu èn wantewante den e tapu den portu fu a foto. Den e sroto den portu fu inisei.