Go na content

Go na table of contents

A Komuni—San a kerkigwenti disi wani taki trutru?

A Komuni—San a kerkigwenti disi wani taki trutru?

A Komuni—San a kerkigwenti disi wani taki trutru?

IBRI TRON baka, sma na heri grontapu e teki prati na a seremonia disi, èn son leisi den e du disi difrenti leisi wan yari, ibri wiki, noso ibri dei srefi. Toku sma e taki dati a seremonia disi na wan dangra sani, èn furu fu den sma di e teki prati na en e taki dati den no e frustan san a wani taki. Sma e si en leki wan santa seremonia èn den e bribi srefi taki a seremonia disi na wan wondru.

A seremonia dati na a Komuni. Na a seremonia disi a priester e blesi a brede nanga a win, èn a e kari a gemeente fu tron wán nanga Krestes na ini Santa Komuni fu di den e bribi taki a brede di den e nyan trutru e tron a skin fu Krestes. Pawsu Benedictus  XVI ben taki dati a seremonia disi na ’a moro prenspari kerkigwenti fu a Lomsu Kerki’. No so langa pasa, a kerki hori a „Yari fu a Komuni” fu meki sma „kisi bribi baka na ini a Komuni, èn fu yepi trawan fu kisi moro bribi na ini a kerkigwenti disi”.

Srefi Lomsusma di e tweifri na wan tu sani fu a bribi fu den, feni taki a kerkigwenti disi prenspari. Fu eksempre, no so langa pasa, wan tijdschrift tyari wan tori kon na doro di wan yongu Lomsu sma ben skrifi. Na uma disi di abi en eigi denki fu sani, ben taki: „Awansi wi no e agri nanga ala den leri fu a Lomsu Kerki, toku wi e tan teki prati fayafaya na a Komuni, fu di dati e yepi wi fu de na ini wánfasi leki Lomsusma” (Time).

Ma san na a Komuni? Den futuboi fu Krestes musu teki prati na a seremonia disi? Meki wi luku fosi pe a gwenti disi komoto. Baka dati, wi sa poti prakseri na wan moro prenspari aksi, namku: A Komuni trutru e kruderi nanga a fesa di Yesus Krestes ben seti pikinmoro 2000 yari pasa?

A Komuni nanga Krestenhèit

A no muilek fu si fu san ede sma feni taki a Komuni na wan wondru sani. A moro prenspari momenti fu na okasi dati, na te a domri e begi fosi den e gebroiki a brede nanga a win. Soleki fa a Catechismus fu a Lomsu Kerki (wan buku nanga den prenspari leri fu a kerki) e sori, dan „a krakti fu den sani di Yesus ben taki èn ben du, èn a krakti fu a santa yeye” e meki taki a skin nanga a brudu fu Yesus de „na a seremonia dati”. Baka te a priester nyan fu a brede èn a dringi fu a win, dan a e gi ala den anbegiman drape wan kari fu teki prati na a seremonia, èn nofo tron den e nyan soso a brede, noso a Hosti.

A Lomsu Kerki e leri sma taki na wan wondru fasi, a brede nanga a win e kenki kon tron a skin nanga a brudu fu Krestes. A leri disi nen transsubstantiatie. Na ini a di fu 13 yarihondro, sma bigin taki fu a wortu disi fu a fosi leisi, èn safrisafri den bigin teki a leri disi abra. Na a ten di den Protestantsma opo densrefi teige a Lomsu Kerki, sma bigin tweifri na wan tu sani di ben abi fu du nanga a fasi fa Lomsu Kerki ben e hori a Komuni. Maarten Luther ben e weigri fu bribi na ini a leri fu a transsubstantiatie, ma na presi fu dati a ben e bribi na ini a leri fu a consubstantiatie. A difrenti na mindri den tu leri disi no bigi. Luther no ben e bribi taki a brede nanga a win ben e kenki kon tron a skin nanga a brudu fu Yesus, ma na presi fu dati a ben e bribi taki a brede nanga a win ben de drape makandra nanga a skin nanga a brudu fu Yesus.

Ma bakaten, tra kerkigrupu fu Krestenhèit bigin si a Komuni tra fasi. Boiti dati, den bigin hori en na tra fasi, èn sosrefi na tra ten. Ma toku a Komuni tan wan prenspari kerkigwenti gi ala den difrenti kerkigrupu fu Krestenhèit. Ma san ben de a trutru fesa di Yesus ben seti?

A seti fu „na Avondmaal fu Masra”

Yesus srefi ben seti „na Avondmaal fu Masra”, noso a Memrefesa fu a dede fu en (1 Korentesma 11:20, 24). Ma a de so taki a ben seti wan dangra seremonia pe den bakaman fu en trutru ben o nyan en skin èn dringi en brudu?

Syatu baka di Yesus ben kaba hori a Dyu Paskafesa, a seni Yudas Iskariot, na apostel di ben o tori en, gowe. Mateyus, wán fu den 11 apostel di ben de na a okasi dati, ben taki: „Di den ben e nyan go doro, Yesus teki wan brede, èn baka di a taki Gado tangi, a broko a brede, dan a gi den disipel. A taki: ’Un teki a brede, nyan. Disi e prenki mi skin.’ A teki wan kan tu, èn baka di a taki Gado tangi, a gi den disipel. A taki: ’Un alamala musu dringi en; bika disi e prenki mi „brudu fu a frubontu”, di o kanti trowe gi furu sma, so taki den kan kisi pardon fu sondu.’”—Mateyus 26:26-28.

Yesus ben e si en leki wan prenspari sani fu aksi Gado fu blesi a nyanyan. Ala den tra futuboi fu Gado abi a srefi denki disi (Deuteronomium 8:10; Mateyus 6:11; 14:19; 15:36; Markus 6:41; 8:6; Yohanes 6:11, 23; Tori fu den Apostel 27:35; Romesma 14:6). Sma e bribi taki di Yesus taki Gado tangi gi a nyanyan, dan nanga dati a du wan wondru di meki taki den bakaman fu en trutru nyan en skin èn dringi en brudu. Fu san ede sma e bribi dati?

San Bijbel e leri trutru?

A tru taki na ini son Bijbel den wortu fu Yesus vertaal na a fasi disi: „Un teki, dan un nyan. Disi na Mi skin”, èn, „Un alamala dringi fu a win. Bika disi na Mi brudu” (Mateyus 26:26-28, Nyun Testamenti). Ma a tru so srefi taki a Griki wortu eʹstin di gebroiki na ini den tekst disi, komoto fu wan tra Griki wortu di wani taki „de”. Ma a Griki wortu eʹstin kan vertaal tu nanga den wortu „wani taki”. A moi fu si taki na ini furu Bijbel, den wortu disi vertaal na tu difrenti fasi. Luku fu eksempre fa son Bijbel vertaal Mateyus 26:26-28: „Disi na mi skin”, èn „Disi na mi brudu”, aladi furu Bijbel vertaal den tekst dati na a fasi disi: „Disi e prenki mi skin”, èn „Disi e prenki mi brudu”. * Na den tra vers na ini a kapitel e sori fa a wortu disi musu vertaal trutru. Fu eksempre, na ini furu Bijbel, a wortu eʹstin vertaal na a fasi disi na Mateyus 12:7: „ Mi no wani den meti di un e tyari leki offer gi Mi, ma Mi wani fu un abi sari-ati nanga trawan. Efu un ben sabi san dati wani taki [Grikitongo, eʹstin] dan un no bo krutu sma di Gado no krutu.”—Nyun Testamenti.

Dati meki furu Bijbel sabiman e agri taki a no fiti taki Mateyus 26:26, 28 vertaal na a fasi disi na ini son Bijbel: „Disi na mi skin” èn „Disi na mi brudu”. Den feni taki a no dati Yesus ben wani leri sma. Fu eksempre, Jacques Dupont ben poti prakseri na a kulturu èn na a libimakandra pe Yesus ben kweki na ini, èn a taki dati „a moro bun fasi” fa a tekst musu vertaal, na disi: „Disi e prenki mi skin.”

Awansi fa a no fa, noiti a ben kan de so taki Yesus ben wani leri den bakaman fu en taki den trutru ben musu nyan en skin èn dringi en brudu. Fu san ede? Baka a Frudu na ini a ten fu Noa, di Gado gi libisma primisi fu nyan meti, a taigi libisma krinkrin taki den no ben mag nyan brudu (Genesis 9:3, 4). Libisma kisi a komando disi baka na ini a Wet di Gado ben gi Moses, èn Yesus ben hori ensrefi finifini na a Wet disi (Deuteronomium 12:23; 1 Petrus 2:22). Èn nanga yepi fu a santa yeye, Gado meki den apostel poti krakti baka tapu a komando di a ben gi sma fu no nyan brudu. A sani disi ben sori taki ala Kresten musu hori densrefi na a komando disi (Tori fu den Apostel 15:20, 29). Yu denki taki Yesus ben o kon nanga wan seti di ben o meki den bakaman fu en pasa wan santa wet fu na Almakti Gado? Kwetikweti!

Fu dati ede, a de krin taki Yesus ben gebroiki a brede nanga a win fu prenki wan sani. A brede sondro srudeki ben e prenki a skin fu en di ben de sondro sondu èn di a ben o gi leki ofrandi. A redi win ben e prenki a brudu fu en di ben o kanti trowe „gi furu sma, so taki den kan kisi pardon fu sondu”.—Mateyus 26:28.

Fu san ede wi musu hori na Avondmaal fu Masra?

Di Yesus ben e hori na Avondmaal fu Masra fu a fosi leisi, dan na a kaba fu na okasi dati a taki: „Tan du disi fu memre mi” (Lukas 22:19). A fesa disi trutru e yepi wi fu memre Yesus èn den tumusi moi blesi di a dede fu en tyari kon. A e memre wi taki Yesus tan getrow na en Tata, Yehovah, di abi a reti fu tiri hemel nanga grontapu. A fesa dati e memre wi tu, taki Yesus dede leki wan volmaakti sma di no abi sondu, èn fu dati ede a ben man gi „en sili leki wan lusu-paiman fu frulusu furu sma”. Na so fasi, iniwan sma di e sori bribi na ini na ofrandi fu en, kan kisi frulusu fu sondu èn den kan kisi têgo libi.—Mateyus 20:28.

Ma na a fosi presi, na Avondmaal fu Masra na wan nyanyan di wan grupu sma e nyan makandra. Den sma di e teki prati na a nyanyan disi na (1) Yehovah Gado, di ben seti sani, so taki a lusu-paiman ben kan pai, (2) Yesus Krestes, „a Pikin Skapu fu Gado”, di ben gi ensrefi leki a lusu-paiman, èn (3) den salfu brada fu Yesus. Te den salfu brada fu Yesus e nyan fu a brede èn e dringi fu a win, dan nanga dati den e sori taki den de na ini trutru wánfasi nanga Krestes (Yohanes 1:29; 1 Korentesma 10:16, 17). Den e sori tu taki den na salfu disipel fu Yesus di de na ini „a nyun frubontu”. Den na den wan di sa tiri leki kownu nanga priester na hemel makandra nanga Krestes.—Lukas 22:20; Yohanes 14:2, 3; Openbaring 5:9, 10.

O ten sma musu hori a Memrefesa? Wi e kon sabi dati te wi e memre taki Yesus ben bosroiti fu hori a fesa tapu wan spesrutu dei, namku na a dei fu a Paskafesa. Moro leki 1500 yari kaba, a pipel fu Gado ben e hori a Paskafesa ibri yari tapu 14 Nisan fu a Dyu kalender, èn den ben e du dati fu memre a tumusi aparti fasi fa Yehovah ben frulusu den. A de krin taki Yesus ben wani sori den bakaman fu en taki den ben musu teki 14 Nisan tu leki a dei fu memre a moro prenspari fasi fa Gado ben o frulusu den nanga yepi fu a dede fu Krestes. Dati meki ibri yari, den tru bakaman fu Yesus e hori na Avondmaal fu Masra na a dei di e fadon tapu 14 Nisan fu a Dyu kalender.

Den e si na okasi disi leki wan seremonia nomo? Fu taki en leti, na fu dati ede meki furu sma e teki prati na a Komuni. Na uma di ben skrifi a tori na ini a tijdschrift di wi ben kari na fesi, ben taki: „A e gi yu wan switi firi te yu e teki prati na den owruten seremonia di furu sma e hori.” Neleki furu Lomsusma na ini a ten disi, na uma disi feni taki a ben o moro bun te a seremonia e hori na ini Latijntongo, soleki fa dati ben e pasa na ini owruten. Fu san ede? A e skrifi: „Mi lobi te a Komuni e hori na ini wan tongo di mi no man frustan, bika te a e hori na ini Ingrisitongo, dan nofo tron mi e yere sani di mi no wani yere.”

Yehovah Kotoigi èn sosrefi milyunmilyun tra sma di wani kon sabi den tru tori fu Bijbel moro bun, e hori na Avondmaal fu Masra na ini den eigi tongo, awansi na ini sortu kondre den e tan. Den breiti taki den man kon frustan san a dede fu Krestes wani taki. A bun fu denki dipi fu den tru tori dati èn fu taki fu den doronomo. Den Kotoigi sabi taki a moro bun fasi fa den kan tan memre a bigi lobi di Yehovah Gado nanga en Manpikin, Yesus Krestes abi gi den, na fu teki prati na a Memrefesa. A sani dati e yepi den fu „tan meki a dede fu Masra bekènti, teleki a doro”.—1 Korentesma 11:26.

[Futuwortu]

^ paragraaf 15 Fu eksempre, luku fa Mateyus 9:13; 27:46, nanga Markus 9:10 vertaal na ini a Nyun Testamenti Bijbel.

[Prenspari pisi na tapu bladzijde 27]

Fa a trutru fesa di Yesus ben seti, ben hori?

[Prenki na tapu bladzijde 28]

Yesus ben seti a Memrefesa fu a dede fu en

[Prenki na tapu bladzijde 29]

Den e hori a Memrefesa fu Yesus Krestes en dede