Go na content

Go na table of contents

Yehovah Kotoigi e bribi na ini na owru testamenti?

Yehovah Kotoigi e bribi na ini na owru testamenti?

Leisiman e aksi

Yehovah Kotoigi e bribi na ini na owru testamenti?

Yehovah Kotoigi e si Bijbel leki Gado Wortu èn fu dati ede den e bribi taki na Owru Testamenti nanga a Nyun Testamenti na prenspari pisi fu Bijbel. Ma den e feni en moro bun fu kari den pisi dati den Hebrew Buku fu Bijbel nanga den Kresten Griki Buku fu Bijbel. Dati de so, fu di na Owru Testamenti ben skrifi na ini Hebrewtongo èn a Nyun Testamenti ben skrifi na ini Grikitongo.

Na a tra sei, son sma di e taki dati den na Kresten, no e poti bribi na ini na Owru Testamenti. Den e taki dati na Owru Testamenti e taki fu wan ogri-ati Gado di ben feni en bun taki sma ben e feti èn kiri trawan. Ma tra fasi leki dati, a Nyun Testamenti e taki fu wan lobi-ati Gado di e du bun. Son sma e taki tu dati na Owru Testamenti no de gi Kresten fu di a e taki moro furu fu a Dyu bribi. Ma na ini Deuteronomium 12:32, Gado gi sma a komando taki den no mag poti noso puru nowan sani na en wortu. Te wi e luku a tekst disi, dan den sma di no e poti bribi na ini heri Bijbel, abi bun reide fu no du dati?

Na a ten fu a yari 50, di a Kresten apostel Paulus ben go fisiti den sma fu Tesalonika, na Grikikondre, „a gebroiki Gado Buku fu overtoigi den. Nanga yepi fu sani di ben skrifi kaba, a tyari kon na krin taki Krestes ben musu pina èn taki a ben musu kisi wan opobaka” (Tori fu den Apostel 17:1-3). Sonwan fu den sma di ben e arki en, ben tron Kresten èn bakaten Paulus ben prèise den sma dati. A ben taigi den: „Di unu yere Gado wortu di wi preiki gi unu, dan unu no ben teki a wortu leki a wortu fu libisma, ma leki a wortu fu Gado, èn na dati a de trutru” (1 Tesalonikasma 2:13). Soleki fa a sori, dan fu ala den 27 buku fu den Kresten Griki Buku fu Bijbel, na a Evangelietori fu Mateyus wawan ben skrifi na a ten dati. Sobun, di Paulus ben taki fu „Gado Buku”, èn a tyari sani kon na krin nanga yepi fu den „sani di ben skrifi kaba”, dan a ben gebroiki tekst fu den Hebrew Buku fu Bijbel.

Fu taki en leti, den skrifiman fu den Kresten Griki Buku fu Bijbel ben kari tekst fu den Hebrew Buku fu Bijbel sowan 320 tron, èn den ben taki fu tra tekst hondrohondro tron tu. Fu san ede? „Bika ala sani di sma skrifi fositen, ben skrifi fu leri wi wan sani, so taki a fasi fa wi e horidoro èn a trowstu di Gado Buku e gi, kan gi wi howpu” (Romesma 15:4). A sani disi e sori krin taki den sma na ini a ten disi di e poti bribi na ini a heri Bijbel, e kisi bun furu wini fu dati.

Den Kresten Griki Buku fu Bijbel e taki moro fara fu den sani di skrifi na ini den Hebrew Buku fu Bijbel. Den e tyari kon na krin safrisafri fa Gado sa du den sani di a abi na prakseri. A no de so kwetikweti, taki den Kresten Griki Buku fu Bijbel e meki den Hebrew Buku fu Bijbel no de prenspari. Herbert H. Farmer, wan professor fu kerkitori na a Cambridge Universiteit, e taki dati wi no o man frustan den Evangelietori, efu „wi no e poti prakseri na den sani di pasa nanga a pipel di ben hori densrefi na a Wet frubontu. Den sani dati skrifi na ini na Owru Testamenti.”

Gado Wortu no abi fu kenki. Ma toku, „a pasi fu den regtfardikiwan de leki a brenki leti di e kon krin moro nanga moro, teleki a dei poti kon steifi” (Odo 4:18). Fu di den Kresten Griki Buku tron wan pisi fu Bijbel, meki Gado tyari kon na krin safrisafri fa den sani di a abi na prakseri fu du, o kon tru. Disi no wani taki dati den Hebrew Buku fu Bijbel no de so prenspari moro. Den Hebrew Buku fu Bijbel nanga den Kresten Griki Buku fu Bijbel na „a wortu fu Yehovah [di] e tan fu têgo”.—1 Petrus 1:24, 25.